Jorden van Foreest wint Groningen samen met Indiër Shyam
De laatste drie ronden in de hoofdgroep van het Groninger Chessfestival bracht prachtig schaak en de nodige dramatiek. Om te beginnen mogen we de jonge grootmeester Jorden van Foreest feliciteren met de overwinning van de hoofdgroep die hij met 7½ uit 9 samen met de Indiër Sundar Shyam deelde.
Op een punt achterstand vinden we een heel peloton van vijf spelers, waaronder de Nederlanders Barry Brink, Ivo Maris en Stefan Kuipers.
Waar is dan grootmeester Jan Werle gebleven, zullen de regelmatige lezers van deze verslagen zich afvragen. Die stond na zes ronden toch met 5½ uit 6 samen met Van Foreest aan de leiding. Dat klopt inderdaad.
Maar alles wat fout kon gaan, ging fout. Straks een korte bloemlezing van de dramatische ineenstorting van deze sympathieke Friese Groninger.
Allereerst het toernooiverloop van Jorden (zie foto Harry Gielen). Die won in de zevende ronde een zwaar bevochten eindspel van Migchiel de Jong en daarmee nam hij alleen de leiding. Maar toen kwam hij in de achtste ronde de man met de hamer tegen in de persoon van GM Boruchovsky. Die slaagde erin om na een grootscheepse tactische slagenwisseling de stelling met een curieuze materiaalverhouding naar zijn hand te zetten. Wit had twee stukken tegen een pion ingeboet, maar de zwarte stukken dansten als het ware door de witte koningsstelling heen totdat er een matnet was geweven. Daarmee kwam de Israëliër gezamenlijk aan de leiding.
Maar waar Van Foreest in de laatste ronde Sergey Kasparov – in een dame-eindspel met een pion meer – wist te verschalken, zag hij op het belendende bord dat Boruchovsky ten onder ging tegen de bovengenoemde Shyam. De partij had overigens in remise kunnen eindigden als Boruchovsky niet geblunderd had en dan had Jorden het toernooi alleen op zijn naam geschreven.
Wat was er dan gebeurd met Jan Werle? We hadden vorige keer afscheid genomen in het verslag waarin hij een eindspel van toren plus loper tegen toren en twee pionnen had weten te winnen. Dus de wereld zag er rooskleurig voor hem uit. Maar toen ontmoette hij Shyam. Die gooide er in een moeilijk middenspel een kwaliteitje tegenaan om de witte dame in de problemen te brengen. Die ging dan ook verloren maar Jan wist er nog wat materiaal voor te krijgen. Het tegenspel bestond in wat spel op de damevleugel, maar toen de Indiër de kans kreeg om zijn stukken in de aanval te werpen, was er geen houden meer aan. Jan toonde veerkracht door met zwart tegen IM Stefan Kuipers hem met open vizier te bestrijden. Vanuit de Franse opening kreeg hij al snel de overhand en op een gegeven moment maakte hij een pionnetje en later nog een buit. Het was toen zaak om de mogelijke tegenkansen teniet te doen en dat deed hij lange tijd voortreffelijk. Maar op de 48ste werden de verwikkelingen – die hij tot op dat moment onder controle had weten te houden – hem teveel. Eerst ontglipte hem een onnauwkeurigheid en een zet later, blunderde hij verschrikkelijk, waardoor hij een vol punt verloren zag gaan. In de laatste ronde was hij geen schim meer van de speler die hij normaliter is. Hoewel hij nog op enig voordeel kon bogen tegen Ivo Maris – die overigens een uitstekend toernooi speelde – was dat niet meer aan hem besteed. Werle had het overzicht niet meer en verloor eigenlijk als een kind.
Niettemin was het leuk om te zien hoe hij als strategische speler in de beginfase fris van de lever speelde en geen enkele complicatie schuwde. Het toernooi heeft drie ronden te lang voor hem geduurd.
De eindstand na 9 ronden:
Uit de laatste drie ronden heb ik veel partijen voor u geanalyseerd die van belang waren voor de eindstand. Hieronder treft u mijn bevindingen aan.
ANALYSES OPEN TOERNOOI
|
|
|
De Jong, Migchiel – Van Foreest, Jorden
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Ld7 4. c4 Lxb5 5. cxb5 Pf6 6. Pc3 g6 7. d4 cxd4 8. Pxd4 Lg7 9. O-O O-O 10. De2 Pbd7 11. Td1 Tc8 12. a4 Da5 13. Ld2 Db4 14. Le1 Dc4 15. Pc6 De6 16. Pxa7 Ta8 17. b6 Pxb6 18. Pab5 Tfc8 19. a5 Pbd7 20. Tac1 Lh6 21. Tc2 Dc4 22. Pa3 Db3 23. f3 Txa5 24. Pd5 Txc2 25. Pxc2 Ta2 26. Pd4 Dxb2 27. Dxb2 Txb2 28. Lc3 Ta2 29. Pxe7+ Kf8 30. Pc8 d5 31. Pb5 dxe4 32. fxe4 Le3+ 33. Kf1 Tf2+ 34. Ke1 Txg2 35. Td6 Tc2 36. e5 Pe4 37. Txd7 Pxc3 38. Pxc3 Txc3 39. Pd6 Ld4 40. Pxf7 b5 41. Kd2 41. Txd4 Kxf7 42. Td7+ Ke6 43. Txh7 Tc5
41…Th3 42. e6
In dit gecompliceerde eindspel toont de jonge zwartspeler zich een ware eindspelkunstenaar.
42…Lc3+ 43. Kc2
Het was moeilijk te voorzien dat de koning hier tactisch niet goed staat. Wit kon ook de andere kant op met 43. Ke2 maar dan zou 43…Txh2+ 44. Kf3 Th3+ 45. Ke4 Th5 46. Pd8 Te5+ 47. Kd3 Lb2 48. Txh7 La3 hem ook in de problemen brengen. Overigens vecht wit nog altijd hier.
43…b4 44. Pd6
44…b3+!
Dit is de manier om af te wikkelen naar een kansrijk, zo niet gewonnen toreneindspel.
45. Kxb3 Le5+ 46. Kc4 Lxd6 47. Txd6 Ke7
48. Ta6
In de regel winnen twee verbonden vrijpionnen altijd van een losse, tenzij die op een of andere wijze voldoende gewicht in de schaal legt. Zwart heeft grote winstkansen na 48. Td2 Kxe6 49. Kd4 Kf5 50. Tf2+ Kg4 omdat de zwarte koning erg goed staat.
48…Txh2 49. Kd5 Kf6!
Een belangrijke zet, anders zou de zwarte koning niet goed komen te staan.
50. Ta7 Td2+ 51. Ke4 h5 52. Ta6 52. e7 Te2+ 53. Kf3 Txe7 is natuurlijk ook gedaan.
52…Te2+ Na 52…Te2+ 53. Kd5 Te5+ wint zwart de pion.
0-1
Werle, Jan – Shyam, Sundar M
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4 5. cxd5 exd5 6. Lg5 h6 7. Lxf6 Dxf6 8. Da4+ Pc6 9. e3 O-O 10. Le2 a6 11. O-O Le6 12. Tfc1 Ld6 13. a3 Pe7 14. Dd1 Tad8 15. b4 c6 16. Pa4 g5 17. Pc5 Lc8 18. a4 Pg6 19. g3 h5 20. Pd2 Kg7
In deze stelling heet wit weinig zin om … h5-h4 toe te laten, dus hij neemt pion h5 van het bord.
21. Lxh5 Th8 22. Pf1
Misschien heeft hij hier buit de waard gerekend. Zwart brengt een gevaarlijk kwaliteitsoffer.
Nu zou wit graag 22. Lg4 spelen, maar dan zou hij verrast worden met 22…Txh2! 23. Kxh2?? [Gek genoeg is 23. Df3! nog wel oké voor wit: 23…Tdh8 24. Dxf6+ Kxf6 25. Lxc8 Th1+ 26. Kg2 T1h2+ 27. Kf1 Txc8 28. Pf3 Th1+ 29. Ke2 Txc1 30. Txc1 en wit heeft een beter eindspel.] 23…Dxf2+ 24. Kh1 Lxg4 25. Dxg4 en het gaat mat na 25…Th8+
22…Txh5 23. Dxh5 g4
De dame dreigt nu ingesloten te worden, maar Jan heeft nog een oplossing.
24. f4 Gezien het vervolg was 24. h4 beter
24…Le7 25. Dg5 Dd6
26. Pxb7
Zo was hij het allemaal van plan.
26…Dd7! 26…Lxb7 27. Dxg4 is zelfs ietsje beter voor wit.
27. Pxd8 Lxg5 28. Pxc6 Lf6 29. b5
Wit heeft compensatie, maar voor hoeveel? 29. Tc5 viel het overwegen.
29…Lb7 30. Pb8 Dd6 31. Pxa6 Lxa6 32. Tc6 Db4
33. Txa6?
Na deze zet staat de toren teveel buitenspel. 33. bxa6 was noodzakelijk hoewel er dan stevig gerekend dient te worden: 33…Lxd4!? 34. Td1! Lf6 35. Txd5 Pe7 36. Tb5 Dxa4 37. Tcb6 en misschien houdt wit stand, hoewel zwart alle kansen aan zijn zijde heeft.
33…Pe7 34. Ta2 Pf5
De zwarte stukken trekken allemaal ten strijde. Tegen zoveel geweld is de witte koning niet opgewassen.
35. Te2
35…Pxd4!
Een mooi offer.
36. exd4 Lxd4+ 37. Kg2 Db3 38. Pd2 Dd1 0-1
Van Foreest, Jorden – Boruchovsky, Avital
1. d4 Pf6 2. Pf3 g6 3. c4 Lg7 4. e3 O-O 5. Le2 a6 6. O-O c5 7. dxc5 Dc7 8. Pc3 Dxc5 9. e4 d6 10. Le3 Da5 11. h3 Ld7 12. Db3 Pc6 13. Pd5 b5 14. cxb5 axb5 15. Pb6 Tab8 16. a4 16. Pxd7 Pxd7 17. Tac1+=
16…bxa4 17. Txa4
In deze geladen stelling begint de zwartspeler een uitgekiende combinatie waarmee hij gelijkspel wil afdwingen.
17…Pd4!? 18. Txa5 Op 18. Lxd4 heeft hij 18…Dxa4 19. Dxa4 Lxa4 20. Pxa4 Tb4 bij de hand, waarna het resterende eindspel na 21. Pc3 Pxe4! 22. Pxe4 Lxd4 eerder beter voor zwart is.
18…Pxb3 19. Ta7 19. Ta3?! Pc5 is niet zo aantrekkelijk voor wit omdat pion e4 hangt en 20. e5? niet kan vanwege 20…Txb6 21. exf6 Lxf6 met pionwinst voor zwart.
19…Le6 20. e5
Eigenlijk allemaal min of meer gedwongen. 20. Txe7 Pxe4 geeft zwart een iets prettigere stelling vanwege zijn sterke lopers.
20…dxe5 21. Pxe5?!
Misschien iets te voortvarend. Wit had nu heel koelbloedig verder moeten gaan met 21. Td1 waarna de kansen in evenwicht zijn.
21…Txb6!
Een wending die Jorden wel gezien zal hebben.
22. Lxb6 Pd5
Een dubbele aanval, want Lb6 en Pe5 hangen allebei.
23. Lc4!
Dit zal de planning geweest zijn.
23…Pxb6 24. Lxe6 fxe6 25. Pc6
Wit heet twee stukken tegen een toren ingeleverd maar de zwarte stukken staan op merkwaardige velden terechtgekomen en daarbij hangt pion e7. Kortom: het lijkt erop dat wit niet veel problemen ondervindt.
25…Pd4
Zwart centraliseert zijn voorste paard.
26. Pxe7+ Kh8 27. Te1
Hier blijkt de toren een beetje onhandig te staan.
Waarschijnlijk had wit de komende gevaren kunnen bezweren met 27. Td1! Te8 28. Ta6 en het witte paard op e7 ontsnapt na 28…Pa8 [28…Txe7 29. Txb6 Le5 30. g3 leidt tot een ongeveer gelijke stelling.] 29. Pc6 en remise lijkt heel waarschijnlijk.
27…Pc4
De zwarte paarden ogen mooi.
28. Te4?!
Gek genoeg komt wit na deze normale zet zwaar in de problemen. Met 28. Td7 Pxb2 29. Te4 e5 30. Th4 was het allemaal nog te doen geweest.
28…Pd2! 29. Tg4
Zo heeft hij het uitgedokterd, maar er zit een groot lek in zijn variant.
29…Pe2+ 30. Kh1 Txf2
Zwart negeert de witte dreigingen en collecteert zelf een belangrijke pion. Met deze stukkenconfiguratie krijgt hij ook meteen spel tegen de witte koning.
31. Pc6
Dat moest wel. Hij moet veld e5 dekken omdat anders de loper via e5 ook nog aan de zwarte aanval gaat deelnemen.
Na een zet als 31. Ta8+ Lf8 32. Td8 Pf1! krijgt zwart een gevaarlijk initiatief dat ik mat of in materiaalwinst eindigt. Ik geef een willekeurige illustratie van de prachtige samenwerking tussen de zwarte stukken: 33. b4 Kg7 34. Pc6 Pe3 35. Te4 Pg3+ (zie analysediagram)
36. Kh2 [36. Kg1 Txg2#] 36…Txg2#
31…Tf1+ 32. Kh2 Tf8 33. Te7 Pf1+ 34. Kh1 Pfg3+ 35. Kh2 Pf1+ 36. Kh1 Pe3 37. Ta4 Pg3+ 38. Kg1
Dit verliest ook, maar er was al geen verdediging meer tegen de gecombineerde werking van de zwarte stukken. Ook na 38. Kh2 zou wit het loodje moeten leggen, bijvoorbeeld: 38…Pef1+ 39. Kg1 Pe2+ 40. Kh1 Pfg3+ 41. Kh2 waarna de dansende zwarte paarden support krijgen van toren en loper na 41…Lh6 42. Txe6 Lf4 (zie analysediagram)
waarna het mat alleen valt te voorkomen ten koste van zware materiële verliezen. 43. b4 Pe4+ 44. Kh1 [44. g3 Lxg3+ 45. Kh1 Tf1+ 46. Kg2 Tf2+ 47. Kh1 Th2#] 44…Pf2#
38…h5 39. Txe6 Tf1+ 40. Kh2 Pef5
Het is jammer voor Jorden deze nederlaag, maar gezegd moet worden dat de Israëliër de slotfase bijzonder sterk heeft afgehandeld.
0-1
Kuipers, Stefan – Werle, Jan
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 4. Pge2 dxe4 5. a3 Le7 6. g4 e5 7. h3 h5 8. gxh5 Txh5 9. Lg2 exd4 10. Pxe4 Pc6 11. P4g3 Th8 12. Dd3 Pf6 13. Lg5 Pd5 14. Lxe7 Pdxe7 15. O-O-O Th4 16. Db5 Dd6 17. Kb1 Kf8 18. Pe4 Dg6 19. P2g3 a6 20. Db3 Tb8 21. Thg1 Le6 22. Dd3 Td8 23. Dd2 Ld5 24. Pc5 Lxg2 25. Txg2 Td5 26. Pd3 Dh6 27. De2 Txh3 28. Te1 Tg5 29. Tgg1 Kg8 30. Df3 Tg6 31. Te4 Th4 32. Te2 Tf6 33. Dg2 Th2 34. Df1 Te6 35. Pe4 b6 36. Te1 a5 37. Pc1 Dh4 38. Dd3 Th3 39. f3 Pg6 40. Tef1 Pge5 41. Da6 Te8 42. Pg5 Tg3 43. Txg3 Dxg3 44. f4
In deze uiterst gecompliceerde stelling volgt een groot tactisch vuistgevecht.
44…Dg2!? Het terugtrekken van het paard brengt wit in het voordeel: 44…Pg6 45. Pxf7! Kxf7 46. Dc4+ en de zwarte koning staat heel ongemakkelijk.
45. Te1
Pent het paard op e5.
45…Tf8!
Maar zwart gaat kalm uit de penning om Pg5 ook blijft hangen.
46. Db5
Dan gaat wit ineens aan Pc6 ‘hangen’.
46…Pf3
Maar zwart negeert de dreiging met een tegentruc!
47. Pxf3?!
De compensatie glipt wit uit de vingers.
47. Dxc6?? faalt op 47…Pd2+ 48. Ka1 Dxc6
47. Te2!? was ook interessant: 47…Dh1 48. Df5 en wit lijkt voldoende tegenspel te houden.
47…Dxf3 48. Tg1?! Ook na 48. Pd3! Td8 49. Df5 staat zwart beter, maar hier moet zwart goed oppassen.
48…Te8?
Ineens gaat het voordeel naar wit over. De dreigingen zijn ernstig. Na 48…De4! Op 49. Dg5 antwoordt zwart sterk met 49…Dg6! en dwingt daarmee dameruil af. 50. Dxg6 fxg6 51. Txg6 Pe7 52. Tg4 c5 en met een pion meer in het eindspel en goede stukken, zijn zwarts vooruitzichten riant.
49. Dg5! g6?
Een afschuwelijke fout die Jan onmiddellijk de partij kost. De enige manier om de partij nog voort te kunnen zetten was met 49…Kf8 50. Dxg7+ Ke7 51. Dg5+ hoewel wit na 51…f6 52. Df5! Kd8 53. Pd3 uitstekende vooruitzichten zou behouden.
50. Dh6!
Tegen de dreiging Th1 valt niets fatsoenlijks te verzinnen dan de dame in te leveren. Daar had Werle geen trek in dus gaf hij het op.
1-0
Kasparov, Sergey – De Jong, Migchiel
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 c5 4. exd5 Dxd5 5. Pgf3 cxd4 6. Lc4 Dd6 7. O-O Pf6 8. Pb3 Pc6 9. Pbxd4 Pxd4 10. Pxd4 a6 11. Te1 Dc7 12. Lf1 Lc5 13. Lg5 O-O 14. Lxf6 gxf6 15. Dg4+ Kh8 16. Dh4 Le7 17. Te3 Tg8 18. Tae1 f5 19. Dh5 Lf8 20. Tc3 Df4 21. Tc4 Dh6 22. Dxh6 Lxh6 23. g3 Ld7 24. Tc7 Tad8 25. Pf3 Lf4 26. Txb7 Lc6 27. Tb3 Le4 28. Lg2 Lb8 29. c3 La7 30. Ta3 Td6 31. Pe5 Td2 32. Tf1 Txb2 33. Txa6 Tb7 34. Lxe4 fxe4 35. Te1 Tc8 36. Tc6 Txc6 37. Pxc6 f5 38. Pxa7 Txa7 39. Te2 Kg7 40. Kg2 Kf6 41. f3 exf3+ 42. Kxf3 Ta3 43. Tc2 Ke5 44. Ke3 Kd5 45. Kf4 Ta4+ 46. c4+ Kd4 47. Te2 Ta6 48. Td2+ Kxc4 49. Ke5 Kc3 50. Tf2 Kd3 51. a3 Ke3 52. Ta2 h5 53. a4 Kf3 54. a5 h4 55. Ta3+ Kg4 56. Ta4+ Kg5 57. gxh4+ Kh5 58. h3 Kg6 59. Kd4 Kf6 60. Kc5 e5 61. Kd5 e4 62. Kd4 Td6+ 63. Ke3
Na een spannend duel waarin wit een pionnetje is voorgekomen, heeft zwart prima teruggevochten. We nemen de draad op bij deze zeer spannende stelling. Wit heeft virtueel een pion meer, maar belangrijker: hij heeft zijn toren achter de witte a-pion. Maar de twee verbonden vrijpionnen van zwart in het centrum bieden genoeg tegenspel zoals De Jong ook weet aan te tonen.
63…Ke5! 64. a6 f4+ 65. Kf2!
De enige zet. 65. Ke2 verliest zelfs voor wit: 65…f3+ 66. Ke3 Td3+ 67. Kf2 Td2+ 68. Ke1 e3 en er loopt een zwarte pion door.
65…f3!
Ook goed gespeeld.
66. a7 Td2+ 67. Ke1 e3
Zo heeft zwart zichzelf uitstekend tegenspel verschaft. Maar de witspeler heeft een grapje in petto.
68. Te4+!?
En blijkbaar raakt De Jong hiervan zo van de kook dat hij nu de fout in gaat.
68…Kxe4?
Weigering van het offer had remise opgeleverd. Bijvoorbeeld: 68…Kf5 69. Txe3 Ta2! [Vooral niet 69…f2+?? 70. Kxd2 f1=D 71. a8=D en wit wint.] 70. Txf3+ (zie analysediagram)
70…Ke6! En omdat wit pion a7 niet kan dekken, moet hij met zijn dubbele h-pion toestaan dat het eindspel niet te winnen valt. [Overigens niet 70…Kg6? wegens 71. h5+! Kg7 72. h6+ Kxh6 73. Tf7 En nu wint wit wel!]
69. a8=D+ Kf4 70. Db8+ Ke4 71. Db7+
Het lijkt nog heel lastig voor wit om de zwarte pionnen heel sterk zijn. Toch gaat hij ten onder, zoals Kasparov feilloos weet aan te tonen.
71…Kf4 72. Dc7+ Ke4 73. De7+
73…Kd3 Essentieel is dat 73…Kf4 faalt op 74. Dg5+ Ke4 75. Dg4+ en pion f3 gaat van het bord.
74. Dd6+ Ke4 75. De6+
75…Kd4
Het wrange voor zwart is dat die ‘lelijke’ dubbele h-pion veel velden dekken en dat kost zwart een cruciale pion. Ook 75…Kf4 gaat niet vanwege 76. Dg4+
76. Dg4+ Kd3 77. Dxf3 Kd4
Het is een hopeloze zaak geworden.
78. h5 Tf2 79. Dg4+ Kd3 80. h6 Th2
Effe opletten voor wit, er dreigt mat met … Th1#.
81. Df5+ 1-0
Boruchovsky, Avital – Shyam, Sundar M
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. g3 dxc4 5. Lg2 Pbd7 6. Pbd2 b5 7. Pe5 Pxe5 8. Lxa8 Dxd4 9. O-O Lc5 10. Pf3 Pxf3+ 11. Lxf3 Dxd1 12. Txd1 Ke7 13. Lf4 Ld6 14. Lc6 Ld7 15. Lxd7 Pxd7 16. a4 Tb8 17. axb5 Txb5 18. Txa7 Txb2 19. Kf1 e5 20. Ld2 Ke6 21. Le3 c3 22. Tc1 Tb3 23. Ta4 La3 24. Te1 Pb6 25. Ta7 Pd5 26. Ta6+ Ke7 27. Lc1 Lb2 28. Ta5 Ke6 29. Td1 Pb4 30. Lxb2 cxb2 31. Tb1 Kd6 32. Ta8 Kd7 33. Ta5 Kd6 34. Ta8 Kd5 35. Ke1 Pc2+ 36. Kd2 Pa3 37. Txa3 Txa3 38. Txb2 Ta7 39. h4 c5 40. f3 f5 41. Tb8 Ta2+ 42. Ke3 f4+ 43. gxf4 exf4+ 44. Kf2 c4 45. Tb7 c3 46. Txg7 Ta6 47. e4+ Kc4 48. Tc7+ Kb3 49. Tb7+ Ka3 50. Ke2 Td6 51. Txh7 c2 52. Tc7 Kb2 53. Tb7+ Kc1 54. h5 Td2+ 55. Ke1 Td1+ 56. Ke2 Th1 57. Tb5 Th3
58. Tc5??
Een afschuwelijke miskleun van Boruchovsky. Na een zet als 58. Tg5 moet het remise kunnen worden. Een voorbeeld van een mogelijk zetverloop: 58…Th2+ 59. Kd3 Tf2 60. Tg1+ Kb2 61. e5 Txf3+ 62. Ke4 Tg3 63. Tf1 f3 64. e6 Tg8 65. e7 Te8 66. Kxf3 Txe7 67. Kg4 c1=D 68. Txc1 Kxc1 69. Kf5 met remise.
58…Th2+! 59. Kf1 59. Kd3 Td2+ 60. Kc3 Kd1 en nu haalt zwart een dame bij terwijl de witte koning is afgesneden van zijn eigen pionnen: 61. Kb4 c1=D 62. Txc1+ Kxc1 63. e5 Te2 64. h6 Txe5 65. h7 Th5 en zwart wint.
59…Kd2 60. Kg1 Txh5
En wit gaf het op.
0-1
Kasparov, Sergey – Van Foreest, Jorden
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pc6 5. Pb5 d6 6. c4 Pf6 7. P1c3 a6 8. Pa3 Le7 9. Le2 O-O 10. O-O b6 11. Le3 Lb7 12. Db3 Pe5 13. f3 Ped7 14. Tfd1 Te8 15. Tac1 Tc8 16. Td2 d5 17. e5 dxc4 18. Lxc4 Pd5 19. Lxd5 Lxd5 20. Dd1 Lxa3 21. bxa3 Pxe5 22. Pxd5 Txc1 23. Dxc1 exd5 24. Dd1 Pc4 25. Txd5 De7 26. Lf2 Pe3 27. Lxe3 Dxe3+ 28. Kf1 Dxa3 29. Td8 De7 30. Txe8+ Dxe8 31. Dd6 Db5+ 32. Kf2 h6 33. Ke3 Dg5+ 34. Kf2 Dh4+ 35. Ke3 De1+ 36. Kf4 De2 37. Dxb6 Dxa2 38. Kg3
Van Foreest heeft met hard werken een pionnetje gewonnen en dat is in dit dame-eindspel de zeer gunstige a-pion geworden. De strategie voor zwart is om zijn koning zo veilig mogelijk op te bergen. Daarbij wil hij de dame zo lang mogelijk op a2 te houden waar zij pion h7 gedekt houdt en waar ook de a-pion ondersteund wordt om naar voren te komen.
38…a5 39. h4 h5!
Heel belangrijk: zwart moet geen h4-h5 toelaten, want dan zitten er soms eeuwig schaak kansjes in met ooit Dc8+, Kh7, Df5+ omdat in dat geval … g6 met hxg6+ wordt beantwoord waarna de koningsstelling helemaal open komt.
40. Db5 g6
41. f4
Wits enige kans. Hij moet de zwarte koningsstelling opengooien omdat zwart anders onverstoorbaar doorloopt met zijn vrijpion.
41…a4 42. De8+ Kh7 43. f5 gxf5
Dit kon zwart niet voorkomen, maar de schade valt mee.
44. Dd7 Db3+ 45. Kh2 Kg6 46. Dd8
Op het oog een lastige zet. De dame dreigt zowel via g5 als via g8 binnen te vallen. Jorden vangt het allemaal koeltjes op.
46…De3! 47. Dg8+ Kf6 48. Dh8+ 48. Dd8+ Kg7 en de koning staat volkomen veilig.
48…Ke7 49. Dxh5
Wit wil zelf ook een vrijpion hebben, maar hij komt veel te laat. Zwart mag nu centraliseren.
49…De5+ 50. Kh3 a3
En weer een stapje…
51. Dg5+ Kd7 Gek genoeg was 51…Kf8 iets handiger. Dan moet je wel zien dat je na 52. Dd8+ Kg7 53. Dg5+ Kh8 54. Dh5+ (zie analysediagram)
54…Kg8 kunt spelen met als mogelijk vervolg: 55. Dg5+ Dg7 56. Dd8+ Kh7 en nu is het meteen uit: 57. Da5 Dg4+ 58. Kh2 Dxh4+ 59. Kg1 Dd4+ 60. Kh1 Dd3 en de a-pion valt niet tegen te houden.
52. Dd2+ Dd6 Nu verdiende m.i. 52…Ke8! de voorkeur. 53. Dc2 De3+ 54. Kh2 Ke7 55. Dc7+ Kf6 56. Dc6+ Kg7 en met een veilige koning valt de promotie niet tegen te houden.
53. Da5 f4 54. Da7+ Ke8 55. Da8+ Ke7
Daar was het Jorden om begonnen. Op elk schaakje van wit antwoordt hij met een tegenschaak!
56. Kh2
Gaat in het aftrekschaak staan, maar er was geen goede zet meer voorhanden.
56. Da7+ Dd7+
56. De4+ De6+
56…f3+ 57. g3 Dd3
Hij dekt beide pionnen en bereidt de opmars van een van beide voor. De zwarte koning kan zichzelf verdedigen. 57…Dd2+ 58. Kh3 a2
58. Da7+ Kf6 59. Kh3
59…Kg7
Het is nu een kwestie van telkens een goede voortzetting kiezen, die nauwkeurig doorrekenen en dan spelen. Zo schreef Timman dat ooit in een analyse op. Als er zoveel winsten voorhanden zijn, moet je er gewoon een kiezen en die varianten goed berekenen en consequent volgen. Ook meteen winnend was 59…Df1+ 60. Kg4 De2 Maar dat is meer voor computers…
60. h5 Df5+ Hier geeft mijn engine een geforceerd mat in 25 aan. Ik heb het niet gecontroleerd… 60…Dd5
61. g4 Df6
De dame beschermt de zwarte koning en bereidt … f3-g2 voor. Dus kan wit de a-pion niet nemen.
62. h6+ Dxh6+
De beste zet, maar ineens switcht zwart van idee.
63. Kg3
63…Dd6+!
Jorden toont zich wederom in dit toernooi een uitstekend rekenaar.
64. Kxf3 Dd5+ 65. Kg3 a2
Zo komt de pion weer een veldje verder en vanwege de open witte koningsstelling valt de promotie niet meer te verhinderen.
66. Kf4 Dd2+ 67. Kf5 Dc2+ Na dit gepointeerde schaakje is de dame op a1 aanstaande! 67…Dc2+ 68. Kf4 Dc1+ 69. Kf5 a1=D
0-1
(De foto’s zijn van Harry Gielen)
