Giri en Van Wely ontsnappen met remise
In de elfde ronde stonden de beide Nederlandse deelnemers in de mastersgroep met de rug tegen de muur. Zij wisten op verschillende manieren te ontsnappen: Giri had geluk dat Adams de winstcombinatie niet zag, terwijl Van Wely met een spectaculair dameoffer het initiatief wist te pakken en genoeg tegenspel had om remise te maken. De strijd om de eerste plek is ondertussen niet zo spannend meer: wereldkampioen Carlsen staat een punt los en zal de voorsprong vast niet meer uit handen geven.
Masters
De partij van Van Wely was de partij van de dag.
Loek van Wely (2640) – David Navara (2730)
1.Pf3 c5 2.g3 Pc6 3.Lg2 g6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 Lg7 6.Pb3 d6 7.0-0 h5 8.h3 Le6 9.e4 Dd7
De zwarte opstelling is vooral bekend met verwisselde kleuren (Anglo-Grunfeld). Daar heeft wit dan tijd om Lh6 en h5 te spelen met een gevaarlijke aanval. Ook zonder Lh3 blijkt echter de zwarte aanval gevaarlijk.
10.Kh2 f5 11.exf5 gxf5
Nu heeft wit een probleem, want 12…h4 komt. Als wit zelf 12.h4 speelt is 12…f4 vervelend, bovendien komt er dan een zwart paard op g4. Het lukt Loek in eerste instantie niet een goede oplossing voor dit probleem te vinden.
12.P1d2 h4 13.gxh4 Pf6 14.Pf3 Pe4 15.Lg5 Lc4 16.Te1
Wit is overspeeld en als Navara nu de pion op f2 had meegepikt, had hij vast gewonnen. Slaan op b2 ziet er echter ook goed uit…
16…Lxb2 17.Pbd2!?
Een dameoffer! 17.Tb1 Pc3 18.Dd2 Pxb1 19.Txb1 Lg7 zou wit maar nauwelijks compensatie geven. Na de tekstzet staat zwart objectief wel beter, maar wit is degene die geniet!
17…Pc3?
Wie kan een dame versmaden? Zwart had echter beter gestaan als hij met 17…Pxg5 18.hxg5 Lf7 19.Tb1 Lc3 het offer geweigerd had. Wel zonder materiële voorsprong…
18.Pxc4 Pxd1 19.Taxd1
Voor de dame heeft wit twee stukken, spoedig ook een pion, en het belangrijkste: het initiatief.
19…Lg7 20.Pxd6+ Kf8 21.Pb5 Dc8 22.Lf4
Pc7 met eventueel Pe6+ is nu de dreiging.
22…Lf6
De veilige voortzetting was om meteen 22…e5 te spelen. Dat leidt na 23.Pd6 Db8 24.Pxe5 Pxe5 25.Lxe5 Lxe5+ 26.Txe5 Th6 27.Te8+ Dxe8 28.Pxe8 Txe8 tot een eindspel waarin zwart kleine winstkansen heeft.
23.Pc7 e5
Maar wint dit dan geen materiaal?
24.Pxe5 Lxe5 25.Txe5!
Nee! Wit offert nog een kwaliteit.
25…Pxe5 26.Lxe5
En zo heeft wit drie stukken en twee pionnen voor dame en toren. De witte lopers zijn echter heel sterk hier, het is al lastig voor de zwarte koning om uit een eeuwig schaak te lopen.
26…Th7
27.Pxa8?!
Een winstpoging van de eeuwig optimistische King Loek? Na 27.Ld6+ Kf7 28.Le5 kan zwart het beste terug naar f8. 28…Tb8? 29.Ld5+ Ke7 30.Le6! wint voor wit.
27…Dxa8 28.c4 Dc8
Misschien dat Navara hier niet op winst durfde te spelen. Het had gekund: 28…De8 29.Ld6+ (29.f4 Txh4 30.c5 Th6) 29…Kg8 en dan eventueel een keertje een kwaliteit terugwinnen had goede winstkansen geboden, het witte initiatief is voorbij.
29.Ld6+ Kf7
Hier had 29…Ke8 nog kansen op winst geboden, al ziet het er wat eng uit.
30.Ld5+ Kf6 31.Te1!
Inleiding tot een eeuwigschaakmechanisme.
31…Dd7 32.Le5+ Ke7 33.Lf4+ Kd8 34.Lg5+ Kc7 35.Lf4+ Kd8
Zwart kan proberen te ontsnappen met 35…Kb6 36.Tb1+ Ka6 37.Txb7 Dxb7 38.Lxb7+ Kxb7 maar het eindspel is niet beter voor hem.
36.Lg5+ Kc7 37.Lf4+ ½-½
Ook de partij van Giri was spannend.
Michael Adams (2744) – Anish Giri (2798)
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 g6 4.Lxc6 bxc6 5.0-0 Lg7 6.Te1 Ph6 7.c3 0-0 8.h3 f5!?
Voor het eerst in 2014 gespeeld door Kualots. Daarvoor was het gebruikelijk om f6 en Pf7 te spelen. Wit heeft dan het centrum, zwart het loperpaar.
9.e5 Pf7 10.d3 La6 11.c4
Dit is een typische strategie in stellingen met zwarte pionnen op c5 en c6: door de pion op c4 te zetten heeft de witveldige loper van zwart nauwelijks bewegingsvrijheid.
11…d6
Zwart laat 12. e6 toe, maar 11…e6 12.Pc3 d6 13.exd6 zou de pion op c5 heel zwak maken.
12.e6 Pe5
Nu is het de vraag of die pion op e6 vervelend voor zwart is, of juist een aanvalsdoel.
13.Pc3 Tb8 14.Pxe5 Lxe5 15.Pa4 Dc7?!
De partij had hier in remise kunnen eindigen na 15…Ld4 16.Lh6 Tf6 17.Lg5 Tf8 18.Lh6 waarna allerlei reaguurders zouden beweren dat Giri te laf is om op winst te spelen zonder aan te geven op welk moment hij het anders had kunnen doen. De tekstzet heeft echter ook een nadeel.
16.Lh6 Tf6 17.Txe5! dxe5 18.Pxc5
Wit heeft na het kwaliteitsoffer twee sterke lichte stukken, met de extra pion ruim genoeg compensatie.
18…Lc8 19.d4! g5!?
Giri zag dat het mis begon te gaan en hoopte verwarring te scheppen. 19…exd4 20.Dd2! met het idee 21.Lf4 was (ook) vervelend voor hem geweest.
20.Lxg5 Tg6 21.Dh5 Dd6
22.Te1?
Het voordeel van 19…g5 was dat de stelling (ook voor wit) moeilijk te spelen is. Wit had hier iets heel sterks: 22.Pd3! Dxd4 23.Td1! met de sterke dreiging 24.Pf4, waarna zwart zijn dame moet offeren. Dan staat het materieel nog wel ongeveer gelijk, maar de dame is sterker dan de twee torens.
22…Dxd4?
Een blunder, 22…e4 was nodig.
23.Le3?
De winst was echter niet triviaal. 23.Td1 Dxc5 24.Td8+ Kg7 had Adams vast wel gezien, het vervolg 25.Lh6+! Kf6 26.Le3! Dxc4 27.Dxh7 Lxe6 is lastiger en de kers op de taart is dan 28.Dh8+! Tg7 29.Lh6! met mat of damewinst.
23…Dxc4 24.b3 Db4 25.Td1
Het is nog steeds gevaarlijk voor zwart, maar het gaat net.
25…Lxe6 26.Pxe6 Txe6 27.Dxf5 Td6!
28.Tc1 Da5
28…Tg6! 29.Dxe5 Td8! was het meest nauwkeurig. Alle zwarte stukken staan dan goed.
29.Tc4 Tg6 30.Tg4 Txg4 31.Dxg4+ Kh8 32.De6
Nu is het toch weer lastig geworden voor zwart.
32…Te8 33.Dxc6 Td8
34.a4?
Na 34.Db7! Te8 35.Dd7 Dd8 36.Dxa7 heeft wit twee verbonden vrijpionnen, waardoor zelfs eindspelen kansrijk voor hem kunnen zijn, terwijl met dames nog op het bord de zwarte koning kwetsbaar is.
34…Dd5! 35.Dxd5
35.Dc7 Td7 36.Db8+ Kg7 dreigt 37…Tb7 en is daarom oké voor zwart. Het eindspel overigens ook.
35…Txd5 36.Lxa7 Td1+ 37.Kh2 Tb1 38.Lc5 Txb3 39.Lxe7 Tb2 40.Lf6+ Kg8 41.Lxe5 Txf2 42.a5 ½-½
Challengers
Ook in de B-groep haalden de Nederlanders 50%, en ook hier een ontsnapping: Erwin l’Ami was in grote problemen met zwart tegen Batsiashvili.
De zwarte koning is vooral door de loper op e5 in groot gevaar. Wit had daarom dames op het bord moeten houden: 33.Da4! (dreigt 34.Tc6) Tc8 34.Txc8 Txc8 waarna wit een goede stelling én een pion meer heeft. In plaats daarvan ruilde de Georgische de dames, wat slechts een iets beter eindspel opleverde dat in remise eindigde.
En mogelijk ontsnapte Benjamin Bok ook, ondanks dat hij met wit tegen Ju Wenjun een partij uit één stuk speelde. Dit was de stelling na 20.Pe6:
En na 36…Dh4:
Hier kan wit op verschillende manieren winnen, 37.Dg4! is de leukste zet. Benjamin koos in tijdnood voor 37.Df3 maar wat had hij na 37…Txg6 gepland? Misschien wel 38.Th1?? Tg1+! 39.Txg1 Dh7+ en mat? We zullen het niet weten, want de Chinese gaf op.
Anne Haast kwam met zwart tegen Miguoel Admiraal twee pionnen achter. Met minder materiële achterstand had de volgende interessante combinatie wellicht gewerkt:
29…Pxd4!? 30.Pxe4 Pxf3+ 31.gxf3 Pxe4 en hier hoopte de chessqueen op 32.fxe4? Dxh3! waarna wit eeuwig schaak niet kan voorkomen. Admiraal trapte er niet in en won na 32.Txc7 Dxc7 33.fxe4 Txe4 34.Ld5 Te8 35.Db7 Dxb7 36.Lxb7 Tb8 37.Lc6 Tb1+ 38.Kg2 Ta1 39.a4 h5 40.Lb6 g5 41.a5 1-0
Jorden van Foreest gaat de groep toch niet winnen. Zijn partij vandaag was heel spannend. Er werden veel fouten gemaakt en beide spelers stonden verschillende keren gewonnen. We komen erin na 39.Tg5, toen het stellingsoordeel al een paar keer heen en weer was gegaan:
Safarli – Van Foreest
39…Db6?
39…Kc6! had het kwaliteitsoffer onaantrekkelijk gemaakt, na 40.Txf5 exf5 41.Dxf5 Dd7 staat zwart gewonnen (en anders ook).
40.Txf5!
Nu is het wel goed, omdat wit de dame op e6 met Pf4 kan verjagen.
40…exf5 41.Dxf5+ De6 42.Dh7 Db6 43.Dg7
43…Ke8?
Ligt voor de hand, maar na het sterke witte antwoord komt zwart in de problemen. Beter was 43…Db8! 44.Pf4 Txc3 45.Pxd5 Txf3+! 46.Kxf3 Db3+ en dit zal in eeuwig schaak eindigen.
44.Ta1!
Met het plan Th1 en Dxf8!
44…Db8 45.Th1?
Hier had wit van plan moeten wisselen: 45.Lg5 Kd7 46.Lh6 en f7 gaat eraf.
45…Kd7 46.e6+ Kc6
46…Kxe6! ziet er eng uit, maar de koning gaat niet mat, en het scheelt nogal of er een witte e-pion op het bord staat of niet…
47.Le5?
Gewoon 47.f7 natuurlijk.
47…Pxe5?
47…De8! en opeens staat zwart gewonnen!
48.dxe5 Tb2 49.exf7 Da7+ 50.Kg3 Dxf7 51.Pd4+ Kb7 52.Dxf7+ Txf7
Na alle verwikkelingen is een eindspel ontstaan dat volgens SF gelijk staat, maar wit toch de beste kansen geeft.
53.e6 Tf8 54.f4 a4 55.Ta1
55…Ta8?
Mist een kans op eeuwig schaak: 55…Tg8+ 56.Kf3 Th2 57.Txa4 Th3+ 58.Kf2 Th2+ et cetera.
56.f5
Nu lopen de pionnen door.
56…Kc7 57.f6 Kd6 58.Te1 Tbb8 59.Pf5+ Kc6 60.e7 Kd7 61.f7 a3 62.Pg7 1-0
De laatste drie foto’s zijn van Alina l’Ami/Tata Steel.
Dank voor het commentaar, dat zo mooi vlak na een gespeelde ronde komt en de partijen ook zo goed uitlegt. Maar dit was wel al de elfde ronde.
Oeps, verbeterd!
Bedankt Dimitri!