Kramnik en Andreikin in finale World Cup
De finale van de Fide World Cup in Tromsø gaat tussen de sterkste schaker van Rusland en de Russisch kampioen. Zowel Vladimir Kramnik (tegen Maxime Vachier-Lagrave) als Dmitry Andreikin (tegen Evgeny Tomashevsky) wonnen hun match in de rapidtiebreak. Beide spelers zijn met dit resultaat geplaatst voor het kandidatentoernooi volgend jaar. Overigens was Kramnik al geplaatst op rating, maar die plek schuift nu door naar Karjakin.
De interessantste match was die tussen Kramnik en de Fransman Maxime Vachier-Lagrave. Weliswaar eindigde de eerste partij snel in remise, maar in de tweede partij was Kramnik dicht bij winst.
Wit staat een pion voor, maar zwart heeft redelijke compensatie door de druk op de c-lijn. Genoeg is het niet: zwart kan normaal gesproken niet pion c3 winnen zonder b5 kwijt te raken, maar hij kan wel het moment van afwikkeling kiezen. Het liefst zou hij ook nog de e-pion tegen d-pion ruilen en alle paarden van het bord halen, om uiteindelijk een toreneindspel 3 tegen 2 te krijgen dat vrij makkelijk remise te halen is. Met paarden erbij is dat echter minder makkelijk.
27. h4 e5
Past in het plan, Houdini geeft echter 27…. Ta7! om op activiteit te spelen als sterker.
28. Td1 exd4 29. Txd4 P7f6 30. Kh2
Wit wacht af tot zwart c- en b-pion ruilt en probeert nuttige zetten te doen in de tussentijd.
30… h6 31. Tb2 Pxc3
Nodig was dit niet, maar MVL ging er ongetwijfeld vanuit dat het eindspel remise zou zijn.
32. Lxc3 Txc3 33. Txb5 Tc2 34. Pb3 Kh7
Het witte plan zal zich in eerste instantie op pion g7 richten, het zwakke punt van de zwarte stelling. Voor wie torenruil gunstig is weet ik niet, ik denk dat beide partijen het niet goed kunnen vermijden.
35. Tdb4 T8c3 36. Kh3 Ta2 37. Pd4 Tc1 38. Pe6 Te1 39. Pf4 Ta7 40. h5 Tae7 41. g4 T1e5 42. Pg6 Txb5 43. Txb5 Te8
Het eindspel lijkt erg op Kramnik-Krasenkow, Wijk aan Zee 2003: zie www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1259586. Daar kwam de witte toren op de achtste rij, waardoor het zwarte paard passief moest staan om mat te voorkomen. Deze stelling zal dus iets minder ongunstig zijn voor zwart, maar het moet toch bemoedigend geweest zijn voor Kramnik, hij wist (als hij zich de partij nog herinnerde) dat het winbaar is. Die partij leert ons dat wit zal proberen de opmars van zijn pionnen te combineren met een aanval op de zwarte koning. Bij foutloos tegenspel is het eindspel overigens wel remise.
44. Tb7 Td8 45. Kg3 Kg8 46. Kh4 Kh7 47. Ta7 Kg8 48. f4 Kh7 49. Tb7 Pe4 50. Tb4 Te8 51. g5 Pd6 52. Tb6 Pf7 53. Tb5 Te1
De achtste rij verlaten is riskant, maar nog net speelbaar.
54. Pf8+ Kg8 55. Tb8
Dit brengt allerlei mogelijkheden in de stelling: een aftrekschaak (geen fatale overigens, maar g5 staat zo wel indirect gedekt) en vooral g6 gevolgd door mat op de onderste rij.
55… hxg5+ 56. fxg5 Th1+ 57. Kg3 Tg1+ 58. Kf4
58. Kh2 Txg5 59. Pe6+ Kh7 60. Pxg5+ Pxg5 is remise, al denkt Houdini daar anders over.
58… Tf1+?
Hier moest zwart 58… Pd6! vinden. 59. g6 Tf1+ 60. Ke5 Pc4+ 61. Kd4 Txf8 62. Txf8+ Kxf8 63. Kxc4 Ke7 is remise (zelfs beter voor zwart) en na een aftrekschaak heeft zwart 59…Kf7, waarna er geen winst voor wit inzit.
59. Ke3! g6
Het verschil is dat zwart nu na 59… Pd6 60. Pg6+ Kf7 61. Tf8+ Ke6 62. Txf1 een toren verliest.
60. hxg6
Een interessante remisepositie ontstaat na 60. Pxg6+ Kg7 61. Tb7 Tg1 62. Pe5 Txg5 63. h6+ Kh7 64. Pxf7 Th5 Wit staat een stuk en een pion voor, maar hij kan niet verder komen omdat het paard de h-pion moet blijven dekken. Na 60.hxg6 ontstaat het gevaar van zo’n remisestelling ook, maar wit heeft een oplossing voor het probleem.
60… Kg7 61. gxf7 Kxf7
62. Ke4?
Kramnik zag 62. Pd7! wel, maar dacht dat hij na 62… Tf5 63. Tf8+ Kg6 64. Tg8+ Kf7 niet meer dan remise zou hebben. Wit heeft echter 65. Ke4! Ta5 66. Tf8+ Kg6 (66… Kg7 67. Kf4 Td5 68. Pf6) 67. Pe5+! Kxg5 68. Tf5+ en wit heeft op de volgende zet een paardschaak met torenwinst.
62… Te1+
De witte koning heeft nu geen schuilplek en moet naar de zwarte toren toe.
63. Kf3 Tf1+ 64. Kg3 Tg1+ 65. Kf4 Tf1+ 66. Ke3 Te1+ 67. Kf3 Tf1+ 68. Kg2 Tf5 69. Ph7 Kg6
En dit is vergelijkbaar met de remisestelling met de pion op h6. Wit kan niet verder komen zonder de pion op g5 op te geven.
70. Tb7 Tf4 71. Kg3 Ta4 72. Te7 Tg4+ 73. Kf3 Ta4 74. Tb7 Th4 75. Pf6 Kxg5
Het eindspel toren-paard tegen toren wordt heel af en toe wel eens verloren door sterke grootmeesters (L’Ami tegen Carlsen b.v. in Wijk aan Zee) maar veel hoop zal Kramnik hier niet gehad hebben, en op zet 125 werd het uiteindelijk remise.
Dat gaf de Fransman misschien een psychologisch voordeeltje, maar hij verloor de eerste rapidpartij als een kind.
Vachier-Lagrave – Kramnik
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Lb4+ 5. c3 Lc5 6. Le3 Lb6 7. Ld3 Pf6 8. O-O O-O 9. Pxc6 bxc6 10. e5 Pd5 11. Ld2 d6 12. c4 Pe7 13. Dc2 Pg6 14. exd6 cxd6 15. Pc3 Dh4
Wit heeft niet veel uit de opening gehaald, maar minder staat hij ook niet. Hij moet nog wel voor een paar dingen oppassen: c4 hangt soms, een paard naar g4 kan lastig zijn.
16. Tae1 Pe5 17. Te4
Het begin van een wat verdacht plan.
17… Dh5 18. Le2?
Ik zet mijn loper ook liever weg als ie door een paard aangevallen wordt, maar hier kan het echt niet.
18… Dg6
Dreigt 19… Lf5.
19. Dd1 Lh3!
De loper moet naar f3 gelokt worden.
20. Lf3 Lf5! 21. Th4?
21. Tf4 dekt de loper; dan staat zwart slechts beter.
21… Lc2! 22. Dxc2?
Misschien had de Fransman hierop gehoopt, maar er zijn verschillende weerleggingen. Na 22. De2 Ld3 23. Dd1 Lxf1 24. Kxf1 Tae8 is er met een kwaliteit minder ook weinig hoop voor wit.
22… Pxf3+ 0-1
Het simpelst, maar 22… Dxc2 23. Le4 Dxd2 24. Lxh7+ Kh8 25. Le4+ Dh6 had ook niet gewerkt voor wit.
Kramnik moest vervolgens nog met wit remise maken, en dat deed hij soepel.
V-L had na de opening een gelijke stelling bereikt, maar moest risico’s nemen en staat inmiddels minder. Kramnik zou hier op winst kunnen spelen met 36.Kd3, maar hij ziet nog iets beter:
36. Pg4+! Kg7 37. Pe5 Kf6
Er zijn eigenlijk geen alternatieven die niet heel slecht voor zwart zijn.
38. Pg4+ 1/2-1/2
De match Andreikin – Tomashevsky was minder opwindend. De eerste matchpartij werd remise na 14 zetten, de tweede na 29 zetten. In de eerste rapidpartij gebeurde ook niet heel veel, remise na 37 zetten. De beslissing viel in de tweede rapidpartij.
Ook deze stelling zou wegens de ongelijke lopers remise kunnen worden, maar er zit nog wel enig spel in de stelling. Bij wit is d4 zwak, bij zwart is pion f4 een potentieel zorgenkindje.
26… a5
Dameruil was een solide optie. Misschien was zwart bang pion f4 te verliezen, en die is inderdaad niet makkelijk te dekken, maar na b.v. 26… Dxd3 27. Txd3 Kh7 28. Th1+ Kg6 29. Th5 Th8 30. Tf5 Te1 31. Txf4 Thh1 heeft zwart meer dan genoeg compensatie voor de pion.
27. Th1 Tae8 28. Th5 Te1
En hier had zwart echt eerst dames moeten ruilen.
29. Txe1 Txe1 30. Dd2! Te8 31. Dxf4
Pion kwijt, maar misschien kan zwart f4 terugwinnen?
31… Df6 32. Tf5 Dxd4?
Het kan, maar nu komt de zwarte koning in de problemen.
33. Dc7! Tf8 34. Dxb7 Dxc5 35. Dd7 Dc2 36. g5 Ld4 37. Lh5
Wit heeft het niet optimaal gespeeld, maar evengoed staan zijn stukken dreigend opgesteld.
37… De4+ 38. Tf3 Kg7 39. Dxc6 Dh7?
39… Th8 40. Dd7 Tf8 houdt nog even stand.
40. Dxd5 Dxh5 41. Dxd4+ Kg8 42. Th3 wint de dame, en dus ook de partij. 1-0
Dimitri, als je in de link naar Facebook het haakje verwijderd, dan is deze ook aan te klikken.
Voor de goede orde zou toch even moeten worden opgemerkt dat deze World Cup niet in Londen wordt gespeeld maar in Tromso (Noorwegen) !
Bedankt, Facebooklink is nu klikbaar, en Londen door Tromso vervangen.
In de tweede rapid partij viel me op dat Tomashevsky met zwart zeer ambitieus speelde. Hij opende een soort minoriteitsaanval op pion e3 van Andreikin, waarbij hij de lichte tocht om zijn koning niet schuwde. Op zich kreeg hij hierin gelijk. Ook a6-a5!? daarna getuigt van ambitie, zwart is niet tevreden met alleen d4 onder vuur nemen, maar wil ook nog pion c5 alvast zwak maken door b2-b4 te bemoeilijken. Dameruil was daar zoals je aangaf voorzichtiger. Misschien dat Tomashevsky zelfs met Df6xd4?! nog doorschoot in dezelfde ambitie. Dan lijkt het erop dat hij zijn hand heeft overspeeld.
Mooi artikel. Ik weet nog wel dat de commentatoren bij Andreikin – Tomashevsky 26… Te4 bespraken, maar het eindoordeel is me even ontschoten.
Via de link naar Kasparovs FB-pagina las ik daar bij 24 augustus (n.a.v. OS Sotsji):
"I understand officials do not want politics to completely distract or overshadow the sports, and with that I agree. (Once one of my Grandmaster opponents came to the board with blue hair. It wasn’t political statement to my knowledge and it didn’t distract me from winning the game.)"
Blauw haar.
Dat had ik niet gezien, leuk! Heb ik toch nog indruk gemaakt
Of nouja, hij heeft wel de haarkleur verkeerd (ik denk wel dat hij het over mij heeft). Blauw was toen ik de b-groep won, rood toen ik in de A-groep speelde: