Anish over Reggio Emilia met partij-analyses

Nu hoop ik maar dat het volgende oude gezegde uitkomt: “Zoals u het jaar begint, zal het ook u toetreden”.

Ik zou me ernstig zorgen maken over uw geestesvermogens, wanneer u mij had voorspeld dat ik reeds in januari verslag zou uitbrengen van een super-toernooizege. Maar toch doe ik dat nu, overgelukkig en nog steeds verdoofd, over mijn belevenissen in Reggio Emilia. Opmerkelijk is dat dit toernooi in twee jaren wordt gespeeld. De eerste helft eindigt in 2011 en de tweede toernooihelft begint in 2012. Echte schaakliefhebbers die de uitspraak “Zoals u het jaar begint, zal het ook u toetreden” kennen, moeten de uitnodiging beslist aannemen. Dat deed ik.

Het is een bevallig stadje. Weliswaar niet van het caliber Amsterdam, Londen of Parijs, maar dankzij de eeuwenoude kerken, winkeltjes en vooral de kleurrijke fontein in het oude stadscentrum waren mijn wandelingen steeds een bron van inspiratie. Voordat ik aan het schaakgedeelte begin, wil ik de organisatoren en de spelers dank zeggen voor hun bijdrage aan het perfect georganiseerde en spectaculaire gebeuren, vol vechtschaak en omgeven met gezellige diners.

De eerste paar dagen werd ik er op uitgestuurd om het land te verkennen, zodat mijn familie die mij later zou vergezellen (op de 30e, na de 4e ronde) een goede uitvalsbasis zou hebben. Ik heb mij alleen niet goed van deze taak gekweten, evenmin slaagde ik erin om ook maar een partij te winnen in de eerste vier ronden. Mijn score was dan ook weinig hoopgevend, slechts 1 uit 4.

Min twee

Het begon met een uiterst boeiende partij tegen Ivanchuk. Hoewel de zetten Lxf7+ gevolgd door Pe6-c7-xa8 er uitzien als nogal uit een impuls geboren, heb ik hier tijdens mijn voorbereidingen toch wel degelijk naar gekeken. Op het eerste gezicht ziet het er veelbelovend uit voor zwart, maar door middel van dameruil maakte Ivanchuk het toch wel duidelijk dat slechts hij op winst speelde. Ik ontsnapte en we waren het er niet over eens of ik op enig moment slecht stond. Wel werd duidelijk dat hij enkele mogelijkheden had gemist.

Mijn tweede partij, de eerste waarin ik wit had, ging total de mist in. Eerst werd ik verrast door de openingskeuze van Alexander Morozevich, die de Slavische verdediging koos en vervolgens overschatte ik een ingewikkelde stelling. Toen ik besefte wat voor gevaar erin school, was het al te laat en met sterke zetten: Dd7!, f6!, e5! Kwam ik terecht in een walgelijke stelling. Een poging om Alexander met Txa5?? In verwarring te brengen was ronduit belachelijk, maar het betere exd4 zou me evenmin plezier gebracht hebben.

Natuurlijk hoopte ik heimelijk reeds in mijn volgende partij me te kunnen herstellen. Ik speelde tegen Nikita Vitiugov, die ook al in de min stond. De Grünfeld leek me een goede keuze, zeker als ik mijn voorbereiding op het bord kon krijgen en minstens een uur bedenktijd in mijn voordeel. Nikita gebruikte zijn tijd echter verstandig en slaagde erin een veilige stelling te bereiken. Ik drong nog even aan, maar met een paar sterke zetten in de tijdnoodfase verzekerde Nikita zich overtuigend van de remise.

Mijn tweede partij met wit, ditmaal tegen Hikaru, was alweer een ramp. Ik bereikte groot strategisch voordeel in de hoofdvariant van het Koningsindisch, maar beoordeelde de stelling verkeerd. Tot overmaat van ramp blunderde ik in een variant van twee zetten diep: Lxc5+ gevolgd door Dd4+. Ik probeerde door te knokken, maar het mocht niet zo zijn.

De laatste dag van 2011

Getergd door mijn min-2 score (en ditmaal gesteund door mijn familie) probeerde ik me te concentreren en goed te spelen tegen Fabiano. Een variantje in de Russische verdediging zag er nogal saai uit en ik verwachtte een snelle remise, want ik had mijn huiswerk goed gedaan. Fabiano dacht er evenwel anders over en na het niet bijster aantrekkelijke Pb3 verzeilden we in een ingewikkeld gevecht. Mijn stelling zag er steeds gezond uit, vooral na mijn keuze om het paard op c6 te posteren en het andere paard door middel van f5!? te ondersteunen. Het wierp resultaat af aangezien Fabiano passief en zonder zelfvertrouwen ging spelen en snel in een inferieure stelling terecht kwam. Net toen ik h6 speelde, verweet ik mijzelf dat ik Pxf2! over het hoofd had gezien. Tot mijn opluchting was er evenwel geen verweer meer mogelijk. Ik kon het paardoffer alsnog brengen en mijn eerste overwinning boeken.

Het was bijzonder prettig om na zo’n slechte start een partij te winnen, vooral ook omdat het de ideale wijze was om het jaar uit te luiden. De nieuwjaarsfestiviteiten waren heel plezierig, en zo hoort het ook. We brachten de avond door in een gezellig restaurant met mijn familie, de organisatoren en de spelers. Er werden foto’s genomen, taarten verorberd en wat al niet meer.

De tweede helft

Ik begon de tweede toernooi helft in een goed humeur, met nog in mijn achterhoofd de wijze waarop het vorige jaar ten einde liep. Achter de witte stukken besloot ik ultra-voorzichtig te zijn. De variant die Ivanchuk koos, beviel me heel goed, want ik bereikte al snel een saai eindspel. Aanvankelijk was ik in het geheel niet optimistisch, maar dit was niet de dag van Vassily Mikhailovich en na enkele onverklaarbare fouten (vooral h5??!) kreeg ik de overhand en het eenvoudige winstplan lag voor de hand.

Het was plezierig om weer op 50% te komen, maar met Hikaru sterk aan de leiding had ik geen enkele gedachte aan hogere aspiraties. Dientengevolge besloot ik mijn volgende partij, tegen Morozevich, voorzichtig op te zetten. Ofschoon we in een tamelijk scherpe variant van het geweigerde damegambiet terecht kwamen, wilden we geen van beiden al te veel risico nemen. Ik verwachtte dat Alexander zetherhaling uit de weg zou willen gaan, maar aangezien hij in de voorgaande partij veel van zijn kruit had verschoten, wilde hij vermoedelijk niet al te ver gaan.

Bij het ingaan van de 8e ronde voelde ik mij opperbest en ik opende ditmaal met de koningspion. Vitiugov verraste me met de Kann-variant. Ik was op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op dit gebied, maar ik herinnerde mij plotseling een oud wapen dat ik twee jaar geleden had geanalyseerd. Nikita liet het zich bewijzen en speelde de meest kritieke voortzetting. Het resultaat was een knotsgekke stelling met zwart in het defensief, niet in staat om weg te komen uit het midden en met mijn loper op d6, die hem weinig hoop liet ooit nog te kunnen rokeren. Ik vreesde over onvoldoende middelen te beschikken, maar toen ik c4! En f5! had gevonden, kreeg ik mijn optimisme terug en Nikita bezweek onder de druk. Hij nam op f5 en stond mij toe de kwaliteit terug te winnen bij een risicoloos voordeel. In het vervolg had hij beter kunnen spelen (vooral na a5+ had hij Ka7! moeten spelen in plaats van Kc7?, met het idee Df2+ Ka8! Db6 c5!), maar in tijdnood misten wij dit beiden en het eindspel liep goed af voor mij.

Doordat de koplopers punten aan elkaar verspeelden, stond ik er plotseling lang zo slecht niet meer voor. Ik hoopte heimelijk dat Hikaru me kansen zou verschaffen, ook al had ik zwart tegen hem. Mijn keuze, de Russische verdediging, bleek achteraf uitstekend, want Hikaru toonde eerst nog ambitie, maar veranderde van gedachten en bood remise aan. Zulke koerswijzigingen zijn zelden goed en ook al was mijn stelling op dat moment zeker niet beter, sloeg ik het aanbod af en zoals dan vaak gebeurt, werd het een eenzijdig gebeuren. Na enkele onnauwkeurigheden van wit had ik de gelegenheid om een pion te winnen met Pxc3!, maar ik vreesde dat het paard daar niet goed zou staan na d4! Rxe8 Rxe8 Re1 Rd8! en verder Re5!? Bxe5 fxe Rd5! En hoewel ik geloof dat zwart hier goed staat, had ik mijn twijfels over de toekomst van mijn paard op c3. Na lang aarzelen koos ik een veiliger zet, die ook sterk was, ware het niet dat we beiden een fascinerende resource hadden gemist: Ld4!! die hij kon spelen na Db5, aangezien het geplande Pa4? faalt op een werkelijk briljant b3! Pxc3 Lxf6!! Pxd1 Teg1! en wit gaat gewoon mat zetten. Nadat Hikaru deze kans gemist had, drukte ik uiteraard door en het was daarna eenrichtingsverkeer.

Het hoogtepunt

Deze winst bracht me plotseling op de eerste plek, samen met Hikaru en Morozevich. Ik had wit in de laatste ronde en was vol optimisme. Mijn tegenstander in de laatste ronde, Fabiano, as naarmate het toernooi vorderde, ook begonnen partijen te winnen, dus het was duidelijk dat het een moeilijke partij zou worden. Met mijn openingszet 1.c4 gaf ik aan dat ik geen theoretische strijd ambieerde en zoals verwacht kwamen we al snel op onverkend terrein. Zijn idee Le6 Pd5 Ld7!? leek sterk, maar het nemen op d5 was volgens mij te vroeg en na d4Zijn idee Le6 Pd5 Ld7!? leek sterk, maar het nemen op d5 was volgens mij te vroeg en na d4! kreeg ik een prettig voordeeltje. Zijn stelling was evenwel solide en uit angst voor tijdnood speelde ik het veilige e4!? Na het sterke c5!, hetgeen ik verwachtte, kwam de stelling mij wat al te remiseachtig voor en ik besloot er een punt achter te zetten en bood nogal impulsief remise aan. Een van de redenen was dat ik in plaats van mijn laatste zet Td4 bijna f4? had gespeeld, wat faalt op f5! Nadat ik deze truc had onderkend, besloot ik dat we genoeg hadden gespeeld. De slotstelling is meer dan onplezierig voor zwart, die zijn zwakke d-pion dreigt te verliezen, aangezien ik een sterk plan heb: tripleren gevolgd door f3! (een idee dat ik om esthetische redenen verworpen had), h4! en Lh3!

Hoe dan ook, strikt genomen zou het halve puntje waarvoor wij speelden de uiteindelijke stand op de ranglijst niet beïnvloeden, want ik was ervan overtuigd dat Morozevich ging winnen tegen Vitiugov. Dus, na het beëindigen van mijn eigen partij had ik mezelf al gefeliciteerd met een keurige tweede plaats en ik ging terug naar mijn kamer. Wie schetst echter mijn verbazing toen ik Moro’s partij ging volgen. Ik bemerkte dat zijn 40e zet nogal vreemd was en toen ik me verder in de stelling verdiepte, besefte ik dat hij nu naar remise snakte. Hij maakte fout op fout en het werd nu duidelijk dat ik – hoe vreemd ook – waarschijnlijk de winnaar van het toernooi was.

Zo gebeurde het dat aan het eind mijn +2 core voldoende was voor een ongedeelde overwinning, iets wat waarschijnlijk niemand voor mogelijk had gehouden.

Zoals men zich kan voorstellen, bracht ik de rest van de avond door in een staat van opperste gelukzaligheid. Ik was in de wolken met mijn mooie trofee, die een ereplaatsje zal krijgen in mijn prijzenkast.

Er staat nu een ander evenement voor de deur: Wijk aan Zee. Het nieuwe schaakjaar is afgeladen met nog meer toernooien. Nu hoop ik maar dat het volgende oude gezegde uitkomt: “Zoals u het jaar begint, zal het ook u toetreden”.