Aronian en Carlsen leiden kandidatentoernooi
Na vier ronden van het kandidatentoernooi in Londen delen twee van de drie favorieten de leiding. Magnus Carlsen en Levon Aronian hebben met drie punten een punt voorsprong genomen op Vladimir Kramnik, de derde favoriet. De Rus heeft wel drie keer zwart gehad, met andere woorden: hij krijgt nog zes keer wit! Tussen hen staat Peter Svidler met 2,5 punten, maar niemand verwacht (of ik in ieder geval niet) dat hij zich zal kunnen mengen in de strijd om uitdager van wereldkampioen Anand te worden.
Aronian heeft een beetje geluk met de loting: hij trof in de derde ronde Vassily Ivanchuk, die nog niet hersteld bleek van zijn verschrikkelijke nederlaag een dag eerder.
Ivanchuk – Aronian
1. d4 Pf6 2. Lg5 e6 3. Pd2 c5 4. e3 b6 5. Pgf3 Lb7 6. c3 Le7 7. Ld3 O-O
Als Ivanchuk een secondant of trainer zou hebben, dan had hij hem vast aangeraden om na zijn nederlaag in de tweede ronde te herstellen met een solide remise. Het leek even dat hij naar dit niet gegeven advies had geluisterd, getuige het commentaar op USF: "In Groningen heet Ivanchuk’s opzet beton." "Oude mannen noemen ze dit in Brabant." En toen kwam dit.
8. Lxf6 Lxf6 9. h4
Als we even uitsluiten dat Bosboom de geheime secondant van Ivanchuk is, kunnen we zeggen dat Chuckie hier all in gaat. Hij gaf na afloop toe dat dit waarschijnlijk geen verstandige strategie was, maar hij kan zich soms niet inhouden als hij een interessante mogelijkheid ziet… Aronian is echter niet onder de indruk.
9… Pc6 10. Pg5
Het klassieke loperoffer werkt niet: 10. Lxh7+ Kxh7 11. Pg5+ Kh6 12. Df3 Pa5 13. Df4 Db8 14. Pxf7+ Kg6 15. Pd6 Kh7 en de aanval is weg.
10… g6 11. f4 Pe7 12. Dg4 h5 13. Dh3 cxd4 14. exd4 b5
Deze pion kan wit slaan. Er is niet een direkt bezwaar zover ik zie, behalve dat lange rokade dan niet aantrekkelijk wordt terwijl korte rokade het al niet is.
15. a3 Db6 16. Tg1
Toch was korte rokade hier beter, maar Ivanchuk wijkt niet van het ingeslagen pad af.
16… Pd5 17. Pge4 Lg7 18. Df3
Hoe zat het ook alweer als de koning van de tegenstander in het midden staat? Lijnen openen!
18… b4! 19. axb4 Pxb4 20. Pc4
Na 20.cxb4 f5 wint zwart het stuk terug, waarna hij b4, d4 en/of b2 van het bord kan gaan plukken.
20… Db5?
Maar dit is het verkeerde veld. Na 20… Dc7 21. Pe5 (21. cxb4 Lxd4! geeft zwart een winnende aanval) 21… f5 is wit in grote problemen.
21. Pe5 Pxd3+ 22. Pxd3 Df5
Het probleem van de dame op b5 is dat 22…f5? faalt op 23.Pd6.
23. Pdc5 Lc6 24. b4 Tfb8 25. Ta5
Nog steeds staat zwart beter, maar wit heeft nu zelf ook wat spel, al laat wits laatste zet toevallig iets toe…
25… a6
25… Lxd4! is heel sterk, bijvoorbeeld 26. cxd4 Txb4 27. De3 d6 28. Ta6 dxc5 29. Txc6 cxd4 30. Dd3 Tab8 31. g3 Tb3 32. Dxd4 e5 33. Dxe5 Tb1+ 34. Kf2 T8b2+ 35. Ke3 Dxe5 36. fxe5 Txg1 en wint. Maar mogelijk kon Aronian hier ook niet meer helemaal helder nadenken omdat Ivanchuk inmiddels in zijn laatste minuut bedenktijd zat.
26. De3 Dg4 27. g3 Tb5 28. Txa6 Txa6 29. Pxa6 e5!?
Een lastig zetje als je a tempo moet reageren.
30. dxe5 Lxe4 31. c4!
De enige zet om in de partij te blijven. Maar toen Ivanchuk hier naar de klok keek zag hij al dat hij zet 40 niet zou halen.
31… Tb6 32. Dxb6 Df3 33. Df2 Da3 34. Pc5
Met meer tijd had Ivanchuk hier (34. Dd4 Lf5 35. b5 gespeeld en was de partij vervolgens in eeuwig schaak geëindigd. In plaats daarvan ging hij hier door zijn vlag. Op zet 34, net als de dag ervoor… 0-1
Carlsen was het toernooi begonnen met twee remises zonder enige uitzicht op winst. Op zich niets aan de hand, Londen is nog ver, maar op een gegeven moment moet je toch op een plusscore komen. Dat deed hij in de derde ronde op een typische Carlsen-manier: gewoon blijven spelen en wachten op de fout.
Het is duidelijk dat zwart beter staat: zijn vrijpionnen zijn veel gevaarlijker dan de witte op h6, en het paard heeft een mooi steunpunt op e6. Gelfand moest hier een lastige beslissing nemen: dames ruilen of niet? Het is niet makkelijk te berekenen en evalueren hoe het staat als wit dameruil ontwijkt, want er zijn veel velden waar zwart met zijn dame heen kan, en één zo’n veld zou toevallig tot winst kunnen leiden. Maar het lijkt er op dat 47. Dc6 toch tot remise leidt, bijvoorbeeld 47… Dd3 48. De8+ Pf8 49. Lf4 b3 50. Lc1 Dc2+ 51. Kf3 Dd3+ 52. Kg2 De2+ 53. Kh3 Df1+ 54. Kh2 Dxc1 55. h7+ Kxh7 56. Dxf7+ Kh6 57. Dxf8+ met eeuwig schaak. Het eindspel na dameruil is ook best ingewikkeld, en het is goed voor te stellen dat met beperkte bedenktijd Gelfand ergens iets gemist heeft.
47.Dxd8 Pxd8 48. Kf3 a4 49. Ke4
Wit speelt met een stuk meer op het relevante gedeelte van het bord, en op het eerste gezicht kun je dan denken dat het remise is. Het tweede gezicht leert anders.
49… Pc6 50. Lc1
Gelfand had toen hij dames ruilde zijn hoop gevestigd op 50. Kd5 maar na 50… a3 51. Lc1 Pa5 52. Kc5 Pb3+ 53. Kxb4 Pxc1 54. Kxa3 Pd3 is wit kansloos. En na 50. Kd3 a3 51. Lc1 Pa5 52. g4 Kh7 53. g5 Kg6 is wit in zetdwang: bijvoorbeeld 54. Kd2 b3 55. Lxa3 Pc4+ 56. Kc3 Pxa3 57. Kxb3 Pb5 en wint.
50… Pa5 51. Ld2 b3 52. Kd3 Pc4 53. Lc3 a3 54. g4 Kh7 55. g5 Kg6
Ook in deze stelling zou wit willen passen als het zou mogen. Omdat het niet mag, deed hij maar
56. Ld4 b2 57. Kc2 Pd2 0-1
Stand na de vierde ronde:
1. Aronian,Carlsen…………….. 3
3. Svidler……………………. 2,5
4. Radjabov,Kramnik……………. 2
6. Grisjoek…………………… 1,5
7. Ivantsjoek,Gelfand………….. 1
