Schaakrubrieken weekend 19 januari 2013
Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken. Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het verschijnen van de veelal zaterdagse schaakrubrieken.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Wat is een leven zonder liefdesglans?
Gersz Rotlewi (1889-1920) was een Poolse Jood die het grootste deel van zijn leven onderdaan van het Russische rijk was, waardoor er verschillende spellingen van zijn voor- en achternaam in omloop zijn. Hij is een van de schakers, net als Jean Dufresne en Lionel Kieseritzky, die vooral voortleven als de verliezer van een onsterfelijke partij.
Na zijn prachtige overwinning op Levon Aronian in het Tata Steel-toernooi, die in de krant van woensdag stond, verwees Anand naar Rotlewi – Rubinstein, Lodz 1907, die veel met zijn eigen partij gemeen had. Hij was niet de enige die de overeenkomst had gezien. In die partij lijkt het of Rotlewi een zwakke speler was, maar dat was hij allerminst.
Van Rotlewi weten we weinig. Hij werd geboren en stierf in Lodz, maar de data zijn niet bekend. Over zijn leven voordat hij in 1905 in het schaakmilieu in Lodz opdook, is ook niets bekend. Zijn laatste toernooi was Karlsbad 1911, en dat was ook zijn grootste succes. Hij werd vierde in een veld van 26 spelers, achter Teichmann, Schlechter en Rubinstein, maar voor geweldige spelers als Marshall, Nimzowitsch, Vidmar, Aljechin en Tartakower. Het jaar daarvoor had hij samen met Rubinstein een toernooi in Warschau gewonnen en hij kreeg toen de schoonheidsprijs voor zijn overwinning op Bogoljubow.
We weten niet precies waarom hij na zijn grootste succes niet meer schaakte. Zware depressies en tuberculose zijn genoemd.
De schaakliteratuur heeft Rotlewi verwaarloosd, maar hij wordt mooi beschreven in het boek Subtile Jagde van de Duitse schrijver Ernst Jünger (1895-1998). Jüngers vader, een apotheker, had zich teruggetrokken op het platteland bij Rehburg, omdat hij vond dat een man na zijn 45ste niet meer moest werken. Zijn zoon Ernst was het daar mee eens, al vond die eigenlijk dat je met werken beter nooit kon beginnen.
De vader ging vaak naar Hannover om te schaken, en de beste schakers die hij daar trof liet hij af en toe bij zich thuis logeren. Een van hen was Rotlewi. Ernst Jünger, die toen nog een kind was, beschrijft Rotlewi als lichamelijk en geestelijk kwijnend en als iemand die nog nooit buiten de grote stad was geweest, maar ondanks zijn ademnood genoot van de lange wandelingen in de natuur. Op een van die wandelingen vroeg Ernst hem: „Mijnheer Rotlewi, ik houd het niet langer uit. Ik kan niet begrijpen waarom u zo droevig bent.” Rotlewi hief zijn handen ten hemel ‘als een profeet die na een lange tijd van droogte om regen smeekt’ en antwoordde met een dichtregel: „Wat is een leven zonder liefdesglans?” Plotseling verdween Rotlewi uit hun leven en uit het schaakcafé in Hannover, en er verschenen ook geen berichten meer over hem. Jünger dacht dat hij waarschijnlijk in de Eerste Wereldoorlog gesneuveld was, maar dat is niet zo.
Wat is nu de mooiste partij, Rotlewi-Rubinstein of Aronian-Anand? De overeenkomsten zijn evident: de twee moordende zwarte lopers, de aanval met paard en dame tegen wits koning, en het motief dat zwart op h3 kan slaan omdat wits g-pion gepend staat door zwarts loper op b7.
De partij van Anand is diepzinniger en moeilijker, maar Rubinsteins combinatie, een perfect lopend mechaniek, heeft de klassieke schoonheid van de eenvoud. Er komt bij dat Anands overwinning veel te danken had aan voorbereiding met de computer, wat nu eenmaal bij het moderne schaak hoort, maar toch minder imponeert dan creativiteit aan het bord. Al met al stem ik voor Rubinstein, maar het is kantje boord.
Gersz Rotlewi-Akiba Rubinstein, Lodz 1907
1. d4 d5 2. Pf3 e6 3. e3 c5 4. c4 Pc6 5. Pc3 Pf6 6. dxc5 Lxc5 7. a3 a6 8. b4 Ld6 9. Lb2 0-0 10. Dd2 De7 11. Ld3 Het aannemen van het pionoffer met 11. cxd5 exd5 12. Pxd5 Pxd5 13. Dxd5 geeft zwart na 13…Td8 sterke aanval. 11…dxc4 12. Lxc4 b5 13. Ld3 Td8 14. De2 Lb7 15. 0-0 Wit heeft de opening onhandig gespeeld en is daarbij twee tempi kwijtgeraakt. 15…Pe5 16. Pxe5 Lxe5 17. f4 Lc7 18. e4 Tac8 19. e5 Lb6+ Nu zijn beide zwarte lopers moordenaars, net als in Anands partij. 20. Kh1 Pg4 21. Le4 Er was geen goede verdediging meer. 21…Dh4 Het is een beetje jammer dat het prozaïsche 21…Pxh2 ook makkelijk wint, maar gelukkig koos Rubinstein een andere en veel mooiere weg. 22. g3 22. h3 zou ook niet helpen na 22…Txc3. Een hoofdvariant die de aanvalsmotieven goed doet uitkomen is dan 23. Lxc3 Lxe4 24. Dxg4 (of 24. Dxe4 Dg3 en wit gaat mat) Dxg4 25. hxg4 25…Td3 en zwart dreigt zowel 26…Th3 mat als 26…Txc3.
Nu komt de prachtige slotcombinatie die in honderden schaakboeken is afgedrukt. 22…Txc3 23. gxh4 Td2 24. Dxd2 Wat wit ook doet, hij gaat mat. 24…Lxe4+ 25. Dg2 en nu het venijn in de staart: 25…Th3 Wit gaf op, hij gaat mat door Txh2.
Hommage aan Rubinstein
`Als u van uw klassieken houdt, zal het u zijn opgevallen dat zwarts aanval lijkt op die in Rotlewi – Rubinstein.’ Aan het woord was Viswanathan Anand, die in de perszaal van het Tata-toernooi zijn prachtpartij tegen Levon Aronian van commentaar voorzag. Sommige aanwezigen knikten instemmend, anderen keken elkaar aan alsof zij per ongeluk op een uitvinderscongres waren beland.
Mij was Anands verwijzing naar het verre verleden uit het hart gegrepen. Tijdens de galavoorstelling van de wereldkampioen dacht ik terug aan de eerste keer dat ik als pas beginnend schakertje Rubinsteins onsterfelijke partij tegenkwam. Een week lang speelde ik toen elke dag de schitterende zetten opnieuw na.
Niet iedereen zal de naam van Anands voorganger kennen. Akiba Rubinstein was een Poolse grootmeester, die in de jaren voor de Eerste Wereldoorlog de ideale uitdager van wereldkampioen Emanuel Lasker zou zijn geweest. Die gedroomde WK-match kwam niet tot stand, waarna de oorlog een zware aanslag pleegde op Rubinsteins zenuwgestel. Na 1918 werd hij overvleugeld door de nieuwkomers Capablanca en Aljechin.
In Wijk aan Zee denken we nog na over de vraag welke eretitel Anands partij verdient. Omdat inmiddels voldoende parels en diamanten aan diverse partijen zijn toegekend, waag ik een voorzichtig voorstel: `Anands hommage aan Akiba Rubinstein’.
Rotlewi – Rubinstein
Lodz 1907
1. d4 d5 2. Pf3 e6 3. c4 c5 4. e3 Pc6 5. Pc3 Pf6 6. dxc5 Lxc5 7. a3 a6 8. b4 Ld6 9. Lb2 0-0 10. Dd2
Geen goed veld voor de dame.
10 … De7 11. Ld3 dxc4 12. Lxc4 b5 13. Ld3 Td8 14. De2 Lb7 15. 0-0 Pe5!
Voordat wit de kans krijgt Pc3-e4 te spelen.
16. Pxe5 Lxe5 17. f4 Lc7 18. e4 Tac8 19. e5
Hij is zich van geen gevaar bewust. Nu breekt een zwaar onweer uit boven de witte stelling.
19 … Lb6+ 20. Kh1 Pg4! 21. Le4 Dh4 22. g3
22 .. Txc3! 23. gxh4
Wit verliest even snel maar minder spectaculair na 23. Lxb7 Txg3, gevolgd door 24 … Th3.
23 …Td2!! 24. Dxd2 Lxe4+ 25. Dg2 Th3!
Wit geeft op. Wie dit niet mooi vindt, zal nooit van schaken gaan houden.
Een eeuw later zagen we opnieuw hoe verwoestend sterk twee op de koningsvleugel gerichte lopers kunnen zijn.
Aronian – Anand
Wijk aan Zee 2013
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 e6 5. e3 Pbd7 6. Ld3 dxc4 7. Lxc4 b5 8. Ld3 Ld6 9. 0-0 0-0 10. Dc2 Lb7 11. a3 Tc8 12. Pg5 c5
Deze zet was door Anand en zijn secondanten onderzocht tijdens de voorbereiding op de WK-match tegen Gelfand. Zij concludeerden dat zwart in alle varianten voldoende compensatie heeft voor de geofferde pion, ook na wits beste kans 13. Lxh7+ Kh8 14. f4 Db6.
13. Pxh7 Pg4 14. f4
Dit blijkt niet de juiste oplossing. Anand zei dat zwart ook na 14. h3 Lh2+! 15. Kh1 Dh4 goed staat, zonder op nadere details in te gaan.
14 … cxd4 15. exd4 Lc5!
Om deze, indertijd al door zijn team ontdekte prachtzet te vinden, moest Anand in zijn geheugen graven. Wits beste kans is nu de aanname van het (schijn)offer: 16. dxc5 Pxc5 17. Pxf8 Dd4+ 18. Kh1 Pxd3 19. h3 Pdf2+ 20. Txf2 Pxf2+ 21. Kh2 Kxf8, waarna zwart beter staat, maar nog lang niet gewonnen.
16. Le2 Pde5!!
Na deze geweldige voltreffer is wit verloren. Omdat hij mat wordt gezet na 17. dxc5 Dd4+ 18. Kh1 Pf2+ of na 17. fxe5 Dxd4+ 18. Kh1 Dg1+ is de volgende zet gedwongen.
17. Lxg4 Lxd4+ 18. Kh1 Pxg4 19. Pxf8 f5!
Op deze zet was Anand trots. Als zwart 19 … Dh4 speelt, heeft wit de uitweg 20. Dh7+ Dh7 21. Pxh7 Kxh7 22. h3, maar na de tekstzet kan wit niet verhinderen dat zwart ongestoord zijn dame transporteert naar de h-lijn.
20. Pg6
De enige manier om de dodelijke dreiging 20 … Dh4 voorlopig te pareren.
20 … Df6 21. h3 Dxg6 22. De2 Dh5
Nu had wit nog kunnen vluchten in een hopeloos eindspel met 23. Tf3 Pf2+ 24. Kh2 (niet 24. Txf2 Dxh3+ 25. Kg1 Dxg2 mat) 24 … Lxf3 25. Dxf3 Dxf3 26. gxf3 Pd3. Na de volgende zet is het onmiddellijk afgelopen.
23. Dd3 Le3
Wit geeft op.
Dramatische momenten
Het Tata-toernooi is in volle gang en er is al veel te melden uit de hoek waar de klappen vallen en de frustraties vrij spel krijgen. We voelen ons als een kind in een snoepwinkel, je weet niet wat je moet kiezen, zo lekker ziet het er allemaal uit. Dat komt door niet één maar drie grootmeestergroepen, dat zijn 42 spelers. Daar zit absolute wereldtop en veel nationale top bij. En wat blijkt: iedereen heeft goede en slechte momenten.
M. Carlsen – F. Caruana, na 27…Lg7-e5
De beste speler van deze tijd was een beetje teleurgesteld in zichzelf. “Waarom heb ik hier geen 28.Df2 gespeeld, dan degradeer ik zijn loper tot pion na 28…Df6 29.g4 f4 30.h4 en wit kan het nog lang proberen via beide vleugels.” We begrepen precies wat hij bedoelde want we kenden het partijverloop:
28.a4 (?) Dg7 29.Df2 Tf6 30.Txf5 Lxg3 31.Df3 Le5 32.Le6 Txf5 33.Lxf5 Dg5 34.Le4 Kg7 35.Dg4 Dxg4 36.hxg4 h6
en remise.
S. Tiviakov – A. Ipatov, na 37.h4-h5!
Wit heeft een verborgen dreiging in de stelling gebracht. Na 37…Td8 38.Pe3 De6 39.Txd8 Lxd8 staat zwart alleen wat minder. Maar het was snel uit toen zwart nietsvermoedend ‘actief’ verder ging:
37…De5? 38.Pf6! Td8 39.h6+! Kh8 40.Pd7 Dg5 41.Td5! Dxh6 42.Pxb6 Te8 43.Td8!
en zwart gaf op, sterk gespeeld van Sergey.
K. Mekhitarian – T. Burg, na 30.Pf3-h4
Zwart zou willen dat zijn koning op a8 stond, nu bezwijkt g6 onder de grote druk. Dat moet dan maar en er viel nog enigszins te spartelen met 30…d4 31.Ld2 Dd7 32.Pxg6+ Pxg6 33.Txg6 Dd5 34.T6-g2 Td-f8 en er is nog hoop. Maar geen hoop meer na:
30…Lh6? 31.Lxf5 d4 32.Pxg6+ Pxg6 33.Txg6 Txg6 34.Lxg6 Df8 35.Ld2 hxg6 36.Txg6 Kh7 37.f5 Dxf5 38.Dxh6 mat.
L. van Wely – Y. Hou, na 57.c4-c5
“Ik heb in dit toernooi tegen de toppers zwart geloot en die wil ik op remise houden. Tegen de anderen moet ik dan met wit de punten pakken (en Hou begon als zwakste). Wit stond de hele partij wat beter maar kwam er niet door en nam vervolgens in de tweede tijdnoodfase te grote risico’s. Na 57…a2! 58.c6 Df7! wint zwart in alle varianten zoals 59.c7 a1D 60.c8D Df4+! 61.Pxf4 exf4+ 62.Dxf4 Dg1+ 63.Kh4 g5+ 64.Dxg5 Dh2 mat. Zwart zag dit allemaal in de gauwigheid niet en de partij liep daarom met een sisser af:
57…Pxc5 58.Txb3 Pxb3 59.Ph4 Dg1+ 60.Kh3 Dh1+
met remise.
Yifan Hou stelde zich na afloop bescheiden op. “Ik heb geen winst gezien en ben erg blij dat ik mag spelen tegen zulke goede spelers. Ik leer hier veel van.”
Dit jubileumtoernooi staat als het vertrouwde huis maar wat zal de crisis volgend jaar voor invloed hebben? Het is te hopen dat men niet het scenario van wegsnijden gaat hanteren. Liever de kaasschaaf, want het mag best hier en daar wat minder, dan blijft het nog steeds een supertoernooi.
Het lijkt wat vroeg om nu al over een Kerstnummer te beginnen maar het is dan ook het nummer van CHESS uit 2012. Mocht u het nog ergens in een schaakwinkel aantreffen, het is alleen al de moeite waard vanwege de leuke Quiz die overigens niet bevorderlijk was voor mijn eigendunk en zo hoort dat ook, verbeelding genoeg. Natuurlijk was er bij het overzicht van de toernooien (en kijk dan vooral in het blad van januari) veel aandacht voor de London Chess Classic, net zo sterk bezet als Tata, waar Magnus Carlsen (waar gold ooit zo sterk nomen est omen) de hoogste ELO ooit behaalde, wat overigens geenszins wil zeggen dat hij dus de sterkste schaker aller tijden is.
In de bladen van CHESS (www.chess.co.uk) natuurlijk weer alle gebruikelijke rubrieken want waarom zou je een ijzersterke formule veranderen. En dat ik toch weer de rubriek van Daniel King How good is your Chess noem is omdat hij ditmaal een fraaie winstpartij van Anish Giri als voorbeeld neemt. Voor de eindspelliefhebber zijn er weer mooie problemen en ook de op te lossen partijstellingen kunnen de lezer enige uren laten hersenknarsen. Men kan ook van alles op schaakgebied bestellen via www.chess.co.uk/shop en alleen het bekijken van deze site is al de moeite waard.
Terugkerend naar Magnus, die natuurlijk nu eindelijk eens een gooi naar de wereldtitel moet doen voordat er ineens weer nieuw sensationeel talent opduikt, zijn overwinning in London was niet echt afgetekend, ex-wereldkampioen Kramnik had hem in de laatste ronde nog kunnen achterhalen. Maar verdiend was het wel, o.a. door deze fraaie zege op Judith Polgar, nog altijd de sterkste schaakster ter wereld.
Carlsen- Polgar
1.c4 c5 2. Pf3 Pc6 3.d4 cxd 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 e6 6.a3 tegen de penning op b4. 6..Lc5 7.Pb3 Le7 8.e4 0-0 9. Le2 b6 10. 0-0 Lb7 11. Lf4 d6 12. Tc1 Tc8 13. Te1 Pe5 14. Pd2 Pfd7 Een opstelling met a6, Dc7 en dan Pfd7 was wellicht beter voor zwart. 15. Le3 Dc7 16. b4 Db8 17.f4 Pg6 18.g3 Tfe8 19. Lf3 Da8 20. Lf2 Pgf8 21. De2 Db8 Zwart ontplooit niet veel initiatief en lijkt zoekend. 22. Ted1 g6 een twijfelachtige zet,wellicht voortkomend uit de vorige zin want nu speelt Carlsen natuurlijk 23.e5 Lc6 24. Ld4 Ted8 25. Lxc6 Txc6 26. Pf3 dxe 27.fxe Tdc8 28. Pe4 Dc7 29. Pfd2 a6 30. Pf2 Lg5 31. Tf1 indirecte aanval op f7 Lxd2 32. Dxd2 Pxe5 33. Lxe5 Dxe5 Pion gewonnen maar ongeneeslijk zwak op de zwarte velden en bovendien wint Carlsen die pion gelijk weer terug door aanval op de veel belangrijkere pion op f7. 34. Pg4 Td6 35. Ph6+ Kg7 36. Txf7+ Kh8 37. Df2 Dd4 38.c5 bxc 39. Dxd4 Txd4 40. Txc5 Tcd8 41. Tcc7 zwart kan niets meer beginnen, the rest is silence: Td1+ 42. Kg2 T1d2+ 43. Kh3 T2d5 44. Pg4 Th5+ 45. Kg2 Td2+ 46. Kf3 Tf5+ 47. Ke3 Txf7 48. Txf7 Td8 49.Pf6 Tb8 50. Kf4 h6 51. Ke5 a5 wanhoop 52.bxa Ta8 53.a6 en 1-0. Keurig uitgespeeld door Carlsen.
Probleem 2408 is een driezet van J. Rice.
En de sleutelzet van probleem 2406 luidde 1. Txa2 en dat leverde sommigen nogal wat problemen op zoals uit de e-mails bleek. Maar al doende leert men dit moeilijke onderdeel.
Slapende reus Anand ontwaakt
Veel gebeurde er de eerste dagen, er waren helden en er zakten spelers door het ijs, maar vlak voor de eerste rustdag van het Tata Steel Chess Tournament in Wijk aan Zee, woensdag, de dag dat de balans van de eerste vier ronden kon worden opgemaakt, was er plotseling één naam die op ieders lippen lag: Viswanathan Anand! Hoe moesten we zijn overwinning op Levon Aronian zien in verhouding tot zijn hele carrière, werd hem vanuit de persdienst gevraagd. Anand: “Een van mijn beste partijen.”
Er was veel meer aan de hand dan alleen een schitterende partij. Anand was vorig jaar wereldkampioen gebleven door een match tegen Boris Gelfand met 6-6 gelijk te spelen en vervolgens de barrage van rapidpartijen te winnen. Die 6-6 bestond uit één overwinning, één nederlaag en tien remises. In heel 2012 had Anand verder geen enkele speler uit de mondiale top vijftig verslagen! Zijn resultaten in de afgelopen dertien maanden in toptoernooien: twee overwinningen (dus op spelers onder de top vijftig), drie nederlagen en dertig remises. Een score een wereldkampioen onwaardig en ook een score die ernstige twijfels opriep over zijn vorm, zijn ambitie en zijn creativiteit. Op de wereldranglijst daalde de wereldkampioen naar de zevende plaats per 1 januari van dit jaar.
Nu dan Tata. Anand mag je wel ‘mister Wijk aan Zee’ noemen. Onder de namen Hoogovens, Corus en Tata heeft hij het toernooi vijf keer gewonnen, meer dan wie dan ook. Aanvankelijk trad er geen verbetering op, de Indiër begon met remises tegen Hikaru Nakamura en Anish Giri. Maar in de derde ronde won hij in flitsende stijl van Fabiano Caruana, de verrassende nummer vijf van de wereld. Nou ja, mag je dan zeggen, mag het een keer voor de wereldkampioen? Daar hoef je toch niet stoer over te doen? Nee, maar een ronde later bond hij ook Levon Aronian aan zijn zegekar, de nummer drie van de wereld. De slapende reus lijkt eindelijk te zijn ontwaakt. En natuurlijk, ook winnen van Aronian mag je voor Anand niet bijzonder noemen, maar wel na een jaar zonder overwinningen binnen de top vijftig en die talloze remises.
Een geniale partij, zoals direct werd beweerd? Ja natuurlijk, maar wel moet worden opgemerkt dat Anand het belangrijkste deel thuis in de studeerkamer had voorbereid voor zijn match tegen Gelfand. Toen kwam de variant niet op het bord. Waarschijnlijk heeft Gelfand bij het bekijken van deze partij even heel erg diep moeten slikken en is hij misschien wel witjes weggetrokken. Hier is hij aan ontsnapt.
Aronian-Anand
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.e3 Pbd7 6.Ld3 dxc4 7.Lxc4 b5 8.Ld3 Ld6 9.0-0 0-0 10.Dc2 Lb7 11.a3 Tc8 12.Pg5 c5
Dit was de verrassing die Anand voor Gelfand had klaarliggen. Wit mag nu op h7 inslaan maar krijgt een aanval over zich heen.
13.Pxh7 Pg4 14.f4
Na 14.h3 was Anand van plan 14…Lh2+ 15.Kh1 Dh4. Hij gaf na afloop toe hier tijdens de partij erg lang over te hebben nagedacht. Hij had het vorig jaar voorbereid, maar nu hij het onverwacht op het bord kreeg moest hij diep in zijn geheugen graven.
14…cxd4 15.exd4 Lc5
Deze opmerkelijke zet was ook nog voor Gelfand bedoeld. Anand noemde de variant 16.dxc5 Pxc5 17.De2 Dd4+ 18.Kh1 Pxd3 19.Dxg4 Kxh7 en daar had hij met zwart wel vertrouwen in. Aronian dacht over zijn volgende zet een uur na.
16.Le2 Pde5
Hier zal het publiek in opperste staat van verwarring zijn geweest. Waar mag wit allemaal slaan? Zwarts belangrijkste dreiging is Dxd4.
17.Lxg4 Lxd4+ 18.Kh1 Pxg4 19.Pxf8
19…f5
Deze zet hoorde niet meer bij de voorbereiding en was door Anand achter het bord gevonden. Hij was er heel trots op. De belangrijkste zet in de partij, als schakel tussen de voorbereiding en de praktijk. Na het voor de hand liggende 19…Dh4 (de grote dreiging) zou wit met 20.Dh7+ afwikkelen naar een stelling zonder dames en met een kwaliteit meer.
20.Pg6
Op Pxe6 volgt Dh4 met ondekbaar mat. Anand noemde als belangrijkste motief in deze variant: lopers op b6 en b7, paard naar g4 en dan Dh4 met mogelijk slaan op h3.
20…Df6 21.h3 Dxg6 22.De2 Dh5 23.Dd3
Een blunder van een misschien wel dolgedraaide Aronian. Hij had 23.Tf3 Lxf3 24.Dxf3 Pf2+ 25.Kh2 Dxf3 26.gxf3 moeten spelen, maar had dan wel een heel erg slecht eindspel gehad.
23…Le3
Wit geeft het op. De dreiging Dxh3 mat is slechts ten koste van dameverlies te voorkomen.
|
Voor beginners A5997 Wit aan zet, wat is winnend?
|
Voor gevorderden B5997 Wit aan zet, wat is verrassend en sterk?
|
Het grootste schaakevenement van de wereld is vorige week begonnen: het Tata Steel Chess Tournament. In Wijk aan Zee is tot het eind van de maand de wereldtop aanwezig om hieraan deel te nemen. Drie grootmeestergroepen met ieder veertien spelers strijden om de eer. In de A-groep doen mee de wereldtoppers Carlsen, Aronian, Caruana, Karjakin en wereldkampioen Anand, respectievelijk eerste, derde, vijfde, zesde en zevende op de wereldranglijst. De eerste vier ronden zijn gespeeld en Carlsen, Karjakin en Anand leiden met 3 punten. Wereldkampioen Anand speelde in de vierde ronde een spectaculaire partij tegen Aronian.
Aronian – Anand
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.e3 Pbd7 6.Ld3 dxc4 7.Lxc4 b5 8.Ld3 Ld6 9.0-0 0-0 10.Dc2 Lb7 11.a3 Tc8 12.Pg5 c5! (Een voorbereid nieuwtje van Anand. Zwart kon met 12…Lxh2+ 13. Kxh2 Pg4+ 14. Kg1 Dg5 een pion winnen, maar wat Anand nu speelt is positioneel en tactisch aanzienlijk beter.) 13.Pxh7 (13.Lxh7+ is ook een mogelijkheid, maar dan vindt Anand zich beter staan na 13…Kh8 14. F4 cxd4 15. exd4 Db6.) 13…Pg4! 14.f4?! (Misschien beter is 14. h3 Lh2+ 15. Kh1 Dh4 en dit staat goed voor zwart.) 14…cxd4 15.exd4 [Na 15. Pxf8 Lxf8 slaat Anand aanval ook door: 16.exd4 Pdf6 17.h3 Dxd4+ 18.Kh1 Lc5! 19.hxg4 Pxg4.) 15…Lc5! (Een spectaculaire zet.) 16. Le2 (Computerprogramma’s adviseren toch nemen op c5: 16.dxc5 Pxc5 17.Pxf8 Pxd3 18.h3 Dd4+ 19.Kh1 Pdf2+ 20.Txf2 Pxf2+ 21.Kh2 Kxf8 en het is zwart die beter staat. 16…Pde5!!
(Zie diagram. Inmiddels staan er drie zwarte stukken in. Leuk dat het nemen van die drie stukken leidt naar stikmat: Na 17. fxe5 of 17. Pxf8 komt 17. … Dxd4+ 18.Kh1 Dg1+! 19.Txg1 Pf2 mat, en na 17. cxd4 komt 17. …Dd4+ 18. Kh1 Pf2+ 19. Kg1 Ph3+ 20. Kh1 Dg1+ 21. Txg1 Pf2 mat) 17. Lxg4 Lxd4+ 18.Kh1 Pxg4 19.Pxf8 f5! (Een fraaie zet. De zwarte dame gaat nu definitief naar de h-lijn. Niet gelijk 19…Dh4? wegens: 20.Dh7+ Dxh7 21.Pxh7 Kxh7 22.h3 .) 20.Pg6 Df6 (Volgens Anand is er geen verdediging meer.) 21.h3 Dxg6 22.De2 Dh5 23.Dd3?! (Ook verliest het eindspel na 23.Tf3 Pf2+ 24.Kh2 Lxf3 25.Dxf3 Dxf3 26.gxf3 Pd3.) 23…Le3! (Een mooie interferentie. Er is niets meer te doen tegen 24. ….Dxh3+. Aronian gaf zich gewonnen.)
