Sandipan wint Open Kampioenschap in Dieren
Het Condigne Open Nederlands Schaakkampioenschap in Dieren is gewonnen door de Indiër Chanda Sandipan. Omdat hij in de laatste ronde op knappe wijze won van GM Vyacheslav Ikonnikov werd hij met 7½ uit 9 onbereikbaar voor de concurrentie. Gedeeld tweede werd Erwin l’Ami die het Nederlandse onderonsje met titelverdediger Dimitri Reinderman in zijn voordeel beslechtte waardoor l’Ami ongeslagen bleef en op 7 punten uitkwam. Deze plek moest hij delen met de Duitser (voormalige Rus) Igor Khenkin. Die had in de achtste ronde eerst wat mazzel in zijn partij met Roeland Pruijssers, want die had niet in de gaten dat hij in een gelijke stelling ook nog door de vlag kon gaan. En in de slotronde won Khenkin ook nog van de Hongaar Csaba Horvath die zich vreselijk liet foppen.
De winnaar, Chanda Sandipan (foto Harry Gielen)
Laten we eerst nog even teruggaan na de zesde ronde. Daar had Pruijssers (samen met Sandipan) brutaal de leiding genomen met 5 uit 6, ondanks een nul in de derde ronde tegen l’Ami. Maar in de zevende ronde ging het mis voor onze landgenoot. Hij werd op fraaie wijze onder de voet gelopen door zijn medekoploper die daarmee alleen aan de leiding ging. Omdat l’Ami, die een halfje achterstond in dezelfde ronde won van Debashis, werd duidelijk dat deze twee spelers de belangrijkste gegadigden zouden zijn voor de titel. Maar zo eenvoudig bleek het allemaal niet te zijn. Horvath hield in de voorlaatste ronde Sandipan keurig in bedwang en l’Ami kon ook geen potten breken met zwart tegen Beerdsen. Khenkin sloop ondertussen dichterbij, mede door bovengenoemd gelukje tegen Pruijssers die nu de titeljacht definitief kon vergeten. Ikonnikov had een andere Indiër, Sagar, verslagen terwijl ook titelverdediger Reinderman zich opwerkte ten koste van Nick Maatman. Daardoor was de stand aan kop bij het ingaan van de laatste ronde:
Dat beloofde toch een spannende strijd, zeker omdat er op voorhand niet al te veel korte remises verwacht zouden worden. Het werd uiteindelijk een enorme score voor alle witspelers. Op de eerste 5 borden werd het 5-0 voor wit:
Daarmee waren de kaarten geschud. Ondertussen had Pruijssers zich herpakt, ten koste van zijn voormalige clubgenoot Thomas Beerdsen. Die had genoeg aan remise voor een IM-norm, maar dat feestje ging niet door. Er was nog een andere kandidaat voor een IM-norm: Stukkenjager Joris Gerlagh. Die moest dan wel van de uiterst solide Duitser Hausrath winnen.
En Erwin l’Ami? Ja, die overwinning op Reinderman had zowaar nog een ander aspect. Erwin heeft zich als beste Nederlander onmiddellijk gekwalificeerd voor het NK 2017. Kan hij zijn rating zomaar de soep in spelen, hij doet volgend jaar gewoon mee!
Ook die was niet genegen aan dit feestje mee te werken.
De eindstand na 9 ronden werd:
(klik op tabel voor de link naar de tabel!)
ANALYSEBLOK
Van de ronden 7 t/m 9 heb ik de nodige partijen onder het snijmes gelegd. Daarbij heb ik bewust niet gekeken naar de voortreffelijke analyses van Peter Boel op de toernooisite. Pas na afloop heb ik een paar nuttige opmerkingen van hem toegevoegd.
Deze analyses via de viewer:
Sandipan, Chanda – Pruijssers, Roeland
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Lc5 5. Lxc6 dxc6 6. d3 Pd7 7. Pbd2 O-O 8. a3 a5 9. Pc4 Te8 10. Ld2 a4 11. Lb4 La7 12. Lc3 f6 13. Ph4 Pf8 14. Kh1 Pg6 15. Dh5 Pf4 16. Df3 Le6 17. Pe3 Dd7 18. Phf5 Kh8 19. h4
19…g6?
Dit is de verzwakking waar Sandipan op zit te wachten. Met een loper op c3, een koning op h8, is het spelen van een dergelijke verzwakkende pionzet vragen om problemen. En die komen ook onmiddellijk. Beter zijn 19…Lxf5 en 19…Df7
- Pg4!
Een mooie zet.
20…gxf5
Er valt nauwelijks iets zinnigs te bedenken voor de zwartspeler. Zo faalt bijvoorbeeld 20…Dd8 op 21. Pxe5 gxf5 [ 21…fxe5 22. Lxe5+ Kg8 23. Ph6+ Kf8 24. Dxf4+ wint natuurlijk voor wit.] 22. Dxf4 en wit staat overweldigend hoewel zwart met 22…Ld4 23. Lxd4 Dxd4 24. Pf3 Dxb2 nog wel wat kan terugdoen.
- Pxf6 Dg7
De diagonaal a1-h8 wordt zijn ondergang, dat zal Pruijssers inmiddels ook wel duidelijk geworden zijn. Ook de tussenzet 21…fxe4 maakt het er niet beter op na 22. Dxf4! en wit gaat als een mes door de boter: 22…exf4 23. Pxd7+ Kg8 24. Pf6+ Kf7 25. Pxe8
- Lxe5 Pg6 23. Lc3
De loper op c3 is een waar monster geworden.
23…Ld4
Pure wanhoop. 23…Tf8 24. Ph5 wint de dame.
- Lxd4 Tf8 25. h5!
Sandipan gaat er nu dwars doorheen.
25…Pe7 26. h6 Dxh6+ 27. Ph5+ Kg8 28. Lg7 Dg6 29. Lxf8 Txf8 30. Dg3 fxe4 31. dxe4 Lg4 32. Pf4 Dg7 33. f3 Dh6+ 34. Ph3
En hier vond Pruijssers dat hij genoeg gezien had.
1-0
L’Ami, Erwin – Debashis, Das
- d4 d5 2. c4 dxc4 3. e3 Pf6 4. Lxc4 e6 5. Pf3 c5 6. O-O Pc6 7. De2 cxd4 8. Td1 Le7 9. exd4 O-O 10. Pc3 Pa5 11. Ld3 b6 12. Lg5 Lb7
Deze stelling is allemaal theorie. Ook het volgende pionoffer is bekend.
- d5
Bekend uit twee partijen, te weten Riemersma-Cifuentes, 1997 en Lopez Gonzalez-Perez Pardo, 2007.
13…exd5 14. Pd4 Te8
Dit is het beoogde nieuwtje, gevonden met de computer. 14…Pe4 Deze zet werd in bovengenoemde partijen op het bord gebracht.
- Pf5 Lc5 16. Df3 d4 17. Pe4
17…Tc8? Hier had de zwartspeler 17…Txe4!? (zie analysediagram)
willen spelen, maar hij was zijn voorbereiding vergeten! 18. Lxf6 en dan heeft zwart het idiote 18…Te5!! waarna de stelling totaal gelijk is als we de engines moeten geloven.
- Te1 Hier was 18. Ph6+! zo mogelijk nog sterker. 18…Kf8 19. Lxf6 Lxe4 20. Lxg7+! Kxg7 21. Lxe4 en nu dreigt er heel veel. Na 21…Kxh6 22. Dh3+ Kg7 23. Dxh7+ Kf6 24. Dh6+ Ke5 25. Te1 zal de zwarte koning de dreigende ondergang niet kunnen ontlopen.
18…Te6
Nu gaat het snel mis met de zwartspeler. 18…Lxe4 was relatief beter, maar na 19. Txe4 Txe4 20. Lxe4 blijft wit in het voordeel.
- Pxf6+ Dxf6 20. Dg3! Txe1+ 21. Txe1 Dc6 22. Le7!?
En de zwartspeler zag er geen heil meer in en gaf op. Een paar varianten: 22. Le7 Dg6 [ 22…g6 23. b4!] 23. Dh3! Er dreigt nu vooral Lxc5 gevolgd door Pe7+. 23…Te8 24. Pd6 Ook niet voor de poes was trouwens 22. Le4
1-0
Pruijssers, Roeland – Khenkin, Igor
- e4 c6 2. d4 d5 3. Pc3 dxe4 4. Pxe4 Lf5 5. Pg3 Lg6 6. h4 h6 7. Pf3 Pd7 8. h5 Lh7 9. Ld3 Lxd3 10. Dxd3 e6 11. Ld2 Pgf6 12. O-O-O Le7 13. Kb1 Db6 14. The1 O-O 15. Pf5 exf5 16. Txe7 Dd8 17. Te2 Pe4 18. g3 Te8 19. Ph4 Pdf6 20. Lc1 Na 20. Pxf5 Dd5 21. Ph4 is 21…c5! wat beter voor zwart.
20…Da5 21. c4 Tad8 22. Ka1 b5!
Een thematische zet waarmee zwart de witte velden verovert.
- c5 Te6 24. Dc2 Td5?!
Hier viel 24…b4 te prefereren.
- Pg2!
Pruijssers grijpt de kans om zijn paard weer in het spel te brengen.
25…Td7 26. Pf4 Tee7 27. f3
Het juiste idee, maar er had een verfijning kunnen worden toegepast. Hier kon 27. d5! hetgeen zomaar winnend had kunnen worden na 27…cxd5 28. f3 Pxg3? [ 28…d4 is dan het beste, maar zie dat maar eens te bedenken!] 29. Tg2 Pgxh5 30. Dxf5 en bij zwart hangt er te veel.
27…Pxg3 28. Tg2
28…Pfxh5?! Veiliger is 28…Pgxh5
- d5
Pruijssers had in elk geval wel door dat het van deze zet moest komen. Maar helaas voor hem blijkt Khenkin goed te beseffen dat hij snel iets terug moet doen. Met 29. Th2! had wit groot voordeel kunnen behalen. Want nu zou 29…g6 om het stuk te redden desastreus zijn voor zwart. Zie: 30. Pxh5 Pxh5 31. Txh5! gxh5 32. Tg1+ en zwart gaat mat.
29…Te1 30. d6 Txd1 31. Dxd1 Db4 32. Pxh5 Pxh5
- Dc2 Kansrijker was 33. Dg1 waarna het volstrekt onduidelijk is wie er beter staat.
33…Dc4?!
33…Pf4! was beter.
- Dxc4 bxc4 35. Lxh6 f6 36. Th2 g6 37. Th4 Hoog tijd om de koning in het spel te betrekken. 37. Kb1!
37…Kf7 38. Lc1
En in een stelling die in evenwicht is, ging de witspeler door zijn vlag.
0-1
Reinderman, Dimitri – Maatman, Nick
- e4 e6 2. f4 d5 3. e5 c5 4. Pf3 Pc6 5. c3 Ph6 6. Pa3 Pf5 7. Pc2 Le7 8. Ld3 Db6 9. Pe3 Pxe3 10. dxe3 Ld7 11. O-O f6 12. exf6 gxf6 13. Kh1 O-O-O 14. b4 cxb4 15. cxb4 Lxb4 16. Tb1 Dc7 17. Da4 Lc5 18. Lb5 Thg8 19. Tf2 Kb8 20. Tc2 Lb6 21. La3 Tc8
Wit heeft een pion geofferd in ruil voor wat open lijnen tegen de zwarte koning. Die heeft zich echter verschanst achter wat stukken en pionnen. Het is dus zaak om dat te ontregelen. Dat lukt Dimitri goed met de volgende zet.
- Le7!? Lxe3?!
Dat is vragen om moeilijkheden. Beter is 22…Ka8 waarna wit vermoedelijk 23. Da3 moet antwoorden.
- Da3!
Die komt nu met kracht! Er dreigt zowel Ld6 als Dxe3. Wit geeft maar liefst 2 pionnen weg, maar zijn stukken werken daarna op volle toeren.
23…Lxf4 24. g3
- La6 was nog beter.
24…Ka8?!
Hierna loopt de aanval als een trein. Maar het stuk teruggeven met 24…Da5 25. gxf4 Dxa3 26. Lxa3 Ka8 was ook bepaald niet aantrekkelijk.
- gxf4 Dxf4 26. Lc5 Dc7
Dit gaat het niet worden voor zwart.
- Lxc6 bxc6 28. Ld6 Dd8 29. Tcb2
En tegen alle dreigingen valt niets meer te ondernemen.
1-0
Sandipan, Chanda – Ikonnikov, Vyacheslav
- Pf3 Pf6 2. g3 g6 3. Lg2 Lg7 4. O-O O-O 5. d4 d5 6. c3 Pbd7 7. a4 a5 8. Pa3 Pb6 9. Pe5 c6 10. Db3 Pg4 11. Pd3 e5 12. Pxe5 Pxe5 13. dxe5 Lxe5 14. Le3 Pd7 15. Tfd1 De7
Zwart heeft de opening wat timide aangepakt en zit daarom met een totaal onderontwikkelde damevleugel. Het sein voor wit om zijn stukken nog meer in het spel te betrekken.
- c4!?
Een sterke zet waarmee het zwarte centrum wordt aangetast.
16…d4!
Ikonnikov heeft uitstekend ingeschat dat hij zich met deze voortzetting staande kan houden. 16…dxc4 17. Pxc4 zou al bijna desastreuze gevolgen hebben, zwart kan nauwelijks loskomen.
- Lxd4 Lxd4 18. Txd4 Dxe2
De pion is weer in bevriende handen, maar het probleem van de damevleugel is nog niet opgelost.
- Dc3
Hiermee pakt wit de zwarte velden en opent daarmee de jacht op de zwarte dame.
19…Pc5!?
Het is begrijpelijk dat hij zijn paard in het spel brengt. Deze zet impliceert een positioneel stukoffer. Hij had ook 19…De7 20. Te1 Db4 kunnen spelen, waarna de schade erg mee valt.
- Te1 Dh5 21. Th4 Dg5 22. Te5
Maar dat gaat zo de mist in. Al met al lijkt wit de strijd gewonnen te hebben. Maar Ikonnikov heeft het echter allemaal zo gepland vermoedelijk heeft hij de gevolgen van dit stukverlies uitstekend ingeschat!
22…Pxa4 23. Txg5 Pxc3 24. bxc3
24…f5!
Wit heeft een stuk gewonnen, maar vooral zijn toren op g5 is volkomen verdwaald. Daarbij staat ook Th4 niet bijster goed en ook Pa3 is bepaald geen schoonheid. Een knap beoordeelde afwikkeling van de Rus.
- g4!?
Uiteraard doet Sandipan verwoede pogingen zijn kasteel te bevrijden, maar ondertussen blijkt ook het ongelukkige paard op a3 een rol te gaan spelen.
25…Td8 26. Lh3 Ook 26. Lf3 om Td1+ tegen te gaan heeft zo zijn nadelen: 26…Td3 27. Le2 Td2 28. Kf1 Ta2 en het paard op a3 moet het ontgelden.
26…Td1+ 27. Kg2 Ta1 28. Pc2 Tc1 29. Pd4
29…f4?
Hier heeft de zwartspeler gedacht dat het wel goed zou komen. Zijn a-pion valt moeilijk af te stoppen en de witte stukken op de koningsvleugel staan niet fraai opgesteld. Toch blijkt zijn laatste zet een misrekening. Vreemd genoeg was 29…fxg4! de aangewezen voortzetting. Na 30. Lxg4 Lxg4 31. Tgxg4 a4 32. Te4 c5! 33. Pb5 a3 moet wit het paard snel terugofferen of voor eeuwig schaak gaan.
- Te5!
Een toren doet weer mee en ineens is de situatie precair voor zwart. Ziehier waarom … Lc8 geruild had moeten worden, er dreigt sterk Te8+ met aanval.
30…Txc3 Alles op de vrijpion zetten werkt niet: 30…a4 31. Te8+ Kf7 32. Th8 a3? [ Het enige is hier 32…h5] 33. T4xh7+ Kf6 34. g5+! Ke5 [ 34…Kxg5 35. Pf3+ Kf6 36. Tf8#] 35. Lxc8 a2 36. Te8+ Kd6 37. Td8+ Kc5 38. Pb3+ Kxc4 39. Le6+ Kxc3 40. Txa8 is totaal uit.
- Te8+ Kf7 32. Th8 h5
De enige zet, maar het helpt hem niet uit de brand.
- gxh5 g5 34. Lxc8 Kg7 35. Te8 gxh4
- Pf5+
De witte stukken werken mooi samen.
36…Kf6 37. h6
Ruim voldoende: de witte vrijpion gaat hem de winst bezorgen. Nog iets nauwkeuriger is 37. Tf8+ Ke5 [ 37…Kg5 38. h6 Kg6 39. Tg8+ Kh7 40. Tg7+ Kh8 41. Pxh4 en de matdreiging Pg6+ is ondekbaar.] 38. h6
37…h3+ 38. Kf1 f3 39. Ke1 Txc4 40. h7
Wit wikkelt af naar een gewonnen eindspel. Met 40. Kd2 had hij zich enige moeite kunnen besparen, maar de winst komt niet in gevaar.
40…Te4+ 41. Txe4 Txc8 42. Pd6 Th8 43. Pxb7 Txh7 44. Pxa5 Ta7 45. Pxc6 Ta1+ 46. Kd2 Th1 47. Pd4 Txh2 48. Ke3 Th1 49. Pxf3 Kg6 50. Tg4+ Kf6 51. Kf4 Tf1 52. Kg3 1-0
L’Ami, Erwin – Reinderman, Dimitri
- d4 f5 2. g3 Pf6 3. Lg2 g6 4. Pf3 Lg7 5. O-O O-O 6. c4 d6 7. Pc3 c6 8. b3 Pa6 9. Lb2 Dc7 10. d5 e5 11. dxe6 Lxe6 12. Pg5 Tae8 13. Pxe6 Txe6 14. Dc2 Pc5 15. b4 Pce4 16. e3 Pxc3 17. Lxc3 Pe4 18. Lxg7 Dxg7 19. Tad1 Tfe8 20. b5 De5 21. bxc6 bxc6 22. Td4 h5 23. Tb1 T6e7
Er is een moeilijk middenspel ontstaan waarin wit iets prettiger staat. Hoewel zwart graag aanvalskansen tegen de witte koning zal willen genereren, moet hij behoedzaam opereren. Zijn pionnen in het centrum en op de damevleugel zijn wat kwetsbaar. L’Ami gaat met kleine plaagstootjes proberen zwart tot wat concessies te verleiden.
- Tbd1 Te6
Anders volgt er Lxe4 en Txd6.
- Dd3 Df6!?
Nu wordt Lxe4 met …exf4 beantwoord waarna de witte dame hangt en er dus geen Txd6 gespeeld kan worden.
- Da3
Maar nu dreigt er zowel Lxe4 gevolgd door Txd6 als Dxa7 waarna wit een formidabele vrije a-pion zou krijgen. Het antwoord is gedwongen.
26…c5
Daarmee is zwart veld d5 kwijt. De vraag is natuurlijk hoe erg dat is.
- T4d3 h4
Reinderman moest deze partij winnen om zich nog in de prijzen te kunnen spelen. 27…De7 was het alternatief maar dan blijft zwart flink keepen.
- Dxa7
L’Ami neemt het geschenk dankbaar aan.
28…h3!?
Hij weet er wel iets van te maken.
- Lxh3 Db2 30. Tf1 Pd2
De pointe van het tweede pionoffer.
- Txd2!
Maar de witspeler heeft hierop geanticipeerd. 31. Td1 Pe4 zou tot een remise door herhaling van zetten leiden.
31…Dxd2 32. Lg2
Het belang van het sterke veld d5 komt hier aan het licht. De loper dreigt onmiddellijk naar dat mooie veld gespeeld te worden. Met twee pionnen voor de kwaliteit en de gecombineerde activiteit van de witte stukken, is inmiddels duidelijk dat zwart in grote moeilijkheden is gekomen.
32…T6e7 33. Da6 Kg7 34. Ld5 Td8 35. Db6 Het was nog logischer om met 35. Tb1 ook het laatste stuk in het spel te betrekken.
35…Tdd7 36. a4
Die a-pion is van groot belang. Zwart zal daar sterk rekening mee moeten houden en ondertussen heeft hij een zeer kwetsbare koningsstelling.
36…Da2
36…Db4 37. a5 Dxb6 38. axb6 zou ook geen lolletje zijn voor zwart.
- a5?!
Niet slecht, maar ook wel wat timide. In zijn jonge jaren was Erwin een gevaarlijk aanvalsspeler die in de loop van de jaren zijn stijl veranderd heeft naar een zeer sterke technische speler. Heel sterk was nu om voor de zwarte koning te gaan: 37. Db8! Dxa4 38. Dg8+ Kh6 [ 38…Kf6 39. Dh8+ Tg7 40. f4 en de dreigingen Dh4# en Df8+ zijn dodelijk.] 39. Df8+ Tg7 [ 39…Kh7 40. Lg8+ Kh8 41. Lf7+ Kh7 42. Dg8+ Kh6 43. Dxg6#] [ 39…Kg5 40. f4+ Kg4 41. Lf3+ Kh3 42. Dh6#] 40. Df6 Tge7 en nu de beslissende klap met 41. Ta1 waarna de toren ook nog beslissend mee gaat doen aan dit enorme initiatief dat wit heeft ontwikkeld.
37…Ta7 38. Dxd6 Ook met 38. h4! Dxa5 39. Db2+ Kh7 40. Df6 kon hij op aanval spelen. De dreiging h4-h5 wordt actueel.
38…Dxa5 39. Db8 Dc7 40. Dg8+ Kh6
Voorlopig heeft Reinderman zo goed en zo kwaad als het ging, het hoofd enigzins boven water weten te houden. Niettemin is het offensief tegen zijn koning voor hem uiterst onaangenaam.
- h4
Daar moet het toch een keer van komen. De breekzet h4-h5 is van cruciaal belang. Ook interessant is 41. Df8+!? Tg7 42. e4 De7 43. Dc8 met voordeel voor wit.
41…De5 42. Df8+ Dg7 43. Dc8 Tac7 44. Dd8 Df6 45. Kg2
Wit heeft nog altijd twee pionnen voor de kwaliteit plus aanvalskansen. Zwart kan niets actiefs ondernemen.
45…Tcd7 46. Dc8 Tc7 47. Db8 De5 48. Tb1 Te8 49. Db6 Td8
Na een zet als 49…Kg7 zou 50. f4! De7 51. Ta1 met de vreselijke dreiging Ta6 volgen.
- h5!
Zo wordt de zwarte koning opnieuw belaagd, maar wat kon zwart anders?
50…Dd6 51. hxg6 Het was logischer geweest om de dames op het bord te houden. Maar Erwin vertrouwt weer op zijn techniek! 51. Da5!
51…Kxg6 52. Kf3 Kg5 53. Kg2 Kg6 54. Tb5 Kf6?
Dit vereenvoudigt wits taak. Het was de hoogste tijd om de dames te ruilen met 54…Dxb6 55. Txb6+ Kg7 en wit wit moet nog steeds bewijzen dat hij dit kan winnen. Overigens heeft zwart wel een zware pijp te roken hier…
- Da5! Kg7
- Dc3+?
Dit wint ook, maar het kon veel simpeler. Eerst 56. Tb6! gevolgd door een invasie van de witte stukken had de beslissing direct gebracht. 56…De7 [ 56…De5 57. Te6] 57. Da1+ en zwart loopt mat.
56…Kh7?
56…Df6! verdiende de voorkeur hoewel 57. Da3 nog altijd voordeel geeft.
- e4!
Dat is uitstekend gespeeld.
57…Dg6 Na 57…fxe4 58. Lxe4+ Kg8 59. Ld5+ heeft de zwarte koning helemaal geen bescherming meer.
- Tb1 Dg5 59. De5!
Nu speelt l’Ami het helemaal optimaal.
59…Te7 60. Th1+
En opgegeven. Zwart loopt mat.
1-0
(De foto’s zijn van Harry Gielen)
