Magistrale eindspeltechniek van Carlsen
Carlsen heeft zijn eerste winstpartij in de WK-match op zak nadat hij een fluwelen eindspeltechniek tentoonspreidde. Wederom kreeg Carlsen niet veel uit de opening, maar na enkele passieve zetten van Anand kreeg Carlsen precies wat hij wilde: een ietwat beter eindspel. Aanvankelijk verdedigde Anand actief en Carlsen dacht zelfs even dat hij wat minder stond, maar op het kritieke moment speelde Anand te passief met 45..Tc1? 47..Kc6? en 48..Kd7?!. Carlsen speelde erg nauwkeurig en gaf het voordeel niet uit handen.
Voor de partij
Carlsen speelde 1.c4 en Anand koos een opzet met ..e6 en ..d5, in de hoop zijn geliefde Semi-Slav op het bord te krijgen. Carlsen koos echter voor het directe 4.e3 maar speelde vervolgens voorzichtig met 6.Pc3. Anand won snel het loperpaar, maar speelde vervolgens te langzaam met 13..Lc7. Met twee witpartijen voor de boeg leek Anand erop uit te zijn remise te spelen, zonder naar winstkansen op zoek te zijn. Hij kreeg desondanks een verdedigbaar eindspel, en creëerde veel tegenspel, maar vlak na de tijdcontrole maakte hij de beslissende fouten.
Zie NAC voor een volledig verslag en meer foto’s.
Carlsen, Magnus – Anand, Viswanathan
1. c4
De eerste twee witpartijen waren niet echt een succes voor Carlsen. In beide partijen had hij meteen na de opening al niet echt hoop meer om te winnen. Ik verwachtte dat hij vandaag een wat centralere opzet zou kiezen, met 1.d4 of 1.e4. Met 1.c4 pakt wit ruimte op de damevleugel. Zwart zou zijn kans aan kunnen grijpen om het centrum te bezetten met 1..e5, maar dan heeft wit Siciliaans met een tempo meer, waar hij verschillende ideeën heeft om op voordeel te spelen.
1…e6
Een bescheiden opzet. Mijn gok is dat Anand via transpositie in de Semi-Slav wil komen, een van zijn grootste wapens. 1…c6 Is een andere manier om in het Slavisch te komen maar deze zetvolgorde ziet er ietwat passief uit en wit kan een zuivere Slav vermijden door d2-d4 uit te stellen.
2. d4 d5
Het damegambiet, een opening die je vaak terugziet in WK-matches!
3. Pc3 3. cxd5 exd5 De Karlsbad-structuur. Wit heeft de spanning vroeg opgeheven, en zwart is nu nog best wel flexibel.
3…c6
The Triangle System. In 2012 heeft Everyman een boek gepubliceerd over deze opening. Na 4.Pf3 kan zwart voor het Noteboomsysteem kiezen met 4.. dxc4. Ik denk echter dat Anand erg blij zou zijn als hij in zijn Semi-Slav terechtkwam met 4.. Nf4.
4. e4
De meest agressieve voortzetting! "Wow @MagnusCarlsen going for the sharpest line! Lost his mind?:) " (Giri)
4…dxe4 5. Pxe4 Lb4+ 6. Pc3
"6.Nc3! take my words back, still the same Magnus there 🙂 " (Giri). Anish bedoelde het scherpe 6.Ld2 hier, dat het Marshallgambiet wordt genoemd. 6. Ld2 De hoofdvariant in deze stelling. 6…Dxd4 7. Lxb4 Dxe4+ 8. Le2 Pa6 De zwarte velden en een licht ontwikkelingsvoordeel geven wit voldoende compensatie voor de pion.
6…c5!
Valt het centrum aan voordat wit het verstevigt.
7. a3 La5 7…Lxc3+ Het lijkt me riskant de loper zo snel al op te geven.
8. Pf3 Pf6 9. Le3 Pc6 10. Dd3 10. dxc5 Dit zou een pion winnen, maar hierna heeft Wit een trippelpion. 10…Dxd1+ 11. Txd1 Lxc3+ 12. bxc3 e5 Zo’n trippelpion kan best sterk zijn met veel steunpunten in het centrum, maar het grootste probleem voor wit is dat zijn paard slecht staat.
10…cxd4 11. Pxd4 Pg4!
Gaat op de loper van e3 af!
12. O-O-O
Ziet er erg agressief uit, maar geeft het loperpaar op.
12…Pxe3 13. fxe3
Ik denk dat Anand iets beter staat hier. Hij heeft het loperpaar en een superieure pionnenstructuur. Wit is een beetje beter ontwikkeld op het moment, met wat druk op de d-lijn. Dus zwarts missie is om zo snel mogelijk zijn ontwikkeling te voltooien.
13…Lc7?
een langzame zet die wit de kans geeft om het initiatief te grijpen.
13…O-O! Omdat de zwarte koningsstelling veiliger is als de witte, hoopt zwart de dames op het bord te houden, en na 14. Pxc6 [14. b4 Pxd4 15. Dxd4 Lc7 16. Dxd8 Txd8 17. Le2 Ld7 Het loperpaar en het superieure pionnenstructuur geven zwart een goed eindspel.] 14…bxc6 15. Dxd8 Txd8 16. Txd8+ Lxd8 17. Le2 Lg5 heeft Zwart een goede versie van het eindspel, omdat wit nog niet eens de d-lijn in handen heeft.
14. Pxc6 Een andere interessante mogelijkheid was 14. Pdb5!? om de zwartveldige loper te elimineren. 14…O-O 15. Dc2 De7 16. Pxc7 Dxc7 En het witte paard kan naar d6 springen.
14…bxc6 15. Dxd8+ Lxd8 16. Le2
De directe dreigingen en de verzwakte pionnenstructuur van zwart op de damevleugel geven genoeg compensatie voor het loperpaar.
16…Ke7
Weer een langzame zet. De algehele indruk van deze partij was dat Anand best passief speelde, waar Giri ook op wees: "Anand plays again passively for a draw, dismissing any chances to get double edged game. May still hold though, why not." 16…Lb6 Een directe tegenaanval. Wit kan de pion op e3 niet op een mooie manier dekken en moet het daarom offeren. 17. Lf3 Lxe3+ 18. Kc2 Ld7 19. The1 Lb6 Wit heeft mooie compensatie voor de pion, maar waarschijnlijk niet meer. Verbonden centrale vrijpionnen zijn erg waardevol in het eindspel.
17. Lf3 Ld7 18. Pe4
Op weg naar d6.
18…Lb6
Anand is bereid om zijn zwartveldige loper op te geven voor het paard. 18…Lc7 Zou vrij passief zijn en wit in de gelegenheid stellen d6 te bezetten. 19. c5 En wit heeft een klein voordeel.
19. c5 f5! 20. cxb6 fxe4 21. b7!
Een belangrijke tussenzet, die voorkomt dat zwart zijn pionnen weer verbind met axb6.
21…Tab8 22. Lxe4 Txb7
Als je een nieuwe stelling ingaat is het altijd handig wat tijd te besteden aan een goede evaluatie. De materiaalbalans is gelijk en de veiligheid van de koning speelt geen grote rol hier. Wit heeft een ietwat betere pionnenstructuur en de pion op c6 kan zwak worden. De witte stukken staan beter. De zwarte loper op d7 is erg passief en wordt geblokkeerd door zijn eigen pionnen. De witte torens staan ook beter en bezetten al een open lijn. Er zijn niet veel dreigingen in deze stelling. Plannen die hieruit volgen zijn het aanvallen van de pion op c6 of het bezetten van de andere open lijn, de f-lijn.
23. Thf1
Dus Magnus kiest ervoor om de f-lijn te bezetten. Zwart zou Tf8 willen spelen, maar dit is niet mogelijk omdat h7 hangt.
23…Tb5!
Anand wacht niet af en speelt actief. 23…h6 Zwart zou wat tijd kunnen besteden om een paar torens te ruilen over de f-lijn, maar dan zou wit over kunnen gaan op het andere plan: c6 bestoken. 24. Tf2 Tf8 25. Txf8 Kxf8 26. Td4 Ke7 27. Ta4 De stelling is al niet zo prettig voor zwart. Zijn grootste probleem is dat de toren a7 moet blijven dekken.
24. Tf4 g5 25. Tf3 h5
Zwart speelt actief op de koningsvleugel. Dit lijkt een goed idee, maar Zwart moet opletten dat de pionnen daar niet zwak worden.
26. Tdf1 Le8 27. Lc2
Magnus had een nieuw plan nodig en besloot dat het mooi zou zijn wanneer er een verbinding was tussen de koningsvleugel en de damevleugel. Hij zou dit kunnen bereiken door op de volgende zet e3-e4 te spelen.
27…Tc5 28. Tf6
Controleert g6, zodat de loper er niet uit kan komen.
28…h4
Dus maakt Zwart een ander veld vrij voor de loper.
29. e4
Opent niet alleen de derde rij voor de torens, maar maakt ook een mooi veld op e3 vrij voor de koning.
29…a5 30. Kd2 Tb5
Anand verhindert een harmonieuze setup.
31. b3 Lh5 32. Kc3 Tc5+!
Jaagt de koning weer terug.
33. Kb2 Td8 34. T1f2 Td4
Op dit moment maakte Magnus zich zorgen dat hij wat minder stond hier, maar wit kan de boel bij elkaar houden. Hierna kan hij op de zwakke pionnen gaan jagen.
35. Th6 Ld1
Zwart heeft erg actieve stukken, maar enkele zwakke pionnen.
36. Lb1 Tb5 37. Kc3 c5 38. Tb2
Zwart lijkt prima bezig te zijn, maar kan nu niet echt meer progressie boeken en wit dreigt een pion te winnen met Tg6.
38…e5
38…Kd6 39. Tg6 g4 40. Th6 Wint een pion.
38…Kf7 39. e5!
39. Tg6 a4
Anand offert een pion zodat hij tegenspel houdt op de damevleugel.
39…g4 Ziet er logisch uit, zodat wit nog wat moeite moet doen om een pion te winnen. 40. Th6 Nu heeft zwart een betere versie. 40…a4! 41. bxa4 Txb2 42. Kxb2 Lxa4 43. Txh4 Td2+
39…Tb8!? 40. Txg5 Kf6 De pion op e5 is erg belangrijk. Met de geblokte pion op e4 is het lastig voor de loper op b1 om eruit te komen. 41. Tf5+ Ke6 42. Tff2 Wit won een pion, maar zwart heeft een grote activiteit nu en geen echte zwaktes.
40. Txg5 Txb3+ 41. Txb3 Lxb3 42. Txe5+ Kd6 43. Th5 Td1 44. e5+ Kd5! 44…Ke6 Nu kan de loper eruit komen met tempowinst. 45. Lf5+! Kd5 46. e6
45. Lh7
45…Tc1+
Een cruciale fout. Na deze zet stokt het zwarte tegenspel. 45…Ta1 (zie analysediagram)
Door de pion op a3 op te halen worden de zwarte pionnen op de damevleugel erg gevaarlijk. Het lijkt erop dat zwart de resulterende stelling zonder al te veel moeite kan verdedigen. 46. Txh4 Txa3 47. Lg8+ Kxe5 48. Lxb3 Txb3+ 49. Kc2 Tb4 50. Txb4 cxb4= (zie analysediagram)
46. Kb2 Tg1
Een logische en agressieve zet: Anand wil de g2-pion met schaak meepakken.
46…Tf1!? 47. Lg8+ Kd4! 48. Txh4+ [48. Lxb3 axb3 49. Txh4+ Kd3 50. Kxb3 Tb1+ 51. Ka2 Tb7 Zwart heeft 3 pionnen minder maar heeft een erg gevaarlijke c-pion.] 48…Kd3 49. Lh7+ [49. Th3+ Kd4 50. Lxb3 axb3 51. Th4+ Kd3 52. Kxb3 Tb1+ 53. Ka4 c4] 49…Kd2 50. Th6 Te1 51. Td6+ Ke3 52. e6 Kf4
47. Lg8+ Kc6
Te passief.
47…Kd4! 48. Txh4+ Kd3 49. Th3+ Kd4 [49…Kd2 50. Lxb3 axb3 51. Tc3 Txg2 52. Kxb3] 50. Lxb3 axb3 51. Th4+ Kd3 52. Kxb3 Tb1+ 53. Ka2 Tb7 (zie analysediagram)
De sterke c-pion lijkt genoeg compensatie te geven.
48. Th6+ Kd7?!
Te passief.
48…Kc7 Met het idee om in het toreneindspel wat dichter bij de a-pion te zijn. 49. Lxb3 axb3 50. Kxb3 Txg2 51. Txh4 Te2 52. a4 [52. Kc4] 52…Txe5 53. Kc4 Kb6! Het idee is om actiever te worden met de koning, maar volgens de tablebase staat wit nog steeds gewonnen. 54. Th6+ Ka5! 55. h4 Te1 56. Kxc5+- mat in 37
48…Kb5!? 49. Lxb3 axb3 50. Kxb3 c4+ 51. Kc3 Ta1 52. Kb2 Te1 53. Txh4 Txe5 Alweer met wat tegenspel door de vrije c-pion, maar in dit geval staat de witte koning ervoor dus waarschijnlijk kan wit hier gewoon winnen.
49. Lxb3 axb3 50. Kxb3 Txg2 51. Txh4
Anand verwachtte dat hij genoeg tegenspel zou krijgen in het toreneindspel, maar het ziet er al best wel lastig uit voor zwart.
51…Ke6 51…Te2 52. a4 Txe5 53. Kc4
52. a4!
De e-pion is niet belangrijk, Magnus speelt snel zijn vrijpion op. 52. Th5? Zou te passief zijn. 52…Tg4
52…Kxe5 53. a5 Kd6 54. Th7 Kd5 55. a6 c4+ 56. Kc3 Ta2 57. a7 Kc5 58. h4
Anand geeft op. Hij kan niet voorkomen dat een van Magnus’ pionnen promoveert: 58. h4 Ta3+ 59. Kb2 Ta4 60. h5 Kb4 61. Tb7+ Kc5 62. h6
1-0
De partijen via de viewer:
Download link onderaan lijkt niet te werken.
Link is in orde gemaakt.
Het blijft voor simpele clubspelers als ik toch lastig te peilen wat Carlsen nou doet waardoor hij de partij wint. Alleen 21.b7 en 52.a4 krijgen een uitroepteken, maar juist daartussenin moet het gebeurd zijn, lijkt me.
In elk geval moet Carlsen over stalen zenuwen beschikken, want zo’n stelling na 36. Lb1 (verdient wat mij betreft ook een uitroepteken) ziet huiveringwekkend uit. Zonder Houdini zou ik die stelling waarschijnlijk beoordeeld hebben als beter voor zwart – ten onrechte dus. Alle zwarte stukken staan actief, zwart heeft veel meer ruimte, de witte koning lijkt in gevaar, enz. Moet ik mijn Oordeel en Plan maar in de vuilnisbak gooien?
Volgens een analyse van Speelman werd de beslissende fout trouwens pas gemaakt met 51..Ke6? waar 51… Te2 nog remise houdt. Wit krijgt dan uiteindelijk twee pluspionnen op de a-lijn en h-lijn, maar zwart kan eeuwig schaak houden. Zie GOTD op chessclub.com.
Je hebt er weer een leuk verslag van weten te maken Twan!