Van Wely wint Noteboomvierkamp ondanks 'drama'.
Loek van Wely is winnaar geworden van de ‘Corpus vierkamp’ die werd gehouden ter gelegenheid van de 75e editie van het Noteboomtoernooi. Net als LSG’er Predrag Nikolic haalde hij 2 punten, maar vanwege onderling resultaat en/of meer zwartpartijen komt de naam van Van Wely op de beker te staan. Het open toernooi is gewonnen door Namig Guliyev. Hij bleef met 5.5 punten drie GM’s, een IM en een FM een half punt voor.
‘De vierkamp was een prima mentale training’, zo reageerde Van Wely toen ik hem vanavond even sprak. "Back to my roots!"
En inderdaad was Van Wely mentaal erg sterk. Bij de loting had hij een beetje pech, twee keer zwart. Maar pas echt pech is het als je in je enige witpartij een totaal gewonnen stelling laat lopen en je zelfs nog verliest door in een eindspel met twee pionnen meer mat op de onderste rij over het hoofd te zien… Des te knapper als je dan nog het toernooi wint! Het drama in de tweede ronde ging als volgt:
Wit staat twee pionnen voor en heeft ook nog actieve stukken. Dameruil lijkt hier vrij hopeloos: zelfs als je een stelling met ongelijke lopers bereikt zal het verloren voor zwart zijn. Timman vermijdt dat, maar met dames op het bord is de zwarte koning erg kwetsbaar terwijl de witte koning nog op geen enkele manier bedreigd wordt.
30…Da6 31.h6 Tbc8 32.De7 Td7 33.Txc8+?!
Er zat al een ondersterijcombinatie in de stelling: 33.Da3! Td6 (enige zet) 34.Txc8+ Lxc8 (34…Dxc8 35.Txe5) en nu wint bijna alles, bijvoorbeeld dames ruilen en op f6 slaan, maar thematisch is 35.Txe5 fxe5 36.Dc1 Txh6 (36…Ld7 37.Dc7) 37.Pb4 Dg6 38.Dxc8+ en zwart kan met een pion en kleine kwaliteit achter opgeven.
33…Dxc8
34.Db4 Dd8 35.Lg4 a5 36.Dc4 Txd5 37.Lxf5 Td1
Zo heeft zwart toch een dreiging in de stelling weten te brengen, al is het nog steeds gewonnen voor wit, zeker als hij pion h6 weet te behouden.
38.De2 Td2 39.Dg4 Dg8
39…Df8 is objectief gezien beter, en die zet had Van Wely ook verwacht, waarna hij berekend had dat 40.f4 niet zo slim zou zijn wegens 40…Ld4+. Die gedachte bleef in zijn hoofd hangen.
40.Dxg8+?
Dit is om verschillende redenen een slechte zet. Door zelf dames te ruilen (in plaats van zwart het te laten doen na b.v. 40.g3) verbetert wit de positie van de zwarte koning waardoor een schaakje op de achtste rij geen mat meer is. Daarnaast had wit een stuk kunnen winnen, want nu is 40.f4 wel erg sterk, de zwarte loper kan namelijk niet weg zonder de monarchie in problemen te brengen. Ter illustratie: 40…Ld4+ 41.Kh2 (dreigt 42.Te8) 41…Dxg4 42.Lxg4 Kg8 43.Te8+ Kf7 44.Lh5 mat
40…Kxg8
Er was naar verluidt geen tijdcontrole en waarschijnlijk zal Van Wely hier dus weinig tijd gehad hebben. De winst is ook nog problematisch geworden. Pion a2 hangt, maar vooral Lf4 om de belangrijke pion op h6 op te halen is een dreiging. De Nederlands kampioen zal mogelijk naar 41.g3 Ld4 42. Te8+ Kf7 43.Th8 Txf2 44.Txh7 Kg8 gekeken hebben en hier heeft wit na 45.Td7 nog goede winstkansen. Er is nog een andere manier om 41…Lf4 te voorkomen en daar valt wel iets voor te zeggen, blijkbaar genoeg voor Van Wely om de zet te kiezen. En zo overkwam hem een vergelijkbaar iets als hem tegen Carlsen in Wijk aan Zee overkwam… Daar liet hij zomaar een pion instaan, nu was hij een probleem van zijn koning vergeten.
41.Te4?? Td1+ 0-1 Dat is best wel oeps.
Een ronde eerder had Van Wely met zwart Nikolic verslagen. Vanaf het tweede diagram stortte de speler van de organiserende club snel in.
Wit staat iets voor in ontwikkeling, maar zwart heeft een iets betere pionnenstelling. Misschien dat Nikolic daarom het idee kreeg dat hij op initiatief moest spelen, maar dat brengt hem niets, behalve dat zijn toren raar komt te staan. 23.Le4 La4 24.Th3 Kh8 25.Th4 Pf4 26.Kh1 Tg8
Inmiddels heeft zwart zijn ontwikkeling voltooid en er dreigt zelfs iets, maar als wit dat voorkomt met 27.g3 is er nog niet veel aan de hand.
27.Td6? f5!
Natuurlijk, want 28.Lxf5 Lc6! 29.f3 Pxg2 is goed voor zwart. Maar in de partij gaat het helemaal mis met wit:
28.Ld5? Pxd5 29.Txa4
Of 29.Txd5 Lc6 met kwaliteitswinst.
29…Pxc3 30.Txa7? Pb5 0-1
Nu raakt wit zelfs meer dan de kwaliteit kwijt, want de torens kunnen elkaar niet meer dekken.
Omdat Timman in de eerste ronde een enerverende remise tegen Jan Smeets had gespeeld leek het erop dat de man die in 1967 als jongste winnaar ooit winnaar was van het Noteboomtoernooi nu de oudste winnaar ooit zou worden. In de laatste ronde was de indeling namelijk als volgt: Timman (2) – Nikolic (1.5) en Smeets (0.5) – Van Wely. Maar beide zwartspelers wonnen! Wat Van Wely tegen Smeets liet zien is een mooi voorbeeld van mentale hardheid:
Zwart staat beter: loper, voorlopig een pion meer en een veiligere koning. De pion dreigt wit echter terug te winnen. Wat te doen? De veiligheid van de koning opofferen!
32…g5!?
Een gewaagde zet, maar zo houdt zwart de d-pion (33.Pxd4 gxf4 en de e-pion valt ook) en wit moet de blokkade van de d-pion opgeven om te proberen te profiteren van zwarts laatste zet. Het wordt nu heel scherp! En heel moeilijk, zeker met weinig tijd.
33.Dg3 Kf8 34.Dxg5 d3+ 35.Kf1 Td7? 36.Df6?
36.Tb1! Lb7 37.Txb7 Txb7 38.Dd8+ Kg7 39.Dg5+ had remise gemaakt. Nu kan zwart winnen!
36…Kg8 37.Dg5+ Kf8 38.Df6
38…Lxg2+?
38…dxc2! 39.Dh8+ Ke7 40.Df6+ Ke8 41.Dh8+ Df8 en wint.
39.Kxg2 Dxc2+ 40.Kh3
Nu dreigt wit eeuwig schaak.
40…Td4 41.Dh8+ Ke7 42.Df6+ Kf8 43.Dh8+ Ke7 44.Df6+ Kd7!?
Van Wely doet toch nog een poging. Hij gaat niet naar e8 omdat wit dan 45.Tg1 heeft.
45.Dxf7+ Kc6 46.Dxe6+ Kb5 47.De8+ Ka5
Even zijn de schaakjes op.
48.Dh5 Ka4
49.f5?
Meteen 49.e6 ligt hier erg voor de hand en is ook goed. Na 49…d2? 50.e7 zou zwart zelfs in de problemen zijn.
49…d2 50.e6 De4! 51.Kg3 De1+ 52.Kg2 Te4
Nu heeft zwart een winnende aanval en hij loopt makkelijk uit de witte schaakjes.
53.De8+ Kxa3 54.De7+ Ka2 55.Db7 De2+ 56.Kg3 De3+ 57.Kg2 Tg4+ 0-1
58.Kh1 De1+ 59.Txe1 dxe1D mat
Timman moest dus remise houden, maar dat lukte niet.
Zwart staat iets actiever en dreigt 35…Td2. Met 35.Td5 voorkomt wit dat. Daarna een goed getimed f4 doen, nog wat ruilen, stukken in de doos doen, felicitaties voor de toernooioverwinning in ontvangst nemen en de ovg is blij.
36.Kg3?! Td2 37.f4 Pf7 38.b3 Ted8 39.Kg4?!
39. Txe4 Pd6 moet vermeden worden. Net als Van Wely tegen Smeets is Timman niet bang om met zijn koning het veld in te gaan, het verschil is wel dat wit hier geen dreigingen heeft.
39…g5! 40.Pg6?!
40.fxg5 hxg5 en er dreigt 41… Ph6+, maar met een kwaliteit minder had wit nog wat kunnen aanmodderen.
40…Kg7! 41.Pe7
41.Kh5 was consequent geweest, maar na 41…T2d3 heeft wit een probleem. In de partij ook, want hij gaat mat.
41…h5+! 0-1
42.Kxh5 Th8+ 43. Kg4 Tg2+ 44. Tg3 Th4 mat of 42.Kg3 h4+ 43.Kg4 Tg2+ 44.Kh5 Th8 mat.
Het open toernooi was sterk bezet met maar liefst tien grootmeesters. Vaak worden weekendtoernooien beslist door indelingsgeluk en dat was nu ook het geval: de Azerbeidzjaanse grootmeester Namig Guliyev speelde een goed toernooi met 5.5 uit 6 en een TPR van 2638, maar qua TPR waren de prestaties van vooral Zhaoqin Peng (2805!) en Hing Ting Lai (2680) beter. Maar het gaat om de punten natuurlijk! Ook de prestatie van de 14-jarige Max Warmerdam (4.5 punten, TPR 2443) mag genoemd worden. Ziet u hier de eindstand.
Foto’s: Serdijn/toernooiwebsite