de Volkskrant schaakrubriek 14 januari 2012
Gert Ligterink
We moeten een tijdje terug in de historie om een toernooizege van een Nederlandse schaker te vinden die vergelijkbaar is met de triomf van Anish Giri in Reggio Emilia. In 1994 won Jeroen Piket in Dortmund vóór onder anderen Karpov, Timman en Kortchnoi. Een jaar later was Jan Timman in het Donner memorial in Amsterdam de laatste Nederlander die in een elitetoernooi de wereldtop achter zich hield.
Het aardige van Giri’s succes was dat het zo volkomen onverwacht kwam. Het was knap dat hij na een slecht begin (1 uit 4) zich wist op te richten en in de volgende ronden met uitstekend spel een serie van 4,5 uit 5 afleverde. Maar voldoende om het toernooi te winnen was dat niet. Daarvoor was hulp van anderen nodig.
Bij het ingaan van de slotronde deelde Giri de eerste plaats met Nakamura en Morozevich. Toen zijn eigen partij tegen de Italiaan Caruana in remise eindigde, leek de gedeelde tweede plaats het hoogst haalbare. Morozevich stond beter tegen Vitiugov en Nakamura had een licht inferieure, maar verdedigbare stelling tegen Ivanchuk.
Wat in de laatste uren van het toernooi gebeurde, had Giri niet kunnen dromen. Onder druk van de klok bezweken zijn twee rivalen. Morozevich miste eerst de winst en verzeilde daarna in een uitzichtloos eindspel. Even later volgde Nakamura dit slechte voorbeeld nadat hij een eenvoudige weg naar remise over het hoofd had gezien. `Ach, had ik altijd maar zo veel geluk,’ twitterde Giri gelukzalig.
De grote verliezer van Reggio Emilia was Hikaru Nakamura. De Amerikaan had na zeven ronden met een score van 5,5 uit 7 een grote voorsprong op de rest van het veld. Er kwam geen half punt meer bij. Ruim bovenaan staan en dan de laatste drie partijen verliezen, het gebeurde voor het laatst in 1989 in het World Cup toernooi in Rotterdam, toen Anatoli Karpov met drie nederlagen in de slotronden een zekere eindzege uit handen gaf.
Nakamura weet zijn ineenstorting aan het overladen programma dat hij de laatste maanden afwerkt. Reggio was zijn derde toernooi op rij na het Tal memorial in Moskou en de London Chess Classic. Vandaag begint hij in het Tata Steel toernooi aan het laatste en zwaarste onderdeel van zijn lange Europese tour.
Uit Giri’s tussensprint van 4,5 uit 5 komt de volgende aanvalspartij.
Giri – Vitiugov
Reggio Emilia 2012
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Le2 Pf6 6. Pc3 Lb4
Verstandiger dan deze provocerende zet is 6 … Dc7 of 6 … d6.
7. e5 Pd5 8. 0-0 Pxc3 9. bxc3 Lxc3 10. La3!
De pointe van wits spel. Graag offert hij materiaal om met een ijzersterke loper op de diagonaal a3-f8 zwarts koning vast te houden in het midden van het bord.
10 … Da5 11. Ld6 Pc6 12. Pxc6 dxc6 13. f4 Lxa1
Een nieuwtje, al zal Vitiugov dat niet hebben geweten. In een eerdere partij probeerde zwart de moordenaar op d6 te neutraliseren met 13 … Lb4.
14. Dxa1 Dd2 15. Ld3 De3+ 16. Kh1 Ld7 17. Db2 b5 18. a4 Tc8 19. f5 exf5?
Dit loopt slecht af. Sterker is 19 … h5 om onder omstandigheden met … Th8-h6 de ingesloten toren te laten ontsnappen. Wit heeft goede compensatie voor het geofferde materiaal, maar misschien niet meer dan dat.
20. e6! Dxe6
Zwart geeft materiaal terug. Na 20 … Lxe6 21. Dxg7 Kd7 22. Lf4 heeft wit een sterke aanval.
21. Dxg7 Dxd6 22. Dxh8+ Df8 23. Dxh7 Kd8 24. Lxf5 Lxf5 25. Dxf5 Kc7 26. c4
Deze stelling is vrijwel onspeelbaar voor zwart. Zijn koning is nergens veilig en de f-pion is ten dode opgeschreven.
26 … Kb6 27. Tb1 b4 28. a5+ Kc7?
Sterker is 28 … Ka7. Nu verliest zwart de belangrijke b-pion.
29. c5! Tb8 30. De5+ Kc8 31. Df5+ Kc7 32. Df4+ Kc8 33. Txb4 Txb4 34. Dxb4
De rest is eenvoudig.
34 … Dh6 35. Dc4 Kd8 36. h4 f5 37. Dd4+ Kc8 38. Dc4 Kd8 39. Kh2 Ke7 40. Dd4 Dh5 41. Kh3 Dg6 42. De3+ Kd7 43. Dd2+ Ke8 44. Df4 Df6 45. Dd6 Dc3+ 46. Kh2 Dxa5 47. Dxc6+ Kf7 48. Dd5+ Kf6 49. Dd6+ Kf7 50. Dd7+ Kf6 51. Dc6+ Kf7 52. Db7+ Kg8 53. Dc8+ Kg7 54. Dxf5
Zwart geeft op.
