Aronian-Anand eindigt in anticlimax (ronde 8)
In het Siberische Khanty-Mansiysk vindt momenteel het kandidatentoernooi van de Fide plaats. Er zijn acht spelers die mogen bepalen wie de uitdager wordt van wereldkampioen Magnus Carlsen.
Vandaag stond de topper tussen Aronian en Anand op het programma. Wat begon als een interessante krachtmeting tussen twee grootheden in het hedendaagse schaak, eindigde helaas in een anticlimax. Aronian ging al op zet vijf in op een pionoffer dat Anand op het bord bracht, maar helaas besloten beide heren dat de zetherhaling die zich op zet 16 voordeed hen allebei wel goed uitkwam om afscheid te nemen van deze partij.
Daardoor is er aan de top van de ranglijst na vandaag niets veranderd. Drie van de vier partijen eindigden in remise. Kramnik bereikte nagenoeg niets tegen Andreikin en hij moest aan het eind zelfs snel naar remise afwikkelen om niet in het nadeel te komen. Dat gebeurde min of meer ook in de partij Topalov-Mamedyarov. De zwartspeler bracht een stukoffer maar toen Topalov het direct weer teruggaf, gleed de partij snel naar een eindspel dat volkomen gelijkwaardig bleek te zijn. De enige partij die in een beslissing eindigde, was die tussen Svidler en Karjakin. Laatstgenoemde schoof daarom op in het klassement door zijn tegenstander een problematisch eindspel op knappe wijze af te nemen.
Resultaten ronde 8
| Kramnik | – | Andreikin | ½ – ½ |
| Svidler | – | Karjakin | 0-1 |
| Topalov | – | Mamedyarov | ½ – ½ |
| Aronian | – | Anand | ½ – ½ |
Het gaat erom spannen wie de uitdager gaat worden van Magnus Carlsen. Voorlopig hebben Aronian en Anand de leiding in handen, maar Kramnik zit op het vinkentouw. De Rus had vandaag goede zaken kunnen doen als hij met wit van Andreikin had gewonnen. Maar die gaf geen krimp. Sterker nog: hij dwong zijn tegenstander zelfs snel naar een remise-eindspel af te wikkelen.
Daarvoor was de titanenstrijd tussen Aronian en Anand al op zet 19 in remise geëindigd. En het begon nog wel zo veelbelovend! Al op de derde zet kwam Anand met een nieuwtje. Waar zie je dat nog op topniveau? Het heeft natuurlijk ook te maken met de invloed van de wereldkampioen. Want met Carlsen op de troon is het niet verwonderlijk dat de Reti-opening en het Engels gepopulariseerd zijn en door zijn collega’s nu nader onderzocht worden. Vandaag kwam de heren in het Retisysteem al na drie zetten in een theoretisch onbekende stelling terecht. Anand offerde een pion voor actief stukkenspel. Aronian nam het kleinood aan om vervolgens de stelling dicht te schuiven en zo zijn pluspion te kunnen consolideren. Maar hij moest wel toezien dat zwart al zijn stukken kon ontwikkelen terwijl er bij hem een paar elkaar in de weg liepen. Daarom koos hij waarschijnlijk eieren voor zijn geld door bij de zetherhaling die zich aandiende een half puntje te accepteren. Anand vond het wel best. Met zwart tegen Aronian is dat geen slecht resultaat.
De enige winstpartij kwam op het conto van Karjakin die zich uitstekend verdedigde tegen een enthousiast pionoffer van Svidler. Het werd een lange, maar zeer inhoudsrijke partij.
Svidler, Peter – Karjakin, Sergey
1. Pf3 Pf6 2. g3 d5 3. Lg2 e6 4. O-O Le7
5. d3
Konings-Indisch in de voorhand, ooit een van Fischer’s favoriete systemen.
5…c5 6. e4
Het mag opmerkelijk heten dat Svidler al direct met deze opstoot komt.
6…Pc6
Zwart laat zich het pionoffer niet bewijzen. Na 6…dxe4 7. dxe4 Dxd1 8. Txd1 Pxe4 9. Pe5 Pf6 10. Pc3 O-O 11. Lf4 (zie analysediagram)
kan zwart zich nauwelijks ontwikkelen. De kracht van de open diagonaal van de loper op g2 is hier duidelijk voelbaar. Wit heeft (meer dan) genoeg compensatie voor de pion.
7. De2
Zo komt het weer in normale vaarwateren terecht.
7…O-O 8. e5 Pd7 9. c4 d4
Zwart kiest voor duidelijkheid. Het grote nadeel is wel dat hij hiermee zonder slag of stoot veld e4 aan de tegenstander laat. 9…Pb6 Een andere populaire keuze is hier
10. h4
Wits idee is algemeen bekend. Loper naar f4, toren naar e1, damepaard via b1-d2-f1-h2 omspelen naar de koningsvleugel. Op de lange duur hoopt wit tot aanval te komen.
10…Kh8
Een opmerkelijk idee dat echter niet nieuw is. In een partij tussen de grootmeesters Psakhis en Smirin in 1995, werd de zwartspeler vakkundig ingemaakt. In veel partijen begint zwart met 10…Tb8 een initiatief aan de andere kant van het bord.
11. Lf4 f5
Karjakin wil kennelijk zo snel mogelijk duidelijkheid omtrent de pionnenstructuur. Smirin ging verder met 11…f6 om later te vervolgen met … f6-f5.
12. Pg5 Lxg5
Gedwongen, want anders zou het paard wel voor heel veel onrust zorgen.
13. hxg5 Dc7
Dit is wellicht dan een verbetering van de theorie. 13…a5 was de keuze van de zwartspeler in de partij Kuzmin-Grigorian, 1981. Overigens ook met weinig succes.
14. g6!?
Wit probeert ijzer met handen te breken. Hij hoopt door het pionoffer de koningsstelling van zwart te verzwakken en tegelijkertijd velden voor zijn stukken te krijgen. Een normale voortzetting is 14. Pd2 dat na 14…g6 15. Pf3 b6 redelijk bevredigend lijkt voor zwart.
14…hxg6 15. Pd2 Kg8 16. Pf3 Te8 17. Pg5 Pf8
Nu nog twee zware stukken op de h-lijn en zwart staat mat! Maar zo simpel is het niet.
18. g4!
Een sterke zet van Svidler. Na een zet als 18. Lf3 om ruimte te maken voor de koning zodat er torens naar de h-lijn gaan, antwoordt zwart eenvoudig 18…Ph7 waarna het sterke paard op g5 wordt geruild.
18…Pd8
Zwart neemt maatregelen om een eventueel gxf5 te beantwoorden met … exf5. Hij dient dan veld e6 goed onder controle te houden. Na een zorgeloze zet zoals 18…b6 krijgt wit in no time een dijk van een aanval. Bijvoorbeeld: 19. gxf5 gxf5 20. Lxc6 Dxc6 21. f3 Ph7 22. Pxh7 Kxh7 23. Dh2+ Kg8 24. Kf2 en alle zware stukken van wit staan klaar om in te grijpen tegen de verlaten zwarte koning.
19. Kh2 Ld7 20. gxf5
20…exf5!
Ziet er riskant uit maar het is in werkelijkheid zwarts beste mogelijkheid. 20…gxf5 is veel te link vanwege 21. Dh5 Te7 22. Th1 en er doemen donkere wolken boven de zwarte koningsstelling op.
21. Ld5+ Pde6 22. Tg1 Lc6 23. Df3 Tad8 24. Tae1 Dd7
Zo krijgt zwart de stelling weer onder controle. Wit kan zijn sterke loper op d5 niet handhaven.
25. Lxe6+ Pxe6 26. Dg3 Tc8 27. Ph3 Df7 28. Dh4
Als Svidler gedacht heeft dat hij zijn minuspion nu kon heroveren, kwam hij er nu wel achter dat het allemaal op een misrekening is gebaseerd. 28. Dxg6? gaat niet goed vanwege 28…Dxg6 29. Txg6 Kf7 30. Teg1 Th8! en zwart neemt de aanval over.
28…Lf3 29. Ld2 Lg4
Inmiddels heeft zwart de koningsvleugel goed afgegrendeld en de voornaamste gevaren bezworen. Sterker nog: wit snakt naar lucht. Zijn aanvalskansen zijn als sneeuw voor de zon verdwenen en hij staat nog altijd de geofferde pion achter.
30. Tg3 De7 30…Dd7 31. Pg5 Lh5 is nog beter voor zwart.
31. Dxe7 Txe7 32. Pg5 Pxg5 33. Lxg5 Te6 34. f3 Lh5 35. b3 Kf7 36. Th3 Tce8 37. Lf4 Ta6 38. Te2 Ke6 39. Kg3
Deze stelling met ieder twee torens en ongelijke lopers en een (half) pionnetje meer voor zwart, zal objectief toch remise moeten zijn. In een praktische partij is het allemaal anders en het is duidelijk dat Karjakin, die niets te vrezen heeft, het gaat proberen.
39…Tb8 40. Lg5
Met het oog op het vervolg kun je je afvragen of wit niet iets anders moet spelen, maar het is niet duidelijk wat dan wel.
40…f4+!
Heel knap gezien van Karjakin. Hij geeft de pluspion tijdelijk op om activiteit van de torens te genereren.
41. Lxf4 Tf8 42. Tf2 Tf5
Hier staat de toren heel mooi, de dreiging … g5 kan niet voorkomen worden, waardoor wit zijn mooie pion op e5 moet inleveren.
43. Lc1 Txe5 44. Th1 Hier viel 44. Th4 te prefereren.
44…Kf7 45. Lf4 Tf5 46. Lb8
46…Te6!
De switch van de zwarte stukken naar de koningsvleugel valt Svidler rauw op het dak.
47. Th4 Te3 48. Tf4 a6 49. Ld6 Txf4
Niet het allersterkste. Overtuigender was 49…Ke6! 50. Txf5 gxf5 51. Lxc5 Ke5 gevolgd door … f5-f4.
50. Kxf4 Kf6 51. Lxc5 g5+ 52. Kg3 Txd3
Maar het is inmiddels wel duidelijk dat de witspeler in een lastig parket is geraakt.
53. Kg2 Le8
Zwart lijkt hiermee de loper om te spelen naar de mooie diagonaal a8-h1, maar daar komt het voorlopig nog even niet van.
54. Kf1 Lh5 55. Ke2 Te3+ 56. Kd2 Ke5 57. Tg2 Kf4 58. Lxd4 Te7
Het lijkt de zwartspeler wat uit zijn vingers te glippen, maar vermoedelijk heeft hij toch de juiste beslissing genomen hier. Wellicht heeft Karjakin gedacht dat torenruil zijn winstkansen aanzienlijk zou verkleinen en daar kon hij wel eens gelijk in hebben. 58…Txf3 59. Tf2 g4 60. Ke1 Lg6 61. Txf3+ gxf3 62. Kf2
59. Te2 Td7 60. Kc3 Lxf3
Het is zwart gelukt de torens op het bord te houden en inmiddels een vrijpion te creëren.
61. Te8
Svidler wil zelf ook wel eens actief worden. De commentatoren analyseerden hier 61. Le5+ Kf5 62. Te3 g4 63. Lg3 met een mogelijke blokkade over de zwarte velden. Maar een zwarte toren naar h3 zal die blokkade wel breken.
61…Le4 62. Tf8+ Lf5 63. Tg8 g6 64. Tg7
Het lijkt wit uiteindelijk toch gelukt om de torens te ruilen. Maar Karjakin heeft uitstekend gerekend hoe hij deze verdediging van Svidler kan bestrijden.
64…Txd4!
Dat is bijzonder knap gezien.
64…Txg7 65. Lxg7 g4 66. Kd2 g3 67. a3 Kf3 68. Ke1 [68. Ld4? Kg2 69. Ke1 Kh1 met winst.] 68…Kg2 69. Le5! met waarschijnlijk remise.
65. Kxd4 b6!
Karjakin speelt dit eindspel magistraal. Hij kon niet onmiddellijk verdergaan met 65…g4 66. Txb7 g3 67. Te7 g2 68. Te1 Kf3 69. Tc1 Kf2 70. b4 g1=D 71. Txg1 Kxg1 72. b5 axb5 73. cxb5 g5 74. b6 Lc8 75. Ke5 Kf2 (zie analysediagram)
76. b7! Lxb7 77. Kf5 en wit dwingt remise af.
66. Kc3 Tegenspel met een eigen vrijpion loopt op niets uit voor wit. Bijvoorbeeld: 66. b4 g4 67. Te7 Kf3 68. Te1 Kf2 69. Tc1 g3 70. c5 bxc5+ 71. bxc5 g2 72. Ke5 g1=D 73. Txg1 Kxg1 is totaal uit.
66…Ke3 67. Tb7 g4 68. Txb6 g3 69. Td6 g2 70. Td1 g5
De tweede vrijpion moet straks het werk doen. Iets handiger was 70…Lg4!
71. b4 Kf2 72. a4 g1=D 73. Txg1 Kxg1 74. b5 axb5 75. axb5 g4 76. c5 g3 77. c6 g2 78. b6
Wit lijkt nog een heel eind te komen. Maar zwart haalt op tijd dame en daarna mag hij op koningsjacht.
78…Kf2 79. b7 g1=D 80. b8=D Dc1+
De witte koning kan nu niet naar de b-lijn vanwege een röntgenschaak.
81. Kd4
81…De3+!
De crux.
82. Kc4 Ook na 82. Kd5 Le6+ 83. Kd6 Df4+ vliegt de witte dame van het bord.
82…Le6+
Opgegeven. Wit verliest opnieuw de dame.
0-1
Aronian, Levon – Anand, Viswanathan
1. c4 In deze partij dringt de analogie met het Blumenfeldgambiet (dat ontstaat na 1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 c5 4. d5 b5 ) zich op.
1…c6 2. Pf3 d5 3. Db3
3…d4
Een nieuwe zet, die heel interessant blijkt te zijn. 3…Pf6 is hier de hoofdvariant.
4. e3
De stelling heeft wat weg van het Blumenfeldgambiet.
4…c5
Met de dame op d1 zou wit nu b2-b4 hebben kunnen spelen waarna er een Blumenfeldgambiet ontstaat met een tempo meer. Met met een dame op b3 is er iets anders aan de hand.
5. Db5+ Pc6
De zwarte opzet is gebaseerd op dit pionoffer. Het is nu de zwartspeler die er een gambiet van maakt!
6. Dxc5
Aronian spot met de regel: niet te vroeg met de dame eruit. Maar een halve centrumpion van het bord nemen, lijkt wel heel aantrekkelijk.
6…e5 7. Db5 a6 8. Db3 Lc5
Zwart ontwikkelt snel verder.
9. d3 Pf6
10. e4
En Aronian maakt er een soort omgekeerde Benoniwall, met een pion meer van.
10…O-O 11. Le2 Lb4+
Een ‘stoorzet’ die ervoor dient om de witte stukken te deplaceren.
12. Pbd2 Ook na 12. Ld2 staan de witte stukken elkaar een beetje in de weg.
12…a5 13. O-O Pd7 14. Dd1
Wit heeft de dame weer terug op het uitgangsveld.
14…Ld6
15. Pe1
Dit is het stereotiepe plan in de Benoniwall. Wit kan dan later met g2-g3 en Pe1-g2 aansturen op de thematische opstoot f2-f4. Maar dan moet het damepaard naar via a3 naar c2 omspeeld worden omdat de loper op c1 anders niet goed meewerkt. We begrijpen nu waarom Anand op de 11e zet schaak gaf. Ook het witte paard van d2 staat in de weg.
15…Pc5 16. Pb3
Daarom wil Aronian het graag ruilen.
16…Pa6
En daar werkt zwart natuurlijk niet aan mee. Er is nu een rare situatie ontstaan. Zwart heeft een pion minder, maar zijn stukken staan heel comfortabel. Wit mag weliswaar bogen op een pluspion, maar het is vooralsnog niet goed te zien hoe zijn stukken emplooi moeten geven. Misschien ingegeven door deze omstandigheden, vonden de heren dit een mooie aanleiding tot een teleurstellende zetherhaling.
17. Pd2 Pc5 18. Pb3 Pa6 19. Pd2
Een anticlimax van een partij die zo veelbelovend begon!
½ – ½
Kramnik, Vladimir – Andreikin, Dmitry
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 a6 5. g3 b5 6. b3 Lf5 7. Lg2 Pe4 8. Pxe4 Lxe4 9. O-O Pd7 10. La3 g6 11. cxd5 cxd5 12. Dd2 Lg7 13. Tac1 O-O
In deze symmetrische stelling heeft wit weinig tot geen voordeel.
14. Lh3
Een bekend idee om de loper op e4 te ‘befragen’.
14…Lxf3
Zwart levert het loperpaar in en dat levert tegen Kramnik altijd de nodige risico’s op.
15. exf3 Te8 16. Tc6 e6
17. Tfc1
Dit kost min of meer een pion en daarna blijkt er voor zwart niet veel aan de hand. Als wit er nog iets van wil maken, mag hij geen materiaal kwijtraken. 17. Lb2 Tc8 18. Tfc1 Txc6 19. Txc6 Pb8 20. Tc2 Db6
17…Df6 18. Tc7 Pf8 19. Lc5 Dxf3 20. Tc3 Dh5 21. g4 Dh4 22. Df4 f6 23. Le7 Dg5 24. Dg3
Ook 24. De3 Dxe3 25. fxe3 g5 26. T3c6 is ietsje beter voor wit.
24…Dd2 25. g5?! Maar na had hij nu zeker 25. De3 moeten spelen.
25…Dxg5 26. Dxg5 fxg5 27. Lxg5
27…Lxd4
Inmiddels moet Kramnik zijn uiterste best doen om niet in onoverkomelijke moeilijkheden te raken.
28. T3c6 a5 29. Lh6 b4 Veel logischer lijkt 29…a4 maar na 30. b4 Le5 31. Tb7 Tab8 32. Tcb6 Txb7 33. Txb7 Tb8 34. Txb8 Lxb8 35. Lf1! a3 36. Lxb5 zijn de kansen in evenwicht.
30. Kg2 a4 31. bxa4 Txa4
32. Lxf8
Wit wikkelt af naar een eindspel met ongelijke lopers. Omdat alles eraf gaat, werden de handen snel geschud.
32…Txf8 Na 32…Txf8 33. Lxe6+ Kh8 34. Tc8 Txc8 35. Txc8+ Kg7 36. Lxd5 valt er ook niets meer te beleven.
½ – ½
Topalov, Veselin – Mamedyarov, Shakhriyar
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. h3 g6 7. g4 Lg7 8. Lg2 O-O 9. Le3
De moderne aanpak. 9. O-O De oude varianten gingen verder met
9…Pc6 10. Dd2
Wit beoogt een opstelling met lange rokade. Dat is niet zonder risico.
10…Ld7 11. O-O-O
11…Tc8 In een partij Dominguez Perez-Carlsen, 2009 volgde 11…b5
12. f4 Pa5 13. b3 Dc7 14. Pde2 b5
15. Pd5
De nieuwe zet die mij enigszins discutabel lijkt.
15. Kb1 was nog Robson-Shabalov, 2009.
Ook 15. Ld4 is een idee.
15…Pxd5 16. exd5 Tfe8 17. Thf1 Waarom niet de sterke zwarte loper onschadelijk gemaakt? 17. Ld4
17…e6 18. Tf2
18…Pc4!?
Een stukoffer, of is het een schijnoffer?
19. bxc4 bxc4 20. Ld4 Ook in aanmerking komt 20. dxe6 Txe6 21. Ld4
20…c3
Dat moest de bedoeling zijn van zwarts opzet.
21. Dxc3 Dxc3 22. Pxc3 Lxd4 23. Txd4 Txc3
Zo heeft zwart het stuk weer heroverd.
24. dxe6 Txe6 25. Tfd2 25. Kd2 Tg3 is een fractie beter voor wit.
25…Tg3 26. Txd6
Maar na deze afwikkeling vervluchtigt elke eventueel wits voordeel.
26…Txd6 27. Txd6 Lxg4 28. hxg4 Txg2 29. g5 Tf2 30. Td4
30…f6!
Goed gespeeld van Mamedyarov: de koning dient zo snel mogelijk geactiveerd te worden. Daarmee wordt al het gif uit de stelling gehaald en ligt de puntendeling in het verschiet.
31. a4 fxg5 32. fxg5 Tf5 ½ – ½
Alle analyses via de viewer:
Stand na 8 ronden
Voor aanvullende informatie en leuke verhalen, zie de verslagen op News About Chess.
(De foto’s zijn afkomstig van de toernooiwebsite.)
Als ik probeer Svidler-Karjakin in de partijviewer te openen, krijg ik de foutmelding: "pgn load failed:Not Found for file:./datas/users/3/r8_svidler-karjakin_3.pgn." In Firefox ook (Explorer heb ik niet).
@tobi: bij mij in chrome doet hij het, In IE ook.
Ik denk dat je even je cache moet legen/tijdelijke internetbestanden moet weggooien en dat het dan wel werkt.
Als het helemaal niet lukt kun je altijd nog op download klikken. Je haalt dan de pgn binnen die je met elk willekeurig schaakprogramma kunt naspelen. Succes!
Het bestandje dat het om onverklaarbare reden niet deed is inmiddels verwijderd. Alle analyses zijn nu wel via de viewer na te spelen (zie onderaan het document).