Eindspelfinesses 15: Paard tegen Toren
Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders kunnen spelen?”
Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. De internationale meesters Twan Burg en Herman Grooten zullen op frequente basis u proberen bij te praten over diverse eindspelfinesses.
Een kwaliteit is in sommige eindspelen niet genoeg om de partij te winnen. Dit keer kijken we naar de strijd tussen de toren en het paard. Onlangs is dit al behandeld door Herman, maar nu kijken we naar de situatie waarbij er ook nog pionnen op het bord staan.
Omdat we gezien hebben in het artikel van Herman dat de stelling remise is als er geen pionnen meer op het bord staan en als de koning dichtbij het paard staat, is het afwikkelen naar zulke eindspelen een belangrijke manier om remise te maken. Het is belangrijk het paard op een zo goed mogelijk veld te zetten. Aan de ene kant moet de koning van de tegenstander tegengehouden worden, aan de andere kant moet het paard op het juiste moment een pionnenruil kunnen forceren.
In deze stelling tussen Larsen en Tal staat het witte paard optimaal. Het voorkomt dat de koning op f4 binnenkomt en het valt de pion op f6 aan.
In het eindspel Sturua-Yusupov staat het witte paard ook optimaal op de h-lijn. Het controleert f4 en g5 en als het de kans krijg gaat het paard naar g5 om h7 aan te vallen. Na h6 gaat het paard gewoon terug en kan wit met g4-g5 de laatste pion ruilen.
In De Groote-Van der Stricht van afgelopen najaar was de stelling wel gewonnen door de toren partij. Dit kwam vooral omdat de pionnen op dezelfde lijn staan, en daardoor niet afgeruild kunnen worden. Zwart kan alleen af en toe met de paard de pion aanvallen, maar deze dreiging is te makkelijk te pareren.
We hebben gekeken naar paard en g-pion tegen toren en pion. Het blijkt dat dit alleen remise is als de pion van de torenpartij op de h of f-lijn staat, mits het paard goed gepositioneerd is.
Afgelopen week tegen Jasper Broekmeulen had ik een paard en 3 pionnen tegen een toren en 2 pionnen. Aanvankelijk was dit remise, maar doordat ik te actief speelde kwamen mijn stukken slecht te staan.
HMC League, 18.03.2013
43…Kf7 Mijn stukken staan nu best ideaal. Zijn koning moet heel ver omlopen en in de tussentijd kan ik zijn pionnen gaan aanvallen. 44.Kg4 [44.Ke4 Tb4+ 45.Kf3 h5 46.Ke2 Ta4 47.Kf3 Kf6 48.Ke2 Ta2+ 49.Kf3 Ta3 50.Ke4 Ta4+ 51.Kf3 Ke6 52.Ke2 g6 53.Kf3 Ta2 54.Ke4 Ta4+ 55.Kf3 Kd6 56.f5] 44…Tb3 45.Pc4? [45.Kf3 Dit was mijn laatste kans om nog terug te gaan.] 45…h5+ 46.Kh3 Ke6 Nu staan mijn stukken niet goed en kan zijn koning er makkelijk bijkomen. 47.Pd2 Ta3 48.Pe4 Kd5 49.Pg5 Ta2
Hij moet nu het juiste moment vinden om over te steken met de koning. 50.Pf3 Te2 51.Pg5 Kd4 Dit blijkt niet het juiste moment te zijn. Door een serie van enige zetten kan ik nu remise maken. [51…Tc2 52.Pf3 Ke4! Dit was het juiste moment. 53.Pg5+ Ke3 54.Pe6 Tc1 55.Pxg7 Kf3 56.Kh2 Kg4!
Dit is een belangrijke manouevre die we niet hadden gevonden tijdens de analyse. De koning dekt nu de pion op h5 en de witte koning wordt spoedig naar de 1e rij gedwongen. 57.f5 Tc2+ 58.Kg1 Tc3 Zwart wint enkele pionnen en houdt de f-pion tegen.] 52.f5! Te7 53.Pe6+ Ke5 54.Pf4 Dit is een belangrijk veld voor mijn paard. Ik val nu de pion op h5 aan. 54…Kxf5 55.Pxh5 Te4 56.Pf4! [56.g4+ Txg4 57.Pg3+ Kf4 58.Pe2+ Kf3] 56…Txf4 57.gxf4 Kxf4 58.h5! Kg5 59.h6! Kxh6 60.Kh4 g5+ 61.Kg4 Kg7 62.Kxg5 ½–½
Het eindspel via de viewer:
