Misstappen Aronian en Carlsen, Kramnik de nieuwe leider

Het Kandidatentoernooi in Londen is de slotfase ingegaan. De driestrijd tussen Carlsen, Aronian en Kramnik is in alle hevigheid losgebarsten.

Waar de Noor zich in de elfde ronde tevreden moest stellen met een halfje, liet Aronian een lelijke steek vallen. Hij verloor kansloos van Svidler. Kramnik profiteerde van de off-day van de Armeniër door Radjabov te kloppen. Een ronde erna kan bijgeschreven worden als de meest dramatische van dit toernooi. In het gevecht tussen Aronian en Kramnik werden door beide spelers diverse kansen gemist, maar uiteindelijk was het Kramnik die boven kwam drijven. Omdat Carlsen te ver ging tegen Ivanchuk en later nog een opgelegde remise miste, kreeg Kramnik nog meer dan waar hij op mocht hopen: hij nam de koppositie van Carlsen over.

Papier is geduldig, in dit geval zijn de ratings dat ook. De drie spelers met een rating boven 2800 maken zeer nadrukkelijk de dienst uit in dit kandidatentoernooi. De andere vijf – bepaald geen zwakke spelers – lijken zich te moeten schikken in een bijrol. Maar toch weten zij een stempel te drukken op deze strijd. Elke ronde opnieuw maakt het publiek zich op hoe het trio Carlsen, Aronian, Kramnik zich houdt ten opzichte van de andere spelers. Natuurlijk als er geen onderlinge confrontatie op het programma staat.

In de elfde ronde moest Carlsen met zwart alle zeilen bijzetten om niet in de problemen te raken tegen Grischuk die met 6. h2-h4 een heel frivole aanpak tegen de Grünfeld van zijn grote tegenstander voor de dag kwam. Maar toen een zetherhaling zich aandiende, was het snel gepiept. Kramnik was ondertussen bezig om tegenstander Radjabov het leven zuur te maken. Dat lukte hem, hoewel er bij nader inzien niet zoveel aan de hand bleek te zijn voor zwart. Pas toen Radjabov zich vergreep aan de witte a-pion, werd hij door de Rus direct opgerold. Daarmee deed Kramnik goede zaken want rivaal Aronian probeerde met grof geweld een mindere stelling naar zijn hand te zetten tegen Svidler. De veelvoudige kampioen van Rusland liet zich niet intimideren, kwam met een fraaie dameswitch voor de dag en tikte een zeer voordelig eindspel bekwaam uit.

De kritieke momenten van deze twee ronden zijn samengevat in dit blok met vier diagrammen. Alle zetten die vanuit het diagram gespeeld zijn, betekenden een cruciale fout in de partij.

Kramnik-Radjavbov
Svidler-Aronian
Aronian-Kramnik
Carlsen-Ivanchuk

Analyses

De volgende selectie uit de elfde en twaalfde ronde heb ik voor u van commentaar voorzien en kunt u via de viewer bekijken:

Kramnik, Vladimir – Radjabov, Teimour

1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. g3 c5 4. Pf3 Lg7 5. Lg2 cxd4 6. Pxd4 O-O 7. Pc3 Dc7 8. b3 d5 9. Pdb5 Da5 10. Ld2 dxc4 11. bxc4 Dd8 12. O-O a6 13. Pa3 Lf5 14. Pc2 Pc6 15. Pe3 Dd7

Dit is dan het nieuwtje. 15… Dd4 was ooit eerder op het bord verschenen namelijk in de partijen Gelfand-Sokolov, 1996 en Aronian-Nataf, 2004.

16. Pxf5 Dxf5 17. Tb1 Tad8 18. Dc1 De6 19. Te1 Dxc4 20. Txb7

De pionnenstructuur is inmiddels weer symmetrisch. Wit heeft zijn zwakke pion geruild voor die op b7. Geef Kramnik het loperpaar en hij gaat zitten totdat de tegenstander van zijn stokje valt.

20… Pe5?!

Vermoedelijk komt zwart door deze zet al flink in de problemen. Vreemd genoeg had zwart naar de rand gemoeten met het paard om die binnengedrongen toren te verdrijven. 20… Pa5 Na 21. Txe7 Dc5 22. Te3 beschikt zwart over een remisemaker: 22… Txd2! 23. Dxd2 Pc4 en hier valt geen eer meer te behalen voor wit.

21. Lf4

Bepaald geen slechte zet. Vermoedelijk kon wit de pion pakken. Had Radjabov misschien 21. Txe7 Dc5 22. Tb7 Pc4 gepland? Dan zou hij bedrogen uitgekomen zijn na 23. Pa4!

21… De6 22. h3 Pc4 23. e4 Pe5 24. Lxe5

Opmerkelijk genoeg geeft wit het loperpaar terug voor een ogenschijnlijk marginaal voordeeltje. Dat echter in handen van een strateeg als Kramnik snel uitgroeit tot iets anders. 24. Da3 ligt meer voor de hand, maar Kramnik had duidelijk geen zin in de verwikkelingen na 24… Pd3 [24… Tfe8 is na 25. Teb1 onprettig voor zwart.] 25. Txe7 Dc8 en zwart staat bijzonder actief.

24… Dxe5 25. Pd5 Tfe8

26. Pb4!

Een mooie zet. De dreigingen Pc6 en Pxa6 dringen zich nu op.

26… Td7 27. Pc6 De6 28. Tb6?!

Vreemd genoeg is deze logische zet niet de juiste. Het was heel lastig te voorzien dat wit waarschijnlijk had moeten kiezen voor 28. Tb4! Na 28… Dxa2? 29. e5! Pd5 30. Tb2 Da4 gaat de onderste rij bij zwart hem parten spelen. 31. Lxd5! Txd5 32. Tb4 Da2 33. Pxe7+! Txe7 34. Dc8+ Lf8 35. Tb8 zoals in de partij ook op het bord komt met winst voor wit.

28… Dxa2?

Een opzichtige fout van Radjabov. Hij vergrijpt zich aan de witte a-pion. Op zich is dat begrijpelijk want hij zag natuurlijk een eindspel opdoemen waarin zijn a6-pion zou sneuvelen en de witte a-pion een macht zou worden. Zwart kon met 28… Tc7 alles binnen de marge houden. Bijvoorbeeld: 29. Txa6 Pd7 en wit moet de e4 pion teruggeven om geen materiaal te verliezen vanwege de penningen en de dreiging . .. Pb8.

29. e5! Pd5 30. Tb2 Da4 31. Lxd5 Txd5 32. Tb4!

Heel nauwkeurig berekend van Kramnik!

32… Da2 33. Pxe7+ Kh8 34. Pxd5 Dxd5

Met een kwaliteit meer is het voor Kramnik verder een peulenschilletje geworden.

35. Dc4 Dxc4 36. Txc4 Lxe5 37. Kf1!

Opgegeven. Een abrupt einde van een interessant middenspel. Hij hoopte misschien nog op 37. f4 hoewel dat na 37… Ld4+ 38. Kf1 ook niet geholpen zou hebben.

1-0

Svidler, Peter – Aronian, Levon

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. a3 Lxc3+ 5. bxc3 c5 6. e3 Da5

Een zeer zelden gespeelde mogelijkheid. 6… O-O is de meest gespeelde zet hier.

7. Ld2 Pe4 8. Ld3 Pxd2 9. Dxd2

Zwart wil graag het witte loperpaar onschadelijk maken, maar daar levert hij wel wat tempi voor in.

9… d6

9… Pc6 kwam voor in een partij Bosiosic-Fedorchuk, 2012.

10. f4

Een thematische zet. Nu zwart geen gelegenheid heeft gekregen het centrum te bezetten met pionnen, doet wit dat.

10… Pd7 11. Pf3 f5

Aronian wil graag wat invloed op het centrum uitoefenen, maar het is de vraag of deze pionzet niet al te compromitterend is. 11… Pb6 In een oude partij Zsuszsa Polgar-Lombardy, 1985 kwam en dat was later goed voor remise.

12. e4!?

Anders speelt zwart . .. Pf6 en kan het voorlopig niet meer.

12… fxe4

12… O-O 13. O-O Pb6.

13. Lxe4 Pf6 14. Lc2 Ld7 15. O-O cxd4

16. Dxd4!

Wit houdt de dames nog even op het bord. Dat mag toch redelijk verrassend genoemd worden, want hij laat zijn pionnenstructuur lelijk verminken. 16. cxd4 Dxd2 17. Pxd2 Kf7 is hooguit ietsje beter voor wit, maar het lijkt erop dat zwart de problemen spoedig de baas zal worden.

16… O-O

Een eventueel aanbod om de dames te ruilen met 16… Db6 wordt genegeerd. 17. Tfe1 O-O 18. Tad1 en wit staat uitstekend.

17. Dxd6

Wit ruilt zijn zwakte op c3 voor die van d6. Het voordeel daarvan is dat hij veld e5 krijgt voor het paard en daarmee behaalt hij snel groot voordeel.

17… Dxc3 18. Ld3 Tad8 19. Tac1 Da5 20. Pe5 Lc8 21. Db4 Dc7 22. c5

Met zo’n oppermachtig paard op e5 een goede loper heeft wit de touwtjes stevig in handen. Aronian is er ook niet de man naar om een dergelijk nadeel geduldig te gaan verdedigen in de hoop dat hij niet omvalt. Hij zoekt liever naar gewelddadige oplossingen.

22… g5?! 23. c6?!

Svidler wil duidelijkheid creëren maar met de verrassende dameswitch 23. De1! zou hij zwart voor meer problemen hebben gesteld. 23… gxf4 24. Txf4 Td5 25. Dg3+ Dg7 26. De3 is zeer goed voor wit vanwege de sterke centrumpositie van zijn stukken.

23… b5?

Maar dit kan de stelling helemaal niet hebben. Wit krijgt nu gratis een reus van een vrijpion op c6 terwijl zwart zichzelf met nog meer zwaktes opzadelt. In zijn streven om de partij naar zijn hand te zetten, verliest Aronian de voorzichtigheid uit het oog. Na 23… Pd5! 24. cxb7 [24. Db3 Pxf4 ] 24… Dxb7 25. Dxb7 Lxb7 zou wit slechts een tikje beter hebben gestaan.

24. De1!

Nu ziet Svidler de switch wel.

24… Td5 25. Dg3 h6! 26. fxg5

Sterk berekend.

26… Dxe5 27. Dxe5 Txe5 28. gxf6

Deze stelling verdient een plaatje. Wit heeft twee ver opgerukte vrijpionnen op c6 en f6, beide ondersteund door een toren. Wits loper staat mooi opgesteld, terwijl die van zwart niet ontwikkeld kan worden. Daarnaast werken ook de zwarte torens niet samen.

28… Kf7 29. Tf4 Td8 30. Le4 Td2

Weer zo’n actieve zet. Er dreigt min of meer … Tg5, hoewel wit daarom simpel met g2-g3 kan antwoorden.

31. h4 a5 32. Tc3 Te2

33. Lg6+!

Niet al te moeilijk, maar wel elegant.

33… Kf8

33… Kxg6 34. f7 en de pion valt niet meer af te stoppen.

34. Td4

De witte toren dreigt te enteren.

34… Td5 35. Txd5

Zo mogelijk nog sterker was 35. Tcd3 Tee5 36. Kf2 en de witte koning wandelt weldra naar binnen.

35… exd5 36. Tc5 Te1+

Stelt een kleine valstrik die echter blijkt tegen te vallen.

37. Kh2

Als wit erin ’trapt’ met 37. Kf2?! Te6 heeft hij nog 38. g4! achter de hand en wint dan toch nog na 38… Txf6+ 39. Lf5.

37… Tf1 38. f7 b4 39. axb4 axb4 40. Txd5 Kg7 41. Td8

Hier wierp Aronian de handdoek in de ring. Een gevoelige nederlaag op een belangrijk moment.

1-0

Aronian, Levon – Kramnik, Vladimir

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 c5 5. cxd5 Pxd5 6. e3 Pc6 7. Ld3 Le7 8. a3 O-O 9. Dc2 cxd4 10. exd4 f5 11. O-O Lf6 12. Pxd5 Dxd5 13. Le3 b5 14. De2 Lb7 15. Tac1 a6 16. Tfd1 f4 17. Tc5

Over deze stelling waren de spelers het bepaald niet eens. Aronian: Honestly speaking I thought I was close to winning. Kramnik: Really? I thought I was close to winning!

17… Dd6 18. Dc2 fxe3 19. Lxh7+ Kh8 20. fxe3 Pe7

21. e4?

Een misplaatste winstpoging. De Armeniër had hier 21. Th5 berekend met als logisch vervolg 21… Tac8 22. Pe5 Niet gezien door Kramnik. De paardzet dwingt remise af. Dat gaat bijvoorbeeld zo: 22… Txc2 [22… Lxe5 23. dxe5 Db6 24. Dd3 en de witte dreigingen zijn groot genoeg voor een puntendeling.] 23. Lxc2+ Kg8 24. Lh7+ Kh8 25. Lg6+ Kg8 en als wit nog een winstpoging wil doen dan speelt hij 26. Lf7+!? Txf7 27. Th8+ Kxh8 28. Pxf7+ Kg8 29. Pxd6 maar dit eindspel is niet beter voor hem.

21… Tac8

Kramnik mist nu een voortzetting waarmee hij het punt min of meer direct had kunnen incasseren. In plaats daarvan wikkelt hij af naar en eindspel dat hem uitstekende winstkansen biedt. De sterkste zet was nu 21… Df4 om na 22. Th5 verder te gaan met 22… Pg8 of met 22… g6 23. Lxg6+ Kg7.

22. e5 Lxe5 23. Pxe5 Txc5 24. Pg6+ Pxg6 25. dxc5 Le4 26. Txd6 Lxc2 27. Lxg6 Lxg6 28. Txe6 Ld3 29. h4 a5

Kramnik gaf in zijn commentaar na afloop aan: It was technically winning, of course.

30. c6

30… Tf1+?

Heel onhandig en eigenlijk ook een onbegrijpelijke fout voor een speler als Kramnik die toch bekend staat om zijn fenomenale eindspeltechniek. Later gaf hij ook het volgende aan: I’m happy with my play because of course everybody is very tired already and I’m also not totally fresh, especially because it was the third game in a row. If you consider this, I think my level was quite high for this state of mind which we’re all experiencing now! Die ’technische winst’ kon hij vermoedelijk afdwingen met 30… Tc8! waarna het er inderdaad op lijkt 31. Kf2 Lc4 32. Td6 Lf7! en de loper gaat naar e8 waarna pion c6 sneuvelt.

31. Kh2 Tc1

De toren hoort in principe achter de vrijpion, maar hier blijkt dit automatisme te sjablone. Wit slaagt er nu in om torens te ruilen en daarmee vergroot hij zijn remisekansen aanzienlijk.

32. Te3 Lb1 33. Tc3!

Dat is goed gezien.

33… Txc3 34. bxc3 Kg8 35. c7 Lf5 36. Kg3 Kf7 37. Kf4 Lc8 38. Kg5 Ld7 39. h5 Le6 40. g3 a4 41. g4 Kf8 42. Kf4 Ke7 43. g5 Kd7 44. Ke5 Lg8 45. c8D+ Kxc8 46. Kd6 Kd8 47. Kc6 Ke7 48. Kxb5 Ke6 49. Kxa4 Kf5

50. g6??

Een afgrijselijke blunder. Net nu de Armeniër een hopeloze stelling naar ‘gekeept’ heeft, gaat hij vreselijk de fout in. Hier kon Aronian simpel remise forceren met 50. h6! Bijvoorbeeld: 50… g6 51. Kb5 Kxg5 52. c4 Kxh6 53. a4 g5 54. a5 g4 55. a6 g3 56. a7 g2 57. a8D g1D en het eindspel van dame plus loper tegen dame is theoretisch remise.

50… Kg5 51. Kb5 Kxh5 52. a4 Kxg6 53. a5 Kf6 54. a6

Hier helpt 54. c4 met de bedoeling veld d5 van de loper af te nemen, ook niet. 54… Ke5 55. a6 Kd4 56. a7 Lxc4+ gevolgd door … Ld5 en zwart wint eenvoudig.

54… Ld5 55. c4 La8

Ook 55… Lf3 wint. 56. c5 Ke6 57. c6 Kd6 en opnieuw krijgt wit de lange diagonaal in zijn bezit.

56. Kb6 Ke5 57. Kc7 g5 58. Kb8 Le4 59. Kc7 g4 60. a7 g3 61. c5 La8

Ook 61… g2 kon 62. c6 Lxc6 63. Kxc6 g1D 64. Kb7 [64. a8D Dg2+ 65. Kc7 Dxa8] 64… Dg7+ 65. Kb8 Kd6 66. a8D Dc7#.

62. Kb8 Lc6 0-1

Carlsen, Magnus – Ivanchuk, Vassily

1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. Pc3 e6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 Dc7 6. Le3 a6 7. Dd2 Pf6 8. O-O-O Lb4 9. f3 Pe7 10. Pb3

Ivanchuk: When 10.Nb3 appeared on the board I understood that this structure resembles the French Defence and it’s interesting to play. Objectively, it’s not better for him but there were many tricks and traps. 10. Pde2 is hier de hoofdvariant, onder anderen gespeeld door Anand.

10… d5 11. e5 Pd7

Vooral niet 11… Dxe5? wegens 12. Lf4 Lxc3 13. bxc3 Dh5 14. g4 Dg6 15. Ld3.

12. f4 b6 13. Ld4 Pc5 14. a3 Pe4 15. De1 Pxc3 16. Lxc3 Lxc3 17. Dxc3 Dxc3 18. bxc3

Met een lelijke dubbelpion op de c-lijn mogen we stellen dat wit de kans op voordeel voorbij heeft laten gaan.

18… a5

Maar deze wat verzwakkende zet is voor Carlsen de aanleiding om toch een poging te gaan doen. Daarbij vertrouwend op zijn uitstekende eindspeltechniek. Hij heeft aan Ivanchuk evenwel een lastige klant!

19. Pd4 La6 20. Ld3 Kd7 21. Kd2 Pc6 22. Tb1 Lxd3 23. Kxd3 Tab8

24. Pb5?!

Carlsen zelf hierover: But then his 24.Nb5 was extremely stupid. I can do anything. Probably I’m actually not better but I should never lose it.

24… g5 25. g3 Thg8 26. c4 gxf4 27. gxf4 Pe7 28. Thg1 dxc4+ 29. Kxc4 Pd5 30. Pd6

Over deze stelling zei de Noor: I think there’s still not too many problems for me, but I just kept on missing more and more stuff.

30… Kc6 31. Pxf7 Pxf4 32. Kb3 Kc5 33. Pg5 h6 34. Pe4+ Kd4 35. Pf6 Txg1 36. Txg1 Tc8 37. Te1 Tc3+ 38. Kb2 Tf3 39. Te4+ Kc5 40. Pd7+ Kd5 41. Pf6+ Kc5 42. Pd7+ Kc6

Ivanchuk waagt een winstpoging. Terecht, want zwart staat iets beter.

43. Pf6 Pg6 44. Tc4+ Kb5 45. Te4 Tf5 46. Pe8 Kc5 47. Pc7 Pxe5 48. Th4 Kd6 49. Pb5+ Kd7 50. a4 h5

Zwart heeft een pion buitgemaakt, maar uit de commentaren kon worden opgemaakt dat deze pluspion wellicht nog niet genoeg voor de winst zou zijn.

51. Pd4 Tg5 52. Te4 Pc4+ 53. Kc3 Te5 54. Th4 Pd6 55. Kd3 Td5 56. c4 Tg5 57. Pf3 Tc5 58. Pd2 Tf5 59. Pb3 Pb7 60. Th3 Kd6 61. Kc3 Pc5 62. Pxc5 Kxc5

Dit eindspel ziet er redelijk hopeloos uit voor wit.

63. Te3 e5

Sterk was hier 63… h4! 64. Kd3 [64. Txe6 Tf3+ 65. Kb2 Th3! en de winst is niet veraf meer.] 64… e5 65. Kc3 e4 en langzaam maar zeker komt zwart verder.

64. h4!

Dat is goed gezien van Carlsen.

64… Kd6 65. Td3+ Ke6 66. Tg3 Kf6 67. Td3 Tf4 68. Td6+ Kf5 69. Txb6 Txh4 70. c5 Txa4

Carlsen over zijn volgende blunder: Here I was actually pretty sure that I would draw, which is why I played so carelessly. I hadn’t seen 71… e4 at all.

71. Th6?

Men dacht dat wit met 71. c6 nog een remise had kunnen bereiken. Dat klopt inderdaad na 71… Ke6! dient wit verder te gaan met 72. Tb5! Kd6 73. Txe5 h4 74. Th5 [74. Tc5?? Kxc5 75. c7 Tc4+ 76. Kd3 Kd5] 74… Kxc6 en deze stelling is – ondanks de achterstand van twee pionnen – inderdaad remise. Dat komt vooral door de ongelukkige stand van de zwarte toren.

71… Ke4! 72. Td6

Carlsen probeert … Kd5 te verhinderen, maar dat lukt niet. Na 72. Txh5 Kd5 verbetert zwart zijn toren via … Tc4. Daarna is de stelling simpel gewonnen.

72… Td4 73. Ta6

73. Txd4+ exd4+ 74. Kc4 d3 wint natuurlijk.

73… Kd5

73… a4 74. c6 Kd5 en opnieuw volgt … Tc4.

74. Txa5 Tc4+ 75. Kd3 Txc5

Twee pionnen meer, maar nu met een veel actievere toren. Daar heeft Ivanchuk vervolgens geen problemen meer mee. Maar dat het nog erg lastig is, zal spoedig blijken!

76. Ta4 Tc7

76… e4+ kon ook. 77. Txe4 [77. Ke3 Tc3+ 78. Ke2 h4 is ook eenvoudig.] 77… Tc3+ 78. Kxc3 Kxe4 met winst.

77. Th4 Th7

Met de toren achter de eigen vrijpion is de winst verzekerd. Het volgende is – vooral voor clubschakers – zeer leerzaam.

78. Ke3 Ke6 79. Ke4 Th8

Dit is de reden dat de toren achter de vrijpion zo gunstig staat. De witte toren kan niet spelen omdat zwart dan meteen met de pion oprukt. Door dit soort tempozetten wordt de witte koning naar achteren gedreven.

80. Ke3 Kf5 81. Ke2 Kg5 82. Te4 Te8

Nu achter de andere vijpion!

83. Ke3 h4

84. Ke2

Carlsen kon beter verdedigen, maar daar hij had overduidelijk geen fut meer voor. 84. Kf3 Om te winnen moet zwart de h-pion opgeven om met de andere het punt te verzilveren. 84… h3! 85. Kg3 h2! 86. Kxh2 [86. Tg4+ Kf5 87. Th4 Tg8+ 88. Kf2 Ta8 beslist dan. Wit mag h2 niet slaan omdat het pionneneindspel na 89. Txh2 Ta2+ 90. Kg3 Txh2 91. Kxh2 Kf4 simpel wint.] 86… Kf5 87. Te1 Tg8! en nu snijdt zwart de witte koning af.

Met de witte toren vóór de pion geldt normaal gesproken de zogenaamde vijfregel. Die houdt in dat je de rij waarop de pion staat moet optellen met het aantal rijen dat de vijandelijke koning is afgesneden. Is dat 5, dan is het meestal remise, is het 6 dan kan de speler met de pion doorgaans de winst binnenhalen. Een mooi onderwerp voor de eindspelrubriek op deze site! Een voorbeeld van hoe het in zijn werk zou kunnen gaan. 88. Tf1+ Ke4 89. Te1+ Kd4 90. Td1+ en door een ’toevalligheid’ is het makkelijk: 90… Ke3! en nu mag 91. Te1+ niet vanwege 91… Kf2! met dodelijke matdreiging. Overigens kwam er in de partij ook een analoge afwikkeling als dit op het bord. Het toont aan dat Ivanchuk zich ook een geschoold eindspeltechnicus mag noemen.

84… h3 85. Kf2 h2 86. Kg2 h1D+ 87. Kxh1 Kf5 88. Te1 Tg8!

Dat is de juiste weg.

89. Kh2 Kf4 90. Tf1+

90… Ke3!

Opgegeven. Na 90… Ke3 91. Te1+ volgt 91… Kf2 hetgeen we in bovengenoemde variant ook al gezien hebben.

0-1

(De foto’s hierboven zijn genomen van de toernooisite. Ze zijn van Anastasiya Karlovich en Peter Doggers )

Mocht u het nog niet gezien hebben, hieronder nog even het overzicht van alle deelnemers aan dit kandidatentoernooi met de nodige achtergrondinformatie:

Foto

Deelnemers Kandidatentoernooi

Elo

2872

2810

2809

2793

2764

2757

2747

2740

(Verantwoording foto’s uit dit overzicht:

Carlsen, Kramnik, Aronian en Grischuk zijn van Frans Peeters

Radjabov, Ivanchuk, Svidler en Gelfand zijn van Ab Scheel)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.