Giri verliest met wit
Op de rustdag zag Giri het nog positief in, maar juist de ronde waarin hij gehoopt zal hebben te kunnen scoren werd een deceptie voor hem. Met wit kreeg hij tegen de Franse verdediging van Harikrishna wel een interessante stelling, maar geen voordeel. Zijn aanvalsplannen op de koningsvleugel kwamen nooit uit de verf, terwijl zwart op de damevleugel wel vorderingen maakte. Voor de karikatuur van Giri was dit nog geen probleem geweest, die had gewoon op het moment dat het witte voordeel verdwenen was keihard op remise gespeeld en het ongetwijfeld ook gemaakt. De echte Giri wilde de hoop op winst niet laten varen en compliceerde de stelling, wat alleen maar gunstig voor zwart was. Daarna was het vechten tegen de bierkaai.
De toppartij van de dag was die tussen de nummer één Carlsen en de gedeelde nummer twee Vachier-Lagrave. Daarin weer eens het Berlijnse eindspel, gaap gaap, diverse lezers haken al af, ik kan nu allerlei roddels over Richard Vedder vertellen want die weigert aandacht te geven aan partijen waarin dit eindspel gespeeld wordt. Het was ook nog eens 21 zetten theorie en het werd remise. Toch gebeurde er wel wat. De Fransman offerde een pion voor activiteit (en even zelfs een tweede pion). De pionnen won hij terug, maar de activiteit behield hij, en tegen mindere spelers dan Carlsen had hij goede kans op succes gehad. De Noor wist echter met een stukoffer alle witte pionnen van het bord te laten verdwijnen waarna wit uiteindelijk slechts toren-paard tegen toren overhield. Dat is niet genoeg om te winnen. De twee andere spelers op de gedeelde tweede plek (Kramnik, weer 1.e4! en Topalov) speelden vandaag remise. Onderin boekte Eljanov zijn eerste overwinning door Grandelius te verslaan, waardoor de Oekraïner Giri gepasseerd is op de ranglijst.
Anish Giri – Pentala Harikrishna,Pentala
1.e4 e6
Naar mijn gevoel wordt het Frans nauwelijks meer gespeeld op hoog niveau. Even gezocht in de database, partijen tussen spelers >2700 in 2015 en 2016 met het Frans, geen blitz of rapid: drie. Net zo vaak als het Hollands! Maar b.v. het Caro-Kann is twaalf keer gespeeld. Dat zou kunnen betekenen dat Giri meer aandacht aan de Caro-Kann dan aan het Frans besteedt (en nog veel meer aan het Berlijns en de Najdorf), wat Frans een goede keuze maakt (al had Giri er ongetwijfeld naar gekeken in de voorbereiding op deze partij).
2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.Pf3 Le7
Relatief ongebruikelijk, maar ook relatief goed scorend volgens de database. De hoofdvariant gaat verder met 6…Pc6. 7.Le3 0-0 8.Dd2 b6
Dat is het idee van geen Pc6 spelen: zwart kan La6 spelen. Een vrij gebruikelijk plan in het Frans, in de Steinitz iets minder gebruikelijk.
9.Pd1 a5 10.c3 a4 11.Ld3 La6 [more]
12.0-0
Soms vermijdt wit de ruil van witveldige lopers, maar de loper op a6 is dan niet bepaald slecht.
12…Pc6 13.Lxa6 Txa6 14.f5
Zo profiteert wit van het ontbreken van de witveldige loper bij zwart. Wit moet het sowieso van deze opmars hebben. 14…b5
Na 14…exf5 kan wit als hij wil met 15.Dd3 de pion terugwinnen omdat Ta6 dan aangevallen staat. Hij zou ook kunnen proberen met het paard op f5 te slaan door Pd1 naar e3 te spelen.
15.fxe6
Slaan op e6 is een concessie, zolang wit het niet doet moet zwart rekening houden met f5-f6. Anderzijds moet wit steeds rekening houden dat zwart op f5 pakt. Maar laten we eens een concrete variant bekijken.
15.De2 Db6 16.f6! gxf6 17.exf6 Lxf6 18.dxc5 Db8 19.Pf2 Lg7 20.Pg5 en dit is wat wit graag wil bereiken.
15…exf5 is overigens speelbaar, maar ik vind het moeilijk te geloven dat Giri daarom op e6 sloeg.
15…fxe6 16.De2 Db6 17.Pf2 a3
Deze staat alvast handig voor een eventueel eindspel.
18.b3 b4
Nu is de strijd vooral op de damevleugel aan de gang en is zwart blij.
19.dxc5
Tegen Carlsen had Giri vast geprobeerd remise te maken met 19.cxb4 Pxb4 (19…cxd4 20.Pxd4! Pxd4? 21.Lxd4 Dxd4? 22.Dxa6) 20.Pd3 Db5 21.Tad1 en het gaat allemaal nog wel voor wit. Dat was vandaag ook verstandig geweest.
19…Lxc5 20.Lxc5 Pxc5 21.c4 Pe4 22.cxd5 exd5
Nu is een stelling ontstaan die weliswaar spannend is, maar ook goed voor zwart.
23.e6 Pe7 24.Kh1 Pc3 25.Dd3 h6
De witte pion is nog vergiftigd: 25…Dxe6 26.Tae1 Df6 27.Txe7 Dxe7 28.Dxa6 Iets als Tf8-f6xe6 dreigt echter. Vervelend voor wit is ook dat zijn dametoren aan de dekking van a2 is gebonden.
26.Pd1
26.Tfe1 Tf6 27.Kg1 is wat de computer wil spelen. Voor een mens is dat pijnlijk.
26.Pd4 is wat een mens zou willen spelen, maar na 26…Tf4 moet het paard helaas op zijn schreden terug. De partijzet is op zich logisch, vervelende stukken van je tegenstander wil je graag ruilen. Helaas hoeft zwart daaraan niet mee te werken.
26…Db5!
Op zich is dameruil iets wat zwart wel wil, maar hier heeft het ook nog een concreet voordeel: pion e6 gaat eraf.
27.Dxb5 Pxb5 28.Pf2 Txe6
Zwart staat nu een gezonde pion voor. Hij kan zijn b- en d-pion makkelijk dekken en proberen zijn voordeel uit te breiden door zijn paard weer op c3 te krijgen.
29.Pd3 Pc6 30.Tfc1 Pc3!
30…d4 om de volgende witte combinatie te voorkomen was na 31.Tc4 juist minder handig geweest.
31.Pxb4
Wit gaat er maar op in. Anders speelt zwart zijn toren naar e3 en is er ook weinig hoop voor wit.
31…Pxb4 32.Txc3 Te2
Het plan is nu simpel toren achter a-pion, a2 pakken en a-pion naar voren.
33.Tc7 Ta8 34.Pd4 Txa2 35.Tf1 Td2
36.h3
Het zit wit ook niet mee: 36.Tff7 zou hier remise maken, ware het niet dat wit dan mat op de onderste rij gaat.
36…a2 En nu kan wit ook geen 37.Tff7 spelen omdat zwart promoveert en dan op d4 slaat. Wit verliest dus groot materiaal, een goed moment om op te geven. 0-1
Foto: Altibox Norway Chess/Joachim Steinbru
Maxime Vachier-Lagrave – Magnus Carlsen
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.0-0 Pxe4 5.d4 Pd6 6.Lxc6 dxc6 7.dxe5 Pf5 8.Dxd8+ Kxd8 9.h3 Ke8 10.Pc3 h5 11.Lf4 Le7 12.Tad1 Le6 13.Pg5 Th6 14.Tfe1 Lb4
Opmerkelijk feitje over deze stelling: twaalf partijen in de database, laagste rating 2683!
15.g4 hxg4 16.hxg4 Pe7 17.f3 Lxc3 18.bxc3 Lxa2
Wint niet alleen een pion, maar maakt ook van de a-pion een vrijpion. Wit heeft echter compensatie door druk in het centrum.
19.Pe4 Th8 20.e6 Lxe6 21.Lxc7 Pd5
Hier pas is de eerste nieuwe zet. 21…b5 22.Le5 Tg8 23.Pc5 Pd5 24.f4? Lxg4 25.c4 f6 was Giri-Karjaking, Beijing 2013, waar zwart inmiddels beter stond en de partij won.
22.Le5 Kf8 23.Pc5 b5 24.c4!
Dit is ook wat Giri op zet 24 had moeten doen. Wit wil open lijnen hebben om iets met zijn ontwikkelingsvoorsprong te doen.
24…bxc4 25.Td4 Te8
Staat die toren echt beter op e8 dan op a8?
26.Txc4 Th6 27.Ta4 Kg8 28.Txa7
Wit heeft de pion teruggewonnen en staat beter. Er zijn echter al veel pionnen geruild, de remisemarge is daarom nog steeds hoog.
28…Lc8 29.Lg3 Txe1+ 30.Lxe1 Td6 31.La5 Lxg4!?
Dit levert twee en misschien drie pionnen op voor het stuk, in het laatste geval een goede deal.
32.fxg4 Tg6 33.Kf2 Txg4 34.Ld2
Met 34.Pd3 kan wit zijn c-pion houden (Tc4 35.Pe1). Zwart speelt 34…Ta4 en het is dan (onder andere door de penning van de loper) moeilijk voor wit om en zijn c-pion te houden, en de zwarte vrijpionnen tegen te houden.
34…Tc4 35.Ta8+ Kh7 36.Pd7 Txc2 37.Ke2 f6
Wie staat er eigenlijk beter? In principe wit, want de kans is groot dat hij de c-pion wint. De kans op winst is echter klein. Het optimale zou zijn om alle pionnen te winnen zonder stukken te ruilen, en toren-loper-paard tegen toren-paard zou wel eens gewonnen kunnen zijn (of in ieder geval biedt het heel goede praktische winstkansen). Normaal gesproken moet zwart zijn f- en g-pion kunnen houden echter
38.Kd3 Tb2 39.Pf8+ Kg8 40.Pe6+ Kh7 41.Ta7 Tb3+ 42.Kd4 Tg3 43.Kc5 Tg2 44.La5 Pe3 45.Kxc6
Ok, dit is gelukt, maar de volgende stap, het winnen van de g-pion, is een stuk moeilijker. Het is makkelijker de pion te dekken dan aan te vallen.
45…Pf5 46.Lb4 Te2 47.Kd7 Te4 48.Lc5 Kg6 49.Ta1 Te5 50.Ld6
En dit is een verkapt remiseaanbod. Zelfs al zou wit de beide zwarte pionnen winnen, dan nog is het vrij makkelijk remise te houden.
50…Pxd6 51.Kxd6 Tb5 52.Tg1+ Kh6 53.Pf4 Kh7 54.Pd5 g5 55.Ke6 Kg7 56.Tf1 Ta5 57.Pxf6 Kg6 58.Pd5 Ta6+ 59.Ke5 Ta8 60.Pe7+ Kh5 61.Th1+ Kg4 62.Tg1+ Kh5 63.Th1+ Kg4 64.Tg1+ Kh5 65.Th1+ ½-½
