Schaakrubrieken weekend 16 februari 2013
Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken. Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het verschijnen van de veelal zaterdagse schaakrubrieken.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Van schaakmeester tot baron
In 1867 speelde Ignatz Kolisch, een van de sterkste schakers van de wereld, een kleine simultaanséance in het kuuroord Baden, het Duitse stadje dat toen nog niet de stotternaam Baden-Baden had. Onder de aanwezigen waren prins Sturdza van Moldavië, prins Bibesco van Roemenië, prins Dadian van Mongrelië, Mustafa Pasha, broer van de onderkoning van Egypte, en Augusta van Saksen-Weimar-Eisenach, koningin van Pruisen als echtgenote van koning Wilhelm, die een paar jaar later keizer van het verenigde Duitsland zou worden. Met zulke prominente vrienden was het geen wonder dat de simultaangever later de schatrijke bankier Baron von Kolisch werd.
Op die avond in 1867 werd het idee geboren voor het grote internationale toernooi dat op 18 juli 1870 begon, een dag voordat Frankrijk de oorlog aan Pruisen verklaarde.
Het groothertogdom Baden was een bondgenoot van Pruisen en het stadje Baden lag dicht bij de grens met Frankrijk. De organisatoren van het toernooi hadden de oorlog al aan zien komen en stelden nog voor om het toernooi te annuleren, maar de grote Adolf Anderssen zei stoer dat dit zou wijzen op een gebrek aan vertrouwen in de Duitse troepen, die sterk genoeg waren om de grens tegen Franse aanvallen te beschermen. Later schreef een van die organisatoren dat Anderssen voor geval van nood toch maar een handig vluchtkoffertje had gepakt.
Zelfs de verlichte Russische schrijver Ivan Toergenjev, die vicevoorzitter van het toernooicomité was, was bezorgd over de Turco’s, die geen Turken waren, maar soldaten van een Algerijns regiment in het Franse leger die kennelijk als woeste barbaren werden gezien.
Het toernooi werd niet verstoord door krijgshandelingen, al moest een van de zwakkere deelnemers, Adolf Stern, zich terugtrekken om voor Pruisen te vechten. Anderssen won met een half punt voorsprong op de latere wereldkampioen Wilhelm Steinitz.
Een jaar later kwam Stern met het overwinnende Pruisische leger in Parijs. Zich uitgevend voor een onschuldige Zwitser bezocht hij de beroemde schaaktempel, het Café de la Régence, waar hij mensen zag kaarten, biljarten en domino spelen, met portretten van Philidor en Morphy aan de muur. Levende schakers zag hij er niet.
Na 55 jaar pauze werd de kwakkelende toernooitraditie van Baden-Baden voortgezet met het toernooi van 1925, dat op grandioze manier werd gewonnen door Alexander Aljechin, en na een nog langere pauze is er nu de Grenke Chess Classic, waarin deze zondag de laatste ronde wordt gespeeld. De beste spelers daar zijn Anand en Fabiano Caruana, maar de mooiste partij was van de sterkste Duitse speler Arkadij Naiditsch.
Die Naiditsch is een wildeman. Hij wint of verliest en schiet als een jojo door het klassement, want remises kent hij bijna niet. ‘The guy’s on fire, al weken’, zei Anand, die hem goed kent van de Bundesliga. Ze zitten beiden in het formidabele team van Baden-Baden, dat ook door de firma Grenke wordt gefinancierd.
Daniel Fridman-Arkadij Naiditsch, Grenke Chess Classic, Baden-Baden 2013
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. Pf3 0-0 6. Le2 e5 7. 0-0 Pc6 8. Le3 Pg4 9. Lg5 f6 10. Lh4 g5 11. Lg3 Ph6 12. dxe5 fxe5 13. h3 Kh8 14. c5 g4 15. hxg4 Lxg4 16. cxd6 cxd6 17. Pd2 Lc8 18. Pc4 Pd4 19. Pe3 Pf7 20. Pc2 Pg5 21. Ld3 Fridman had ook over 21. Dd3 gedacht en kreeg spijt dat hij het niet gespeeld had, want de zet die hij doet geeft zwart de kans om met een stukoffer een levensgevaarlijke koningsaanval te beginnen. 21…Pdf3+ 22. gxf3 Dd7 23. Le2 Tf6 24. Pd5 Oorspronkelijk was Fridman 24. Pe3 van plan, maar hij zag op tijd dat zwart na 24…Dh3 25. Pg4 Lxg4 26. fxg4 de ijzersterke zet 26…Taf8 zou hebben, waarna wit geen verdediging heeft tegen de dreiging 27…Th6. 24…Th6 25. f4 Ph3+ 26. Kg2 exf4 Ook 26…Pxf4 was sterk. Na 27. Kf3 Th2 moet wit 28. Ke3 doen, want na 28. Lxh2 Dh3+ 29. Lg3 Pg2 gaat wit mat. Wie 27…Th2 speelt, wordt meteen gediskwalificeerd, zei Fridman, waarmee hij bedoelde dat alleen een computer zo’n zet vindt. 27. Lh2 Het stuk teruggeven met 27. Pd4 was relatief het beste. 27…f3+ 28. Lxf3 Pg5 29. Pf4
29…Txh2+ 30. Kxh2 Le5 Achteraf bleek dat 30…Df7 nog sterker was. 31. Kg2 Lxf4 32. Th1 Dg7 33. Kf1 Le6 34. Pd4 Lc4+ 35. Le2 Pxe4 Weer een mooie zet. 36. Lxc4 Na 36. Pf3 zou 36…Pxf2 komen, maar met 36. Tg1 Df6 37. Pf3 kon wit zijn nadeel beperken. 36…Pd2+ 37. Ke2 d5 Prachtig en winnend. In razende tijdnood had wit nog een list: het lijkt of hij na 37…Dxd4 op zou moeten geven, maar dan komt 38. Txh7+ Kxh7 39. Dh1+ Kg6 40. Tg1+ Lg5 41. Ld3+ Kf6 42. Dh5 en wit biedt nog harde tegenstand. 38. Dc2 Na 38. Lxd5 Te8+ 39. Kd3 Dg6+ gaat wit mat. 38…Te8+ 39. Kd1 Pxc4 40. Dc3 Te4 41. Pf5 Pxb2+ 42. Kc2 Te2+ 43. Kb3 Dxc3+ 44. Kxc3 Le5+ 45. Pd4 Te4 Wit gaf op. Het toreneindspel na 46. Kxb2 Lxd4+ 47. Kb3 Lxa1 48. Txa1 is makkelijk gewonnen voor zwart.
Een nieuwe traditie?
De dubbelrondige tienkamp die in 1870 in Baden-Baden werd gehouden, heeft een bijzondere plaats in de geschiedenis, Voor het eerst werden schaakklokken gebruikt om de bedenktijd (20 zetten per uur) te controleren en nog belangrijker, het was de première van wat we tegenwoordig een elitetoernooi noemen. Voor lokale cracks was geen plaats, alleen de sterkste spelers ontvingen een uitnodiging.
Even dreigde de tijdens het toernooi uitgebroken oorlog tussen Frankrijk en Pruisen roet in het eten te gooien. Een van de deelnemers, de 20-jarige Adolf Stern, moest zich terugtrekken, nadat hij als Beierse reservist was opgeroepen. Een voorstel het toernooi af te breken en na de oorlog voort te zetten, werd resoluut verworpen door de latere winnaar Adolf Anderssen, die het volste vertrouwen had in de Pruisische troepen.
In Baden-Baden zijn meer grote toernooien gehouden, maar een jaarlijks terugkerend festival zoals in Wijk aan Zee is niet tot stand gekomen. Misschien komt daar verandering in. De leasemaatschappij Grenke, al jaren sponsor van de Duitse kampioen OSV Baden-Baden, is deze dagen gastheer van een dubbelrondige zeskamp met onder anderen Viswanathan Anand. Het zou het begin van een traditie kunnen zijn. Halverwege het toernooi voert Fabiano Caruana de ranglijst aan
Anand.
De Amerikaanse Italiaan had het zwaar te verduren in het Tata-toernooi, waar hij na drie nederlagen in de laatste vier ronden op de twaalfde plaats eindigde met een score van 5 uit 13. Door die sof zakte hij uit de toptien van de wereldranglijst, maar in Baden-Baden is hij op weg een deel van het verloren gegane terrein te heroveren.
Een staaltje uitnemende voorbereiding leverde Caruana de winst in de eerste ronde op:
Caruana – Meier Baden-Baden 2013
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 dxe4 4. Pxe4 Pd7 5. Pf3 Pgf6 6. Pxf6+ Pxf6 7. Le3 Pd5 8. Ld2 c5 9. Lb5+ Ld7 10. Lxd7+ Dxd7 11. c4 Pb6 12. Tel f6
Omdat 12… cxd4 13. c5 Pd5 14. Pe5 te gevaarlijk is, ontneemt zwart veld e5 aan het witte paard.
13. 0-0 cxd4 14. Tel Tc8
Zwart moet c4-c5 voorlopig tegenhouden. Na 14 … Le7 15. c5 Pc8 16. Db3 e5 krijgt wit een winnende aanval met het torenoffer 17. Txe5! fxe5 18. Pxe5 Df5 19. Te1
l5.Db3Le7
In aanmerking komt 15 … Lc5, waarna wit eventueel twee torens voor de dame kan geven met 16. Txe6+ Dxe6 17. Tel
Dxe1+ 18. Lxe1 0-0.
16. c5! Txc5 17. Txc5 Lxc5 18. Txe6+ Kd8 19. Te1!
Een terugtocht om torenruil te voorkomen. Na 19 … Te8 houdt wit de aanval gaande met 20. Tc1.
19 … Dd5 20. Dd3
20 … Pd7?
Volgens Caruana zou dit de beslissende fout kunnen zijn. Zwart moest zo snel mogelijk een veilige plek voor zijn koning vinden met 20 … Kc8 21.Lf4 Ld6 22.Lxd6 Dxd6 23. Pxd4 Kb8, waarna wits voordeel beperkt is.
21. b4 Lb6 22. a4 a6
Ik vermoed dat zwart pas na deze zet verloren is. Waarom zag hij af van 22 … Te8 23. Tc1 (tot niets leidt 23. Txe8+ Kxe8, maar misschien is 23. Td1 sterker) 23 Te4? In die stelling moet wit nog veel bewijzen.
23. a5 La7
De zwartspeler had niet zijn dag. Taaier verzet was mogelijk met 23 … Lc7 24. Pxd4 Kc8.
24. Lf4!
Nu heeft zwart geen goede zetten. Na 24 … Te8 komt25. Lc7+ en na 24 … Pf8 heeft wit 25. Dc2! Dc6 26. Db3 Dd7 27. Lg3 (27 … Pg6 28. Te6).
24 … Pb8 25. Lxb8 Lxb8 26. Pxd4
26 … Dd6
De druk op zwarts stelling is te zwaar. Na bijvoorbeeld 26 … Kc8 wint wit met 27. Tc1+ Lc7 28. Dg3 De5 29. Dxe5 fxe5 30. Pe6.
27. Pe6+ Ke7 28. Pc5+ Kf7 29. Dc4+ Kg6 30. g3 h5 31. De4+ Kh6 32. Dxb7
Met deze pionwinst is de partij beslist. Zwarts toren op h8 is nog steeds niet ontwikkeld.
32 … Dd2 33. Te7 Dd1+ 34. Kg2 h4 35. Dd7 Ld6 36. Pe4
Zwart geeft op.
Hoe goed is Magnus Carlsen?
De Noor Magnus Carlsen heeft al aardig wat records gebroken en er zitten zelfs nieuwe knoppen aan zijn boom van prestaties. Hij werd met afstand ‘sportman-van-het-jaar 2012’ in Noorwegen, zoals de twee vooraanstaande landelijke dagbladen Dagbladet en VG publiceerden. Carlsen kreeg een derde van de stemmen wat meer was dan de som van alle stemmen op de volgende drie kandidaten. Het was al de tweede keer dat Carlsen deze prestigieuze prijs kreeg. In 2009 werd hij voor de eerste keer de beste schaker van de wereld, dat wil zeggen hij had toen de hoogste rating, de meeste Elo-punten, namelijk 2810. Er blijven dan niet veel uitdagingen over. Twee om precies te zijn: het aureool van wereldkampioen en de hoogste rating aller tijden. Op de laatste lijst van 1 januari 2013 brak Carlsen het record van Gary Kasparov uit 2000, Elo 2851, met de officiële rating van 2861. En na het Tata-toernooi, dat hij met overmacht won met 10 uit 13, staat hij virtueel op Elo 2872! Die getallen zeggen de buitenwereld niet zo veel maar wij schakers weten dat je met zo’n duizelingwekkende rating niet alleen ieder toernooi moet winnen maar ook nog eens met overmacht. Want in ons verfijnde ratingsysteem, uitgedacht door de Hongaarse wiskundige Professor Arpad Elo, kun je op de ranglijst dalen ook al win je een toernooi. In de meeste sporten worden de ranglijsten grover opgemaakt.
Laten we nog eens kijken naar wat interessante stellingen uit het Tata-toernooi die Magnus op zijn eigen wijze naar het gewenste resultaat dirigeerde.
M. Carlsen – L. Van Wely, na 33.h3
Uit de derde ronde. Zwart kan niets doen tegen de dreiging 34.g4 en pion f5 gaat verloren en hij kan zelf geen enkele actie ondernemen. Het loperpaar acteert hier op volle kracht. Omdat de zwarte stelling spoedig volledig ineen zal storten deed Loek van Wely het enige dat verlossing bracht: hij gaf op.
M. Carlsen – P. Harikrishna, na 31.Kf2-g3
Wit staat een pion achter maar zijn stelling is veel beter en de gedekte e-pion is een winnende troef. Omdat 31…Ta8 32.Pe7+ Kh8 33.Pxd5 Ta3 34.Pc3 niets brengt, deed zwart
31…Te8 32.h3 Da6 33.Dc3 Le2 34.Txd5 Lb5 35.Pb4 Db7 36.Dc5 La4 37.Td7!
Mooie kleine gepointeerde zetten: 37…Lxd7 38.exd7 Td8 39.De7 Da8 40.Pc6 is direct uit.
37…De4 38.Txc7 en met nog steeds die winnende e-pion maar nu met een pion meer, won wit makkelijk.
M. Carlsen – I. Sokolov, na 48.Da8-c8
Weer heeft Carlsen een pion geofferd voor initiatief. Bij nader inzien is er geen verdediging tegen 49.Ld7+ Dxd7 50.Pf6+ met damewinst en daarom gaf zwart op. “Wat heb ik fout gedaan?”, vroeg Ivan vertwijfeld ’s avonds bij een wijntje. “Mijn opening was prima, ik heb het nagekeken, en toch wist hij iets te bereiken en langzaam maar zeker beslissend voordeel te krijgen?!”
M. Carlsen – H. Nakamura, na 26…Pc5-d7
Het staat materieel bezien gelijk maar dat is dan ook alles. Alle zwarte stukken staan misplaatst en dat voor een toptien speler zo snel na de opening. Carlsen maakt het elegant af.27.Lg5 Tg8 28.Dh5 Pb6 29.Le6 Txg5 30.Dxg5 fxe6 31.dxe6. Ook dat nog, er dreigt bovenal mat met f7+, zwart gaf op. Het is amper een voorspelling: Carlsen zal onze volgende wereldkampioen worden.
Over een maand begint in Londen het kandidatentoernooi waaruit de uitdager moet komen die met Anand gaat strijden om de wereldtitel. Grote namen, geniale geweldenaars als Ivanchuk, Aronian en Kramnik, potentiële wereldkampioenen. Maar ja, daar is ook Carlsen, glorieus winnaar van Tata en London Classic. De anderen zullen blij zijn dat het systeem uit de tijd van Fischer niet meer bestaat want om in een tweekamp zes keer tegenover de grote Magnus te zitten, dat levert blijvende hersenbeschadiging op, denk maar aan het tragische lot van groten als Larsen en Taimanov die na de 0-6 tegen Fischer mummelend in de zandbak werden aangetroffen. Maar het wordt in ieder geval een prachtig toernooi.
Zeker ook nr 115 van de Chess Informant die vanuit Belgrado weer de schaakwereld over gaat. Naast de honderden interessante partijen, zoals ook al bij nr 1 het geval was ( dat exemplaar uit 1966 koester ik ) zijn er nu een groot aantal rubrieken die er voor zorgen dat zelfs gepensioneerden, die volgens sommige ingezonden stukkenschrijvers maar wat op hun luie reet zitten, er wel een maand mee kunnen vullen. De keuze van Garry Kasparov, de beste partijen uit nr 114, gekozen door een deskundige jury, we worden gedwongen onze eigen hersenen te gebruiken bij opgaven als problemen, eindspelen, partijstellingen en studies. Een keuze uit de beste partijen van Vitiugov en aandacht voor een opkomende ster als Ipatov, wel, het is niet mijn bedoeling een poging te doen het Nederlands record opnoemen te verbeteren dus ik zou zeggen zoek op het net Chess Informant 115 of nog beter: snel naar de (internet)winkel en ga genieten. Voor informatie over de vele andere producten van deze trots van Servië kan men zich vervoegen op www.chessinformant.rs. Voor de bestellers vermeld ik nog even ISSN 0351-1375.
Soms kan een wedstrijd tussen Wartburgia en De Geuzen leuker zijn dan Ajax –Feyenoord, zeker omdat het gaat tussen Lutheranen en Calvinisten. Zo was de beste partij van Chess Informant 114 niet iets van Ivanchuk of Carlsen maar de partij Ding Lien tegen Lu Shanglei, ik had er tenminste nog nooit van gehoord. 1. Pf3 Pf6 2.c4 e6 3. d4 d5 4. Pc3 dxc 5.e4 Lb4 6. Lxc4 Pxe4 7. 0-0 ! Pxc3 8.bxc Le7?! Hier ontspon zich op www.chessgames.com,een aan te bevelen site voor dit soort zaken, een enorme discussie over de vraag of zwart niet gewoon op c3 had kunnen slaan bv 8..Lxc3 9.La3 Lxa1 10. Dxa1 Df6 11.Dc1 Pc6 12.d5 exd 13. Te1+ Kd8 14. Lb2 Dg6 15. Ld3 Wit dreigt van alles maar slaat het door? Het woord is aan de techniek. Goed: 9. Pe5 0-0 10.Dg4 c5 11. Lh6 Lf6 12. Ld3 Te8 het is duidelijk dat wit iets wil offeren 13.f4 g6 Na 13..cxd komt het roemruchte dubbele loperoffer Lxh7 en Lxg7 14. Lxg6 fxg 15. Pxg6 hxg 16. Dxg6 Kh8 17.Lg5 Lxg5 (17..Tf8 18. Tf3 Lxg5 19. Th3+ Lh4 20. Dh5+ Kg7 21.Dxh4 22. Dxh4 wit staat beter) 18.fxg Te7 19. Dh6+ Kg8 ( Th7 20. Tf8+ ) 20.g6 Pd7 21. Tf3 Pf8 22. Taf1 Pxg6 23. Tg3 Tg7 24. Txg6 zwart geeft op. Want op De7 volgt 25. Tf3 en na Th3 is het uit.
Probleem 2412 is een 2-zet van Pachmann:
Probleem 2411: 1. Txc2, 2. Dc6!
Fedortsjoek is gelukkig in Leiden
Een weekendtoernooi is een loterij, zei Sergei Fedortsjoek, nadat hij vorige week in Leiden het traditionele Daniël Noteboom Toernooi (sinds 1936) had gewonnen. De Oekraïner deelde de eerste prijs met Erik van den Doel, Vyacheslav Ikonnikov, Igor Rausis, Ali Bitalzadeh en Jan Smeets, maar zag zijn naam op de wisselbeker verrijzen omdat hij de sterkste tegenstanders had gehad. Fedortsjoek was topfavoriet, maar zijn uitspraak was geen valse bescheidenheid. Bij zo’n zesrondig toernooi hangt veel af van de indeling en van kleine gelukjes.
Neem Van den Doel, de Leidse grootmeester die het toernooi vorig jaar won. Hij was voor de eerste ronde verhinderd en nam een vrije ronde op, wat beloond wordt met een half punt. Een half verliespunt, kun je ook zeggen. Tegen Jan Bey (Leidsch Dagblad) zei hij achteraf: “Toen ik de deelnemerslijst zag, dacht ik: zal ik afzeggen? Maar ik wil niet dat ze me in de schaakwereld onsportief gaan vinden.” Op die deelnemerslijst stonden zeven grootmeesters en vijf meesters. Doordat Van den Doel met dat halve verliespunt begon, kreeg hij in de volgende ronden relatief zwakke tegenstanders. Daardoor kwam hij voor de laatste ronde op een met Fedortsjoek gedeelde eerste plaats. Een snelle remise tegen de Oekraïner in de slotronde bezorgde ook hem de gedeelde hoofdprijs, hoewel hij eerder geen grootmeester was tegengekomen. Van de winnaars maakte Smeets meer indruk. Na een nederlaag (met wat pech) zondagmorgen tegen Fedortsjoek en een opkikkertje in de snackbar (zo zei hij tegen Bey) won hij ’s middags een spectaculaire partij van voormalig wereldjeugdkampioen Zaven Andriasian. Naast Fedortsjoek was hij daarmee de enige van de zes winnaars die een grootmeester versloeg. Veel spectaculaire uitslagen waren er dus niet, de spelers met de gelukkigste indeling kwamen bovendrijven. Een loterij? Ja, maar wel eentje voor sterke schakers.
Fedortsjoek-Straver
1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 c5 4.dxc5 e6 5.Pf3 Lxc5 6.Ld3 Pc6 7.0-0 Pge7 8.Pbd2 Pg6 9.Pb3 Le7 10.Te1 0-0 11.c3 Ld7 12.Pbd4 Tc8
Ten opzichte van ‘normale’ varianten van het Frans, waaruit deze stelling ook had kunnen voorkomen, mist zwart de druk op het witte centrum. Bovendien blijkt op de volgende zetten dat zijn paard op g6 ongelukkig staat.
13.g3 a6 14.h4 Pxd4 15.Pxd4 Te8 16.Dg4 Lf8 17.a4 Pe7 18.h5 Kh8 19.Lg5 Dc7 20.Df4 Kg8 21.h6 Pg6
Dichtgooien met 21…g6 heeft als nadeel dat zwart aan geen van beide kanten van het bord tegenspel meer heeft. Merk op dat het mysterieuze zetje 17.a4 daarbij van belang is, zoals de meeste mysterieuze zetjes van grootmeesters vaak toch een betekenis hebben.
22.Dg4 Pxe5
Ja, waarom niet? Het is zwarts enige kans om iets te bereiken, lijdzaam afwachten kan alleen tot verlies leiden.
23.Txe5
Met g7 nog goed gedekt zat dit offer een verrassing zijn geweest.
23…Dxe5 24.Pf3 Dc7 25.hxg7 Le7
Duidelijk is dat 25…Lxg7 26.Lf6 meteen tot mat leidt. Na e5 of f5 slaat wit eerst met schaak op f8 en staat materiaal voor met behoud van aanval, maar dat was voor zwart nog het beste. Na de tekstzet volgt een fraaie matcombinatie.
26.Lxh7+ Kxh7 27.g8D+
Zwart geeft het op. Na 27…Kxg8 28.Lf6+ of 27…Txg8 Dh5+ gaat hij mat.
Smeets-Vereggen
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.c3 Pf6 4.Ld3 g6 5.h3 Lg7 6.Lc2 0-0 7.0-0 b6 8.d4 Lb7 9.Te1 Pbd7 10.Lf4 Te8 11.Pbd2 cxd4 12.cxd4 e5 13.Lh2 De7 14.Pc4 Ted8 15.Dd2 Tac8 16.Db4
Een wat onnatuurlijke uitval. Als wit op d6 slaat, staan alle zwarte stukken klaar voor allerlei tegenacties in het centrum. Maar reken die maar eens uit.
16…a5 17.Dxd6 De8 18.dxe5 Txc4 19.exf6 Txc2 20.fxg7 Tc6 21.Df4 Kxg7
Zwart lijkt er redelijk uitgekomen te zijn. Hij staat een pion achter, maar kan misschien met Te6 druk op de e-pion uitoefenen.
22.Tad1 Pf8 23.Pd4 Tc4
Zwart ziet de dreiging niet, hij had Tcc8 moeten spelen, waarna wit wel nog steeds overwicht heeft. Nu is het echter snel afgelopen.
24.Pf5+
Dit kan, omdat na 24…gxf5 25.Dg5+ zwarts toren op d8 valt.
24…Kg8 25.Ph6+ Kg7 26.Txd8
Zwart geeft het op. Na 27…Dxd8 27.Dxf7+ kun je op je klompen aanvoelen dat het mat loopt en dat gebeurt dan ook na 27…Kxh6 28.Lf4+ Kh5 29.Dg7.
|
Voor beginners A6021 Zwart aan zet doet?
|
Voor gevorderden B6021 Zwart moet opschieten dus wat doet hij?
|
|
B.P. Barnes, tweezet
|
M. Stoker – A. Oomen
|
De penning is een fundamenteel onderdeel van het schaakspel. Zowel in de schaakproblematiek, de eindspelstudie als in de schaakpartij komt de penning veel voor. Het voornaamste penningsthema is de zogenaamde halfpin of halfpenning. Dit thema wordt gekenmerkt door een opstelling van een wit lijnstuk, dat op de zwarte koning gericht is, maar waarbij er zich nog twee zwarte stukken tussen dat witte lijnstuk en de zwarte koning bevinden. Als een van de zwarte stukken de lijn verlaat, staat het andere zwarte stuk gepend en omgekeerd. Wit gaat natuurlijk gebruik maken van die penningen. Natuurlijk moeten de matzetten wel verschillend zijn. Zie de prachtige tweezet van de Engelse internationale meester B.P. Barnes.
De sleutelzet is 1. Dd5! Wit dreigt nu 2. Dd2 of 2. Dg5 mat. Zwart kan de dreiging verijdelen met 1. … Lxd5. Wit geeft dan mat met 2. 0-0. De matzet profiteert van het gepend staande zwarte paard van c3. Na 1. … Pxd5 mag wit niet rokeren. Wel kan wit dan met 2. Kf2 mat zetten. Hij maakt dan gebruik van de gepende loper.
Zo zijn dus het paard en de loper beurtelings gepend geraakt en wit heeft hier prima van geprofiteerd. De witte toren was dus het lijnstuk uit de definitie van het thema. Er is nog een bijvariant, namelijk 1. … Pe4, maar dan is 2. Dd1 mat.
Dat een penning al heel snel fataal kan zijn bewijst de volgende partij. Een partij die onlangs werd gespeeld in de streekderby tussen Sliedrecht en Zwijndrecht. De spelers zijn M. Stoker en A. Oomen. 1. c4 c5 2. Pc3 g6 3. g3 Lg7 4. Lg2 Lxc3 (Deze zet is niet gebruikelijk.) 5. bxc3 Pf6 6. d4 d6 7. dxc5 Da5 8. cxd6! Dxc3+ 9. Ld2 Dxc4? (Nu komt zwart in grote problemen.) 10. Tc1! De6 11. Lh3! Pg4 12. Da4+ Ld7?? (Ook andere zetten als Pc6 en Pd7 verliezen.) Wit besluit nu met een prachtig penmat, die zwart niet aan zag komen. 13. Tc8#. Een prachtig voorbeeld van een miniatuurpartij met een penmat.
Hans Böhm heeft 3 koningen op het bord laten plaatsnemen in de partij Carlsen – Harichristus.Opeens doet de koning h3.
Is aangepast. Bedankt.