Analyses uit Baden Baden 1
In het Duitse Baden Baden wordt momenteel het Grenke Classic gespeeld. In het sfeerverslag van Eric van Reem (zie dit artikel) leest u over de achtergronden bij dit bijzondere toernooi.
Toen het toernooi werd aangekondigd ging er onwillekeurig een belletje bij mij rinkelen. In 1980 speelde ik met wit tegen een zekere meneer Grenke, tegen wie ik na een zeer wisselvallige partij het eindspel van een goed paard tegen een slechte loper op het bord kreeg. Dat won ik omdat mijn tegenstander niet zo goed op de hoogte bleek van de merites van dit eindspel. De vuistregel is dat de loper steeds slechter wordt naarmate er meer pionnen op de verkeerde kleur staan. Oordeelt u zelf als u beide diagrammen met elkaar vergelijkt.
|
Aanvangsstelling |
Slotstelling |
Zouden niet veel schakers hun sport vaarwel hebben gezegd na zo’n verschrikking? Wat mooi dat deze schaker zijn hobby extra cachet heeft gegeven door via zijn bedrijf geld in het schaken te pompen. Van Reem praat u helemaal bij over wat deze meneer allemaal voor het schaken betekent.
In de hoofdgroep stond na vier ronden Fabiano Caruana bovenaan. Wereldkampioen Viswanathan Anand moest het doen met louter remises, maar vandaag sloeg hij dan toch voor het eerst toe. Zijn slachtoffer, Arkadij Naiditsch, die tot dan toe de grote smaakmaker in het toernooi was, vanwege het relatief grote aantal beslissingen in zijn partijen.
Niet onvermeld mag worden hoe ‘good-old’ Jaap Vogel in de eerste ronde wereldtopper Bacrot helemaal zoek speelde. Vogel kon op diverse momenten direct winnen, maar even zovele keren verzuimde hij het karwei af te maken. Hieronder een analyse van deze partij.
Naiditsch, Arkadij – Meier, Georg
1. d4 Pf6 2. Pf3 d5 3. e3 c6 4. c4 Lf5 5. Pc3 e6 6. Le2 Pbd7 7. O-O Ld6 8. c5 Lc7 9. b4 Pe4 10. Pxe4 Lxe4 11. b5 Lxf3 12. Lxf3 cxb5 13. Db3 b6 14. c6
14… Pf6?!
14… Pb8! 15. La3 [15. Dxb5 a6 16. Dd3 Pxc6 =] 15… Pxc6 16. Dxb5 Dd7 17. Tac1 Pa5 en de kansen zijn in evenwicht.
15. Dxb5 a6 16. Da4 Pe4 17. Lxe4 dxe4 18. La3 h5 19. f3 b5 20. Db4 Dh4 21. h3 a5 22. Dxb5 Dg3 23. fxe4
Gedwongen, maar het blijkt niet slecht uit te pakken voor wit.
23… Dxe3+
23… Dh2+ 24. Kf2 Dg3+ 25. Ke2 Dxg2+ 26. Tf2 levert beslissend voordeel op.
24. Kh1 Dxa3 25. Db7
25… Dg3
Vreemd genoeg is 25… Dd6 de enige oplossing. 26. Dxa8+ Ke7 27. e5 Dxd4 28. Dxh8 Dxe5 met herhaling van zetten.
26. e5 O-O 27. Dxc7
Het zwarte initiatief is uitgewoed, nu is het de c-pion van wit die de strijd beslist.
27… Dc3
Een achtervolging met een toren heeft geen zin: 27… Tac8 28. Dd7 Tcd8 29. Da7 Ta8 30. Dc5 en wit heeft alleen de positie van zijn dame drastisch verbeterd.
28. Dd6 Tad8
29. Tfc1?
Maar Naiditsch neemt de verkeerde toren! Na 29. Tac1 Dxd4 wint 30. Tfd1!
29… Txd6?
En Meier revancheert zich en speelt onmiddellijk de beslissende fout. De enige kans op behoud is 29… Dxd4 30. Dxd4 Txd4 31. Tab1 [Niets levert 31. c7 op vanwege 31… Tc8 32. Tab1 Tb4] 31… Tb4 De enige zet. De nu volgende afwikkeling naar een enkel-toreneindspel lijkt voor wit geen winst op te leveren. Bijvoorbeeld: 32. Txb4 axb4 33. Tc4 Tc8 34. Kg1 Kf8 35. Kf2 Ke7 36. Ke3 Kd8 37. Kd4 Kc7 38. Kc5 Td8 39. Kxb4 Td2 en zwart heeft voldoende tegenspel.
30. Txc3 Txd4 31. c7 Tc8 32. Tb1 Tb4 33. Td1
De dreiging Td8 valt niet te voorkomen.
1-0
Dan nu de eerste overwinning van de wereldkampioen in dit toernooi, de partij van vandaag:
Anand, Viswanathan – Naiditsch, Arkadij
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3
Het is de nieuwste aanpak tegen de ‘Berlijnse muur’. Veel mensen hebben geen zin in een vroegtijdig middenspel zonder dames. 4. O-O Pxe4 5. d4 Pd6 6. Lxc6 dxc6 7. dxe5 Pf5 8. Dxd8+ Kxd8 is het wapen dat Kramnik had voorbereid in zijn WK-match tegen Kasparov in 2000, waarin hij erin slaagde om geen enkele partij te verliezen.
4… d6
Niet de meest principiële voortzetting. 4… Lc5 is door o.a. Carlsen en Anand zelf gespeeld.
5. c3 Le7 6. Pbd2 O-O 7. Pf1 Te8
Naiditsch heeft geen zin om ergens … a6 in te lassen, hetgeen vaker gespeeld wordt.
8. Pg3 Lf8 9. O-O Ld7 10. h3 h6 11. Te1
11… Pe7
Ik verbaas mij enigszins over deze ruil, die mij gunstig lijkt voor wit. De zwarte pionnen staan namelijk op de kleur van de andere loper vastgelegd.
12. Lxd7 Dxd7 13. d4 Pg6
14. c4!
Een volstrekt logisch vervolg. Wit maakt er een soort d4-opening van waarin hij zijn slechte loper tegen zwarts goede heeft geruild. In Polgar-Akopian, 2011 werd 14. Ld2 gespeeld.
14… c5
Nog meer pionnen naar de kleur van de loper. 14… exd4 15. Dxd4 is ook beter voor wit.
15. d5 b5
Dit was het idee van zwart: hij hoopt op tegenspel via de b-lijn.
16. cxb5 Dxb5 17. Dc2 Pd7 18. Pd2 Pf4 19. Te3
De stelling vertoont kenmerken van een Benoni/Wolgagambiet waarin de strijd om veld c4 is losgebarsten. Niet zoveel bijzonders is 19. Pc4 vanwege 19… Pb6.
19… g6 20. a4 Da6 21. a5
De bedoeling is om veld b6 onder controle te nemen zodat … Pb6 niet kan, waarna wit een reus van een paard op c4 krijgt.
21… Tab8 22. Pc4 Tb4
In de lijn der verwachting. Een trucje met 22… Pb6?? faalt op 23. axb6 Dxa1 24. Ta3 met damewinst.
23. b3
23… Teb8
Ietwat timide. Ik zat deze partij live te volgen en nu vroeg ik me inderdaad af hoe Anand zou reageren op 23… Pb6!? waarna 24. Pa3 de aangewezen zet lijkt. Ruil van de paarden helpt wit niet om voordeel te behalen. [24. axb6? zou nu niet kunnen vanwege 24… Dxa1.] 24… Pa8! Het juiste veld omdat het paard via c7 en b5 ingezet kan worden om het mooie veld d4 te bereiken. [Slecht is nu zowel 24… Dxa5?! 25. Ld2 met kwaliteitswinst als 24… Pd7 25. Ld2 Tb7 26. b4 cxb4 27. Dc6 en wit wint.] 25. Ld2 Tb7 26. Tf3!? [26. Pc4 Pc7! en het paard komt via b5 op het mooie veld d4 terecht.] 26… Lg7 27. Tb1 Pc7 en hoewel mijn voorkeur naar wit uitgaat, is de stelling verre van duidelijk.
24. Ld2 T4b5 25. Ta3
Anand speelt het heel erg profylactisch: zwart kan niet zoveel ondernemen en ondertussen heeft hij zijn sterke paard als troefkaart.
25… h5
om de loper op f8 een toekomst te geven op h6, maar vreemd genoeg beginnen hier zwarts problemen. Het paard raakt zijn vluchtroute via veld h5 kwijt.
26. h4!
Anand laat … h5-h4 niet toe en tegelijkertijd verhindert hij dat het paard van f4 ergens naartoe kan. Zijn plan is simpel: Pg3 weg gevolgd door g2-g3 en het paard op f4 is gevangen. Vreemd genoeg vindt mijn engine het niets bijzonders, maar ik denk dat er sprake is van een horizoneffect.
26… Pf6
Wit kan 26… Le7 beantwoorden met 27. Pf1 Lxh4! 28. g3.
27. Pf1 Lh6
Vreemd genoeg raakt Naiditsch na deze schijnbaar actieve zet in de problemen. De slechte loper deed goed werk op f8: hij dekt d6. De enige zet om de strijd voort te kunnen zetten is met 27… Dc8 hoewel wit dan verdergaat met 28. f3! waarna g2-g3 een ernstige dreiging wordt.
28. Te1 Kh7 29. g3 Dc8 30. f3
Anand had wijselijk geen zin in de complicaties na 30. Pxd6 Dh3 31. gxf4 Txb3 hoewel wit na 32. Te3 op winst moet staan.
30… Dh3
Wat anders?
31. gxf4
Anand neemt het stuk kalm van het bord.
31… Dxf3 32. Dd1 Dh3
Hij probeert met dames op het bord te compliceren tegen beter weten in. 32… Dxd1 33. Txd1 Pxe4 34. fxe5 dxe5 35. Lxh6 Kxh6 36. Pxe5 is ook uit.
33. fxe5
33… Txb3
Nu gaat het hard. Na het betere 33… Lxd2 34. Dxd2 Dg4+ 35. Dg2 Dxh4 36. Te3 is het ook over en sluiten voor zwart.
34. Txb3 Txb3 35. exf6 Tf3
Het is duidelijk dat 35… Tg3+ 36. Pxg3 Dxg3+ 37. Kf1 Dh3+ 38. Ke2 Dg2+ 39. Kd3 geen eeuwig schaak oplevert.
36. De2 Lxd2 37. Pcxd2 Tf4 38. Dh2
Hier vond Naiditsch het genoeg.
1-0
Vogel, Jaap – Bacrot, Etienne
1. d4 Pf6 2. Pf3 e6 3. g3 b5 4. Lg2 d5 5. O-O Le7 6. b3 La6 7. Pe5 Pfd7 8. Pd3 c6 9. Lf4 O-O 10. Pd2 b4 11. e4 Db6 12. Le3 Lxd3 13. cxd3 a5 14. Pf3 Pa6 15. Lf4 Pc7 16. Lxc7 Dxc7 17. Dc2 Lf6 18. exd5 exd5 19. Tac1 Ta6 20. Tfe1 Tfa8 21. Pe5
21… Lxe5?!
De schade voor zwart na 21… Pxe5 22. dxe5 Lg5 [22… Lxe5 23. De2 Ld6 24. Lxd5] 23. f4 Db6+ 24. Kh1 Le7 lijkt mee te vallen, maar dit is natuurlijk niet een stelling die je met zwart op winst kunt spelen als sterkere speler.
22. dxe5 Pxe5?
Een lelijke fout waarna wit al bijna beslissend voordeel verkrijgt. 22… Da7 was noodzakelijk.
23. d4 Pg6 24. Lxd5 Tc8 25. De2 Tb6 26. Df3
26. Tc5!
26… Dd7 27. Lc4 Tf8 28. Tcd1 Dh3 29. Te3
29… c5
Bacrot speelt va banque… Het verliest wat hij speelt, maar wat moet hij anders?
30. dxc5 Tf6 31. De2 Df5 32. Ld5
Er was niets tegen 32. Td5!
32… Dg5 33. Kh1 Tf5 34. f4 Df6 35. Te8 Txe8 36. Dxe8+ Pf8
37. De4
Geeft de winst nog niet weg. Vogel kon nu simpel doorlopen met zijn vrijpion: 37. c6 Dc3 38. De4 g6 39. Dc4 en het pleit is beslecht.
37… g5 38. c6! gxf4
39. g4?!
Niet de beste. Soms moet je schijndreigingen gewoon negeren. Wit kon de winst binnenhalen met 39. c7! fxg3 40. Dg2! Die moet je dan wel even zien! Een voorbeeld van hoe wit het punt binnen kan halen: 40… Da6 41. Lc4 Dc8 42. Dxg3+ Kh8 43. Td8
39… Te5 40. Dg2?
Te passief. 40. Dc4 Wit moet actief blijven spelen.
40… De7 41. Lf3 Pe6 42. Df2 Te3
Ineens is het mooie er een beetje vanaf. De pion is door zwart onder controle genomen en de witte koning staat ook niet zo fraai.
43. g5 Dc5 44. h4 Df5 45. Kg2 Tc3 46. Td5 Db1 47. Td1 Dg6 48. Te1 Dd3 49. Td1 Dg6 50. Te1 h6!
Terecht gaat zwart remise uit de weg.
51. Le4 Dh5 52. Lf3 Dg6 53. Le4 Dg7
54. Ld5?
54. g6 zou in elk geval nog een puntendeling kunnen opleveren.
54… hxg5 55. Lxe6?!
En nu gaat het snel bergafwaarts helaas.
55… gxh4+?!
Bacrot doet het ook niet optimaal. 55… fxe6! was de juiste zet.
56. Kf1?
Na 56. Kh1! fxe6 57. Dxh4 zou de stelling volstrekt onduidelijk zijn.
56… fxe6 57. Txe6? Dg4
En wit gaf gelaten op.
0-1
Een aantal geanalyseerde partijen via de viewer:
