Gespot 32: QUIZ: Koningsaanval
Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.
Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.
Een zeer aimabel mens is de Britse grootmeester Keith Arkell (zie foto, bron Wikipedia). Tenminste voor zover het oppervlakkige contact, dat ik een paar keer met hem had, gaat.
Hij speelde onlangs mee in het Bataviatoernooi in Amsterdam waar hij geen bijster goed resultaat haalde. Ooit maakte hij furore in het Brits Kampioenschap door in 2001 gedeeld eerste te worden. Zijn huidige rating is inmiddels niet meer van een sterke grootmeester. Toevallig kreeg ik een paar jaar geleden met hem te maken toen ik werd benaderd door de Engelse meester (ook al een ex-kampioen Robert Bellin) of ik zijn schaakteam wilde komen versterken. Versterken is misschien niet het juiste woord. Ik bak er zelf al een paar jaar niets meer van dus ik antwoordde dat ik best voor de fun een paar keer naar Engeland wilde komen, omdat het me wel eens leuk leek om te zien hoe de Engelse clubcompetitie wordt gespeeld. Daar speelt heel Groot-Brittanië een aantal ronden in een paar grote zalen die daarvoor afgehuurd zijn. Zelfs mensen uit Schotland, Wales en Ierland geven acte de présence. In ons team bleek Keith Arkell onze kopman te zijn. Bij het diner na afloop van de eerste ronde herinnerde hij mij eraan dat wij ooit een krankzinnige partij hadden gespeeld.
Mijn geheugen is vreselijk slecht, dus ik vroeg hem of hij mij even op weg kon helpen, waar en wanneer die partij gespeeld was. Dat wist hij exact: het was in het Open toernooi van Ramsgate 1984. Hij had een winnende aanval in handen, maar hij had verzuimd om de winst te pakken. Met een scherpe counter had ik hem blijkbaar verslagen. En toen hij dat zei, ging mij een licht op. Inderdaad stond ik na zo’n zet of 16 totaal verloren. Ik herinner me ook dat ik serieus overwoog om op te geven. Maar zoals het adagium luidt: “door opgeven is nog nooit een partij gewonnen”, besloot ik met de moed der wanhoop verder te spelen om te zien hoe hij het zou uitmaken. Tot mijn verbazing ging hij erg lang in de ‘denktank’ waardoor hij later ook nog ruzie met de klok kreeg. Hij slaagde er niet in om de wirwar van varianten de juiste zettenreeks te vinden. Maar wat hem het meest was bijgebleven, zo vertelde Arkell, was dat ik in de analyse – waarin zo’n vier, vijf meesters en grootmeesters uit Engeland – me ook zeer persistent toonde. Dat herinnerde ik me ook. Ik vond het zelfs een grotere prestatie dat ik vanuit deze verloren stelling ook in de analyse meestal op de been bleef tegen dit collectieve geweld, dan het winnen van de partij. Ik heb na al die jaren de partij er maar eens bij gepakt en met de hedendaagse engines (Deep Fritz 11 en Houdini) bekeken. Met de computer is alles gemakkelijk, in een partij is het hele andere koek om de juiste weg te vinden. Vandaar dat u zichzelf ook mag testen. Ik heb van deze partij een quiz in elkaar gesleuteld. U speelt de partij na en krijgt tien vragen voorgelegd waarin u mag proberen om de juiste voortzetting te vinden. Voor elk correct antwoord zijn 10 punten verdienen. Ik heb veel commentaar en varianten uit de tekst gehaald, maar die kunt u wel, met alle bijbehorende uitleg terugvinden in de viewer. Veel plezier ermee!
Arkell, Keith – Grooten, Herman, Ramsgate 1984.
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3 c5 4. Pf3 cxd4 5. Pxd4 Da5+ 6. Pc3 Lb4 7. Ld2 Dc5 8. e3 e5?!
Erg ambitieus en misschien wel een beetje te veel gevraagd. 8… Pc6 is de normaalzet en lijkt ook volkomen oké.
9. Pc2 Dc6?
VRAAG 1: Hoe kan wit proberen te profiteren van zwarts fout?
10… Dxh1 11. Pbd5 Pxd5 12. Pxd5 Pa6 13. Dg4 O-O 14. O-O-O d6 15. Pf6+ Kh8 16. Dh4 Lf5
VRAAG 2: Hoe kan wit zijn initiatief vasthouden?
17… gxf6
Onder het motto: zwart heeft op dit moment niets meer te verliezen.
VRAAG 3: Waarom verliest nu 17… Lg6 ?
18. Dxf6+ Kg8
VRAAG 4: Wit heeft 5 aantrekkelijke voortzettingen. Een daarvan is één duidelijk het beste. Kies uit:
A) 19. gxf5
B) 19. Lh3
C) 19. e4
D) 19. Dxf5
E) 19. Le2
Hier trok mijn tegenstander lange tijd uit om de winst te vinden. Gedurende deze periode heb ik ook geprobeerd zo diep mogelijk in de geheimen van de stelling door te dringen. Ik wist al langer dat ik erg slecht, zo niet verloren stond. Maar ik zag ook dat het in deze chaotische stelling met een wirwar aan varianten allemaal niet even evident is voor wit. Langzamerhand drongen er ook verborgen verdedigingsmethoden en tactische tegenkansen tot me door.
19… Dxh2 20. gxf5
VRAAG 5: Hoe kan zwart zich in deze stelling zo hardnekkig mogelijk verdedigen?
VRAAG 6: Hoe kan wit nu op overtuigende wijze de winst afdwingen?
De partij ging verder met
21… Txc4+ 22. Kb1?
Wit heeft het niet meer. Noodzakelijk was 22. Lc3! waarna zwart snel zijn paard ten tonele (lees: de koningsvleugel) moet brengen met 22… Pc7! (Vooral niet 22… Tac8? wegens 23. Dg5+ Kf8 24. f6 en de witte dreigingen zijn te groot geworden.).Wit staat dan nog steeds beter.
VRAAG 7: Met welke verrassende zet pareert zwart de belangrijkste dreigingen?
23. e4?
Deze zet komt veel te laat. Zwart neemt het initiatief over.
VRAAG 8: En hoe gaat zwart nu zelfs ook nog voor de winst?
24. Txg1+ Dxg1+ 25. Kc2 Tc8+ 26. Kd3 Pc5+
Alle zwarte stukken grijpen in.
27. Ke3
VRAAG 9: Wat is de sterkste manier voor zwart om zijn tegenaanval te bekronen. Kies uit:
A) 27… f6
B) 27… Pxe4
C) 27… Tc6
28. f6 Dg6 29. Dh4 h6 30. Kf3
VRAAG 10: Zwart heeft nu alles onder controle en staat materiaal voor. Hoe maakt hij snel een einde aan alle tegenstand?
31. Lf5 dxe4+ 0-1
Alle analyses van deze partij via de viewer:
