Giri verslaat Leko, door naar laatste zestien
Anish Giri heeft de laatste zestien van het Worldcuptoernooi in Baku bereikt. Onze landgenoot hield zijn zwartpartij keurig remise en versloeg vervolgens de vice-wereldkampioen van 2004 met wit. In de volgende ronde speelt de Nederlands kampioen tegen de Pool Wojtaszek, die Granda Zuniga versloeg. Geen mogelijkheid tot revanche dus voor Giri, die in de vorige worldcup twee jaar geleden door de Peruaan werd uitgeschakeld.
Naast Giri en Wojtaszek hebben nog zeven spelers (allen met ratings boven de 2700) zich al geplaatst voor de laatste zestien: Ding Liren, Yi Wei, Eljanov (6 uit 6!), Jakovenko, Caruana, Mamedyarov en Karjakin (ook allemaal spelers die het toernooi zouden kunnen winnen). Voor Giri is het goed nieuws dat Grischuk is uitgeschakeld: diens rating is inmiddels (virtueel) gezakt tot 2752 en het moet raar lopen wil Giri zich niet plaatsen voor het kandidatentoernooi.
De match tussen Giri en Leko was tussen twee spelers die de reputatie hebben snel tevreden te zijn met remise. De wereldkampioen was niet te beroerd dat op Twitter in te wrijven:
In eerste instantie kreeg Carlsen een beetje gelijk, de eerste partij was een niet al te boeiende remise. Of nou ja, het leek erg spectaculair, kwaliteitsoffer, stukoffer, koning in het midden etc., maar het grootste gedeelte van de partij was al eerder gespeeld. Maar vandaag gaf Giri een goed antwoord op de tweet van Carlsen! Niet alleen op Twitter:
maar ook op het schaakbord:
Een bijzonder goede technische prestatie zelfs. Een partij waarin het leek alsof Giri niets bijzonders deed, maar toch werd Leko langzaam weggedrukt. Het bestuderen waard! Maar eerst nog de eerste partij:
Leko,Peter – Giri,Anish
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le3 Pg4 7.Lc1 Pf6 8.f3 e6 9.Le3 b5 10.Dd2 Pbd7 11.g4 h6 12.0-0-0 b4 13.Pce2 Dc7 14.h4 d5
Een flankaanval moet met een centrumopstoot beantwoord worden! Maar met de zwarte koning nog in het midden is dat niet zonder risico, een dilemma dat vaak in de Engelse aanval voorkomt. Lange theoretische varianten trouwens ook.
15.Lf4 e5 16.Lh2
Pent niet alleen de e-pion, maar blokkeert ook de h-lijn zodat g5 kan gaan spelen.
16…dxe4 17.g5 hxg5 18.hxg5 Txh2
Een truc die even de kleine kwaliteit winst, maar uiteindelijk echt een kwaliteitsoffer blijkt. Veel keus heeft zwart hier ook niet.
19.Txh2 exd4
20.Th4
Dit wint (praktisch gezien) het stuk terug. Ook 20.Th8 Pd5 21.Dxd4 Lb7 22.fxe4 is een vaker gespeeld alternatief. Toren, pion en initiatief weegt dan op tegen loper en paard.
20…Pg4
Iets als 20…Pd5 om het stuk te houden is gevaarlijk, na 21.Txe4+ Le7 22.Dxd4 Lb7 23.Dxg7 staat wit materieel al ongeveer gelijk en heeft hij ook nog aanval.
21.Txg4 Pc5 22.Th4 d3
Het stuk slaan heeft wit tijd gekost (twee zetten). Die tijd heeft zwart gebruikt om te ontwikkelen en zijn centrum te behouden.
23.Pd4 Lb7 24.Th8 0-0-0 25.g6
Nu pas wordt de eerste nieuwe zet gespeeld. 25.Kb1 dxc2+ 26.Dxc2 exf3 27.Dd2 Le4+ 28.Ka1 Kb7 29.Lc4 leidde tot winst voor wit in Jakovenko-Artemiev, Rusland 2013. Giri had tot hier snel gespeeld en zal deze partij (en een verbetering van het zwarte spel) ongetwijfeld bestudeerd hebben. De tekstzet heeft vermoedelijk als idee dat een eventueel zwart paard op e6 gepend kan worden door Lh3.
25…fxg6 26.fxe4 Lxe4 27.Pb3 Pxb3+
27…Pe6 kan overigens nog steeds wel, 28.Lh3 Lf5
28.axb3 Le7 29.Lxd3
29.Txd8+ Dxd8! dreigt damewinst met Lg5 en de witte koning kan niet naar b1 (wegens dxc2+).
29…Txh8 ½-½ Zwart staat een pion voor, wit een veiligere koning. De stelling is gelijk maar nog niet doods. Giri had zwart, Leko had minder tijd, dat zouden redenen kunnen zijn om hier tot remise te besluiten.
Kent u dat, dat u een partij verloren heeft, en u na afloop geen idee heeft waar u de fout in ging? Dat gevoel zal Peter Leko wellicht gehad hebben na de tweede matchpartij. Hij kwam bijna gelijk te staan, maar net niet helemaal, en duidelijke manieren om een gelijke stelling te bereiken waren er niet. Wit bleef beter staan, had nog geen duidelijk winstplan maar na een paar onnauwkeurige zetten van zwart drong wit met toren en paard beslissend binnen. Heel knap gepeeld van Giri!
Giri,Anish – Leko,Peter
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.g3 d5 4.Lg2 Le7 5.Pf3 0-0 6.0-0 dxc4 7.Dc2 a6 8.a4 Ld7 9.Dxc4 Lc6 10.Lg5
Dit had Giri nog niet eerder gespeeld, tot nu toe speelde hij steeds hier 10.Lf4. Leko had de zet wel al drie keer tegen zich gehad.
10…Ld5 11.Dc2
Vorige tegenstanders van Leko gingen naar d3 (waarna zwart meteen c5 speelt), maar dit is ook nog heel bekend.
11…Le4 12.Dd1 c5 13.dxc5 Lxc5 14.Pbd2 Lc6 15.Pe5 Lxg2 16.Kxg2
Het is op zich een succesje voor zwart dat hij de Catalaanse loper heeft afgeruild, maar hij staat nog iets achter in ontwikkeling en daarom nog niet gelijk. Je zou misschien verwachten dat zwart dat wel kan oplossen en de remise dan binnen is, maar dat blijkt voor de man die vroeger vaak ‘The Equalizer’ genoemd werd toch geen makkelijke opdracht. 16…Le7 17.Tc1 Pbd7 18.Pxd7 Dxd7 19.Pf3 Dxd1
Zwart wil vast zoveel mogelijk ruilen, maar hij geeft wit wel een tempo zo, de toren gaat gratis naar d1. Misschien dat hij na 19…Tfd8 bang was voor 20.Db3, maar dan ziet 20. …b5 er ok uit, de dame kan dan naar b7.
20.Tfxd1 Tfc8
Na 20…h6 kan wit met 21.Lxf6 Lxf6 22.b3 een stelling krijgen die een beetje lijkt op Giri-Topalov: schaaksite.nl/topalov-winnaar-carlsen-verliest-ook-nog-van-hammer , tweede partij.
21.Pe5 h6 22.Ld2 Td8 23.Pd3
Wit lijkt niet veel te hebben hier. Tc7 is een mogelijke dreiging, maar die is makkelijk te voorkomen. Zwart heeft geen zwaktes, de stukkenactiviteit scheelt ook niet veel, en ik zag terwijl ik live online meekeek ook geen plan voor wit hier. Knap dus dat Giri er iets van weet te maken!
23…Tdc8
Omdat op 23…Tac8 24.La5 licht vervelend is.
24.f4
Wit pakt wat ruimte en geeft e5 als eventueel steunpunt dekking.
24…Kf8 25.Kf3 Pd7 26.Le3 Ke8
26…Lf6 voorkomt wits volgende zet, maar dan komt een keer e4-e5.
27.Ld4 Lf6 28.Lxf6 Pxf6 29.Pe5
Ook na loperruil blijft zwart wat problemen houden: het witte paard is actiever dan het zwarte.
29…Ke7
29…Txc1 30.Txc1 Pd7 31.Tc7 Pxe5+ 32.fxe5 b5 33.axb5 axb5 34.Tb7 was het overwegen waard: wit wint een pion, maar het lijkt me wel binnen de remisegrenzen en zwart heeft in ieder geval een concrete stelling op het bord.
30.e4 Txc1
Weer een concessie, maar zwart had niet zo veel zetten, hij moet c7 en d7 blijven dekken.
31.Txc1 Pe8
Dit paard zal nooit meer bewegen en uiteindelijk op e8 zelfs sterven…
32.Pd3 a5
En hier (of ook nog op de volgende zet) ligt 32…Td8 meer voor de hand. In plaats daarvan gaat de toren naar b6, maar juist op de d-lijn penetreert wit de zwarte stelling.
33.Tc5 Kd6?! 34.Tc3 Ta6?! 35.e5+! Ke7 36.Pc5! Tb6 37.Td3!
Wit heeft eindelijk een doelwit gevonden: de pion op f7. Die kan hij met toren en paard gaan aanvallen.
37…Txb2 38.Td7+ Kf8 39.Pxb7 Tb3+ 40.Kg4 Tb4?
Leko was ook nog in tijdnood en het is niet gek dat hij hier de beste verdediging niet vond: na 40…g6! 41.Pd8 f5+! heeft zwart goede remisekansen. Op zet 41 heeft wit wel mogelijk betere alternatieven, zoals een koningszet.
41.Pd8 Kg8
De zwarte stelling stort in. 41…f5+ 42.Kh5 zou het er niet beter op maken.
42.Te7 f5+ 43.Kh5 Kh7
Hoopt nog op een matnet, maar daarvoor moet wit wel meewerken.
44.Txe8 Tb2
45.h3
45.h4 g6# zou de bovengenoemde medewerking zijn.
45…Th2 46.Kh4 1-0
Twee enige zetten achter elkaar, maar ruim genoeg voor de winst.
In de eerste partij koos Giri voor een actieve verdediging, al had ik graag de duizelingwekkende varianten na 26. Lh3 willen zien, die de computer gaf. Ik had de indruk dat Leko voor veiligheid koos. In de tweede partij speelde Giri à la Carlsen: de druk langzaam steeds meer opvoeren, totdat de tegenstander bezwijkt. En dat kandidatentoernooi is nu ook wel zeker.
Dat twitteren over en weer is iets nieuws. Het maakt op mij een wat kinderachtige en weinig professionele indruk.
Leuke chemie tussen Carlsen en Giri! In psychologische zin is hij al de uitdager van Carlsen ("After Carlsen" is toch wel een prikkelende titel), in schaaktechnische zin is hij hard onderweg.
Stuk prettiger allemaal dan relaties als Karpov-Kasparov en Topalov-Kramnik waar we in de schaakwereld mee ‘opgevoed’ zijn.
In bordpartijen is 25. g6 inderdaad de eerste nieuwe zet. Maar in Correspondentieschaak (waar het mogelijk is om zulke scherpe varianten heel diep te analyseren) was pas de laatste (!) zet 29. Lxd3 de eerste nieuwe zet.
Ik krijg steeds meer het vermoeden dat 2700+ spelers steeds vaker Correspondentie "theorie" gaan gebruiken als leidraad in hun voorbereiding. Als je alleen partijen van het hoogste niveau neemt heb je natuurlijk al de garantie dat alles door de computer is "goedgekeurd" en dus speelbaar is.
Giri en Carlsen komen bij mij altijd zeer volwassen over. Ze zullen het wel een leuk spelletje vinden elkaar de maat te nemen. Ik hoop dat Giri zich zo blijft ontwikkelen, dan komt ie Magnus vast een keer tegen in een WK match.
Giri tegen Carlsen in een WK match zal uitlopen op 12 remises vrees ik.
En daarmee wordt je geen nieuwe wereldkampioen! Moet Giri toch iets bedenken.