Schaakrubrieken weekend 25 juni 2016
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Een groot genot
Een van de mooiste schaakevenementen die ik als toeschouwer heb meegemaakt, was het eerste wereldkampioenschap blitz, in Brussel in 1988. Er was daar een gewoon toernooi geweest dat was gewonnen door Ljubojevic en Kasparov, en na afloop was er dat WK-blitz met ongeveer dezelfde spelers. Het was een groot genot. Twaalf giganten speelden 22 ronden met vijf minuten bedenktijd per persoon per partij. Je zag dus zes partijen tegelijk. Alles ging natuurlijk erg snel, maar als je je flink inspande kon je op de grote schermen goed volgen wat er gebeurde. Vier uur lang was je ondergedompeld in het totale schaak. Kasparov won met 17 punten, Timman was tweede met 15 punten. Daarna kwamen Ljubojevic en Karpov met 12,5, Kortchnoi met 11, Tal met 10,5 en Larsen met 8 punten. Je ziet hoe sterk Timman was als snelschaker. Toch deed hij het zelden en vrijwel nooit zomaar voor de lol. Ik geloof dat hij zichzelf en het schaakspel er een beetje te goed voor vond. Een jaar later was er weer zo’n wereldkampioenschap, in de Canadese stad Saint John. Ik was daar geweest om over de kandidatenmatch tussen Timman en de Rus Valeri Salov te schrijven en niet lang voor het WK blitz begon, ging ik terug naar Nederland. Dat WK werd gewonnen door mijn held Michail Tal, boven Kasparov en Karpov. Achteraf vond ik dat ik niet goed wijs was geweest door kort voor het grote gebeuren uit Saint John te vertrekken. De afgelopen weken zijn we bekogeld met rapidpartijen en snelschaakpartijen van de wereldtop. Twee weken geleden won Hikaru Nakamura in Parijs en vorige week won Magnus Carlsen in Leuven. Het moet mooi zijn geweest om er bij te zijn, ook door de statige ambiance. Het Maison de la Chimie is een monumentaal 18de eeuws gebouw in het hart van Parijs. Het stadhuis van Leuven is zo mooi dat het door een schaakliefhebber werd vergeleken met Zweinstein, de toverschool van Harry Potter. De houdbaarheid van snelle partijen is kort. Als je de partijen een dag later naspeelt, vallen ze vaak tegen, maar de volgende rapidpartij uit Leuven mag er zijn.
Maxime Vachier-Lagrave – Anand, Rapid Leuven
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3 Lc5 5. c3 0-0 6. 0-0 d6 7. Pbd2 Pe7 8. d4 exd4 9. cxd4 Lb6 10. Te1 Lg4 11. h3 Lh5 12. Db3 d5 13. e5 Pd7 14. Dd1 Te8 Na 14…f6 15. e6 Pb8, zoals in Caruana – Giri, Moskou 2016, staat wit beter. 15. g4 Hij moet zijn koningsvleugel een beetje verzwakken om pion d4 goed te dekken. 15…Lg6 16. Pf1 c6 17. Ld3 f6 18. exf6 Nu zou wits e-pion na 18. e6 Pf8 snel verloren gaan. 18…Pxf6 19. Pg3 Lxd3 20. Dxd3 Pg6 21. Txe8+ Dxe8 22. Lg5 Df7 23. Te1 Tf8 24. Pf5 Pe4 Dit moest nauwkeurig berekend worden.
25. Lh6 Dc7 26. Pxg7 Dit leidt geforceerd tot verlies. Nog slechter was 26. Lxg7 Txf5 27. gxf5 Pf4, maar er was een goede zet, die door Anand van tevoren was gezien: 26. Db3 met de dreiging 27. Txe4. Na 26…Pxf2 27. Kxf2 gxh6 28. Pxh6+ Kh8 29. Pf5 zou wit iets beter staan.
Schaken Wie pronkt er niet met het sterkst bezette toernooi?
Het grootste, mooiste of sterkst bezette toernooi wordt eens per drie maanden gehouden. Te vaak en bijna altijd ten onrechte zeggen organisatoren dat nooit eerder een zo excellent deelnemersveld bijeen is gebracht. Aangezien de ratingcijfers lijden onder ernstige inflatie, zullen ze het in de toekomst blijven doen. Soms ontlokt zo’n loze bewering een glimlach. ‘Het grootste schaaktoernooi dat ooit op Belgische bodem is gehouden’, was de aankondiging op de website van een vierdaags toernooi dat vorig weekend in Leuven plaatsvond. Nu hadden de Belgen alle reden om trots te zijn. Het evenement was buitengewoon sterk bezet met tien spelers uit de topdertien van de wereld. Als die het tegen elkaar hadden opgenomen in een klassiek toernooi, zou de claim van de organisatoren zo gek nog niet zijn. Helaas was het ‘slechts’ een snelschaaktoernooi, waarin de deelnemers negen rapid- en achttien blitzpartijen speelden. Alleszins de moeite waard om te volgen, maar niet meer dan dat. Leuven zal heel wat sneller vergeten zijn dan de drie befaamde SWIFT-toernooien, die in de periode 1986-1988 in Brussel werden gehouden. De eindzege ging naar Magnus Carlsen, die met voor zijn doen minimale scores zowel het rapidals het blitztoernooi won. Het succes van de wereldkampioen was verdiend, al had hij een paar opvallend zwakke momenten. Wat te denken bijvoorbeeld van deze kolossale blunder in zijn rapidpartij tegen Nakamura:
Nakamura – Carlsen na de 11de zet van wit. Zonder zich te bedenken speelde zwart 11 … Pxd5?? om na 12. Pxd5 te merken dat hij een stuk had weggegeven. Carlsen gaf vijf zetten later op. De partij van het weekend werd gewonnen door de oud-koning van het rapidschaak. Vishy Anand heeft de kunst nog niet verleerd.
Vachier Lagrave – Anand Leuven rapid 2016
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3 Lc5 5. c3 0-0 6. 0-0 d6 7. Pbd2 Pe7 8. d4 exd4 9. cxd4 Lb6 10. Te1 Lg4 11. h3 Lh5 12. Db3 d5 13. e5 Pd7 14. Dd1 Te8 In het kandidatentoernooi speelde Giri in deze stelling 14 .. f6 15. e6 Pb8 tegen Caruana. 15. g4 Lg6 16. Pf1 c6 17. Ld3 f6 18. exf6 Pxf6 19. Pg3 Lxd3 20. Dxd3 Pg6 21. Txe8+ Dxe8 22. Lg5 Df7 23. Te1 Tf8 Beide partijen hebben hun stukken geconcentreerd op de koningsvleugel. 24. Pf5 Pe4! Anand had de consequenties van wits volgende zet scherp berekend. 25. Lh6 Dc7
Divers
Kent u die truc van achttien draaiende schoteltjes op stokjes die allemaal toch niet vallen? En je denkt altijd dat het net niet lukt. Er gebeurt zoveel in de schaakwereld dat je simpelweg niet alles kunt bijhouden ook al zou je het willen. Een greep uit de activiteiten van afgelopen week. Eerst de jeugd. In Roosendaal organiseerde de Eindhovense Schaakvereniging het nationale pupillenkampioenschap tot zeven en tot acht jaar. Op de foto’s zie je aan de concentratie van de kinderen wie er ‘in de partij’ zitten. Dat heb je bij sport, kunst en cultuur: talent uit zich al snel in respect en nieuwsgierigheid en dat kun je zien. We maken een klein sprongetje van een paar jaar ouder: in 2013 is in Rotterdam de Stichting Pathena opgericht met als doel talentvolle jeugd te ondersteunen met trainingen, toernooien en intensieve begeleiding door een talent te koppelen aan een ouder talent, een soort buddy-systeem. Dit originele en ambitieuze project loopt voorlopig goed en werpt zijn vruchten af. Vorige week werd een jeugd-invitatietoernooi georganiseerd, goede leerschool. In Wijk aan Zee organiseerde schaakvereniging Het Paard van Ree ter viering van het 30-jarig bestaan een mini-rapid tweekamp tussen Hans Ree en de Fin Heiki Westerinen. De vereniging is opgericht naar aanleiding van een partij tussen dezelfde spelers in 1970 in het toenmalige Hoogovenstoernooi. Het ging om deze stand
In 1970 waren beide spelers hemelbestormers die sterke toernooien op hun naam schreven en gevaarlijk waren voor iedereen. Heiki verbaasde toentertijd menige ober door steevast ‘een kratje bier’ te bestellen. Het tweekampje 46 jaar later liep uit op 1-1, in beide partijen was een van de spelers zeer ontevreden over het onnodige verlies. In Amstelveen speelden Jan Timman en ondergetekende een simultaan van GROOT FORMAAT: 24 teams van tegenstanders speelden op tuinschaakspellen op het grote Plein Stadshart naast het COBRA-museum en tussen het winkelend publiek. Het was een heel geloop en zwaar geschuif en net zoals in 2015 ook een visueel spektakel.
Het Hilversums Schaak Genootschap (HSG) organiseerde voor de elfde keer het Open Toernooi over een heel weekend met zes ronden en 200 deelnemers. Het werd een spannende finale met uiteindelijk vier winnaars: Jan Willem van de Griendt, Hugo ten Hertog, Koen Leenhouts en Thomas Beerdsen. De fraaie speellocatie hotel Lapershoek zet volgend jaar weer alle deuren van serre, restaurant, kamers en vergaderzalen gastvrij open en ‘als er dan nog meer deelnemers bijkomen wordt een oplossing gevonden’, aldus de enthousiaste toernooidirecteur Henk Cornelissen bij de prijsuitreiking.
Dan nog net over de grens in Leuven een snelschaak (5 minuten) en rapidtoernooi (20 minuten) met de wereldtop. Ook daar gebeurden gekke dingen.
H. Nakamura – M. Carlsen
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3 Lb4 5.Da4+ Pc6 6.e3 0-0 7.Dc2 Te8 8.Ld2 e5 9.dxe5 Pxe5 10.cxd5 Pxf3+ 11.gxf3
11…Pxd5? 12.Pxd5 Dxd5 13.Lxb4 Dxf3 14.Tg1 Lf5 15.De2 De4 16.Lc3 Lg6 17.Dc4 zwart gaf op. Anish Giri handhaaft zich goed bij partijen met verkorte bedenktijd.
Sinds de contacten met Chess Evolution uit Niepolomice in Polen (www.chessevolution.com) val ik van de ene verbazing in de andere: boek na boek verschijnt en alle zeer geschikt voor de gemiddelde deelnemer aan het ND-schaaktoernooi, waarvoor ook boeken beschikbaar werden gesteld. Interessante series, zoals die van Legendary Chess Careers, waarin ook een deel over Jan Timman. Klapstuk van de veiling is voor mij de serie van vijf boeken over de tijd van 2012-2015 met als titels Best attacking games, Best Fighting Games, Postional Masterpieces, Most Interesting Draws en Most Instructive Endgames. Stuk voor stuk voltreffers! We vertellen iets over het eerste boek uit de serie: de auteurs Arkadij Naiditsch en Csaba Balogh hebben vijftig opvallende aanvalspartijen uit de periode uitgezocht en van deskundig commentaar voorzien dat de bovengenoemde categorie uitstekend zal kunnen volgen (isbn 9788393465675, € 24,95). De nadruk ligt niet op de opening maar het gaat erom wat je daarna met de stelling kunt doen. Tegenwoordig kan iedere houtschuiver met zijn computer fouten in het spel van de wereldkampioen opsporen, maar dat verandert niets aan het feit dat hij tegen hem geen schijn van kans heeft. Dus laten de partijen helder zien waarin het verschil zit. Voor de liefhebbers van het naspelen van partijen een goudmijn. Je zou hem eerder verwachten in het boek Most Interesting Draws, maar toch ook hier een partij van Giri:
Giri-Morozevich
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.g3 dxc 5.Lg2 b5 altijd link, het verdedigen van deze pluspion 6.a4 lokt c6 uit:
c6 7.Pe5 Pd5 8.0-0 a6 (Lb7!) 9.axb cxb 10.b3 grijpt het initiatief cxb 11.Dxb3 Lb7 12.e4 Pf6 13.d5 zo snel mogelijk de stelling openen Ld6 zwart wil toch maar eens ontwikkelen, echter: 14.Pxf7! Kxf7 15.dxe† Ke8 16.e5! agressie is geboden Lxg2 (16.Lxe5 17.Lxb7 Ta7 18.Lxa6 Lxa1 19.Lxb5† Ke7 20. La3†) 17.exf6 Dxf6 18.Kxg2! ook nog een torenoffer Dxa1 19.Lb2 Da4 20. Df3 de beslissende aanvalszet Ta7? (Nodig was Dc2 om na Dxa8 de dames op c6 af te ruilen, maar wit speelt natuurlijk 21.Df7† Kd8 22.Lxg7 Dc6† 23.Kg1 Te8 24.Td1 met enorme aanval) 21.Tc1! schept nieuwe dreigingen
Kd8 22.Lf6†! Le7 (22.gxf6 leidt tot mat) 23.Dd5† Pd7 Wanhoop 24.Ld4 finishing touch Tc7 25.Da8† 1-0.
Giri bewees trouwens tijdens het toernooi in Azerbeidjan dat hij wel degelijk partijen kan winnen, zelfs tegen Karjakin, de uitdager van wereldkampioen Carlsen. Alleen tegen wereldkampioene Hou Yifan kwamen de herinneringen aan de kandidatenmatches weer boven toen hij een gewonnen stelling weer wist te verprutsen en daarna nog doormodderde tot de 104e zet. Door dit weggegeven halfje moest hij in de laatste ronde in remisestelling herhaling van zetten uit de weg gaan om het toernooi te winnen en dat liep dus zoals gebruikelijk helemaal verkeerd af: een nul en dus zelfs geen barrage met Caruana. Laten we het maar leermomenten noemen voor de beste vaderlandse schaker, onze enige hoop op de wereldtitel.
Probleem 2586 is een tweezet van Sammelius:
Probleem 2584:1.Tb4!
Eindelijk een winnaar uit Hilversum
Jan Willem van de Griendt heeft vorig weekend het HSG Open gewonnen. Een niet zo bekende naam en je zou daarom denken dat het jaarlijkse toernooi in het Hilversumse hotel Lapershoek zwak bezet was. Dat was het niet, Van de Griendt was de nummer twaalf op rating. Hij heeft dus gewoon veel spelers verrast. In de derde ronde versloeg hij de Zeeuwse meester Koen Leenhouts, de nummer twee op rating. Voor het grote publiek ook geen bekende naam, maar door recente toernooiresultaten in Frankrijk heeft Leenhouts bijna de rating van een grootmeester bereikt. Roeland Pruijssers is al grootmeester. Van de Griendt versloeg hem in de zesde en laatste ronde, zondagmiddag. Hij eindigde op vijf punten uit zes partijen, net als Hugo ten Hertog, Koen Leenhouts en Thomas Beerdsen. Van de Griendt werd tot toernooiwinnaar uitgeroepen omdat hij de zwaarste tegenstand had gehad, al scheelde dat heel weinig. De geldprijzen werden gedeeld, alle vier gingen ze met 630 euro naar huis.
De grootmeesters Alexandre Dgebuadze en Zhaoqin Peng eindigden met vier andere spelers op de gedeelde vijfde plaats. Zij allen incasseerden 40 euro. Voor topfavoriet Dgebuadze was dat niet waarvoor hij uit België was gekomen.Je zou de 45-jarige Van de Griendt een laatbloeier kunnen noemen, al behaalde hij al op 19-jarige leeftijd zijn eerste meesternorm in Dieren en een paar jaar later zijn tweede in Wijk aan Zee. Zijn derde volgde echter pas drie jaar geleden in de KNSB-competitie. In die competitie speelt hij voor landskampioen En Passant uit Bunschoten-Spakenburg. Van de Griendt woont in Hilversum en dat vond het organiserende HSG natuurlijk heel leuk. Nadat Friso Nijboer in 2010 de eerste HSG’er was die het HSG Open won, dat dit jaar voor de elfde keer werd gehouden, was Van de Griendt nu de eerste Hilversummer. Roeland Pruijssers ging goed van start. Na vier ronden had hij als enige nog honderd procent. Hij bleek echter geen zondagskind, hij verloor op de slotzondag beide partijen. Zaterdagavond had hij nog een leuke partij gewonnen van zijn jonge Apeldoornse clubgenoot Thomas Beerdsen, die verder wel al zijn partijen won.
Beerdsen-Pruijssers
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.O-O Pxe4 6.d4 b5 7.Lb3 d5 8.dxe5 Le6 9.c3 Lc5 10.Pbd2 O-O 11.Lc2 Lf5 12.Pb3 Lg6 13.a4 La7 14.De2 b4 15.c4
Voor beginners A7049
Voor gevorderden B7049
Op 6 juni overleed in Zwitserland schaakgrootmeester Viktor Kortsjnoi (85). Kortsjnoi was een professionele schaker en een van de sterkste grootmeesters van de wereld. Wereldkampioen is hij nooit geweest, wel twee keer uitdager voor het wereldkampioenschap, in 1978 en 1981.Hij was de laatste jaren de oudste actieve grootmeester van het toernooicircuit. Kortsjnoi werd geboren in het Russische Leningrad, het huidige Sint-Petersburg. Op vijfjarige leeftijd leerde hij schaken van zijn vader. Kortsjnoi speelde in tien kandidatentoernooien voor het WK mee, tussen 1962 en 1991. Hij werd vier keer kampioen van de Sovjet-Unie. In 2006 won hij het World Senior Chess Championship. In 1976 vroeg Kortsjnoi na een toernooioverwinning in Nederland politiek asiel aan. Later vertrok hij naar Duitsland en vestigde zich definitief in Zwitserland.
Een prachtige partij speelde Kortsjnoi in 1967 in zijn toenmailge woonplaats Leningrad.
Kortsjnoi – Udovcic
