Tatasteel Chess 2016
Zoals de meeste mensen zullen weten heb ik dit jaar van 16 tot en met 31 januari aan het Challengers toernooi van het Tata Steel Chess tournament meegedaan. Ik had het erg naar mijn zin, en wist een paar leuke partijen te spelen die ik graag wil laten zien.
Het toernooi begon goed voor mij met een overwinning op Anne Haast, maar in ronde twee en drie kreeg ik een zware pijp te roken. De Georgische Batshiashvili die onlangs nog remise had gespeeld tegen Carlsen wist van mij te winnen vanuit een ongeveer gelijk eindspel en de Rus Antipov veegde mij al helemaal van het bord. Dat is trouwens niet de eerste keer want in september van 2015 tijdens het Jeugd Wereldkampioenschap speelde ik ook tegen hem en was ik net zo kansloos.
|
|
|
Antipov, Mikhail – Van Foreest, Jorden
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. c3 Pf6 4. Le2
Ik wist dat deze variant bestond, maar had het nooit serieus bekeken.
4…Pc6?!
Ik wist mij alleen nog te herinneren dat 4…Pxe4 een stuk zou verliezen vanwege 5.Da4 nadat ik dat ooit zo ten onder was gegaan in een snelschaakpartijtje.
5. d4
Ik had 4…Pc6 redelijk snel gespeeld in de veronderstelling dat 5.d3 moest worden gespeeld. Ik was daarom enigszins verrast toen mijn tegenstander deze zet a tempo speelde.
5…cxd4 6. cxd4 Pxe4
Ik had hier al lang gerekend en zag dat de stelling na het slaan van deze pion erg gevaarlijk zou worden. Daarnaast kende mijn tegenstander de theorie hier vast nog wel, terwijl ik alles moest uitrekenen. Voordeel was wel dat ik in ieder geval een pion had gewonnen.
7. d5 Da5+
Ik moet eerst het a4 veld dekken, want als ik eerst mijn paard van c6 speel komt weer Da4+ waarna ik een stuk verlies.
8. Pc3 Pxc3 9. bxc3 Pe5 10. O-O e6?!
Dit is geen goede zet, maar gelukkig is het voordeel van een slechte zet spelen in een stelling die je tegenstander nog kent dat hij het daarna ook niet meer kent en hij zelf moet beginnen na te denken. 10…Pxf3+ 11. Lxf3 g6 is waarschijnlijk de beste optie waarna zwart misschien wel gelijk spel kan houden. De stelling na 12.Dd4 trok mij echter totaal niet aan. 12. Dd4 Als ik tijd zou hebben gehad voor 12…Lg7 zou alles prima zijn geweest, maar om deze zet te spelen moet ik eerst mijzelf verzwakken met 12…Tg8 of 12…f6, geen van beide zijn zetten die je graag speelt.
11. Pxe5?!
Dit is niet de meest nauwkeurige speelwijze. 11. dxe6! was erg sterk geweest, en was ook de zet waar ik vooral naar gekeken had. 11…Lxe6 12. Pd4 Le7 dit was mijn plan tijdens de partij, maar wit heeft hier meerdere manieren om duidelijk beter te komen te staan.
11…dxe5 12. Tb1
Dit dreigt een erg vervelend schaakje op b5, dus helaas heb ik geen tijd om op d5 te slaan.
12…a6
Na deze zet is het echter niet zo makkelijk voor wit om het initiatief vast te houden. Zwart is namelijk …Lc5 gevolgd door …0-0 van plan en dat is nog niet zo makkelijk te voorkomen. 12…Dxd5 13. Lb5+ Ld7 14. Lxd7+ Dxd7 15. Dxd7+ Kxd7 16. Txb7+ de dames zijn geruild, maar het eindspel blijft niet fijn voor zwart omdat al zijn stukken nog niet ontwikkeld zijn, terwijl wit al een toren op de zevende rij heeft.
13. Lf3
13. d6 is de beste zet volgens de computer, maar ik had deze zet nauwelijks bekeken tijdens de partij omdat ik dacht na 13…Dc5 prima te staan. 13…Dc5 en ik lijk de pion op d6 te winnen met een goede stelling, maar blijkbaar heeft wit na 14. Da4+ Ld7 15. Dg4 alsnog een vervelend initiatief.
13…Lc5 14. d6
Dit was het idee van mijn tegenstander. Ik kan nu niet kort rokeren vanwege d7 waarna ik de loper op c8 verlies. Daarnaast is Lxb7 een dreiging, maar ik had al van tevoren gezien wat ik hier moest spelen.
14…Ta7!
Deze zet verdedigt niet alleen de pion op b7, maar na een eventueel b7-b5(b6) controleert de toren ook veel belangrijke velden over de zevende rij. Mijn tegenstander vertelde mij na de partij dat hij deze zet gemist had. 14…Tb8 lijkt logischer, maar verliest direct na 15. Lc6+! en zwart kan niet terugnemen vanwege de penning op de toren.
15. Lg5 b5
De stelling is nu waarschijnlijk ongeveer gelijk, maar alsnog speelt de zwarte stelling moeilijker. 15…b6 is iets beter, de loper op c5 is nu namelijk gedekt. Ik koos echter voor b5 omdat ik de d8-a5 diagonaal vrij wilde houden in het geval mijn dame nodig was voor de verdediging.
16. Lc6+ 16. Le7?! is misschien een verleidelijke zet, maar na 16…Txe7! 17. dxe7 Kxe7 wordt het duidelijk dat zwart opeens erg plezierig staat. Zijn koning is niet echt meer in gevaar en daarnaast kan zwart zijn stukken snel en gemakkelijk in het spel brengen.
16…Ld7 17. Df3
Mijn tegenstander blijft dreigingen creëren. De dreiging is nu 18.Lxd7 gevolgd door 19.Dc6
17…f6!
Alweer vind ik de enige zet. 17…O-O? 18. Lxd7 Txd7 19. Dc6 wint dus voor wit. Als ik echter de pion van b5 op zet 15 op b6 had gezet was mijn loper nu gedekt geweest en had ik 19…Txd6 kunnen spelen.
18. Lxf6!?
Deze zet ziet er misschien erg goed uit, maar zwart heeft hierna een manier om een prima stelling te bereiken. Na andere zetten staat wit trouwens ook niet meer beter.
18…O-O?
Hoe mooi en leuk deze zet ook is, helaas verliest hij.
18…gxf6 was de goede zet geweest. 19. Dxf6 Lxc6 20. Dxh8+ Kd7 21. Dxe5 was waar ik bang voor was. Na 21…Lxd6 verlies ik namelijk mijn toren vanwege 22. Dg7+. Ik heb hier echter een erg sterke zet tot mijn beschikking waarna ik zelfs duidelijk beter sta. [21. Dg7+ Kc8 22. Df8+ Kb7 23. De7+ Kb8 24. Df8+=] 21…Ld5! Ik had deze zet totaal niet gezien. Mijn koning krijgt nu toegang tot c6, waar hij behoorlijk veilig staat. En daarnaast kan ik mijn toren in het spel brengen. De echte kracht van mijn stelling zit echter in mijn loperpaar die niet alleen mijn koning beschermt, maar in sommige gevallen zelfs de witte koning kan aanvallen. Vanwege al deze redenen moet wit in plaats van 21.Dxe5 21.Dg7+ spelen waarna hij remise kan maken door eeuwig schaak. [21…Lxd6 22. Dg7+]
19. Lxd7 Dxa2
Nog de beste kans, maar mijn tegenstander vindt de weerlegging. 19…Txd7 20. Dc6 Txd6 21. Dxc5 Td5 was mijn idee toen ik 18…0-0 speelde, maar ik had gemist dat wit na 22. De7 Txf6 23. De8+! heeft en na 23…Tf8 volgt 24.Dxe6 gevolgd door 25.Dxd5.
20. Dc6 gxf6 21. c4!
Erg goed gezien door mijn tegenstander. De verdediging van mijn dame op e6 wordt onderbroken, en 21…Dxc4 faalt op 22. Tbc1 waarna mijn loper op c5 blijft hangen als mijn dame wijkt.
21…Txd7?!
Dit is wanhoop, maar de stelling was al niet meer te redden. 21…Lxf2+ 22. Kh1 Kf7 was nog de beste kans geweest, maar de zwarte stelling voelt erg slecht aan, en na 23. Tbc1 zal het ook niet lang meer duren voordat de zwarte stelling in elkaar stort.
22. Dxd7 Dxc4 23. Tbc1 Dd5 24. Tfd1 Db3 25. Dc7 Ld4 26. d7 Dd5 27. Tc3!
Mijn tegenstander blijft nauwkeurig tot het eind.
27…Ta8 28. Dc8+ Kf7 29. Dxa8 Dxa8 30. Tc8 1-0
Ik wist mij na deze twee zware nederlagen goed te herpakken door Samuel Sevian te verslaan en tegen de toenmalige koploper Dreev remise te spelen. Ik verloor de ronde daarna echter tegen Abasov een partij die ik echt niet had moeten verliezen. Door die verliespartij voelde ik wel dat ik moest laten zien dat ik meer in mijn mars had en in de volgende 4 rondes wist ik zowaar 3.5 uit 4 te maken. Onder de mensen die ik versloeg zat de uiteindelijke toernooiwinnaar Adhiban.
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3 dxc4 5. a4
In de voorgaande rondes was het mij opgevallen dat Adhiban erg veel theorie kent, en dus besloot ik hem te verassen om hem zo uit zijn voorbereiding te halen.
5…Lf5
Over het algemeen speel ik in plaats van deze zet 5…e6
6. Ph4 Lc8!?
Dit lijkt een vreemde zet te zijn. Ik speel mijn loper helemaal terug terwijl ik hem een zet eerder nog heb ontwikkeld. Het paard op h4 van wit staat echter niet fantastisch en het is niet duidelijk wat wit met zijn extra tempo kan bereiken.
7. e3 Lg4 8. f3 Ld7
Ik heb mijn loper nog tweemaal gespeeld, maar hier wel mee bereikt dat f3 is gespeeld. f3 is een zet die je liever niet speelt omdat het de koningsvleugel behoorlijk verzwakt.
9. f4
Wit moet deze zet vroeg of laat spelen om zijn paard op h4 weer terug in het spel te laten komen via f3.
9…e6 10. Lxc4
Ik had voor de partij nog even kort naar deze stelling gekeken en had besloten dat 10…Lb4 gevolgd door 11…c5 wel een prima plan zou zijn. Ik zie echter weinig op direct 10…c5 tegen.
10…Lb4 11. O-O c5 12. f5?!
Adhiban probeert gebruik te maken van het paard op h4 door een aanval te beginnen. Ik was tijdens de partij echter behoorlijk tevreden toen ik deze zet zag. Het leek mij niet dat wit echte aanvalskansen zou hebben omdat zijn damevleugel nog onderontwikkeld is.
12. Pa2 was de zet waar ik vooral bang voor was. Wit dreigt nu het loperpaar te veroveren, en het proberen te behouden van mijn loper leidt tot pionverlies. 12…O-O [12…La5 13. dxc5 hoewel dit geen geweldige pion is en de witte stukken niet goed staan moet zwart toch nog nauwkeurig spelen om gelijkspel te behalen. 13…e5] 13. Pxb4 cxb4 Was wat ik waarschijnlijk had gespeeld had Adhiban 12.Pa2 gespeeld. Ik heb goede controle over de witte velden, maar het witte loperpaar en zijn mooie centrum geven hem een klein voordeeltje.
12…O-O 13. Pa2
Adhiban speelt alsnog Pa2, maar nu zijn de zaken heel wat anders. De pion op f5 verslechtert de witte stelling ten opzichte van een zet hiervoor namelijk behoorlijk. Ik zag tijdens de partij echter ook niet echt een betere zet voor wit. 13. fxe6 Lxe6 14. d5 Lg4 15. De1 Pbd7 16. e4 Te8 dit is een stelling waar wit een erg mooi centrum lijkt te hebben en daarnaast ook nog een gedekte vrijpion. Toch moet hij hier erg goed oppassen. De zwarte stukken staan allemaal erg actief en en als wit een misstap maakt zal zijn centrum in elkaar storten.
13…Pc6 14. Pxb4 cxb4
Mijn stelling begint er telkens beter uit te zien. Ik ben al volledig ontwikkeld en het is voor wit nog niet zo gemakkelijk om te zien hoe hij zich kan ontwikkelen.
15. Ld2?
Dit is natuurlijk een logische zet, maar hij faalt vanwege tactische redenen. 15. b3 was de zet die ik had verwacht. Wit kan dan zijn loper spelen naar b2. 15…e5! blijft wit echter onder druk zetten, en zwart staat iets beter.
15…exf5 16. Ld3
Adhiban besluit van de nood een deugd te maken. 16. Pxf5 Lxf5 17. Txf5 Pxd4! was wat Adhiban waarschijnlijk had gemist. 18. exd4 Dxd4+ met een dubbele aanval.
16…g6 17. Pxf5
Dit was uiteraard het plan achter Adhiban’s vorige zet. Het is echter wel erg moeilijk te geloven dat wit genoeg compensatie voor zijn verloren stuk zal krijgen.
17…Lxf5 18. Lxf5 gxf5 19. Txf5 De7
De reden dat wit hier nooit echt genoeg compensatie kan krijgen is dat hij zijn overige stukken niet goed bij de aanval kan betrekken. Wanneer wit bijvoorbeeld zijn loper naar h4 had kunnen spelen, dan had hij wel wat spel gekregen maar de pion op e3 blijft hangen zodra wit dat probeert.
20. Df3 Pe4 21. Lxb4!
Deze zet had ik helemaal gemist en bracht mij wel even aan het schrikken. Gelukkig is er nog steeds niet veel aan de hand, want hoewel hij een pion terug wint krijgt hij hierdoor ook minder aanvalspotentieel.
21…Dxb4?!
Ik dacht een tijdje na over deze zet en vond het moeilijk te beoordelen welke manier van terugslaan beter was. Ik koos uiteindelijk voor deze omdat ik dan mijn paard van c6 via e7 naar g6 kon brengen waar het een uitstekende verdedigende functie zou hebben. Het blijkt echter dat 21…Pxb4 alsnog beter zou zijn geweest. 21…Pxb4 22. Te5 Dd7 23. Dxe4 f5! Dit idee had ik niet gezien. Wit moet zijn dame spelen waarna …Tae8 volgt en zwart zonder veel problemen moet winnen.
22. Dxe4 Tae8 23. Df4 Pe7 24. Tb5
In plaats van deze zet had wit een andere mogelijkheid om alsnog wat op de koningsvleugel te proberen. 24. Tg5+!? Pg6 25. h4 waarna h5 een dreiging is. Toch denk ik dat ook hier zwart uitstekende winstkansen behoudt na 25…h6 26. Tg4 h5 27. Tg5 Kg7 <groot voordeel voor zwart>
24…Dd2 25. Txb7
Voor een moment heeft wit drie pionnen voor het stuk, maar ik erin geslaagd mijn stukken te laten samenwerken wat veel zwaarder weegt.
25…Pg6 26. Df2 Dxe3
27. Txa7?!
Wits laatste kans was nog om direct dames te ruilen, maar ik denk niet dat wit dan uiteindelijk de partij zou kunnen redden. 27. Dxe3 Txe3 28. Txa7 Tb8 29. Tf1 Txb2 30. Taxf7 En zoals Dimitri al had uitgewezen in zijn verslag zal er waarschijnlijk uiteindelijk een stelling ontstaan waarin wit een toren, en een g- en h-pion heeft en ik een toren, h-pion, en paard, wat uiteindelijk toch wel zou moeten winnen (hoop ik).
27…Dd3 28. Td7 Te2 29. Dg3 Dxg3
Volgens de computer was 29…Df5 nog sterker, maar ik besloot het zo simpel mogelijk te houden.
30. hxg3 Tb8
Deze versie van het eindspel is een stuk voordeliger voor mij vergeleken met de versie wanneer wit 27.Dxe3 had gespeeld. Ik heb nu namelijk al een toren op de tweede rij terwijl de andere toren daar dreigt te komen.
31. Tb1 Pf8 32. Td6 Tc8
Als het niet via de b-lijn gaat, dan maar via de c-lijn.
33. a5 Tcc2 34. a6 Txg2+ 35. Kh1 Txb2 36. Txb2 Txb2
De witte pionnen zijn niet echt gevaarlijk en een paar zetten later gaf mijn tegenstander zich gewonnen.
37. d5 Ta2 38. g4 Kg7 39. g5 Pg6 40. Kg1 Pf4 41. Kf1 Ta5 0-1
Na deze geweldige sprint was ik de beste Nederlander en had ik heel stiekem de hoop het toernooi nog te winnen. Rondes elf en twaalf zetten mij echter weer terug op mijn plek toen ik die beide verloor. Maar wat een partijen waren dat. Ik laat graag mijn partij tegen Ju Wenjun zien.
1. e4 e5 2. f4
Het koningsgambiet! Het was een aanbeveling van mijn broertje Lucas, ik geloofde er aan het begin niet veel van maar hij wist mij uiteindelijk toch te overtuigen.
2…exf4 3. Pf3 d5 4. exd5 Pf6 5. Lb5+ c6 6. dxc6 bxc6?!
Dit is geen goede zet. Zwart wint nu een tempo op mijn loper, maar de verzwakking van de pionnenstructuur telt zwaarder. Wit staat nu zelfs al beter wat al een heel wat is in het koningsgambiet.
7. Lc4 Pd5
7… De7 was wellicht beter geweest, nu komt zwart erg snel in gevaar.
8. O-O Ld6 9. Pc3 Le6 10. Pe4 Le7
Zwart heeft naast het wat slordige 6…bxc6 allemaal natuurlijke zetten gedaan, maar toch staat wit duidelijk beter. Daarom raad ik iedereen vanaf nu aan om het koningsgambiet te spelen.
11. Lb3 11. Pd4!? was ook erg sterk geweest. De zwarte loper op e6 komt nu onder druk te staan en wit staat echt geweldig. 11…Db6 helpt ook niet veel na 12. c3 O-O 13. Kh1 Ld7 14. d3 <groot voordeel voor wit>
11…O-O 12. d4 Pd7 13. De2
Ik kende de stelling al een tijdje niet meer, en mijn tegenstander ook niet. Dus ik was erg verrast toen ik er achter kwam dat we beiden nog een partij van Spassky aan het volgen waren. Spassky’s tegenstander speelde hier 13…g5, maar het komt vrijwel op hetzelfde neer als wat er in de partij gebeurde.
13…a5 14. c4 P5b6 15. a3 g5 16. h4 h6 17. hxg5 hxg5
Spassky bereikte precies dezelfde stelling maar dan met de pionnen op a7 en a2.
18. Pfxg5
Ik speelde dit stukoffer redelijk snel. Ik kon niet alles uitrekenen, maar het stukoffer ziet er zo sterk uit dat je op intuitie ook wel kan weten dat wit hier gewonnen moet staan.
18…Lxg5
19. Dh5?
Dit is helaas al een stap in de verkeerde richting. Ik speelde deze zet erg snel, maar had ik even nagedacht of de partij van Spassky bekeken had ik vrijwel zeker 19.Lxf4 gespeeld waarna zwart totaal verloren moet staan. 19. Lxf4 Lxf4 20. Txf4 en de dreiging van Dh5 gevolgd door Th4 is onmogelijk te stoppen.
19…Lf6
Ik had deze zet gezien, maar ging er van uit dat ik hier vast wel een goede voortzetting moest hebben. Ik begon echter met nadenken en na 30 minuten denken beviel mijn stelling me helemaal niet meer. Ik had verschillende varianten uitgerekend en koos uiteindelijk
20. d5?
Deze zet is gewoon echt slecht waarna zwart zelfs in het voordeel komt te staan.
20. Lxf4! dit is minder sterk dan in de vorige variant omdat zwart nu op d4 kan slaan met schaak, maar desalniettemin blijft wit erg goede aanvalskansen houden. 20…Lxd4+ 21. Kh1 Lg7 in deze stelling zag ik niet genoeg compensatie voor het geofferde stuk. Het blijkt echter dat met rustige zetten als 22.Tad1 de zwarte stelling uitermate onplezierig blijft.
20. Txf4 Lxd4+ 21. Kh1 Kg7! was ook die ik niet zag zitten voor wit. …Th8 is een verschrikkelijk grote dreiging. Wit moet hier waarschijnlijk remise maken met iets als 22.Tg4 of 22.Pg5 22. Pg5!? Pf6! Zwart moet ook nauwkeurig blijven spelen. [22…Th8? 23. Pxe6+ fxe6 24. Tg4++-] 23. Txf6 Th8 nu pas! op 24.Pxe6 heeft zwart namelijk 24…Kxf6! 24. Th6! Txh6 25. Dxh6+! Kxh6 26. Pxe6+ Kg6 27. Pxd8 Txd8 en de stelling is ongeveer gelijk.
20…cxd5 21. cxd5 Ld4+ 22. Pf2
Het erge is dat ik zelfs had gezien dat ik deze moest spelen omdat 22.Kh1 verliest vanwege 22…Kg7! Ik win mijn stuk nu terug maar zwart is nu degene die het initiatief overneemt.
22…Pxd5 23. Lxd5 Lxd5 24. Dxd5 Pe5 25. Dxd8
Helaas moet ik dames ruilen, omdat anders …Pg4 volgt met beslissende gevolgen.
25…Taxd8 26. Lxf4 Pg4 27. Lg3
Ik heb een pion meer, en hoewel ik hier wat onder druk sta dacht ik dat ik het nog remise moest kunnen houden. Mijn tegenstander speelde deze eindfase van de partij echter perfect en ik kreeg geen kans meer.
27…Pe3 28. Tfb1
Helaas is dit geforceerd omdat de andere zetten materiaal verliezen.
28…f5!
Plotseling begint zwart op de aanval te spelen.
29. Ta2
De positie van mijn torens is zeer ongelukkig en dit is de enige manier waarop ik ze in het spel kan proberen te brengen.
29…f4 30. Lh4 Td7!
Dit is een erg sterke zet, waarna de witte stelling niet meer te verdedigen is. …Tg7 is nu een extreem sterke dreiging, waartegen geen kruid tegen gewassen is.
31. Ph3 Tg7 32. Lf2
Ik vind nog wel de beste verdediging, maar mijn tegenstander blijft uitermate nauwkeurig.
32…Tf6 33. g3 Pf5!
33…fxg3 is een verleidelijke zet, maar na 34. Lxe3 Lxe3+ 35. Kg2 staat wit plotseling helemaal omdat de zwarte pion op g3 werkt als een schild voor de witte koning. 35…Tf2+? 36. Pxf2 gxf2+ 37. Kf3 Tg1 38. Taa1! werkt ook niet voor zwart.
34. Lxd4 Pxd4
Nu is er geen goede verdediging meer tegen 34…Txg3 en alles werkt precies voor zwart.
35. b4 Pf3+!
Alweer de enige zet om te winnen, maar nu is het echt compleet uit. 35…Txg3+ 36. Tg2 is prima voor wit.
36. Kf2 fxg3+ 37. Ke3
Ik moet het open veld in, en wist natuurlijk al dat dit avontuur niet goed kon aflopen. 37. Kg2 Ph4+ 38. Kg1 g2 hier is er ook geen redden meer aan.
37…Te7+ 38. Kd3 Td6+ 39. Kc4 Pd2+ 40. Kc5 Pe4+ 41. Kc4 Tc7+ 42. Kb3 a4+ 43. Kxa4 Pc3+ 44. Ka5 Ta7#
Een leuk mat op het eind.
0-1
Ik sloot het toernooi uiteindelijk nog af met een solide remise tegen Nisipeanu die geen geweldig toernooi speelde. Al met al een toernooi met heel wat ups en downs. Ik zal er zeker veel van hebben geleerd en het was een mooie ervaring om mee te doen. Tijdens de prijsuitreiking was ik al tevreden toen ik goed had geraden dat David Navara de fair-play prize won, maar toen ik zelf te horen kreeg dat ik die prijs samen met hem had gewonnen was ik helemaal blij. Tot mijn grote verbazing kreeg ik samen met Wei Yi ook nog de “Van Hulst prijs” voor de meest getalenteerde jonge schaker.
