Dimitri's NK: de witpartijen
De weg van mijn huis naar bioscoop, supermarkt of café is tussen de honderd en tweehonderd kilometer. Althans, als ik al fietsend door Amsterdam niet een liedje in mijn hoofd heb, wereldproblematiek (of mijn eigen) aan het oplossen ben of alvast aan mijn komende schaaksitestukje denk, dan zuig ik wieltjes als Evans, doe ik een vlammende demarrage in de ronde van Vlaanderen of raap ik op de slotbeklimming de vroege ontsnappers een voor een op. Dat soort verleukingen van de werkelijkheid beperkt zich niet tot fietsen: zo speelde ik ook in mijn hoofd het NK schaken. In het begin ging alle aandacht uit naar de spelers die flitsend van start waren gegaan, maar zo tegen het einde ging ik stiekem ook een paar partijtjes winnen. En in de slotronde weer, en opeens stond toen mijn naam bovenaan, tot verrassing van velen. Huh, Reinderman, deed die ook mee? Enfin, niet een heel realistisch scenario natuurlijk, maar zo ver zat het niet van de werkelijkheid af…
In tegenstelling tot bovenstaande fantasie was mijn verwachting van tevoren niet erg hoog. Ik was op zich redelijk voorbereid: minder goed dan ik gepland had, maar zo gaat dat nou eenmaal. Maar met het Sportcentrum Universum had ik een nogal slechte relatie: vorig jaar haalde ik maar 2 uit 7 op het NK en twee jaar geleden op het SPAchess Open ging het nog minder, 5 uit 9. Bij elkaar had ik zo 38 ratingpunten ingeleverd op het USC. Of misschien lag een meervoudig toernooi in Amsterdam me gewoon niet: bij het Bataviatoernooi was ik na zeven ronden weliswaar ongedeeld koploper (voor het NK een goed plan), maar daar verloor ik de laatste twee ronden. Nou bieden in het verleden behaalde resultaten niet per se garantie voor de toekomst, maar in het schaken toch wel, daar is het hele elosysteem op gebaseerd. En blijkbaar was ik in Amsterdam maar een 2500-speler?
Er was echter wel een extra reden om een goed toernooi te spelen. Mijn club van de afgelopen drie seizoenen, Purmerend, kon of wilde me niet meer betalen en dus heb ik, als ik niet een al te groot gat in mijn inkomen wil laten ontstaan, een betalende club nodig. En liefst een goed betalende. Nou hangt dat niet per se van mijn resultaat op het NK af, maar een goed resultaat zou vast geen kwaad kunnen voor mijn onderhandelingspositie. De loting ging in ieder geval goed voor me: nummer 1, dus vier keer wit, en beginnend met wit tegen de speler met de laagste rating. Dat zegt in dit toernooi niet heel veel omdat de ratings dicht bij elkaar zitten, maar toch leek het makkelijker dan zwart tegen Sokolov. Een goede kans op een goede start dus! Omdat Herman Grooten al veel partijen van mij geanalyseerd heeft, wil ik dat nu niet meer zelf uitgebreid doen, maar wel wat fragmenten laten zien.
Ronde 1 tegen Wouter Spoelman: 1.e4
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Pc6 4. Lxc6+ bxc6 5. O-O Lg4 6. h3 Lh5 7. e5 dxe5 8. g4 e4 9. gxh5 exf3 10. Pc3 Pf6 11. Dxf3 Pd5 12. Pe4 e6 13. d3 Le7 14. Te1 O-O 15. a3 Kh8 16. h6 gxh6 17. c4 Pf6 18. Lxh6 Tg8+ 19. Kh1 Tg6 20. Lf4 Dd4
Ik dacht hier beter te staan, en met mij dacht de internetgemeenschap dat. Beide koningen staan niet helemaal veilig, maar mijn stukken lijken toch iets actiever, en voor mijn loper lonkt het mooie veld e5. En ik had ook nog iets van een half uur meer op de klok. Achteraf kwam ik erachter dat Wouter het (volgens Houdini) gewoon allemaal goed gespeeld had, al heb ik na 21.Tad1 misschien een klein plusje. Ik dacht hier na over het verschil tussen 21.Pc3 en 21.Pg3, wist niet zeker of ik b2 kon offeren en koos 21.Pc3, met de bedoeling de loper naar e5 te brengen, maar dat kwam er niet van. 21. Pc3 Td8 22. Tad1 Kg8 23. Lg3 Ld6 24. Td2 Lxg3 25. fxg3 Kh8 26. Te3 Tdg8 27. Pe2 Dd6 28. d4 e5! 29. Txe5 cxd4 30. Tf5 c5 31. b4 De6
Inmiddels had ik ook niet veel tijd meer, en het werd te ingewikkeld voor me. 32.Td1 keept, 32…Te8 wint, 33. Df4 keept, en daarna wint Wouter, waar ik pas achterkwam na 37…Th6+.
32. Td3 Pe4 33. g4 Pg5 34. Dg2 Pxh3 35. Dxh3 Dxe2 36. Txf7 De4+ 37. Df3 Th6+ 38. Kg2 Txg4+ 39. Kf2 Th2+ 40. Kf1 Th1+ 41. Kf2 De1# 0-1
Verliezen met wit tegen de laagste ratinghouder, dat is toch wel de slechtst denkbare start. Maar hier bleek dat mijn lage verwachtingen van tevoren van pas kwamen. Voor wie kampioen wil worden is zo’n start een harde tik. Ik was natuurlijk ook niet blij, maar hield rekening met een minscore, en zag de overige zes ronden als een kans om de schade beperkt te houden. Wat ook wel fijn was: de volgende dag had ik weer wit.
Ronde 2 tegen Jan Smeets: 1.d4
1. d4 d5 2. c4 c6 3. cxd5 cxd5 4. Pc3 Pf6 5. Lf4 Pc6 6. e3 a6 7. Ld3 Lg4 8. Pge2 e6 9. Tc1 Lxe2 10. Dxe2 Ld6 11. Lg5 Le7 12. O-O h6 13. Lxf6 Lxf6 14. Pa4 Le7 15. Pc5 Lxc5 16. Txc5 O-O 17. Tfc1 Dd6
Er zijn situaties dat je als grootmeester vol op winst speelt (meestal tegen spelers met een veel lagere rating), er zijn ook situaties dat je niet wilt verliezen, zonder voluit op remise te willen spelen. Vandaag was zo’n situatie, en de droom van de grootmeester is dan om op twee resultaten te kunnen spelen. Bijvoorbeeld een Slavische ruilvariant met een klein plusje. Ik was dus blij met mijn stelling hier! Niet dat het makkelijk is verder te komen met wit, maar ik zag wel plannen. Dame naar c3, pion naar b4, en dan loper of pion naar a4. Zwart kan proberen te opponeren op de c-lijn, hij kan ook e5 voorbereiden.
18. g3 Tfd8 19. a3 g6 20. Dc2 e5
Ik had eigenlijk min of meer 20…Kg7 verwacht. Niet dat slaan op g6 echt een dreiging was, maar toch, het voelt veilig. Maar toen 20… e5 kwam dacht ik na enig nadenken dat het best wel sterk was. Ten onrechte weer, volgens de almachtige boeienkoning. Overigens is 19…g6 nuttig omdat anders soms na d4 wit Td1 en Lh7+ met damewinst heeft.
21. dxe5 Pxe5 22. Td1 Pf3+ 23. Kg2 Pg5 24. Le2 De6 25. Dd3
Allemaal dreigend gespeeld van hem, terwijl ik de beste zetten blijf doen, maar dat had ik nog niet echt door.
25… d4 26. exd4 Dh3+ 27. Kg1 Pe6
Maar hier (of eigenlijk iets eerder al) begon ik me af te vragen: kan ik de pion niet gewoon dekken? Goed, mijn toren komt wat raar te staan, maar ik heb die tussenzet…
28. Tc4 b5 29. Tb4 a5 30. Lf1
Deze dus.
30… Dg4 31. f3 Dg5 32. Txb5 Df6 33. d5 Pc7
Sta ik nu niet gewoon twee pionnen voor? dacht ik eerst, maar toen zag ik een probleem: 33.Tc5 Db6 wint een pion of meer: 34.Dd4? Pe6! Daarna zag ik de oplossing.
34. Dc3 Dd6
Ik was er niet 100% zeker van dat wit na slaan op c3 gewonnen zou staan, maar wel dat het op zijn minst heel goede winstkansen bood. Ik wilde mijn pionnen op a4 en c4 zetten en mijn toren op e1 (om zijn koning van d6 te houden). Daarna proberen mijn koning op d4 te krijgen. Ik zag ook nog dat in geval van torenruil ik waarschijnlijk win: met koningen op d4 en d6 en zijn toren op c8 of c5 speel ik Lc6 met winst.
35. Tc5 Db6 36. Kg2 Pe8 37. Tc6 Db8 38. Td2 Pd6 39. Ld3 Ta7 40. De5 Tad7 41. h4 h5 42. Tc5 Te8 43. Dc3 Te1 44. Txa5 Kh7 45. b4 Tde7 46. Dd4 De8 47. Df2 Pf5 48. d6 Pxd6 49. Txh5+ Kg8 50. Td5 T7e6 51. Lf1 Kh7 52. Txd6 1-0
Ronde 4 tegen Erwin l’Ami: 1.Pf3
1. Pf3 Pf6 2. c4 e6 3. g3 b6 4. Lg2 Lb7 5. O-O c5 6. Pc3 Pc6 7. d4 Pxd4 8. Pxd4 Lxg2 9. Pxe6 dxe6 10. Kxg2 Le7 11. Lf4 Dd7 12. e4 Dc6 13. Df3 O-O 14. Tad1 Tfd8
Alweer een twee-resultaten-stelling, of niet? Ik zag dat zwart niet zonder kansen was: a6-b5 bijvoorbeeld en als ik a4 doe dameruil en het paard naar a5, hoe dek ik dan c4? Ook Td4 kan vervelend zijn. Maar als er dan toch wellicht een eindspel komt, kan ik maar beter zorgen voor goede voorwaarden, met pionnen uit e5 en h5. Wie met wit of zwart de hoofdvariant van de Caro-Kann speelt weet dat dat samen een gunstige structuur is (vooral als wit een zwartveldige loper houdt): h6 en g7 zijn zwak en door met zijn pionnen op te rukken heeft wit kans op een vrije h-pion. Dus:
15. h4 a6 16. h5 h6
Ik zag hier (16… b5 17. h6 b4 18. Pd5 exd5 19. cxd5 met leuke stelling (volgens H3 na 19…Db6 gelijk, na andere zetten groot voordeel voor wit) maar ook dat 17.Txd8+ Txd8 18.e5 als in de partij simpel voordeel geeft.
17. g4 b5?
Na andere zetten was ik er eerlijk gezegd nog niet over uit hoe ik verder zou moeten, want e5 spelen levert niet zoveel op. Ik had echter wel het probleem van de partijzet gezien.
18. Txd8+! Lxd8
Na 18… Txd8 19. e5 Dxf3+ 20. Kxf3 Pd7 kan wit op b5 slaan zonder dat a2 hangt.
19. e5 Dxf3+ 20. Kxf3 Pe8
Liever zou het paard naar d7 gaan, maar dan kan wit weer 20… Pd7 21. Td1 Pb6 22. cxb5 axb5 23. Pxb5 doen zonder dat zwart op a2 kan slaan.
21. b3 bxc4 22. bxc4 Tb8 23. Tb1
Eigenlijk een fout, omdat zwart nu kan keepen door op b1 te slaan. Ik had het antwoord verwacht.
23… Tb4 24. Txb4 cxb4 25. Pa4 a5 26. Ke4 Kf8 27. Le3 f6 28. f4 Ke7 29. Lc5+ Kf7
Zoals ik zal zei: h6 en g7 zijn zwak en 29…Kd7 30.Lf8 is dus erg goed voor wit. Mijn volgende zet is nu wat minder goed dan ik hoopte.
30. Ld6 g6 31. hxg6+ Kxg6
En grappig genoeg is nu 32.Lc5 het beste, om de aanstaande vrije h-pion tegen te kunnen houden. Ik zat hier natuurlijk van alles te berekenen behalve dat…
32. f5+ exf5+ 33. gxf5+ Kh7?
Het verkeerde veld, 33…Kg5 houdt remise.
34. c5 fxe5 35. Lxe5 h5
Nu viel het me opeens op dat mijn paard beter in het centrum kon gaan staan.
36. Pb6 Lc7 37. Pd5 Lxe5 38. Kxe5 h4 39. f6 Kg8
Mijn computer geeft +10 na 39…Kg6 maar zoals Herman al schreef is de winst bepaald niet makkelijk: . 40. Ke6 Pxf6 41. Pxf6 h3 42. Pg4 a4 43. c6 b3 44. c7! b2 45. c8D b1D 46. Pe5+ Kg5 47. Dd8+ Kf4 48. Df6+ Ke3 49. Pc4+ Ke2 50. De5+! Kf2 51. Dh2+! en wint. In de partij is het wel makkelijk: de c-pion promoveert met schaak en spoedig mat.
40. Ke6 Kf8 41. f7 Pg7+ 42. Kf6 1-0
Ronde 6 tegen Robin van Kampen: 1.c4
In een Koningsindiër ging het lang voorspoedig met me, totdat ik de controle kwijtraakte…
1. c4 Pf6 2. Pc3 g6 3. e4 d6 4. d4 Lg7 5. Pf3 O-O 6. Le2 e5 7. O-O Pc6 8. d5 Pe7 9. Pe1 Pd7 10. Le3 f5 11. f3 f4 12. Lf2 g5 13. Tc1 Tf6 14. Pd3 b6 15. b4 Th6 16. c5 bxc5 17. bxc5 De8 18. g4 fxg3 19. Lxg3 Pf6 20. Pf2 a6 21. Da4 Ld7 22. c6 Lh3 23. Tfe1 Ph5 24. Pg4 Pxg3 25. hxg3 Dh5 26. Pxh6+ Lxh6 27. Pd1 g4 28. fxg4 Lxg4
Na 29.Tc2 staat wit een gezonde kwaliteit voor, maar ik had iets gemist.
29. Lxg4? Dxg4 30. Tc2 Pf5!
Oeps. Het paard dat niets deed wordt opeens erg actief op d4.
31. Da3 Pd4 32. Tf2 Kh8
Alles staat bij wit nog gedekt, maar er zijn allerlei latente dreigingen: tegen g3, paardvorkjes, soms ook over de h-lijn… en met weinig tijd (voor beide spelers) is het moeilijk alles te zien. Maar toen hoorde ik de winnende strategie in mijn hoofd: "I’m up all night to get lucky."
33. Dd3 Tg8 34. Kh2 Lg5 35. Tef1 Le7
Nu staat wit weer gewonnen, maar 36…Lh4 zou opeens goed voor zwart zijn.
36. Tf7? Dh5+? 37. Kg2 Pe2 38. T7f3?
38. Txe7! Pxg3 39. Tg7!! was buiten mijn capaciteiten, maar 38.T7f5 had ik toch wel kunnen vinden.
38… Lh4 39. Tf5 Dg4 40. Df3 Pxg3?
Ook bij Robin was er paniek, blijkbaar, hoewel hij ruim een halve minuut voor zijn veertigste zet had. Als hij met zijn dame op g3 geslagen had was ik geen kampioen geworden. 41. Dxg4 Txg4 42. Tf8+ Kg7 43. T1f7+ Kh6 44. Kh3 Txe4 45. Pf2 Tc4 46. Pg4+ Kg6 47. Kxh4 1-0
Volgende keer de zwartpartijen!
Mooi geschreven. Ik kijk uit naar het volgende deel.
Mee eens en van harte gefeliciteerd!