Een toernooi van 30 maanden
Ondanks computers, engines, databases en kritische stemmen is het correspondentieschaak gezond en wel. Natuurlijk hebben computers het correspondentieschaak veranderd, maar om het met succes te spelen, is het niet voldoende om goed met de engines over weg te kunnen. Leonardo Ljubicic weet waar het moderne correspondentieschaak over gaat. Hij heeft onlangs het 28ste wereldkampioenschap correspondentieschaak gewonnen met een score van 10 uit 16.
30 maanden strijd
Tegenwoordig duurt een WK match bij bordschaak ongeveer drie weken. Voor correspondentieschaak is dat niet veel, hoewel ze geen zetten meer uitwisselen door het sturen van briefkaarten over de hele wereld. Maar de finale van het huidige wereldkampioenschap begon op 10 juni 2013 en het toernooi is nog niet afgerond. De winnaar is echter al bekend. De 49-jarige ingenieur Leonardo Ljubicic uit Omis, een klein dorp vlakbij Split, is de nieuwe koning van de correspondentieschakers. Voor hem betekende het spelen in de finale van het wereldkampioenschap ongeveer twee tot drie uur analyse per dag. En in het weekend twee keer zoveel.
Bordschaak is een soort mentale worstelwedstrijd tussen twee personen, maar het huidige correspondentieschaak heeft meer weg van een wetenschappelijke strijd, uitgevochten op een virtueel schaakbord. Een ding is bijzonder belangrijk: het efficiënt gebruiken van de mogelijkheiden van moderne computer technologie. De menselijke factor is nu een keer geen bron van problemen, maar helpt juist om betere resultaten te verkrijgen.
Een algemeen vooroordeel over correspondentieschaak is dat het in deze tijd, met sterke engines en gemakkelijk beschikbare goede hardware, niet veel zin meer heeft. De mens zou eigenlijk niet veel meer doen dat het uitvoeren van de zetten van de engines, zonder veel van zichzelf bij te dragen.
Nou, natuurlijk heeft het correspondentieschaak drastische veranderingen ondergaan sinds de tijden van de Australiër Cecil Purdy, de winnaar van het eerste officiële wereldkampioenschap correspondentieschaak in 1958. Toch heeft deze manier van schaken nog steeds zijn supporters en vrienden, getuige het uitgebreide toernooischema van de Internationale Federatie voor Correspondetieschaak, de ICCF, en de vele nationale organisaties voor correspondentieschaak.
Leonardo Ljubicic, winnaar van het 28ste Wereldkampioenschap Correspondentieschaak
Correspondentieschaak wordt min of meer gespeeld zonder publiek. De spelers zitten immers niet direct tegenover elkaar, maar bevinden zich elk in hun eigen studeerkamer en wisselen de zetten uit op een virtueel bord. De finale van het 28ste wereldkampioenschap correspondentieschaak werd echter gespeeld op de ICCF webserver en hierdoor konden toeschouwers en fans het toernooi volgen en informatie over de spelers verkrijgen.
Met acht remises en vier keer winst scoorde de nieuwe wereldkampioen 10 uit 16, won meer partijen dan elke andere speler, en behaalde zodoende een soepelijke overwinning. Je ziet veel "correcte partijen" bij het correspondentieschaak en dus leidde slechts 13% van de partijen tot een beslissing. Maar nadere beschouwing leert dat er maar een paar korte, vriendelijke remises waren.
De Tsjechische speler Boukal nam "snel" de leiding in het toernooi, nadat hij respectievelijk in acht en dertien maanden een partij had gewonnen. Maar tegen einde van het jaar 2014 behaalde Ljubicic zijn tweede en derde zege, en nam daarmee de leiding van het klassement over. Op 30 september 2015 lukte het hem zijn vierde partijwinst binnen te halen.
Onder de deelnemers waren enkele opmerkelijke spelers. Mark Noble bijvoorbeeld, een grootmeester in het correspondentieschaak, maar ook een uitstekende snelschaker, die een aantal overwinningen in die discipline op zijn naam heeft staan. Bovendien speelt hij ook Jeu de Boule voor Nieuw Zeeland – een vrije populaire sport daar en andere landen van het voormalige Britse Koninkrijk.
En dan niet te vergeten de 76-jarige Italiaan Fabio Finocchario, winnaar van het 25ste wereldkampioenschap correspondentieschaak. Voor deze spelers – en voor alle deelnemers in het toernooi – is schaken een hobby. Een hobby die veel tijd kost, maar wel een hobby blijft. Hun voortdurende succes bewijst echter dat correspondentieschaak meer is dan het kopiëren van zetten van engines.
Dit artikel is overgenomen met toestemming van Martin Fischer en Chessbase.
