Georgië een brug te ver, dames op het nippertje gelijk
Het wil maar niet vlotten met het Nederlandse team. Op dag drie van de Olympiade ging opnieuw een wedstrijd verloren. Nederland had de ‘pech’ dat ze na de nederlaag van gisteren tegen het sterke schaakland Georgië moesten opboksen. Helaas kreeg Daniël Stellwagen een nederlaag te verwerken, de andere drie kwamen niet verder dan remise. De dames moesten vandaag het eerste punt prijsgeven. Tegenstander Letland was ook niet bepaald zwak. Zhaoqin Peng won keurig aan bord 1, maar zag dat naast haar Lisa Schut – die overigens voor de derde keer achtereen zwart had – het loodje moest leggen. De andere twee partijen eindigden in remise.
Het herenteam
Daniël komt met wit goed uit de opening. Hij speelt vrijwel allemaal logische zetten. Er ontstaat een scherpe stelling waarin wit snel lang rokeert, terwijl de zwarte koning nog in het centrum verblijft. Zwart staat klaar voor een felle actie op de damevleugel, wit moet het hebben van een doorbraak met f5. Als de stelling ontploft, omstreeks de 24e zet, mist Daniël een voortzetting die vrijwel geen enkele speler van vlees en bloed zou vinden. Op een werkelijk geniale wijze had hij groot tot winnend voordeel kunnen bereiken. Wat hij speelt, blijkt helaas niet te werken. De tegenstander begint met allemaal krachtzetten de witte koning te belagen en even later is er al geen houwen meer aan. Op zet 31 moet Stellwagen zijn koning al omleggen. De zwartspeler heeft een fantastische partij afgeleverd waarin een koningsaanval volgens de regelen der kunst werd uitgevoerd. Dan moeten er andere mensen opstaan om zo’n nederlaag ongedaan te maken. Van Wely hield zijn tegenstander met zwart keurig in bedwang, hetzelfde gebeurde met Sokolov die met wit op geen enkele wijze in de buurt van een overwinning kwam tegen Gagunashvili. Op deze twee remises viel nauwelijks iets aan te merken. Het moest vandaag dan maar komen van Jan Smeets die met zwart twee stukken voor een toren en een pion had gewonnen. En zowaar, met veel duw- en trekwerk kwam hij in de buurt van een overwinning. Maar de tegenstander bleek erg taai. Naarmate de partij vorderde ging er steeds meer materiaal van het bord en als het laatste stel torens geruild zou worden, zouden de winstkansen van Smeets definitief verdwenen zijn. Ik heb misschien één moment gevonden, waarop de Leidenaar een reële kans op meer dan remise heeft gehad, maar toen hij die niet waarnam, moest hij zelfs benen maken om het halve punt veilig te stellen. Dat deed hij overigens zeer bekwaam, maar het nam niet weg dat daarmee de tweede opeenvolgende nederlaag een feit werd.
En aangezien het tegenwoordig om matchpunten gaat (dat schijnen ze bij Teletekst niet te weten!) is een hoge klassering voorlopig uit het zicht geraakt.
De persoonlijke uitslagen van het herenteam:
24. Dd6
Je kunt het Stellwagen nauwelijks kwalijk nemen dat hij in dit wespennest niet de enige uitweg heeft kunnen vinden. Zonder schaakcomputer lijken de volgende zetten volkomen zinloos, maar wit heeft een formidabele verdediging: 24. Db7! Tc7 25. Dd5 Le6 en het lijkt gedaan. Na een damezet volgt … Txc3 en Dxa2 en wit kan opgeven (zie analysediagram).
26. Le1!! Ja, ga die maar eens berekenen. Wit komt hierna beter te staan, als ik de computer moet geloven. [26. Dd4? Txc3 is uit.] 26… Tfc8 [Op 26… Lxd5? volgt 27. Pxd5 b4 [27… Da4 28. Pxc7 en wit wint.] 28. Lxb4 Da4 29. b3 Dc6 30. Pe7+ Txe7 31. fxe7 Te8 32. Td8 en zwart kan ophouden.] 27. De4 Txc3 28. a3! En die hoort er ook nog bij…
24… Tfd8 25. De7
Na deze zet neemt zwart het initiatief over met een hele reeks knappe zetten. [25. Pd4 Txd6 26. exd6 b4 27. Pxf5 Dxf5 28. d7 Td8 29. Pd5 Kh7 helpt ook niet voor wit.]
25… Lxc2+! 26. Ka1
Er volgt een prachtig mat na 26. Kxc2 Da4+ 27. Kb1 Txd1+ 28. Txd1 Dxd1+ 29. Pxd1 Tc1#.
26… Lxd1 27. e6
Hij probeert wanhopig tegenspel te zoeken, maar hij kan niet voorkomen dat hij helemaal overrompeld wordt. Relatief het beste is nog 27. Pg5 maar na 27… Lxg5 28. Lxg5 Lb3 valt er ook niets meer te halen voor wit.
27… Txc3! 28. exf7+
28. Dxf7+ Kh8.
28… Kh8 29. Lg5 Lb3 30. a3 Lf8 31. Pe5 Lc2
En Stellwagen zag het hopeloze van verdere tegenstand in.
0-1
32… h3
Een volkomen logisch plan. Zwart wil zoveel mogelijk pionnen op het bord houden en zijn belangrijkste dreiging … e5-e4-e3 in de stelling houden. Toch blijkt uit het vervolg dat wit alle dreigingen net binnen de perken kan houden. Misschien viel er nog wat eer te behalen met het directe 32… e4! Er dreigt dan … e4-e3. Waarschijnlijk is wit gedwongen tot het lelijke 33. gxh4 Ld7 [33… Txh4] 34. Ta3 Txh4 en in dit type stelling lijkt het erop dat zwart met zijn twee stukken voor een toren riante winstkansen krijgt. Als hij pion f2 zou kunnen winnen, is de vrijpion op e4 beslissend.
33. Tg7+ Kf6 34. Tc7 e4 35. Tf8+ Ke5 36. Lb3
De witte torens controleren de belangrijkste velden van de zwarte lopers, zodat er geen concrete dreigingen door zwart gecreëerd kunnen worden.
36… Lb6
[36… e3?? 37. Te7+ gaat mat.]
37. Te7+ Kd4
38. Te6
Knap gezien van de witspeler. Zwart is niet gebaat met een torenruil, maar hij zal wel moeten.
38… Txe6 39. Lxe6 e3 40. fxe3+ Kxe3 41. Lxh3
Smeets moet nu onmiddellijk op zoek naar een remise. Dat doet hij heel bekwaam.
41… Kd2+ 42. Kh1 Pe4 43. Lf1 Pf2+ 44. Txf2+ Lxf2 45. Lxb5
Met remise. Waarom zal de argeloze lezer zich afvragen. Na 45. Lxb5 Ke3 46. Kg2 Le1 47. Lc6 Kd4 48. Kf3 Ke5 kan wit niet gaan lopen met zijn h-pion omdat zwart dan zijn loper offert voor de witte g-pion waarna het eindspel met de loper van de verkeerde hoek ontstaat: 49. h4 [49. Kg4 Kf6 leidt ook tot niets voor wit.] 49… Lxg3.
½ – ½
Alle partijen van de heren met aantekeningen via de viewer:
Het damesteam
De sfeer in het damesteam zal een stuk beter zijn dan bij de heren. Als je twee overwinningen en één gelijkspel hebt behaald, mag je ook best tevreden zijn. Vandaag moesten de dames ook echt aan de bak want Letland was op papier een geduchte tegenstander. Vreemd genoeg zat de speelster met de hoogste rating aan het derde bord en die vond daar Anne Haast tegenover zich. De Tilburgse studente ging met een klein doch tastbaar strategisch voordeeltje het middenspel in, maar toen zij iets te zorgeloos verderging, werden de bordjes meteen verhangen. Ineens had zwart een bijzonder gevaarlijk initiatief. Maar dan blijkt Anne op haar best. Binnen de kortste keren wist zij – uiteraard met enige hulp van de tegenstandster – een tegenaanval te lanceren die eindigde met een eeuwig schaak. Het was toen allang duidelijk dat Zhaoqin Peng een vol punt bij coach Jeroen Bosch zou inleveren. In een Benonistelling zette zij de stelling snel naar hand. Zwart had een pion geofferd maar kreeg daar niet de gewenste compensatie voor terug. Sterker nog: na een zwakke zet wist Peng een zwarte loper op g7 met f5-f6 naar h8 te dwingen en die stond daar de rest van de partij als een nietszeggende toeschouwer. De manier waarop Peng het voordeel verder uitbouwde was haar wel toevertrouwd, de tegenstander kreeg geen schijn van kans meer en verloor zo’n beetje een halve doos aan materiaal.
Helaas moest onze heldin van de eerste twee ronden, Lisa Schut, vandaag in het zand bijten. Vlak na de opening liet zij in een Grünfeld-Indisch-achtige stelling een nogal ‘ruwe’ pionzet uit haar vingers komen: 12… f5. Na het knappe 13. d5! kwam het niet meer goed met de zwarte stelling. Hoewel Lisa nog tot het uiterste ging, slaagde zij er helaas niet in om de nederlaag af te wenden. Op zet 56 legde zij toch maar de koning om.
Het was nu de taak aan Arlette van Weersel om ervoor te zorgen dat in elk geval het gelijkspel in het vizier bleef. Zij moest een bijzonder onprettige stelling verdedigen. Wit had een flink ruimtevoordeel, de enige open lijn in handen en actievere stukken. Maar de zwartspeelster rechtte de rug en bleef fier overeind. Daarmee kwam de welverdiende 2-2 op het scorebord en zo blijft het Nederlands team in de kopgroep meedraaien.
De persoonlijke uitslagen van het damesteam:
26. f6! Lh8 27. Le3!
Zeer goed gezien van Peng: de loper hoort op d4 thuis.
27… Pd7 28. Ld4 Da5
29. Df4!
Alles is raak!
29… Dc7 30. Tf3 Lc8 31. Tdf1
Wit heeft het voor elkaar. De zwartspeelster kan geen vin meer verroeren en wit kan nu door stukkenruil het voordeel van een stuk meer (de loper op h8 tellen we niet meer mee!) gaan proberen uit te buiten.
31… Pf8 32. Lc2 Tb7 33. Te3 Txe3 34. Dxe3 Ld7 35. b6 Db8 36. Pe4 Lb5 37. Ta1 Pd7 38. Pc3
Ruim voldoende voor de winst. 38. Ta5 was nog iets overtuigender: 38… Pxb6 39. Txb5.
38… Pxb6 39. Lxb6 Lxf6 40. Ld4 Dd8 41. Pxb5 Txb5 42. Lxf6 Dxf6 43. De8+
Een uitstekende positionele partij van Peng!
1-0
12… f5?!
Na deze onbeheerste pionzet lijkt het mij dat zwart met teveel positionele zwaktes komt te zitten. 12… c5 was nog bekend uit de partij Flores-Alonso, 2009.
13. d5!
Wellicht heeft ze deze niet zien aankomen? [13. Pg5 Lxg2 14. Kxg2 h6 15. Pf3 Dd5 is goed speelbaar voor zwart en zal misschien haar idee geweest zijn.]
13… Dc8
Na 13… Lxd5 14. Pg5 c6 heeft wit het ijzersterke 15. Tb5!! Overigens niet 15. Pe6 Lxe6! 16. Txd8 Taxd8 en zwart heeft mooie compensatie.
14. Pg5 Lf6 15. Pe6 Tf7
16. e4
En na deze actie lukte het zwart niet meer om de problemen op te lossen.
Alle partijen van de dames met aantekeningen via de viewer:
