L'Ami in de achtervolging op Giri
In Amsterdam is deze week een geweldig schaakfestival van start gegaan. Maar liefst drie toernooien die door elkaar heen lopen. Naast het SPA Chess – een groot open toernooi – wordt ook het ACP Golden Classic gespeeld: zeven interessante spelers uit alle windstreken die de nostalgie terughalen door met het klassieke speeltempo van veertig zetten in tweeënhalf uur én het afbreken van de partij te gaan spelen. In de pauze mogen alle mogelijke hulpmiddelen worden ingezet, dus ook de computer.
Voor de Nederlandse schakers gaat alle aandacht uit naar het Nederlands Kampioenschap dat mocht meeliften met deze constructie van drie evenementen onder een dak, het Science Park in Amsterdam. Via deze link treft u een overzicht aan van alle toernooien die momenteel in Amsterdam plaatsvinden. Schaaksite zal zich vooral richten op de verslaggeving van het NK.
NK Algemeen
Het is dan eindelijk gebeurd. Anish Giri heeft zijn eerste halfje moeten toestaan. Met wit nog wel moest hij Dimitri Reinderman een puntendeling toestaan. Hoewel Giri maar liefst twee pionnen offerde in de opening, kon hij niet voorkomen dat zwart de stelling eenvoudig gelijktrok. Reinderman was de enige die iets zou kunnen proberen, maar die was natuurlijk allang tevreden met het halfje tegen de koploper.
Degene die van deze halve misstap het meest profiteerde was Erwin l’Ami. Nadat hij gisteren voor de poorten van de hel een remise uit het vuur had gesleept tegen Ivan Sokolov, kwam hij deze keer weer in moeilijkheden. Tegenstander Sipke Ernst had na een aanvankelijk wat slappe opening de zaken scherp opgezet. Hij speelde zijn dame naar het wat vreemde veld a7 en kwam even later met een kansrijk schijnoffer. Even leek het erop dat hij groot voordeel had behaald, maar L’Ami bleek opnieuw een defensieve meester. Binnen de kortste keren was het voordeel van wit als sneeuw voor de zon verdwenen en wikkelde zwart af naar een eindspel dat heel gunstig voor hem stond. Zo’n buitenkansje is aan L’Ami wel besteed en hij rukte met een paar vrijpionnen onweerstaanbaar op. Toen die niet meer tegengehouden konden worden, liet Ernst niet na te eindigen met een vrolijke noot. In plaats van te promoveren tot dame, haalde hij een zinloos paard om een zet later zijn koning om te leggen.
Wat is er aan de hand met Jan Smeets, onze enige kandidaat in de strijd om het wereldkampioenschap? Hij verloor vandaag met zwart een zeer wisselvallige partij van Robin Swinkels. Nadat de opening niet helemaal voorspoedig voor hem was verlopen, liet hij zijn tegenstander bijna de vrije hand op de koningsvleugel. Swinkels ging in zijn enthousiasme misschien zelfs ergens te ver, maar even later had hij een geweldig initiatief in handen. Het dame-offer van Smeets mocht niet baten. De witte stukken grepen beslissend in en net toen iedereen dacht dat Swinkels de beslissende klap ging uitdelen, liet hij zijn voordeel helemaal verwateren. Maar opnieuw bleek dat Smeets niet optimaal zit te spelen. Hij verzuimde een paar keer een goede voortzetting en kreeg na het sterke en verrassende 34. Kf1! een nieuwe aanvalsgolf te verduren. Die kostte beslissend materiaal en de partij. Hoewel Swinkels even moest zoeken naar de juiste winstweg, liet hij zijn prooi niet meer los.
Ondertussen kan Ivan Sokolov zijn titelaspiraties definitief in de ijskast zetten. Hij slaagde er niet in om Robin van Kampen omver te krijgen. Sterker nog: toen hij een pion verloor moest hij benen maken om niet in het nadeel te geraken. Een afwikkeling naar een eindspel leverde een terecht half puntje op.
Daarmee blijft Van Kampen het uitstekend doen. Hij is vooralsnog ongeslagen en met plus één, kan hij nog altijd naar boven kijken. Op dit moment is Erwin l’Ami de belangrijkste belager van Giri. En laat nu net in ronde vijf het duel tussen de nummers een en twee van de ranglijst op het programma staan. We gaan het zien.
De tussenstand na vier ronden is:
Giri, Anish – Reinderman, Dimitri
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Pc6
De meest gebruikelijke speelwijze.
4. Lxc6+
[4. O-O is nog ooit door Kasparov gespeeld.]
4… bxc6 5. e5
Een modern idee, dat vooral door Baklan is gespeeld. [5. O-O is bekend uit een partij Kasparov-Polgar, 2002.]
5… Lg4
Reinderman wijkt af van een eerdere partij die hijzelf gespeeld had. 5… d5 is een andere variant die Reinderman eerder op het bord had tegen Palac in 2003. Was dit de reden dat Giri zich graag hierop wilde inlaten.
6. h3 Lxf3
6… Lh5 is meer gespeeld. In de partij Baklan-Gutman, 2005 kwam 7. Pc3 f6 8. exd6 e5 op het bord. Dat liep niet zo goed af voor zwart.
7. Dxf3 d5
8. e6!?
Hiermee gooit Giri de knuppel in het hoenderhok. Hij wil voorkomen dat zwart zelf … e7-e6 speelt en daarna zijn stelling verder ontwikkelt. Strategisch gezien lijkt het allemaal wel in orde voor zwart. 8. d3 Deze stelling kwam voor tussen twee onbekende amateurs (Miladinovic-Milanovic, 2010), maar het lijkt erop dat zwart zeker niet minder staat hier.
8… fxe6 9. O-O Dd6 10. d4!?
Giri probeert er wat van te maken. Een tweede pionoffer om de zwarte ontwikkeling verder te verstoren.
10… cxd4 11. Lf4 e5
Reinderman retourneert de zojuist verworven materiële voorsprong omdat hij het niet vertrouwt als zijn ontwikkeling zoveel verstoord wordt. [Na 11… Dc5 volgt sterk 12. De2! En zwart ondervindt inderdaad de nodige problemen.]
12. Dh5+ g6 13. Dxe5 Dxe5 14. Lxe5 Pf6 15. Lxd4
De pionnen zijn weer heroverd en wit lijkt voordeel te hebben bereikt vanwege de controle over veld e5. Maar Reinderman heeft uitstekend gezien dat hij dat veld kan gaan betwisten.
15… Lh6 16. Pc3 Kf7 17. Pa4
[Ook een zet die in aanmerking komt, lijkt mij 17. f4 Wit probeert veld e5 vast te leggen en zolang het paard op c3 staat kan zwart ook niet profiteren van veld e4. Niettemin zie ik ook niet hoe wit hier verder zou kunnen komen op den duur.]
17… The8 18. Tfe1 Pd7
Dat is de ‘set-up’ waarmee zwart gelijkspel hoopt te bereiken. Als hij tot … e7-e5 (of soms zelfs tot … c6-c5) kan komen, zijn de problemen verdwenen en dan zou hij zelfs heel prettig staan.
19. f4
Dit lijkt tactisch verantwoord, maar wellicht kon zwart toch nemen!
19… e6
Een normale zet. [Na 19… Lxf4 20. Tf1 e5 21. Lxe5 Txe5 22. Txf4+ Ke6 23. Taf1 Te8 zal zwart wel gelijkspel hebben behaald.]
20. b3
20… g5!
Sterk gespeeld. Pion f4 wordt opgeruimd en daarna kan wit niet meer voorkomen dat zwart tot … e6-e5 komt. Omdat wit dan werkelijk helemaal niets meer heeft, vond Giri het wel prima om nu afscheid van deze partij te nemen. En Reinderman, die net een gevoelige nederlaag had geleden, was natuurlijk dik tevreden met een half puntje dat hij hiermee met zwart behaalt tegen de nummer een van de ranglijst.
21. fxg5 ½ – ½
Ernst, Sipke – L’Ami, Erwin
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. g3 c5 5. Pf3 cxd4 6. Pxd4 Pe4 7. Ld2 Pxd2 8. Dxd2 Pc6 9. Lg2 Pe5 10. b3 O-O 11. O-O a6 12. Pc2 Le7 13. Tfd1 d6 14. De3 Dc7 15. Pa4 Pd7 16. Tac1 Tb8 17. Da7 Pc5 18. Pb4 Ld8 19. Pxc5 dxc5
20. Txd8!
De partij wordt avontuurlijk opgezet door beide spelers.
20… Dxd8 21. Dxb8
[Ook interessant is 21. Pxa6 Dd2 22. Tf1 bxa6 23. Dxb8 Dxe2 24. Dc7]
21… cxb4 22. c5
[Wellicht moest wit de inval van de zwarte dame verhinderen met 22. Df4]
22… Dd2 23. Df4 Td8 24. c6 Dxf4 25. gxf4 bxc6 26. Txc6 e5 27. Tb6
[27. fxe5?? Td1+ 28. Lf1 Lh3]
27… Td1+ 28. Lf1 exf4
[kan natuurlijk nu niet vanwege 28… Lh3 29. Tb8+]
29. Tb8 Tc1 30. Kg2 g5
31. e3?!
[Na 31. Txb4 lijkt het allemaal nog wel te gaan voor wit, hoewel zwart de beste papieren heeft.]
31… fxe3 32. fxe3 Kg7 33. Lc4 Lf5 34. Txb4 Le4+ 35. Kf2 Tc2+ 36. Ke1 Txh2
36… Txa2! verdient de voorkeur: 37. Lxf7 Lf3 met groot voordeel voor zwart.
37. a4 a5 38. Tb5 f5
39. Ld5
Na deze ruil lijkt het toreneindspel kansloos voor wit, maar wat moest hij anders. [Op het eerste gezicht lijkt 39. Txa5 nog verdedigbaar hoewel zwart ook na bijvoorbeeld 39… g4 40. Ld5 Lxd5 41. Txd5 Kf6 grote winstkansen heeft.]
39… Lxd5 40. Txd5 Kf6 41. Txa5 g4
De zwarte pionnen zijn veel gevaarlijker dan die van wit. De zwarte toren staat uitstekend, de witte koning afgesneden. Vechten tegen de bierkaai dus en l’Ami maakt het keurig af.
42. Ta8 h5 43. a5 h4 44. a6 Ta2 45. Tf8+ Kg6 46. Tg8+ Kf7 47. Th8 h3 48. b4 h2 49. a7 g3 50. a8P
Ernst kan enig gevoel voor humor niet ontzegd worden! Zo vaak krijg je niet de kans op een minorpromotie…
50… g2 0-1
20… e5?
Dit lijkt mij een strategische misrekening. Wit krijgt plotseling een gedekte vrijpion, de zwarte koningsstelling ziet er gammel uit en het tegenspel met … e5-e4 komt niet helemaal uit de verf. [20… exd5 21. cxd5 Dd6! en het lijkt erop dat zwart geen problemen heeft. [21… Lxd5? faalt op 22. Lxf5]]
21. Dg3 Kh8 22. h4
[Sterker lijkt mij 22. Lxf6+ Pxf6 23. Pg5 en het paard vindt een mooi veld op e6.]
22… Dd8
Als zwart iets terug had willen doen, had dat nu gekund met 22… f4 23. Dh3 e4 De complicaties na 24. h5 zijn wat ondoorzichtig, maar het ziet eruit dat wit inderdaad een stuk mag offeren.
23. h5
Swinkels gaat voortvarend door, maar wellicht speelt hij nu met vuur. [Het idee met 23. Lxf6+ Dxf6 24. Pg5 kon nog altijd, hoewel zwart nu met 24… Pf8 alles wel onder controle lijkt te hebben.]
23… e4 24. hxg6 exf3 25. Dh3
[Er zit een obscure computervariant in de stelling die wit genoeg spel belooft na zijn offers: 25. g7+ Kg8 26. Dxf3 Lxg5 27. Dxf5 Pf6 28. Dxg5 en wit heeft zonder meer genoeg compensatie, maar ook niet meer dan dat.]
25… De7 26. Tfe1 Lxg5
Een noodsprong, maar het brengt de zwartspeler op de rand van verlies. Vermoedelijk vond Smeets 26… Dg7 27. Lh6 Dg8 28. Lxf5 geen pretje.
27. Txe7 Txe7
Op zich heeft zwart voldoende materiaal: een toren plus twee stukken voor de dame. Maar er zijn een paar onvolkomenheden in zijn stelling die hem in grote problemen hebben gebracht.
28. gxh7
Wat is logischer dan 28. Lxf5 Pf8 29. Dg3! Lf6 30. Dd6 en de coördinatie tussen de zwarte stukken is volkomen zoekgeraakt.
28… fxg2 29. Dxf5
Opnieuw was 29. Lxf5! wat handiger.
29… Lf6
Nu had 29… Tg7 de grootste gevaren bezworen. In elk geval staan de zwarte stukken niet zo kwetsbaar meer.
30. Kxg2 Tf8 31. Dh3 Ld4 32. Lf5 Pe5 33. Tg1
Wit is op zijn schreden teruggekeerd, heeft nu de loper op f5 genesteld en hij probeert nu zijn troefkaart (pion h7) te gaan benutten.
33… Tef7?
Het ziet ernaar uit dat Smeets niet zijn beste vorm heeft meegenomen naar Amsterdam. [Na 33… Tg7+ 34. Kh2 Txg1 35. Kxg1 en dan bijvoorbeeld 35… b5 zie ik geen moeilijkheden meer voor zwart.]
34. Kf1!
Knap gezien van Swinkels: met de toren op het bord heeft wit ineens aanval tegen de zwarte koning.
34… Lc8
Nog een interessante poging. Het geplande 34… Txf5? faalt op 35. Tg8+ Txg8 36. hxg8D+ Kxg8 37. Dxf5 en de stukken werken niet samen.
35. Tg8+!
Wit wikkelt af naar een gewonnen eindspel. Vooral niet 35. Lxc8?? wegens 35… Txf2+ 36. Ke1 Pf3+ 37. Kd1 Td2+ 38. Kc1 Lb2+ 39. Kb1 Pxg1 en zwart trekt aan het langste eind.
35… Txg8 36. hxg8D+ Kxg8 37. Lxc8 Txf2+ 38. Ke1
38… Pf3+
Dit vereenvoudigt wits taak. Hij had nog het grappige 38… Th2 kunnen proberen. Maar dan zou wit met 39. Dg3+ [39. Dxh2?? Pf3+] 39… Kf8 40. Kd1 Th1+ 41. Kc2 ook de winst binnenhalen.
39. Kd1 Kf8 40. Lg4
Het duurde even, maar Swinkels liet zich de kaas niet meer van het brood eten en haalde de winst op zet 74 binnen.
1-0
De uitslagen:
Alle partijen, voorzien van analyses en aantekeningen, in de viewer:
(foto’s genomen van de toernooiwebsite)
