Schaamteloos degraderen

Doek valt ook in tweede klasse voor HSG

HSG is hard op weg naar de derde degradatie op rij. Het lijkt erop dat de club zich op deze wijze wil excuseren voor de manier waarop het in de periode 2008-2012 de Nederlandse schaakcompetitie heeft gedomineerd. Op vier landstitels volgen zeer waarschijnlijk drie achtereenvolgende degradaties. HSG is in dit opzicht misschien wel de meest extreme club van (schakend) Nederland.

Zaterdag werd het belangrijke duel tegen de Westlandse Schaakcombinatie pijnlijk met 2,5-5,5 verloren, waarbij de kansen op behoud zijn gereduceerd tot een getal dat begint met een nul, plus nog wat onbeduidende cijfers achter de komma.

De theoretische ontsnappingsroute ziet er zo uit:

1. HSG moet in de laatste ronde winnen van het op papier veel sterkere De Wijker Toren, bij voorkeur met grote cijfers. Tot zaterdag gold De Wijker Toren als favoriet voor de titel in 2B, maar de kraker tegen Caïssa-Eenhoorn ging nipt verloren, waardoor De Wijker Toren het niet meer in eigen hand heeft. Zullen ze zo gefrustreerd zijn van het stranden in het zicht van de haven dat er voor ons toch kansen liggen?

2. Amstelveen 2 moet verliezen van Groninger Combinatie 3 (is al veilig), bij voorkeur met grote cijfers.

3. De Westlandse Schaakcombinatie moet verliezen van Kennemer Combinatie 2 (is al veilig), bij voorkeur met grote cijfers.

Alleen als aan deze drie voorwaarden wordt voldaan ontsnappen we op 10 mei 2014 aan de bijna zekere degradatie, het zou een wonder zijn.

We geloven er niet echt meer in, het had zaterdag natuurlijk moeten gebeuren tegen de schakers uit het Westland.

Maar op de ruime nederlaag valt weinig af te dingen. Er waren wel stellingen die er veelbelovend uitzagen voor ons, maar kansen werden niet benut, en dat blijft een niet onbelangrijk onderdeel van het spel.

Al met al was het te weinig om een matchpuntje te kunnen claimen, als het maar een beetje mee had gezeten. Dat gold in andere wedstrijden wel, maar zaterdag niet. Alleen Kees Nagtegaal wist tot winst te komen.

Zelf had ik over geluk niet te klagen. Er zijn opvallende overeenkomsten met het fragment dat ik in mijn verslag van de vorige speelronde toonde: beide spelers misten de winnende zet, in de speelzaal zag niemand het, bij de analyse kwam de zet ook niet in ons op. Pas bij het invoeren van de partij in de computer popte de afmaker onmiddellijk op, net als de vorige keer. Het gaat om het volgende fragment.

 [FEN "r4rk1/1p1q1p1p/2n2bp1/2P5/1PBp1B2/5Q1P/5PP1/3R1RK1 b - - 0 0,normaal,centrum,"] 

In deze stelling zijn … Tfe8, … Lg7 of … Pe5 redelijke zetten, al houdt wit een plusje. Ik vergreep me echter aan pion b4, een zet die had moeten verliezen.

1…Pxb4

Na deze blunder speelde wit een zet die waarschijnlijk ook door veel andere amateurschakers in tijdnood achteloos zou zijn gespeeld, namelijk

2. Ld6

Hierna kon zwart het remise houden met 2. Ld2!

2…Le7 3. Txd4 Pc6

2. Ld6 is het product van een oog-handcoördinatie die Lf4 vrijwel automatisch op d6 doet belanden, gebaseerd op een tunnelvisie. De ogen fixeren veld d6, Tf8 en de ongedekte loper op f6. Zwart kan de dubbele aanval weliswaar pareren met Le7, maar die zet heft de dekking van pion d4 op. Wat is er dan fout aan 23. Ld6? Op zich niet veel, behalve dat 23. Ld2 simpel een stuk en dus de partij wint. Zo’n ogenschijnlijk bescheiden zetje mist de computer natuurlijk niet. Het komt allemaal door de tunnelvisie, waarop wij mensen het monopolie hebben. Op dit punt zal de computer ons nooit kunnen evenaren.

1/2-1/2

Het is dus bijna over en uit in de tweede klasse voor HSG. Komt er dan nooit een einde aan de vrije val? Laten we het eens vragen aan de man die de afgelopen drie seizoenen veruit de meeste nederlaag-verslagen schreef in de KNSB-competitie, ze waren ook op deze site te lezen. Tevens een ervaringsdeskundige, in alle degradaties had hij een substantieel aandeel. Anders gezegd: tien vragen aan mezelf.

1. Welke degradatie is het hardst aangekomen?

Nou, toch wel deze. Na het vertrek van de sponsor hebben we besloten om ons naar onze natuurlijke plek te laten degraderen, we dachten dat dit de tweede klasse zou zijn, waar HSG 2 zich immers altijd redelijk kon handhaven. Dat we het niet zouden redden in de Meesterklasse en Eerste Klasse was ingecalculeerd. Deze nieuwe degradatie niet, al gingen we ons wel zorgen maken toen de opstellingen bekend waren. Op papier waren we een duidelijke degradatiekandidaat. Dat komt helaas uit.

2. Is destijds een verkeerde inschatting gemaakt?

Dat denk ik niet, we hebben de indruk dat de Tweede Klasse de afgelopen jaren sterker is geworden. Er is ook wel wat gebeurd, clubs zijn gaan samenwerken. In onze klasse speelden drie combinaties: Kennemer, Groningen en Westland. 2B is bovendien wat sterker dan de parallelklassen.

3. Is het een ramp voor de club?

Valt wel mee, we gaan volgend seizoen vrolijk verder in de Derde Klasse, in de hoop in rustiger vaarwater te komen. Een paar keer een wedstrijd lekker winnen, zal ons goed doen.

4. Hoeveel opeenvolgende degradaties kan een club verdragen?

Ik denk dat twee keer achter elkaar eigenlijk wel het maximum is, tenminste als die logisch zijn, en ingecalculeerd. En je moet natuurlijk spelers hebben die het leuk vinden tegen sterke tegenstanders te spelen. Drie keer op rij degraderen is te veel gevraagd. Dan gaat er toch iets knagen. Maar helaas, het is niets anders.

5. Waarom is de KNSB niet verzocht om in een lagere klasse te mogen spelen. Gezien het vertrek van topspelers was daar toch alle reden voor?

Inderdaad, we hebben in twee jaar gefaseerd afscheid genomen van 20 contractspelers: 15 GM’s, 3 IM’s, 1 WGM, 1 FM. Om een idee te geven: hier nog maar eens alle namen die ruim drie jaar geleden nog bij ons op de ledenlijst stonden: Anish Giri, Loek van Wely, Jan Smeets, Yasser Seirawan, Daniel Stellwagen, Jeroen Piket (speelde niet meer), Erwin l´Ami, Predrag Nikolic, Ljubomir Ljubojevic, Vladimir Chucelov, Friso Nijboer, Wouter Spoelman, Ruud Jansen, Robin van Kampen, Jop Delemarre, Dennis de Vreugt, Henk Vedder, Alina l´Ami, Paul Boersma, Wieb Zagema. Alsof je twee prachtige Meesterklasse-emmers leeg gooit! Om uiteenlopende redenen was administratief degraderen voor ons geen optie. SMB, ook een roemruchte club, heeft dat wel gedaan nadat de beste spelers daar opeens allemaal vertrokken. Surrender Met Beleid, zou je kunnen zeggen. De club uit Nijmegen liet zich terugzakken vanuit de Eerste Klasse naar de Derde Klasse. Moeilijk te zeggen wat verstandiger is. Bij ons zouden spelers vrijwillige degradatie niet hebben begrepen, dat kan bij SMB anders hebben gelegen. Er zijn geen pasklare oplossingen voorhanden als een club op deze manier in de shit komt en daar onvoldoende op is voorbereid. Maar ik denk niet dat we beter af waren geweest als we het wel hadden gedaan. Het zou wel rust hebben gebracht, maar misschien een verkeerde rust, de rust van een plumpudding. Hiermee is niet gezegd dat SMB, dat inmiddels uit de landelijke competitie is verdwenen, het niet goed heeft gedaan. Het hangt van de omstandigheden af. Ook SMB zal zich herpakken en komt vast wel weer bovendrijven.

6. Lijdt de sfeer er niet onder bij HSG? Ook HSG 2 is immers twee keer gedegradeerd.

Gelukkig handhaaft ons tweede zich dit jaar in de Promotieklasse van de SGS, zij het met moeite. Verder is de sfeer op de clubavond niet wezenlijk anders dan tijdens de gloriejaren van de club waarin HSG alles won wat er te winnen viel.

7. Wat zijn de ambities van de club?

We hebben het idee dat we een topclub willen zijn moeten loslaten. Toen we dat hadden geaccepteerd, bleek dat voor velen nog een enorme opluchting te zijn ook. De prioriteiten liggen nu bij de jeugd, de interne competitie, eigen schaaktrainingen, lokale initiatieven en het HSG Open (inschrijving editie 2014 is geopend!). Dat lukt aardig, alleen in de externe competitie zijn de resultaten schraal.

8. Dus HSG wil nooit meer een sponsor?

Fondsenwerving kan heel belangrijk zijn om ons beleidsplan te realiseren. Er is zeker ook een draagvlak voor clubsponsoring. Dat weten we na een e-mail peiling die onder de leden is gehouden Daar kwam ook uit naar voren dat de prioriteiten voorlopig ergens anders moeten liggen, noem het maar achterstallig onderhoud. Maar een sponsor zoeken alleen met het doel om in de top te spelen, dat lijkt een gepasseerd station, nog afgezien van de vraag of we zo’n sponsor zouden kunnen vinden.

9. Blijft het team na degradatie intact?

Waarschijnlijk wel, ik denk niet dat deze nieuwe degradatie aanleiding zal zijn voor spelers om te vertrekken. Waarschijnlijk krijgen we er volgend seizoen een speler van 2000+ bij. En misschien een jeugdlid van 14 dat doorbreekt. Vroeger kregen we aan het eind van het seizoen vaak te horen welke nieuwe speler de sponsor had aangetrokken, bijvoorbeeld destijds Anish Giri. Daar raakten veel leden opgewonden van, maar anderen haalden hun schouders er over op. Een speler uit de eigen kweek die zich goed ontwikkelt, dat stemt iedereen vrolijk en trots.

10. HSG komt sterker uit de crisis?

Laat dat soort peptalk maar over aan de politici in Den Haag. Ook HSG zal merken dat we in een krimpende markt zitten. Maar het huis uit 1887 staat er nog steeds, en je kunt er goed in wonen. Gelukkig konden we snel schakelen. Het bewijs van onze veerkracht ligt misschien wel in het feit dat we nu nog steeds met evenveel teams competitie spelen dan in het laatste jaar van de sponsortijd, dus ondanks het vertrek van twintig topspelers. Als je verder kijkt dan de voorspelbare degradaties dan gaat het nog helemaal niet zo beroerd met de club. Ik geloof niet dat we ons voor de neergang hoeven te schamen. Het zijn geen wanprestaties, we waren steeds op papier degradatiekandidaat. Het wordt wel tijd om weer een keer omhoog te kunnen kijken. Hopelijk lukt dat het volgend seizoen, het niveauverschil tussen tweede en derde klasse is behoorlijk, in elk geval groter dan tussen eerste en tweede klasse.