Anand verliest de laatste ronde
Een vriend vertelde me na een snelschaakmatch (waarin hij na de eerste achttien partijen verloren te hebben de negentiende won en we toen maar stopten) dat psychologisch onderzoek aangetoond heeft dat mensen vaak het einde van iets onthouden. Hij was dus heel tevreden over de verloop van de match. Laten we voor Viswanathan Anand hopen dat deze theorie niet altijd opgaat, want hij heeft weliswaar de Bilbao Chess Masters gewonnen, de laatste ronde verloor hij van Aronian. Voor Vallejo Pons is het wel een goede theorie: hij won zijn enige partij in de laatste ronde.
Anand stond de hele tijd bijna gelijk, maar toch niet helemaal omdat zijn koning minder beschermd was dan de witte. Dat brak hem na een paar fouten op.
Aronian – Anand
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4
Anand kiest net als gisteren voor de Ragozinverdediging.
5. Lg5 h6 6. Lxf6
Na 6. Lh4 kan zwart eventueel een pion winnen: 6… dxc4 7. e3 b5 8. a4 c6
6… Dxf6 7. e3 O-O 8. Tc1 dxc4 9. Lxc4 c5 10. O-O cxd4
Aronian had deze stelling twee keer eerder gehad, hoewel niet in een ‘serieuze’ partij.
11. Pe4
11. exd4 Pc6 12. Pe4 De7 was een snelschaakpartij tussen Aronian en Kramnik.
11… De7
11… Df5 12. Pg3 Da5 13. exd4 Pc6 was Aronian-Carlsen, world rapid 2014.
12. Pxd4
Een nieuwtje, wit had tot nu toe altijd met de pion teruggeslagen. Maar met het paard slaan is best logisch: het voorkomt 12…Pc6 en wit staat voor in ontwikkeling. Hij moet wel oppassen dat het zwarte loperpaar geen rol gaat spelen.
12… Ld7 13. Dh5 Pc6 14. Pb3 f5!?
Een concrete oplossing. Anders speelt wit a3, maal d6 en Tfd1 met een plusje.
15. a3
Of 15. Pec5 Le8 16. Df3 Lf7 17. Lb5 met nog steeds een plusje.
15… fxe4
15… Pe5! zou een goede tussenzet zijn. De pointe is een andere tussenzet: 16. axb4 Pxc4 17. Txc4 Lb5!
16. axb4 Pxb4 17. Pc5 Pd3 18. Pxd3 exd3 19. Lxd3
Ook Aronian herhaalt iets van gisteren: een betere pionnenstructuur. Ditmaal met dames op het bord, wat betekent dat hij kansen tegen de zwarte koning kan krijgen.
19… Lc6 20. Tc4 Tf6 21. Le4 Lxe4 22. Txe4 Td8 23. De2 Tf5 24. h3 Tfd5
Met zijn actieve torens zou zwart zonder dames op het bord prima staan. Ook met dames is zijn koning niet direct in gevaar, maar hij moet wel opletten.
25. Dg4 T8d6 26. Tc1 Kh7 27. Ta4 a6 28. De4+
Een vervelend schaakje. De computer wil 28…g6 doen, maar dat ziet er best wel bloot uit.
28… Kg8 29. Tc8+ Td8 30. Tac4 Td7 31. g3
Een zet die wit sowieso wel een keer moet doen, anders kan zwart het afdwingen met Td1+ en Dd6+. Het lijkt sowieso wel nuttig al kan het ook een verzwakking zijn. Ondertussen is wit wel degene met actievere stukken geworden.
31… Kf7 32. Df3+ Kg8 33. De4 Kf7 34. Dg4
34. Txd8 Txd8 35. Dh7! dwingt 35… e5 af, een verzwakkende zet.
34… Txc8 35. Txc8 Dg5 36. Db4
Deze bijna-eindspelen zijn best lastig te spelen voor de verdediger, vooral met weinig tijd. Je moet schaakjes berekenen, en nog meer schaakjes, dreigingen van schaakjes, dubbele aanvallen… een fout is dan snel gemaakt.
36… Kg6 37. h4 Df5?
Mist 37… Td1+ 38. Kh2 Dd5 met matdreiging! Dankjewel, 31.g3. Het zou dan verder kunnen gaan met 39. Dg4+ Kh7 40. e4 Dd2 41. Df3 De1 waarna beide partijen aanval hebben, maar remise het waarschijnlijkste resultaat is.
38. Tf8! Dd5
38… Tf7 39. Txf7 Dxf7 40. De4+ Df5 41. Dxb7 en wit heeft een pion meer.
39. Dg4+ Kh7 40. Kh2 h5
Anders speelt wit 41.h5
41. Df4 Dc6?
Dit verliest geforceerd, maar lastig was de zwarte stelling sowieso.
42. Db8! Td1 43. e4! Tc1
43… Dxe4 44. Th8+ Kg6 45. De8+ Kf6 46. Tf8+ Ke5 47. Dxh5+ en Td1 gaat eraf.
44. Th8+ Kg6 45. Df4 Tc5 46. e5 1-0
De dreiging is 46. e5 a5 47. Dg5+ Kf7 48. Dxh5+ Ke7 49. Dg5+ Kf7 50. Df4+ Ke7 51. Df8+ Kd7 52. Dd8# Zwart kan dat alleen voorkomen door dame of toren te geven.
Ponomariov sloot min of meer vrijwillig zijn loper op. Daar zal hij spijt van gekregen hebben.
Vallejo Pons – Ponomariov
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. Dc2 d5 5. cxd5 Dxd5 6. Pf3 Df5
Dit is ooit door Kramnik populair gemaakt. Het eindspel na 7.Dxf5 bleek goed speelbaar voor zwart.
7. Db3 Pc6 8. Ld2 a5 9. a3 Lxc3 10. Lxc3 a4 11. Dd1 O-O
Wit heeft het loperpaar, maar de loper op c3 doet een pion na. Maar toch niet helemaal: hij voorkomt e5 en ontmoedigt c5. Zwart kan in plaats daarvan op de witte velden proberen te spelen.
12. e3 b6 13. Ld3 Dd5 14. De2 Pe4 15. O-O Pxc3
Als zwart op c3 wil slaan moet het nu, want na 15… Lb7 16. Tac1 Pxc3 17. Txc3 is de pion op c7 ten dode opgeschreven. Maar ik was op de witte velden blijven spelen.
16. bxc3 Lb7 17. c4 Dd6
18. c5!? De7
18… bxc5 19. Dc2 cxd4 20. Lxh7+ Kh8 had best gekund voor zwart.
19. Le4 f5 20. Lxc6 Lxc6 21. Pe5 Ld5 22. Tfc1
Wit staat iets beter, vooral omdat de pion op c5 vervelend is voor zwart.
22… Tfb8 23. Pd3 Lb7?
Deze zet is de voornaamste reden dat Ponomariov de partij verliest. Niets doen was beter geweest.
24. Pb4 Ta5 25. c6 Lc8
Arme loper, hij stond zo mooi op d5, en zie hem nu eens… wellicht was Ponomariov bang dat wit de loper op d5 zou slaan, maar spoedig zal het hele idee dat wit het paard tegen de loper zou willen ruilen belachelijk klinken.
26. e4 fxe4 27. Dxe4 La6 28. Tc3 Te8 29. Te1 Lc8 30. Tce3
Zwart lijdt. d5 is een zekere dreiging; niet direct winnend, maar zwart kan dan nauwelijks bewegen. In de partij laat zwart ook f4 en f5 toe en dat kan niet goed zijn, maar 30…Th5 zal de partij hoogstens langer hebben laten duren.
30… Tg5 31. f4 Th5 32. d5 Dd6 33. h3 Kf8 34. f5 e5
Dit moet wel, maar wit zal deze pion ophalen zonder tegenspel toe te staan.
35. g4 Th4
De toren staat hier kwetsbaar, maar zwart heeft niets meer te verliezen.
36. Pd3 h5 37. Pxe5 Kg8 38. Df4 hxg4 39. hxg4
39. Pg6! Txe3 40. Txe3 was een mooi einde van de partij geweest.
39… Dxd5 40. Pf3 Txe3 41. Txe3 Th3 42. Kg2 1-0
Wit wint een kwaliteit of de loper op c8, die nog steeds niets staat te doen.