Nederlanders goed van start
De eerste ronde van het Tata Steel Schaaktoernooi is goed verlopen voor de Nederlandse deelnemers in de grootmeestergroepen. In de Masters hielden zowel Van Wely als Giri hun hoger gerate tegenstanders op remise. In de Challengers werd zelfs een plusscore behaald: Robin van Kampen won van Sevian, de andere Nederlanders speelden remise.
Masters
Anish Giri was vast niet ontevreden met het resultaat van de loting: in de eerste ronde wit tegen een speler tegen wie hij een plusscore heeft, Magnus Carlsen. Het lag voor de hand dat de partij remise zou worden en dat werd het ook, hoewel de openingskeuze van Carlsen aangaf dat hij voor de winst wilde gaan. Giri speelde het echter solide en nergens had de Noor kansen om op meer te spelen. Overigens had de Noor voor de partij iets gezegd als ‘Giri is een laffe speler die met wit remise probeert te maken als hij een gelijke stelling heeft’ en Giri gaf hem na afloop gelijk 🙂
Giri,A (2784) – Carlsen,M (2862)
1.d4 g6 2.c4 Lg7 3.e4 d6
Ik geloof niet dat Carlsen dit ooit eerder heeft gespeeld met zwart, maar het is bekend dat hij alles kan spelen met zwart. 4.Pf3 e5 5.Pc3 Pc6 6.Lg5 f6 7.Le3 Ph6 8.h3 Pf7
In de klassieke hoofdvariant van het Koningsindisch doet zwart vaak veel zetten met zijn koningspaard: Pg8-f6-d7, dan f7-f5, Pd7-f6-e8 etc. In deze variant hoopt zwart een vergelijkbare ketenstelling te krijgen zonder veel tijd aan paardzetten kwijt te zijn. Giri werkt daaraan niet mee.
9.c5!? dxc5 10.dxe5 Pfxe5 11.Pxe5 fxe5
Nu wil zwart zijn paard naar d4 spelen, wit voorkomt dat.
12.Lb5 Ld7 13.Lxc6 Lxc6 14.Lxc5 Lf8 15.Lxf8 Txf8 16.0-0
Als Carlsen zijn opening koos in de hoop een vechtstelling te krijgen, dan is hij van een koude kermis thuisgekomen: winstkansen heeft hij nauwelijks. Anderzijds loopt hij ook weinig gevaar.
16…Dxd1 17.Tfxd1 Td8 18.Txd8+ Kxd8 19.Td1+ Ke7 20.Pd5+ Lxd5 21.Txd5 Ke6 22.f3 c6 23.Td3 Tf7 24.Kf2 Td7 25.Txd7 Kxd7
Alle stukken zijn geruild en het pionneneindspel is potremise. Beide spelers hebben geen mogelijkheid om (zonder hulp) met hun koning de vijandelijke stelling binnen te dringen.
26.h4 c5 27.g3 b5 28.b3 Ke6 29.Ke3 h6 30.f4 h5 ½-½
Loek van Wely verraste Radjabov met de Pirc-verdediging, een opening die hij in de vorige eeuw vaak speelde maar daarna (op een partij tegen iemand met een rating van 2020 na) niet meer. Dat pakte goed uit: onze landgenoot verbeterde de theorie en maakte daarna vrij soepel remise.
Radjabov,T (2734) – Van Wely,L (2667)
1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 4.f4 Lg7 5.Pf3 c5 6.d5 0-0 7.Ld3 e6 8.dxe6 Lxe6 9.f5 gxf5!
De stelling was al een aantal malen voorgekomen (hoewel niet op topniveau) maar niemand sloeg hier op f5. Het is een goede zet: wit kan niet goed profiteren van de verzwakte koningsstelling terwijl zwart wel van de extra centrumpion gebruik kan maken.
10.exf5 Ld7 11.0-0 Lc6 12.Lg5 Pbd7
Meteen 12…d5 ziet er goed uit.
13.Lc4 h6 14.Lh4 Pb6 15.Lb5 Te8 16.Dd3 d5 17.Tae1 Txe1 18.Txe1 Pbd7 19.Lxc6 bxc6
Maar ook hier heeft zwart staat zwart ok met zijn centrum en Van Wely houdt dan ook zonder al te veel problemen remise. 20.b3 Da5 21.h3 Db4 22.Lf2 Ph5 23.Pa4 Phf6 24.Da6 Db5 25.Dxb5 cxb5 26.Pxc5 Pxc5 27.Lxc5 Tc8 28.Lxa7 Txc2 29.a4 bxa4 30.bxa4 Ta2 31.Tb1 Txa4 32.Tb8+ Kh7 33.Tb7 Kg8 34.Tb8+ Kh7 35.Tb7 Kg8 ½-½
Challengers
In de Challengers mocht Anne Haast beginnen tegen de enige speler in de groep die een lagere rating had: de Australiër Ari Dale. Makkelijk had ze het echter niet, sterker nog, ze verloor een kwaliteit en daarna was het waarschijnlijk technisch gewonnen voor wit. De Australiër speelde het echter niet nauwkeurig en zwart kreeg daarna genoeg tegenspel om remise te maken. Een belangrijke remise: het is fijn om alvast op het scorebord te staan en niet hetzelfde te overkomen als Etienne Goudriaan, die vorig jaar met 0 uit 7 begon.
Dale,Ari (2291) – Haast,A (2352)
1.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 e6 4.Pc3 exd5 5.cxd5 d6 6.e4 g6 7.h3 Lg7 8.Ld3 0-0 9.Pf3 Pa6 10.0-0 Pc7 11.a4 a6 12.a5 Tb8 13.Te1 b5 14.axb6 Txb6 15.Pd2 Ph5 16.Pc4 Tb4
Wit is met voordeel uit de opening gekomen en komt nu met een thematische doorbraak.
17.e5 dxe5
Je geeft niet graag je fianchettoloper op in de Benoni, maar 17…Lxe5 had toch de voorkeur, al staat wit dan ook beter. Nu wint wit een kwaliteit.
18.d6 Pb5 19.Pd5 Txc4 20.Pe7+ Kh8 21.Lxc4 Pxd6 22.Pxc8 Pxc4 23.Dxd8 Txd8 24.b3 Txc8 25.bxc4 Tc6
Deze stelling zou gewonnen voor wit moeten zijn na 26.Ta5 of 26.Td1. De zet van Dale bevalt me wat minder, hij jaagt het paard naar betere velden.
26.g4 Pf6 27.Lb2 h5 28.g5 Pd7 29.Ted1 Pf8 30.Td5 Pe6 31.Lxe5 Tb6 32.h4 Tb4 33.Tc1
De computer geeft 33.Lxg7+ Kxg7 34.Td7 Txc4 35.Txa6 Pf8 36.Te7 Txh4 37.Tf6 Tg4+ 38.Kf1 Kg8 39.Tfxf7 Txg5 met groot voordeel, maar dit zou toch remise moeten zijn.
33…Lxe5 34.Txe5 a5 35.Te3 a4 36.Kh2 Tb2 37.Tf3 Kg7 38.Kg2 Pd4 39.Ta3 Pf5
Haast heeft goed teruggevochten en inmiddels heeft ze genoeg tegenspel om remise te maken.
40.Th3 Td2 41.Ta1 Td4 42.Txa4 Pxh4+ 43.Kf1 Pf5 44.Tb3 Pd6 45.f3 Pxc4 46.Ke2 Td2+ 47.Ke1 Tb2 48.Txb2 Pxb2 49.Te4 Pd3+ 50.Ke2 Pb4 ½-½
Ook David Klein kan tevreden zijn met zijn eerste ronde. Zijn loting was niet zo goed: je kunt Timman beter in de tweede helft van het toernooi krijgen, de kans is dan groter dat hij door vermoeidheid fouten maakt. Nu speelde Timman een partij zonder grote fouten, en in een Koningsindiër kreeg hij met wit voordeel. Op een gegeven moment won hij zelfs een pion, maar in een stelling met ongelijke lopers werden de dames geruild en nadat ook paarden en torens werden geruild was het eindspel ondanks de vrijpion op c6 makkelijk remise te houden.
Erwin l’Ami had op papier de zwaarste opdracht: zwart tegen David Navara, de speler met (veruit) de hoogste rating in de groep. De Woerdenaar moest dan ook de hele partij verdedigen, maar dit deed hij bekwaam. Wit had in een bijna-eindspel eerst voordeel vanwege het loperpaar, maar een loper werd afgeruild; vervolgens wegens de betere loper, maar ook de laatste witte loper werd afgeruild. Daarmee was het voordeel van wit helemaal geneutraliseerd.
Held van de dag werd Robin van Kampen. Op papier was zijn opdracht goed te doen: wit tegen de speler die na Dale en Haast de laagste rating heeft, de Amerikaan Samuel Sevian. Maar die veertienjarige jochies kunnen toch gevaarlijk zijn. Daar was vandaag echter geen sprake van, en Van Kampen won een goede technische partij.
Van Kampen,R (2615) – Sevian,Samuel (2511)
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.d3 Lc5 5.0-0 Pd4 6.Pxd4 Lxd4 7.c3 Lb6 8.Pa3 c6 9.La4 0-0 10.Lg5 h6 11.Lh4 d6 12.Pc4 Lc7
Deze stelling was mogelijk nog bekend bij Van Kampen; hij volgt namelijk een partij die zijn Canadese vriend Eric Hansen vorig jaar tegen de Iraanse grootmeester Moradiabadi speelde. Daarin kreeg wit na 12…g5 13.Lg3 Lg4 14.Dd2 Le6 15.Pe3 Pg4 16.Pxg4 Lxg4 17.d4 De7 een klein plusje.
13.Pe3 Le6 14.Lc2
Wit dekt e4 en is nu klaar om d4 te gaan spelen. Daarom speelt zwart zelf d5, maar ook daar is wit klaar voor…
14…d5 15.exd5! cxd5 16.d4!
Dit geeft zwart een lastige keuze.
16…exd4
Zo krijgt wit een statische plus door de zwarte geïsoleerde d-pion. Het alternatief was 16…e4 17.f4 exf3 18.Dxf3 Dd6 maar zowel na slaan op f6 als het laffere 19.Lg3 staat wit beter.
17.Dxd4 Dd6 18.Lg3 Db6 19.Lxc7 Dxc7
Wit heeft nu niet alleen de betere pionnenstelling, ook dynamisch staat hij beter omdat zijn stukken aanvallend staan terwijl de zwarte stukken verdedigen.
20.Tad1 Tfd8 21.Tfe1 b5 22.Lf5 Te8 23.Ld3 Tab8 24.Te2 a5
Zwart probeert tegenspel te krijgen met een minoriteitsaanval. Als hij de witte c-pion weet af te ruilen wordt de d-pion vrij (en a2 of b2 mogelijk zwak).
25.a3 Db6
25…b4 is consequent, maar het verliest een pion: 26.axb4 axb4 27.cxb4 Db6 28.Dxb6 Txb6 29.Pc2 Maar ik zou in deze stelling geen dames met zwart ruilen, omdat wit statisch beter staat en na dameruil is dat voordeel makkelijker te consolideren (zoals in de partij ook blijkt).
26.Pc2 Dxd4 27.Pxd4
Nu kan 27…b4 nog steeds niet wegens de paardvork op c6.
27…Ld7 28.Txe8+ Lxe8 29.b4
Een zwart b4 wordt definitief voorkomen, tevens wordt b5 als zwakte vastgelegd.
29…a4 30.f3 Ld7 31.Kf2 Kf8 32.Ke3 Ke7 33.h4 Kd6 34.g4
Wit kan de druk op b5 (en/of d5) niet verder verhogen, daarom opent hij een tweede front. Mocht er een open lijn komen, dan wordt het lastig voor zwart om daar met een toren op te komen omdat de toren gebonden is aan d5.
34…g6 35.Tg1 Pe8 36.g5 h5
De computer geeft 36…hxg5 37.hxg5 Pc7 38.Th1 Te8+ 39.Kd2 Tf8 40.f4 Pe6 41.Pxb5+ Lxb5 42.Lxb5 Pxf4 43.Kc2 als optie. Wit staat beter, maar zwart heeft in ieder geval wat tegenspel. In de partij komt ook zoiets, maar in een minder goede versie.
37.Te1 Pc7
Nu kan de zwarte toren weer bewegen, maar wit staat klaar voor f4-f5.
38.f4 Tg8 39.Kd2 Pe6
Als zwart past speelt wit 40.f5.
40.Pxb5+ Lxb5 41.Lxb5 Pxf4 42.Te8!
Dat is een verschil met de eerder genoemde variant. Op 42.Lxa4 heeft zwart nog 42…Ta8, maar na torenruil zijn de zwarte pionnen voor het oprapen.
42…Txe8 43.Lxe8 Pg2 44.Lxa4
Ook sterk was 44.Lxf7 Pxh4 45.Ke3 om vervolgens g6 en/of a4 op te halen.
44…Pxh4 45.Ld1 Pf5 46.a4
46…Kc6
Zwart kan pion g5 ophalen, maar de wedloop is niet heel erg spannend dan: 46…Pg7 47.a5 Pe6 48.b5 Pxg5 49.a6 Kc7 50.a7 Kb7 51.b6 Pe4+ 52.Kc2 en wit wint door zijn loper naar bijvoorbeeld c6 te spelen.
47.Lf3 Pd6 48.Kd3 h4 49.Kd4 Pf5+ 50.Ke5
En nu heeft zwart niet alleen op de damevleugel, maar ook op de koningsvleugel een probleem. Hij zou wel een stuk kunnen winnen met zijn h-pion, maar wit heeft dan veel te veel vrijpionnen (waaronder de g-pion).
50…Pe3 51.Kf6 Pc4 52.Lg2 Pe3 53.Lh1 Pg4+ 54.Kxf7 Pf2 55.Lf3 Pd3 56.Ke6 Pf4+ 57.Ke5 Pd3+ 58.Kd4 Pf4 59.c4 h3 1-0
Ik heb de eerste ronde enige tijd live op internet gevolgd. Het commentaar werd verzorgd door Seirawan en af en toe zat er iemand anders naast.
Deze commentaarsessie had nog niet het niveau van wat de de laatste jaren gewend zijn op internet. Bijvoorbeeld onlangs in Qatar met King en Williams, dat was puur vermaak. Ook Short en Trent zijn subliem op dit onderdeel – het live becommentariëren van schaakpartijen.
Ik zou iemand naast Seirawan zetten om het tempo een beetje op te voeren en een interessante dialoog te geven. Enige media training is hiervoor wel vereist; het is niet de bedoeling dat ze door elkaar heen gaan zitten brommen.
Op zich vind ik Seirawan een goede commentator, maar duopresentatie is wel beter ja. Ik ben beschikbaar
Volgens mij gaat dit live internet chess steeds belangrijker worden. Zowel voor het publiek als de sponsors. En zeker ook als mogelijk carrièrepad voor grootmeesters. Als je live net zo goed bent als in je schriftelijke verslaggeving, Dimitri, dan lijkt me dat een mooi experiment.
Aan Seirawan ligt het zeker niet. Hij is welbespraakt, sympathiek en deskundig. In tegenstelling tot sommige van zijn gesprekspartners, ook vandaag weer, die wat mij betreft niet geschikt zijn voor dit medium. Het is gewoon saai en ergeniswekkend.
Misschien moet ik toch maar een PlayChess premium account aanschaffen, voor goed live commentaar.
Kan iemand wat aan het geluid laten doen. Nu is het veel te dof. En dan ook nog twee bromstemmen…
Gisteren waren er ook technische problemen met het geluid. Vandaag heb ik daar geen last van. Ik zit heerlijk op de bank via een apple-tv naar een full-hd uitzending te kijken.
De interactie tussen Seirawan en Van Kampen was opeens wel weer boeiend. Nog een kleine tip voor de commentatoren: reageer niet alleen op de gespeelde zetten, maar ook op alles dat via de camera’s is te zien: lichaamstaal, wat ze eten, drinken, omstanders, hoe die doen en kijken, etc. Dat zou het allemaal wat levendiger maken. Vooral Williams deed dat erg sterk in Qatar.