Carlsen en Aronian aan de leiding bij Norway Chess

Na 8 ronden in het Norway Chess Tournament is het helemaal onduidelijk wie het toernooi gaat winnen, terwijl een ronde geleden het nog leek alsof Carlsen het toernooi gemakkelijk zou gaan winnen nadat hij van Vladimir Kramnik won. Vandaag verloor de Noor echter overtuigend van Aronian, en is het toernooi weer helemaal open. Op dit moment delen Carlsen en Aronian de leiding met 5 uit 8 terwijl Topalov en Vachier-Lagrave in de achtervolging zitten met 4.5 uit 8. Onze landgenoot heeft zich helaas niet kunnen herstellen na zijn nederlaag tegen Harikrishna en staat nog steeds op -1 met 3.5 uit 8.

Topalov, V. – Giri, A.
1. c4
Hiermee introduceert wit het Engels. Het Engels wordt steeds populairder op topniveau omdat het Berlijns na 1.e4 en de Grunfeld na 1.d4 vrijwel niet te kraken zijn.
1…e5
Het nadeel van 1.c4 is natuurlijk wel dat zwart zo direct voor het centrum kan vechten.
2. Pc3 Pf6 3. Pf3 Pc6 4. g3 d5
4…Lb4 is het alternatief.
5. cxd5 Pxd5 6. Lg2 Pb6 7. O-O Le7

Hier heeft wit veel mogelijkheiden. 8.a3 en 8.d3 behoren tot de meest populaire voortzettingen, Topalov kiest voor een wat minder gespeelde zet.
8. b3 O-O 9. Lb2 f6 10. Tc1 Le6 11. Pe4
Wit bereidt hier 12.d4 mee voor. Ook is Pc5 eventueel Pc5 een mogelijkheid.
11…Ld5
Zwart valt het paard aan wat betekent dat wit direct een beslissing moet nemen hoe hij verder speelt, terwijl hij na een andere zet van zwart zijn stelling rustig had kunnen verbeteren.
12. Dc2
Topalov kiest voor de meest ambiteuze optie. 12. Pc5 was de andere mogelijkheid, maar na 12…Lxc5 13. Txc5 heeft wit weinig kans op voordeel. Wit heeft weliswaar het loperpaar, maar de zwarte loper op d5 is erg sterk en daarnaast heeft zwart goede controle over het centrum. De stelling is waarschijnlijk ongeveer in evenwicht.
12…Pb4
Hier moest wit natuurlijk van te voren rekening mee hebben gehouden. Het spel wordt plotseling een stuk scherper.
13. Db1 Pxa2

De pointe van zwarts vorige zet.
14. Pxf6+
De meest natuurlijke voortzetting. Wit had echter nog een andere mogelijkheid tot zijn beschikking.
14. Pfg5!? een leuke zet, maar als zwart wil kan hij hier geforceerd remise maken. 14…Pxc1 [14…fxg5 15. Dxa2 en vanwege het sterke paard op e4 heeft wit genoeg compensatie voor de verloren pion.] 15. Pxf6+ Txf6 16. Dxh7+ Kf8 17. Dh8+ Lg8 18. Ph7+ Kf7 19. Pg5+ Kf8
14…Lxf6 15. Dxa2
Als wit zou consolideren zou hij beter staan. De ruil van de witte randpion voor de zwarte centrumpion op f6 is op zichzelf voordelig voor wit. Op dit moment is de witte dame echter nogal misplaatst op a2 en kan zwart actief doorspelen.
15…e4 16. Pd4

Tot op dit moment had Giri eigenlijk alles gespeeld zonder na te denken wat een duidelijke indicatie is dat hij nog in zijn voorbereiding zat. Hier begon hij echter na te denken, dat is geen verassing want hoewel Topalov’s laatste zet erg natuurlijk is kan het paard hier wat kwetsbaar komen te staan. 16. Pe1 was de beste zet geweest. Het witte paard staat op dit moment niet zo fantastisch, maar het zal spoedig via c2 naar e3 worden gebracht. De stelling is waarschijnlijk gelijk, maar het lijkt mij fijner om hier met wit te spelen. 16…a5 17. Db1 a4 18. bxa4 Txa4
16…Dd7?!
16…a5! hiermee maakt zwart direct gebruik van de ongelukkige positie van de witte dame. De dreiging is …a4 waarna de witte damevleugel erg onder druk komt te staan. 17. Db1 het ligt voor de hand om de dame van de diagonaal te halen. 17…a4 18. bxa4 Pc4! Ik vermoed dat Giri deze zet in zijn vooruitberekeningen heeft gemist. Zwart slaat niet direct terug op a4, maar maakt gebruik van het plotseling vrijgekomen veld op c4. …Pxd2 is nu een dreiging die niet goed te stoppen is. 19. Txc4 [19. Lc3 Lxd4 20. Lxd4] 19…Lxc4 20. Dxe4 is waarschijnlijk de beste oplossing voor wit. Het lijkt misschien dat wit genoeg compensatie heeft voor de kwaliteit met 2 pionnen en sterke lopers, maar na 20…Te8 is het toch echt zwart die op voordeel mag hopen.
17. Db1
Topalov geeft Giri geen tweede kans en haalt zijn dame al uit zijn ongelukkige stelling voordat Giri …a5 speelt.
17…Tae8 18. e3
De zet ziet er wat vreemd uit, want wit verzwakt nu vrijwillig zijn witte velden rondom zijn koning. Topalov heeft echter een duidelijk plan om zijn paard op d4 via e2 naar c3 te brengen om de zwarte pion op e4 aan te vallen.
18…c6 19. Pe2 Lxb2 20. Dxb2 Lf7!
Dit is een erg sterke zet van Giri. De loper gaat de pion op e4 dekken vanaf g6, waar de loper niet alleen een stuk veiliger staat, maar zwart valt nu ook tegelijkertijd de witte pion op d2 aan, en kan de druk verhogen met …Td8.
21. Pc3 Lg6 22. Da3
Ik denk dat Topalov tevreden was met het ruilen van de a7 pion voor de pion op d2, omdat de pion op d2 behoorlijk zwak kan worden.
22…Dxd2 22…a6 is ook mogelijk, maar nu kan de witte dame in ieder geval actief worden met bijvoorbeeld 23.Db4
23. Pb1
Wit moet wel oppassen, hij kan namelijk niet direct de pion op a7 terugpakken.
23. Dxa7? Txf2! en plotseling staat wit verloren, want na 24.Txf4 blijft de toren op c1 hangen.
23. b4 is een suggestie van de computer, om zonder pion door te spelen en te hopen op genoeg compensatie. Ik kan mij echter erg goed voorstellen dat Topalov daar niet veel voor voelde en zo snel mogelijk zijn pion terug wilde winnen.
23…Dd7 24. Dxa7 Pd5 25. Dc5 Tf6 26. Pc3 Pxc3 27. Dxc3

Er zijn nu een aantal stukken geruild, en de stelling lijkt mij ongeveer gelijk. De witte loper op g2 is namelijk niet fantastisch, maar de zwarte pion op e4 kan in de toekomst ook zwak worden. Topalov had op dit moment echter wel grote tijdnood.
27…Td6 28. b4 h6 29. Tfe1
Deze zet begrijp ik niet goed. Misschien is het een te moeilijke zet om voor mij te begrijpen, of besloot Topalov in tijdnood een wachtzet te spelen. In ieder geval verandert de evaluatie van de stelling niet, en blijft de computer constant 0.00 aangeven na vrijwel elke mogelijke zet.
29…Kh8 30. Dc2 Td3 31. Lf1
Dit valt de toren aan, maar eigenlijk wil wit de toren liever niet slaan, want dan zouden de witte velden rondom zijn koning dodelijk verzwakt zijn.
31…Lh5!
Natuurlijk begrijpt Giri dat Lxd3 geen dreiging is, en nu begint hij zelf dreiging te creëren. Als hij namelijk zijn loper op f3 weet te krijgen begint de witte koning zich toch wat onveilig te voelen.
32. f4!
Een erg sterke zet van Topalov in tijdnood. Hiermee verzwakt hij welliswaar zijn tweede rij behoorlijk, maar hij heeft goed gezien dat zwart daar niet goed profijt van kan nemen.
32…Td2 33. Dc3

Optisch ziet de zwarte stelling er erg goed uit, maar wit wil op de volgende zet Tc2 spelen, waarna de zwarte toren vanuit de tweede rij wordt verdreven en wit geen enkel probleem meer heeft.
33…Ld1!?
Hiermee verhindert Giri Tc2, maar zijn loper staat wel wat vreemd op d1. Ook krijgt Topalov nu de kans om zelf tegenspel te creëren, en een speler als Topalov pakt die kans natuurlijk direct. 33…Lf3 34. Tc2 Td8 35. Txd2 Dxd2 36. Dxd2 Txd2 lijkt op een erg fijn eindspel voor zwart, maar in werkelijkheid heeft zwart geen dreigingen en maakt wit gemakkelijk remise. 37. Tc1 Tb2 38. b5 cxb5 39. Tc7=
34. b5! c5?!
34.. .Td8 was het beste geweest, waarna de stelling ongeveer in evenwicht blijft.
34…Td8 35. bxc6 bxc6 36. Dxc6 Dg4 en nu is de makkelijkste manier om remise te maken 37.Tcxd1, want na 37.Dxe4 voelt de witte stelling toch nog gevaarlijk aan. 37. Tcxd1 [37. Dxe4 Lf3 38. De5 Lb7 39. Tc7 Txh2-+] 37…Txd1 38. Txd1 Dxd1 39. Dxe4 en dit eindspel lijkt mij erg remiseachtig.
34…La4
35. Dxc5 Ta8 36. Db4?! 36. De5! was een manier geweest om op voordeel te spelen. Wit dreigt nu namelijk net als in de partij Dxe4, maar daarnaast is Tc7 een verschrikkelijk grote dreiging. Zoals ik al meerdere keren heb gezegd was Topalov echter in grote tijdnood, en ook hier is de partij na bijvoorbeeld 36…Lc2 nog lang niet voorbij
36…Lf3 37. Tc7

37…Txh2!
Giri begrijpt dat verderspelen alleen maar risico’s met zich mee brengt en forceert de remise. Op een leuke manier trouwens, want zwart staat tijdelijk een dame achter! 37…Dxc7? is natuurlijk niet goed, want na 38.Dxd2 heeft wit erg goede winstkansen. 38. Dxd2
38. Txd7 Th1+ 39. Kf2 Th2+ 40. Lg2!?
Topalov zet nog een kleine val, maar Giri had ongetwijfeld alles al van te voren gezien.
40…Txg2+ 40…Ta2+?? is heel verleidelijk, totdat je ziet dat wit na 41. Te2! Txe2+ 42. Kf1 wint, omdat Df8+ gevolgd door Dxg7# niet te voorkomen is.
41. Kf1 Th2!

De laatste finesse. Wit heeft een dame meer, en is aan zet, maar toch kan hij de remise niet voorkomen!
42. Td2 42. g4? Th1+ 43. Kf2 Ta2+ 44. Kg3 Tg2#
42…Th1+ 43. Kf2 Th2+ 44. Kf1 Th1+ 45. Kf2 Th2+ 1/2-1/2

Giri, A. – Grandelius, N.
1. Pf3 d5 2. d4 Pf6 3. c4 e6 4. Pc3 c6 5. e3 Pbd7 6. Le2
Ik ben enigzins verrast door de openingskeuze van Giri. 6.Le2 is nog niet echt een zijvariant, maar verder in de partij vermijdt hij de mogelijkheid om naar de hoofdvariant te gaan, terwijl Giri over het algemeen vrijwel alleen maar hoofdvarianten speelt.
6…Ld6 7. O-O O-O 8. Dc2 dxc4 9. a4

Dit was het idee van Giri. Na 9. Lxc4 komen we weer in de hoofdvariant, die Giri zelf twee keer met zwart op het bord heeft gehad de laatste tijd. Beide partijen had hij geen enkel probleem, wat wellicht zijn openingskeuze verklaart.
9…e5
Een heel erg natuurlijke reactie van Grandelius. Zijn normale spel met …b5 gevolgd door .. .a6 en ….c5 is niet meer mogelijk, maar hij heeft nu genoeg tijd om zijn stelling op een andere manier te bevrijden.
10. Lxc4 exd4 11. exd4 Pb6 12. Lb3 Pbd5
Het is voor mij niet echt duidelijk wat Giri in deze stelling zag. De zwarte stukken staan allemaal goed en kunnen zich gemakkelijk ontwikkelen. Ook zie ik geen echte aanvalskansen voor wit.
13. Lg5 Le6 14. a5
Giri wil zwart onder druk zetten op de damevleugel, maar het is moeilijk te geloven dat het echt wat wordt.
14…h6 15. Lh4 Dc8!

Deze zet lijkt mij goed, want hij vervult meerdere doelen tegelijkertijd. Zwart gaat nu namelijk uit de penning, en de pion op b7 is gedekt als wit op een gegeven moment a6 speelt. Ook is …Lf5 om de witte dame lastig te vallen een mogelijkheid om rekening mee te houden. 15…Dd7 lijkt op ongeveer hetzelfde neer te komen, maar na 16.Pe5 blijkt het waarom de dame op c8 beter staat.
16. Tfe1 Te8 17. a6
De speler met een geisoleerde pion speelt over het algemeen op de aanval, maar omdat dat niet goed mogelijk is hier blijft Giri zwart wat irriteren op de damevleugel.
17…Tb8!

Grandelius speelt erg goed, als wit nu namelijk op b7 pakt wordt de b-lijn geopend voor de toren. 17…b6 is ook een redelijke zet, maar nu kan de pion op c6 in de toekomst een zwakte worden. Daarnaast is er een kleine kans dat de witte pion op a6 gevaarlijk wordt in het verre eindspel als wit de pion op a7 wint.
18. Lxd5?!
Deze zet begrijp ik niet zo goed. Wit ruilt zjin loper af, en het is mij niet duidelijk wat hij er voor terugkrijgt. Waarschijnlijk was Giri niet tevreden met het spelverloop en probeerde hij er toch wat van te maken, maar ik denk dat hij hiermee alleen problemen voor zichzelf maakt. 18. Lxf6 Pxf6 19. Lxe6 Txe6 20. axb7 was een normale keuze geweest, waarna de stelling gelijk is.
18…Pxd5 19. Pe4
Dit was het idee van Giri, maar het ziet er niet zo indrukwekkend uit.
19…Lc7
Dit is een rustige optie. Ook 19…Lb4 was prima mogelijk geweest. 19…Lb4 ik denk dat Grandelius hier niet voor ging omdat hij bang was voor 20.Lg3, met complicaties maar zwart staat al beter. 20. Lg3 Lxe1 21. Pd6 Lxf2+! 22. Dxf2 Dd7 23. Pxb7 Txb7 24. Pe5 Dc8 25. axb7 Dxb7 en zwart staat een gezonde pion voor.
20. Pc5?!
Dit is te optimistisch, wit had naar een ongeveer gelijk eindspel moeten afwikkelen.
20. axb7 Dxb7 21. Peg5!? de gemakkelijkste manier, want hoewel het er ingewikkeld uitziet ontstaat er hoogstwaarschijnlijk een remiseachtig eindspel. [21. Pc5 Dxb2 22. Dxb2 Txb2 23. Txa7 is ook mogelijk, maar wit staat hier net iets minder vanwege het zwarte loperpaar.] 21…hxg5 22. Pxg5 Pf6 [22…Lf4 is een computersuggestie, maar het lijkt mij sterk dat menselijke spelers zich hier aan durfen te wagen.] 23. Pxe6 Txe6 24. Txe6 fxe6 25. Lxf6 Dxb2 26. Dxb2 Txb2=
20…Pb4 21. Dd2 Pxa6
Ook nu heeft zwart een pion gewonnen, maar het paard op a6 staat tijdelijk buitenspel, waar Giri moet proberen gebruik van te maken want anders staat hij een pion achter zonder compensatie.
22. Pe4

Dit was Giri’s plan. Nu het zwarte paard namelijk tijdelijk van de koningsvleugel is verwijderd krijgt wit wat aanvalsmogelijkheden. Wanneer Grandelius echter een paar nauwkeurige zetten gevonden had, was het wellicht slecht afgelopen voor onze landgenoot.
22…Ld5?
Hier geeft zwart al zijn voordeel weer mee weg en kan Giri remise maken.
22…Lf5! was de aangewezen zet geweest. Het lijkt op de partijzet, maar het verschil is dat offers op f6 nu veel minder aantrekkelijk zijn voor wit omdat zwarts witveldige loper nu gemakkelijk bij de verdediging kan worden betrokken. 23. Pc5 Dit is misschien de beste zet, maar zwart staat nu duidelijk een gezonde pion voor. [23. Pf6+? gxf6 24. Lxf6 Txe1+ 25. Txe1 Df8 en wit heeft bij lange na niet genoeg compensatie voor het stuk, want in vergelijking met de partij is de loper op f5 van grote hulp bij de verdediging. 26. Pe5 Kh7] 23. Pf6+!
Nu werkt het offer gelukkig wel, en is het remise.
23…gxf6 24. Lxf6 Df5
Dit forceert de remise eigenlijk direct. De partij had nog even door kunnen gaan na 24…Txe1, maar daarna is zwart de enige die kan verliezen.
24…Txe1+ 25. Txe1 Kh7 [25…Df8 26. Pe5! met de dreiging Te3-g3. Zwart heeft blijkbaar meerdere manieren om remise te maken, maar het ziet er gevaarlijk uit en het is onnodig voor zwart.] 25. Dxh6 Dh7 26. Dg5+ Dg6 27. Dh4 Dh7 28. Dg5+

Beide spelers kunnen de remise niet uit de weg gaan.
28…Dg6 29. Dh4 1/2-1/2