Reinderman oppermachtig bij Batavia

Met grote overmacht heeft Dimitri Reinderman het Bataviatoernooi in Amsterdam weten te winnen. De Amsterdamse grootmeester scoorde 7 uit 9 en bleef als enige ongeslagen. Jorden van Foreest, die hard op weg was naar een grootmeesternorm, zal met gemengde gevoelens aan het toernooi terugdenken.

Hij had nog 1 uit 2 nodig uit de laatste twee ronden, maar nadat hij eerst met wit onderuit was gegaan tegen Robby Kevlishvili, verloor hij tot overmaat van ramp ook nog van IM Andreas Heimann in de laatste ronde. Gek genoeg werd hij wel ongedeeld tweede met 5½ punten, met maar liefst één punt voorsprong op het achtervolgende gezelschap. Daaronder bevonden zich de Nederlanders Lars Ootes en Etienne Goudriaan. Laatstgenoemde won en passant de schoonheidsprijs voor zijn tweede ronde partij tegen GM Roland Schmaltz. Die kunt u bewonderen met de analyses van de winnaar zelf. Klik dan hier.

Zoals het een toernooiwinnaar betaamt, hield Reinderman een slotwoordje bij de prijsuitreiking (zie foto).

(Het slotwoord van winnaar Dimitri Reinderman. De foto is genomen door Bas Beekhuizen voor de toernooisite)

Wat hij daarbij gezegd heeft, weet ik niet, maar hij zal ongetwijfeld een korte terugblik gegeven hebben op deze enerverende tienkamp.

Na zijn soevereine vier uit vier (waarbij Reinderman zijn tegenstanders redelijk gemakkelijk had opgerold) was het de Belg Stef Soors die hem van zijn 100%-score afhielp. Daarna was het collega GM Daniel Gormally die ook snel alle muziek uit de stelling haalde, zodat een nieuw halfje moest worden bijgeschreven. In ronde zeven kwam Reinderman met wit tegen Nico Zwirs zwaar in de problemen. Hij gaf een kwaliteit tegen een pion, maar zwart hield riante winstkansen.

Toch bleef de Amsterdammer taai overeind en op zet 45 had hij wederom een halfje aan zijn totaal toegevoegd. Tegen Etienne Goudriaan speelde hij wederom een uitstekende partij en zeker toen laatstgenoemde zich verrekende, mocht er een vol punt bijgeschreven worden. Dan was er nog de partij tegen Lars Ootes in de laatste ronde, die remise moest maken voor een IM-norm, terwijl Reinderman liever niet wilde verliezen. Het werd een complete wildwestpartij die eindigde in eeuwig schaak. Ootes had overigens al drie normen, hij moet de 2400 passeren voor de titel.

Zoals gezegd verliep het toernooi voor Jorden van Foreest aanvankelijk heel voorspoedig. Hoewel hij een nul had opgelopen tegen Reinderman, bleef hij het goed doen. Virtueel kwam hij ergens zelfs boven de 2500 Elogrens uit. Dat is altijd prettig als er straks drie GM-normen achter zijn naam zullen prijken; dan mag meteen de grootmeestertitel aangevraagd worden. Overigens zal die nog slechts een kwestie van tijd zijn.

Wie ook van zich deed spreken was Robby Kevlishvili. Daar zag het aanvankelijk helemaal niet naar uit. Hij begon met slechts ½ uit 5, maar het keerpunt was de partij tegen Nico Zwirs, die hij wist te winnen. Vervolgens versloeg hij de sterke Heimann in grootse stijl. Een overwinning op Van Foreest in de voorlaatste ronde bracht hem zelfs nog even in de buurt van een IM-norm, maar daarvoor moest hij winnen van Stef Soors. Die was niet genegen om mee te werken aan dit feestje, de partij eindigde in remise.

De eindstand:

Analyses

Een bijzonder boeiend en ingewikkeld pionneneindspel kwam op het bord in de volgende partij.

Van Foreest, Jorden – Ootes, Lars

Nadat wit in het middenspel een pionnetje had buitgemaakt, leek er weinig aan de hand voor zwart. Het ging om een (ogenschijnlijk) waardeloze dubbelpion op de c-lijn. Toen er heel wat stukken van het bord verdwenen en er een dame-eindspel ontstaan was, leek de remisemarge nog altijd groot. Maar nadat zwart noodgedwongen moest afwikkelen naar een pionneneindspel, begon de dubbelpion plotseling een factor van belang te worden. Het betekende dat wit over een zogenaamd reservetempo extra beschikt en dat is altijd gunstig!

33. Kg2 Ke7 34. Kf3 Kd6 35. Ke4 Ke6 36. h4 Kd6 37. c4!

Wits plan is om zwart ‘uit te temperen’ en dan met de koning de stelling binnen te lopen. Daartoe zal hij zo nodig de extra pionzetten, die hij tot zijn beschikking heeft, voor gaan gebruiken. Maar eerst dient hij zwart zijn eigen pionzetten prijs te laten geven. En dat is bepaald niet gemakkelijk, maar Van Foreest toont zich een waar eindspelkunstenaar.

37…Ke6 38. Kf4 Kf6 39. Kg4!

Wit houdt zijn pionzetten zoveel mogelijk achter de hand.

39…h6

Om de entree van de witte koning via g5 te verhinderen, maar daarmee raakt hij al een belangrijk tempozetje kwijt. Helemaal mis is nu 39…Ke5? vanwege 40. Kg5 Kd4 41. Kh6 Kxc4 42. Kxh7 Kc3 43. Kxg6 Kxc2 44. h5 en zwart komt ‘meter te kort’.

40. Kf4

Wit vervolgt zijn manoeuvres met de koning.

40…Ke6 41. Ke4 Kd6

Noodzakelijk. Op 41…g5 volgt simpel 42. h5 waarna de witte koning ergens binnenkomt.

42. f3!

Knap gerekend van Van Foreest. Na een zet als 42. c3 volgt 42…Ke6 43. f3 Kd6 44. f4 Ke6 en wit komt niet goed uit met zijn pionzetten.

42…Ke6 43. f4 h5

De laatste pionzet die zwart tot zijn beschikking heeft. En dat betekent dat wit zijn extra pionzetje nog mooi achter de hand heeft kunnen houden.

De crux is dat zwart na 43…Kd6 geconfronteerd wordt met 44. f5

en na 43…Kf6 met 44. Kd5

44. c3!

Het laatste reservetempo wordt goed besteed.

44…Kf6

Nu volgt een wedloop, waarin er opnieuw een dame-eindspel op het bord komt, dat voor wit heel gunstig uitpakt. 44…Kd6 45. f5!

45. Kd5 Kf5 46. Kxc5 Kxf4 47. Kb6 g5 48. hxg5 Kxg5 49. c5 h4 50. c6 h3 51. c7 h2 52. c8=D h1=D 53. Dc6!

Dat speelt hij heel handig. De dame moet zo centraal mogelijk gezet worden om eventuele schaakjes te ontlopen.

53…De1 54. Kxa5

Zwart heeft nu geen schaakje vanwege de onhandige positie van zijn koning. Vandaar dat het slim is om de eigen koning zo ver mogelijk op te bergen.

54…Kh4 54…De5+?? 55. Db5

55. Ka6 Kh3

Zwart kan toch niets fatsoenlijks doen en op dit veld lijkt hij straks geen last te krijgen van een schaakje. Dat blijkt overigens niet waar te zijn…

56. a5 De5 57. c4 De7 58. c5 Df7 59. Kb6 Db3+ 60. Kc7

Bovenstaande opmerking wordt hier zichtbaar.

60…Kh2

Dan maar naar nog verdere oorden. 60…Df7+ faalt op 61. Dd7+

61. a6 Kg1 62. a7

Maar tegen het verder oprukken van de pionnen is geen kruid gewassen.

62…Df7+ 63. Kb6 Db3+ 64. Db5 Dd5 64…De6+ 65. c6 is ook uit.

65. c6 Dd8+ 66. Kb7 De7+ 67. c7 De4+ 68. Dc6

En hier vond Ootes het genoeg. Want na 68. Dc6 Db1+ kan de dame er met schaak tussen… 69. Db6+

1-0

Het slot van de volgende partij is heel interessant:

Kevlishvili, Robby – Heimann, Andreas

Wit staat overwegend en Kevlishvili heeft een aardig concept bedacht om de tegenstander tot overgave te dwingen.

31. Ph2!? Er was zelfs een nog overtuigendere weg naar de winst, namelijk met 31. Pc7! Tc8 32. Pd5 Dd8 (zie analysediagram)

en dan nu als klap op de vuurpijl 33. d7!!

31…Pf8?

Na deze blunder gaat het ineens hard. Zwart had een pion moeten geven met 31…Lh5 maar ook dan zou hij na 32. Dxf5 weinig overlevingskansen hebben.

32. Pxg4 fxg4 33. Pxf8 Kxf8 34. De4 Ook verschrikkelijk voor zwart is 34. Dh7 Td8 35. Lg6

34…Df7 35. De7+ Dxe7 36. dxe7+ Kf7 37. h5

En omdat er tegen de dreiging Lg6+ niets meer valt te ondernemen, gaf zwart het op.

1-0

Schmaltz, Roland – Van Foreest, Jorden

Een gek moment is de stelling die ontstond nadat zwart

17…Tc5

heeft gespeeld. De witte dame moet weg, maar waarschijnlijk dacht Schmaltz dat de jongeman zich vergist had.

18. Pa4??

Hij trapt in de val die Van Foreest had gezet.

18…Ta5!

En nu verliest wit inderdaad een stuk. De witspeler gaat nog even door, maar hij had zich de rest van de zetten kunnen besparen.

19. c3 Dc6 20. f5 Txa4 21. Th3 Ta1+ 22. Lb1 h6 23. Te1 Dc4 0-1

Van de toernooiwinnaar een fraai moment:

Reinderman, Dimitri – Goudriaan, Etienne

Wit heeft een prettig positioneel voordeeltje, vanwege zijn mooie centrumpositie. Veel is er echter nog niet aan de hand.

18…f6?!

Maar wel na deze zet. Natuurlijk wil zwart graag tot … e6-e5 komen, maar dat laat wit natuurlijk niet toe en ondertussen is het punt e6 danig zwak geworden.

19. De3! Kf7 20. Lh3

Wit voert de druk op e6 op.

20…Tce8 21. g5 Pef5

Het lijkt allemaal mee te vallen, maar Reinderman heeft een aardig tactisch intermezzo in gedachten.

22. gxf6! Pxe3

Zwart laat zich op de afwikkeling in. 22…Lxf6 23. Pe5+ Lxe5 24. Dxe5 is strategisch gezien verschrikkelijk.

23. Pe5+ Kxf6 24. Pxd7+ Ke7 25. Pxf8 Pxf1 26. Pfxe6

Het lijkt wel een combinatie uit het damspel, want slagenwisselingen volgen elkaar nog steeds op.

26…Lxd4+ 27. Lxd4

Het paard op f1 is ten dode opgeschreven. Ook na zwarts volgende zet, die Reinderman vermoedelijk al heeft zien aankomen.

27…Lc8

28. f5! gxf5 29. Pf4 Pd2 30. Tb2 Tg8+ 31. Kf2 P2c4 32. Pxd5+

En dit maakt de situatie helemaal hopeloos, vandaar dat zwart zich gewonnen gaf.

1-0

En tot slot mag de partij tussen de twee grote Nederlandse talenten niet ontbreken:

Van Foreest, Jorden – Kevlishvili, Robby

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 h6 8. Lh4 Db6 9. Dd2 Dxb2 10. Tb1 Da3 11. e5 dxe5 12. fxe5 g5 13. Lg3

IM Merijn van Delft, die een zeer onderhoudend blog bijhield tijdens het toernooi, is zeer goed ingewijd in deze ‘vergiftigde pionvariant’, die vroeger ook al op het repertoire van Bobby Fischer stond. De theorie schrijdt steeds verder voort sinds de intrede van de sterke engines. Van Foreest blijkt ook een specialist te zijn; met het gloednieuwe boek van de Indiase grootmeester Negi en de database als hulpmiddelen komt hij met een zet die helemaal heet van de naald is. Uit een partij Radjabov-Grischuk, van een week geleden. In wat voor wereld leven we…?

13…Ph5 14. Pe4 Pd7 15. Tb3 Dxa2 16. Le2 Da1+ 17. Ld1 Pc5 18. Pxc5 Pxg3 19. hxg3 Lxc5

Hier hield de theoriekennis van Kevlishvili op, maar hij slaagde er achter het bord in om alle goede zetten te vinden. Een bijzonder knappe prestatie!

20. c3 Da5 21. O-O Dc7 22. Lh5 Tf8 23. De1 Ld7 24. Kh2 O-O-O 25. Lf3 b5 26. De4

Hier introduceert Van Foreest pas een nieuwtje. In de correspondentiepartij Meye-Simakov, ICCF 2013, ook al aangegeven door Van Delft, volgde 26. Da1 Overigens vindt mijn engine het allemaal maar niets voor wit…

26…Db6 27. Tb2 Kc7 28. Ta1

Wit heeft nu al zijn stukken klaar staan voor een initiatief tegen de zwarte koning, maar het blijkt bepaald niet mee te vallen om die uit te roken.

28…h5

Hij doet gewoon alsof zijn neus bloedt en zegt als het ware: ‘kom maar op met al die offers’.

29. c4?

Gebaseerd op een misrekening. Tijdens de partij keek ik naar 29. Tba2 maar dan blijkt 29…Ta8 redelijk afdoende, hoewel wit met 30. Dd3 Ta7 31. Pb3 wel het spel gaande houdt.

29…Lxd4 30. cxb5 Lxb5 31. Tc1+ Hij had zijn kaarten gezet op 31. Txb5 axb5 32. Ta7+ maar het is geen mat na 32…Dxa7 33. Dc6+ Kb8 en dan is het dus ineens over en sluiten voor wit.

31…Kd7 Vooral niet 31…Kb8?? 32. Da8#

32. Tc4 Lxb2 33. Dd3+

En maar meteen opgegeven want er is geen redden meer aan. Een knap gevoerde verdediging van Kevlishvili.

0-1

Alle foto’s zijn genomen door Bas Beekhuizen voor de toernooisite)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.