Bert Westera in finale DE5

Afgelopen maand begon SIM Bert Westera aan de finale van het Direct Entry Jubileum toernooi. Dit grote open toernooi van de ICCF werd opgezet om de deelnemende federaties te bedanken voor hun steun voor het Direct Entry Programme.

Bert Westera begon in 2011, als IM, aan de voorronden en wist met 4,5 uit 6 de groep gedeeld te winnen.

In 2012 begon hij met de halve finale, nu als SIM (Senior International Master). Deze keer won hij de groep ongedeeld met 7,5 uit 12.

In mei begon de finale met 1 GM, 5 SIM en 4 IM.

Er zijn tot nu toe 6 partijen in remise geëindigd. De winnaar krijgt €450, de 2de plaats is goed voor €330 en de 3de plaats is €220 waard.

Bert analyseerde voor ons een overwinning uit de halve finale.

SIM Westera,Bert (2432) – Hollands,George (ENG) (2202) [B12]

Direct Entry 5th Anniversary – SF6

1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Lf5 4.Pf3 e6 5.Le2

Op het bord gekomen is de "Shortschuiver", de tamme broer van de doorschuiver. Door de vele opties voor beide zijden en het vaak gesloten karakter van de stelling is dit in correspondentieschaak al meerdere jaren de kritieke variant in de Caro-Kann, omdat ook de engines zich lelijk in de structuren kunnen verslikken.

5…c5 6.Le3 cxd4

Het populairste antwoord. Een van de andere mogelijkheden hielp recent (althans naar CC-maatstaven) onze landgenoot mede aan de wereldtitel. 6…Db6 7.Pc3 Dxb2 8.Db1 Db4 9.a3 Dxb1+ 10.Txb1 b6 11.dxc5 bxc5 12.Tb7 d4 13.Pg5 Pc6 14.Pb5 Tb8 15.Lf3 Txb7 16.Lxc6+ Ke7 17.Lxb7 dxe3 18.Pxa7 Ph6 19.Ke2 f6 20.Pe4 Pg4 21.f3 Lxe4 22.fxe4 Kf7 23.a4 c4 24.Pc6 Lc5 25.Tf1 Kg6 26.exf6 gxf6 27.Tb1 Pe5 28.Tb5 La3 29.a5 Pxc6 30.Lxc6 Tc8 31.Ld7 Tc7 32.Lxe6 Lc5 33.Lxc4 h6 34.a6 Ld6 35.Ld3 Lxh2 36.e5+ Kf7 37.exf6 Kxf6 38.Tb6+ Kf7 39.Txh6 Le5 40.Th7+ Lg7 41.Le4 1-0 Langeveld,R (2696)-Cardelli,G (2453)/ ICCF 2010

7.Pxd4 Pe7 8.0-0!?

Er zijn drie of vier vaker gespeelde mogelijkheden, maar in het algemeen is het tegen de lager gerate speler niet aan te raden in uitgekauwde theoretische banen te blijven, want dat doet de winstkansen zelden goed.

8…Pbc6 9.Lb5 Lg6 Een zeldzame zet die logisch de loper behoudt en tegelijkertijd voor de toekomst plaats maakt voor het koningspaard.

De databases geven nog enkele tientallen partijen met 9…a6 waarna het mijn bedoeling was om mijn tegenstander zo lang mogelijk te gaan martelen naar het voorbeeld van de volgende partij: 10.Lxc6+ bxc6 11.c4 Dd7 12.Pc3 dxc4 13.Pa4 Pd5 14.Pxf5 exf5 15.Tc1 Pxe3 16.Dxd7+ Kxd7 17.fxe3 Ke6 18.Txc4 Tc8 19.Tfc1 c5 20.b4 Kxe5 21.bxc5 Tc7 22.c6 La3 23.T1c3 Ld6 24.Pb6 Ke6 25.Ta4 Le5 26.Tc5 Ta7 27.g4 g6 28.gxf5+ gxf5 29.Pd5 Tg8+ 30.Kf2 Lxh2 31.c7 Tc8 32.Td4 Lxc7 33.Pf4+ Ke7 34.Kf3 Tb7 35.Pd5+ Ke6 36.Pf4+ Ke7 37.Tdc4 a5 38.a4 Kd8 39.Td4+ Ke7 40.Pd5+ Ke6 41.Tc6+ Kd7 42.Tc2 Ke6 43.Tdc4 Kd7 44.Pf6+ Ke7 45.Pxh7 Kd6 46.Tc6+ Ke7 47.T2c3 f6 48.Tc2 Kf7 49.Td2 Te8 50.Txf6+ Ke7 51.Txf5 Td8 52.Tg2 Td1 53.Tg7+ Kd6 54.Tg6+ Ke7 55.Tc5 Ld8 56.Pg5 Tbb1 57.Ke4 Tb3 58.Tcc6 Tb4+ 59.Kf3 Ke8 60.Pe6 Tf1+ 61.Ke2 Tf6 62.Tg7 Tb2+ 63.Kd3 Tb6 64.Pxd8 Kxd8 65.Txb6 Txb6 66.Ta7 Tb3+ 67.Ke2 Ta3 68.Txa5 Kc7 69.Kf3 1-0 Semrl,M (2590)-Jacquin,R (2560)/ICCF 2009. Ook dit is een partij die de winnaar een CC-wereldtitel opleverde, waarna Semrl de partij analyseerde en liet zien dat zwart heel lang niet verloren stond maar ook onmogelijk helemaal gelijk spel kon bereiken. Dat is in CC-schaak nog vreselijker dan in een bordpartij, want dan ben je na een kwelling van hooguit enkele uren van de ellende af, terwijl je het op de webserver maand in maand uit moet zien vol te houden om goede zetten te blijven doen, iets waar weinig spelers in slagen. Een klein voordeel uitmelken is vaak het beste waarop in CC kan worden gehoopt. Engines verdedigen inmiddels te goed om alleen op koningsaanval te kunnen spelen, er moeten mogelijkheden achter de hand worden gehouden om met enige kans op succes op het eindspel over te gaan, anders verzanden teveel partijen in remise.

10.c4 a6 11.La4!?N

 [FEN "r2qkb1r/1p2nppp/p1n1p1b1/3pP3/B1PN4/4B3/PP3PPP/RN1Q1RK1 b kq - 0 11,normaal,centrum,"] 

Destijds nieuw maar inmiddels ook eenmaal in een bordpartij gespeeld door GM Ray Robson.

11…dxc4 12.Pa3!

Ik kon tevreden zijn over de opening: er is een stelling op het virtuele bord verschenen met scherpe mogelijkheden. [Robson had succes met 12.Pxc6 Pxc6!? (volgens de engines staat zwart ruimschoots OK na 12…Dxd1! 13.Txd1 Pxc6 maar een speler met 300 ratingspunten minder moet het natuurlijk niet van zijn techniek hebben en ruilt bij voorkeur niet de dames) 13.Lxc6+ bxc6 14.Da4 Le4?! 15.Pc3 Ld5 16.Pxd5 Dxd5 17.Tac1 en zwart kwam er niet meer aan te pas 17…Le7 18.Tfd1 Db5 19.Dxc4 Tc8 20.De4 Dxb2 21.Tb1 Dc3 22.Tb7 Td8 23.Tdb1 Td5 24.T7b3 Da5 25.Tb8+ Ld8 26.Lb6 Dc3 27.Txd8+ Txd8 28.Lxd8 Kxd8 29.De2 Te8 30.Dd1+ Kc8 31.Dd6 1-0 Robson,R (2613) -Paikidze,N (2337)/Lubbock 2013/CB01_2014]

12…Ld3

Vooral niet 12…b5? 13.Pxc4 en wit wint 13…Pd5 14.Pxc6 Dd7 15.Tc1! bxa4 16.Dxa4 met pluspion en overweldigende ontwikkelingsvoorsprong;

12…Dd5 kan leiden tot zetverwisseling maar geeft wit extra mogelijkheden en is daarom niet beter dan de partijzet.

13.Tc1

Nu staat zwart voor de keuze om alsnog de dame te spelen of wit direct te laten bewijzen dat het kwaliteitsoffer deugt.

13…Lxf1

Na het alternatief 13…Dd5!? wordt het ook woest, want de zet impliceert een dame-offer: 14.b3! Lxf1 (geen veiligheid geeft 14…0-0-0? 15.Pxc4; de pion opspelen kan ook nog steeds niet 14…b5? 15.bxc4 bxc4 16.Pxc6 Pxc6 17.Pxc4 Lxc4 18.Dxd5 Lxd5 19.Txc6 en uit) 15.Dxf1 cxb3 (na 15…Dd7 16.Pxc4 Pd5 17.De2± staat wit prachtig en kan zwart zich niet normaal ontwikkelen: 17…g6 (na 17…Le7? 18.Pxc6 bxc6 19.Pd6+ wint wit) 18.Pxc6? Wit heeft allerlei goede mogelijkheden behalve deze voor de hand liggende zet (beter bijvoorbeeld 18.Pa5 Pb6 19.Pxe6 Pxa4 20.Pxf8 Kxf8 21.Pxc6 bxc6 22.Lh6+ Kg8 23.bxa4 met geweldige compensatie) 18…b5! Want deze is nu opeens wel goed voor zwart!) 16.Pc4 Td8 17.axb3 (niets opleveren doet het interessante 17.Td1!? bxa2! 18.Pd6+ Txd6 19.exd6 Dxd6 20.Pb5 Dxd1 21.Dxd1 axb5 22.Lxb5 Pd5 23.Da4 Ld6 24.Lxc6+ bxc6 25.Dxc6+ Ke7 en wit heeft niets) 17…b5 18.Lxb5 axb5 19.Pxb5 Dxb5 (gedwongen want 19…Td7? 20.Pcd6+ Kd8 21.Lb6+ is hopeloos) 20.Pd6+ Txd6 21.Dxb5 Td5 Een stelling die de engines niet overdreven voordelig voor wit beoordelen en die ik tevoren grondig had zitten analyseren. Het is duidelijk dat de b-pion wit op termijn een stuk zal gaan opleveren en mijn voornaamste zorg was of zwart een vesting zou kunnen bereiken, na bijvoorbeeld 22.Da4 f6!? 23.b4 Kf7 24.exf6 gxf6 25.b5 Pb8 26.Tc7 Lg7 Helemaal uitsluiten kon ik het niet, maar het is zonneklaar dat de verdediging voor zwart niet eenvoudig is en ik ging ervan uit dat wit met zorgvuldig spel de druk verder zou kunnen opschroeven.;

Een afwikkeling naar eindspel met pluspion volgt na de slagenwisseling met desperado 13…b5 14.Pxc6 Pxc6 15.Pxb5 axb5 16.Lxb5 Dd5 17.Lxc6+ Dxc6 18.Dxd3 Dxg2+ 19.Kxg2 cxd3 20.Tfd1± en nu kan zwart zich niet schadeloos stellen wegens 20…Txa2? 21.Tc8+ Kd7 22.Tdc1 met op slag winnende aanval!

14.Dxf1 Tc8

Een pluspunt van de witte opzet is dat zwart steeds geen stukoffer kan toelaten met 14…b5? 15.Paxb5 axb5 16.Lxb5 Tc8 17.Pxc6 Pxc6 18.Dxc4 en opgeven is al een serieuze optie omdat loperpaar en de verbonden vrijpionnen vele malen meer waard zijn dan de buitenspel toren op h8.

15.Dxc4 Dd7!

De zwartspeler blijft weigeren in te storten. Wit loopt voor zijn geofferde materiaal geen enkel gevaar, maar hoe kan hij vermijden dat de stelling vervlakt?

16.b4

Er waren alternatieven, maar ik kon niets overtuigends vinden.

16…g6 17.Pxc6 Pxc6?!

Ik was enigszins beducht dat zwart zou kunnen standhouden met 17…Txc6! De engines vinden dat wit beter staat na 18.Df1 en ik hoopte dat de zwartspeler hun aanbevelingen braaf zou volgen, want ik was niet overtuigd van 18…Lg7 19.Lc5 Lxe5! waarna wit de kwaliteit terug moet nemen en er een droge technische stelling overblijft waarin wit op een gegeven moment wel tevens zijn pion kan terugwinnen, maar zijn prettige drukspel allengs verdwijnt. Ook de partijzet lijkt overigens goed genoeg om wits initiatief onschadelijk te maken, maar dat blijkt tegen te vallen.

18.b5!

 [FEN "2r1kb1r/1p1q1p1p/p1n1p1p1/1P2P3/B1Q5/N3B3/P4PPP/2R3K1 b k - 0 18,normaal,centrum,"] 

Stukkenruil verlost zwart niet van al zijn problemen.

18…Lxa3

Vooral niet 18…axb5? 19.Pxb5 Dd5 (of 19…Le7 20.Td1 met damewinst) 20.Pa7 en zwart verliest meer materiaal dan hij voorstaat

19.bxc6 bxc6

Inmiddels is 19…Txc6!? niet meer genoeg voor gelijkspel maar misschien nog steeds de beste kans, al heeft zwart een moeizame strijd voor de boeg na 20.Lxc6 bxc6 21.Tb1 0-0 22.Dxa6 Td8 23.h3

20.Tc3 Lb2

Na 20…Le7 21.Lxc6 Txc6 22.Dxc6 Dxc6 23.Txc6 verliest zwart een pion.

21.Td3 Dc7 22.Lc5 Lxe5 23.Dxa6

Zwart speelt steeds gedwongen zetten en wit heeft nog steeds geweldige compensatie voor zijn materiaal, maar zwart heeft zijn hoop gevestigd op een materieel gezien gelijkstaand eindspel.

23…f6

Er is geen tijd voor 23…Lxh2+? 24.Kf1 f6 (of 24…Le5 25.Tb3 Dd8 26.Lxc6+ Txc6 27.Dxc6+ Dd7 28.Da8+ Dd8 29.Df3 en zwart komt nooit meer los) 25.Lb3 want als de engines koningsaanval gaan aanprijzen (iets waarvan ze de mogelijkheden niet altijd inzien) dan kan ervan worden uitgegaan dat die niet kan worden overleefd: 25…Kf7 26.Lxe6+! Kxe6 27.Dc4+ en het is uit na 27…Kf5 (direct mat gaat 27…Ke5 28.g4) 28.g3 (of ook 28.Tf3+ Lf4 29.g3 g5 30.gxf4 gxf4 31.Le3 en de engines zeggen dat het helemaal uit is dus is dat zo) 28…g5 29.Td6 Dxd6 30.Lxd6 en de ingesloten loper kost zwart de kop

24.Lb6

24.Lb3!? geeft gevaarlijke aanval, maar lijkt slechts remise te worden 24…Kf7 25.Lxe6+ Kxe6 26.Dc4+ Kf5 en wit kan hier geen beslissende klap uitdelen, bijvoorbeeld 27.Tf3+ (of 27.g4+ Kg5 28.Le3+ Lf4 29.Td7 De5 30.Lxf4+ Dxf4 31.Td4 Dxd4 32.Dxd4 Thf8 en zwart houdt stand) 27…Lf4 28.g3 g5 29.gxf4 gxf4 en nu werkt 30.Le3?! niet vanwege de positie van wits koning: 30…Tcg8+ 31.Kf1 Tg4 32.Dd3+ Kg5 33.h3 Th4 34.Tg3+ Kh6 35.Dd4 Tf8 36.Tf3 Kg7 en zwart heeft de aanval met behoud van materiaal overleefd

24…Db8 25.Lb3 0-0

Door alle materiaal terug te geven bereikt zwart vereenvoudigingen, maar zijn problemen blijken desondanks nog niet voorbij.

Niet 25…Da8? 26.Dc4 0-0 27.Td7 en er is geen verdediging meer: 27…Tce8 (of 27…Da3 28.f4 Lb8 29 Lc5) 28.Dh4 h5 (of 28…Tf7 29.Txf7 Kxf7 30.Dxh7+ Kf8 31.Lc5+) 29.De4 en het is uit

26.Lxe6+ Kg7 27.Lxc8 Dxc8

Niet 27…Txc8? 28.Td7+ Kh8 29.g3 c5 30.a4 c4 31.La7 Db1+ (of 31…Da8 32.De6 Td8 33.Txd8+ Dxd8 34.Dxc4 en wit moet winnen) 32.Kg2 De4+ 33.f3 Dc2+ 34.Lf2 en wit wint op beide vleugels

28.Dxc8 Txc8 29.Td7+ Kg8 30.a4 c5 31.Td8+

Er is geen reden zwart de extra mogelijkheid te geven van 31.Kf1 Tc6!? waarna hij de kwaliteit kan offeren 32.a5 c4 33.a6 Txb6 34.a7 Ta6 35.Td8+ Kf7 36.a8D Txa8 37.Txa8 en winst is onzeker

31…Txd8 32.Lxd8 Kf7 33.a5 c4 34.Kf1 Ke6 35.a6 Ld4 36.Ke2

 [FEN "3B4/7p/P3kpp1/8/2pb4/8/4KPPP/8 b - - 0 36,normaal,centrum,"] 

Een eindspel is op het bord verschenen dat de engines slechts als wat beter voor wit beoordelen, maar waarin zwart door wits verst verwijderde vrijpion met zijn rug tegen de muur staat, zoals ook in de hierboven getoonde partij van Ron Langeveld het geval was. In dergelijke stellingen moet de verdediger vaak wonderen verrichten om niet te verliezen, maar is het daarvoor vaak al te laat omdat de engines het gevaar niet tijdig zien aankomen.

36…Lc5

Goede raad is duur voor zwart en hij heeft mogelijk niets beters dan proberen te blijven staan. De koning vrijmaken van verdediging van de f-pion verliest op slag na 36…f5?? 37.Lg5 Kd5 38.Le3 met afwikkeling naar het kansloze pioneindspel dat zwart steeds boven het hoofd hangt.; Evenmin soelaas biedt de poging om wit geen ruimte te laten winnen op de koningsvleugel 36…h5 37.f3 Lc5 38.h3 La7 (niets helpt 38…h4? 39.f4! Kf5 40.La5 Kxf4 41.Le1 en zwart komt van de regen in de drup) 39.g4 want het baat niet om te proberen de loper te geven voor wits laatste koningsvleugelpion in de hoop op de damevleugel met koning alleen te kunnen blokkeren: 39…hxg4 (of 39…Ke5 40.Lc7+ Kd5 41.gxh5 gxh5 42.Lf4 en we komen in een versie van de partij) 40.fxg4 f5 41.Lg5 fxg4 42.hxg4 c3 43.Kd3 Kd5 44.Kxc3 en zwart zal niet slagen in zijn opzet

37.f3 La7 38.g4 Ke5

Het was evenmin toereikend om consequent niets te blijven doen met 38…Lc5 39.f4 Lg1 (of 39…f5 40.Lh4 c3 41.gxf5+ Kxf5 (41…gxf5 42.Kd3 Kd5 43.Kxc3 met een variant op de partij) 42.Kd3 en het ziet er niet naar uit dat zwart de boel kan redden) 40.h3 Lc5 41.La5 Kd5 (of 41…La7 42.Ld2 met stukwinst) 42.Ld2 (42.f5 Kc6 43.Ld8 Ld4 44.g5 fxg5 45.f6 h5 46.Kd2 g4 47.f7 Lg7 48.hxg4 hxg4 49.a7 Kb7 50.Lb6 g3) 42…Kc6 43.Le3 Ld6 (43…Lb4 44.f5 Lc3 45.Kf3) 44.f5 Le5 45.Kf3 c3 46.Ke4 Lc7 (of 46…gxf5+ 47.gxf5 en wit wint op den duur) 47.fxg6 hxg6 48.h4 en wit domineert het bord

39.Lc7+ Kd5 40.Lf4

Vooral niet 40.Lg3? Kc6 en de winst is verkeken want na 41.Lf2?? Lxf2 42.Kxf2 Kb6 zou zwart het eindspel winnen

40…c3

Gedwongen want het pionneneindspel dreigde op het bord te komen.

41.Kd3 Kc6

Iets langer maar zonder verschil te maken duurt 41…c2 42.Kxc2 Kc4 43.Lg3 en zwart zal wits koning niet kunnen blijven tegenhouden als zijn pionzetten eenmaal op zijn.

42.Kxc3 Kb5 43.Kd3 Kxa6

Zetverwisseling is 43…Lb6 44.Ke4 (maar één van de vele manieren om niet te winnen is 44.Lg3 f5 45.g5 Lg1 46.Lf4 Lb6 47.Le3 Kxa6 48.Lxb6 Kxb6 49.Kd4 Kc6 50.Ke5 Kc5 51.h4 f4 52.Kxf4 Kd4 53.Kg4 Ke5 en het pionneneindspel is ondanks de pluspion niet te winnen) 44…Kxa6 45.Kd5 met de partijstelling

44.Kc4 Lb6

Teruggaan helpt evenmin 44…Kb7 45.Kd5 Kc8 46.Ke6 Ld4 47.Ld6 en zwart zit verlegen om een zet

45.Kd5 Kb5 46.Lg3 Kb4

Geen verschil maakt 46…Ld8 47.f4 f5 48.g5 La5 49.Ke6 Kc6 50.Kf7 Kd7 51.Kg7 Ke7 52.Kxh7 Kf7 53.h4 Lc3 54.h5 en wint; Ook na alternatieven blijft de witte koning zijn zwarte tegenstrever zo lang mogelijk afhouden terwijl intussen de stelling wordt versterkt, bijvoorbeeld 46…f5 47.g5 Le3 48.f4! want dankzij de afwezigheid van zwarts koning kunnen de witte pionnen met succes op de kleur van de loper worden gezet. 48…Ld2 49.Ke6 Kc5 50.Kf7 Kd4 51.Kg7 Ke4 52.Kxh7 Lxf4 53.Kxg6 en wint na 53…Ld2 54.Lh4!

47.f4 Kc3 48.f5 Ld4 49.Ld6 Kd3 50.Le7 Le3

 [FEN "8/4B2p/5pp1/3K1P2/6P1/3kb3/7P/8 w - - 0 51,normaal,centrum,"] 

Een nutteloze zet tot besluit, maar na het natuurlijke 50…Ke3 heeft wit de winnende tempowinst 51.h3!

51.Lxf6 1-0

Zelf correspondentieschaken? Dat kan! Zie de handleiding en meer informatie op de site van de NBC.

Een ander groot open toernooi is het WebChessOpen. De inschrijving voor de 6de editie van dit toernooi is open tot en met 30 juni. Als je snel lid wordt van de Nederlandse Bond van Correspondentieschakers dan is 1 groep gratis.