Schaakrubrieken weekend 13 augustus 2016
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Topalov ontwaakt
Voor het toernooi om the Sinquefield Cup in Saint Louis echt begon, was er een vrolijke dag waarop de spelers handtekeningen uitdeelden en zich door interviewer Maurice Ashley in de ziel lieten kijken. Ashley vroeg aan welke olympische sport ze het liefst mee zouden doen. Schieten, zei Anand. Eigenlijk vreemd voor een vriendelijk mens als hij, maar misschien had hij dat afgesproken met Ashley, die veel hilariteit oogste met zijn antwoord: „Dan ben je hier in de goede stad.” Hij bedoelde dat Saint Louis de meest gewelddadige misdaadstad van de Verenigde Staten is genoemd. De schakers hoeven zich overigens geen zorgen te maken. De schaakclub van de onmetelijk rijke Rex Sinquefield is in het rustige deel van de stad. Er werd de spelers ook gevraagd wie ze, behalve zichzelf, als favoriet voor de overwinning beschouwden, en waarom ze dat dachten. Anish Giri noemde Veselin Topalov ‘omdat niemand anders dat zou doen’ en vervolgens noemde Topalov de naam van Giri ‘uit beleefdheid’. Allebei waren ze dus niet serieus; ze noemden de man die ze juist niet als favoriet beschouwden.
En helaas, Giri maakte zijn naam als niet-favoriet al gauw waar door in de tweede ronde te verliezen van Hikaru Nakamura en vervolgens door te gaan op het helse pad waarvan hij sinds het Moskouse kandidatentoernooi in maart nog maar zelden kan afwijken: remise, remise en nog eens remise. Topalov had in Moskou aan het begin interviews gegeven die er op neerkwamen dat we op hem maar niet meer moesten letten. Hij voelde zich geen serieuze schaker meer, hij was er te oud (41) en te wijs voor geworden. En inderdaad werd hij toen met ruime achterstand laatste. Misschien heeft hij zich de zweep gegeven. In ieder geval stond hij in Saint Louis op de rustdag na vijf van de negen ronden alleen bovenaan. Hij had vrij makkelijk gewonnen van Peter Svidler en Ding Liren en tegen Fabiano Caruana was hij er ook dichtbij geweest. Daarna verloor Topalov donderdag van Wesley So, die hem daardoor afloste als klassementsleider.
Fabiano Caruana – Veselin Topalov, Sinquefield Cup Saint Louis 2016
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Le7 6. d3 b5 7. Lb3 d6 8. a4 Ld7 9. c3 Pa5 10. La2 Iedereen deed tot nu toe 10. Lc2 om a4 gedekt te houden.
10…c5 11. Lg5 0-0 12. axb5 axb5 13. Pa3 Db8 14. Pc2 h6 15. Lh4 c4 16. Pb4 Le6 17. Te1 Db7 18. d4 Lg4 19. Lb1 Pb3 20. Txa8 Txa8 21. La2 Een achteloze zet. Zwart komt nu in duidelijk voordeel.
21…Pxe4 Deze zet moest Topalov scherp berekenen. Caruana had er in het geheel geen rekening mee gehouden.
22…Ped2 23. Lxb3 Wit gaat zijn dame geven voor drie stukken. Na 23. Dc2 zou zowel 23…Lxf3 als 23…Pxf3+ goed voor zwart zijn. 23…Pxf3+ 24. gxf3 Lxf3 25. Lxd6 Na 25. Dd2 Dd7 gaat wit mat. 25…Lxd1 26. Lxd1 exd4 27. cxd4 Dd7 28. Lg3 Dxd4 Achteraf vond men 28…Te8 29. Txe8+ Dxe8 sterker.
29. Lf3 Dd2 30. Td1 Dxd1+ Een andere en misschien betere winstpoging was 30…Dxb2 31. Lxa8 Dxb4, al noemde Caruana dat een manier voor zwart om op verlies te spelen.
31. Lxd1 Ta1 32. Kg2 Txd1 33. Le5 f6 34. Lc3 Kf7 35. Pc2 Nu heeft wit een vesting die niet genomen kan worden.
35…g5 36. h3 Kg6 37. Pa3 Td5 38. Kf3 f5 39. Kg3 f4+ 40. Kg2 Kf5 41. f3 h5 Remise. Na 42. Pc2 g4 43. hxg4+ hxg4 heeft wit 44. Pd4+ Kg5 45. Pe6+ Kf5 46. Pd4+ met zetherhaling.
Topalov krijgt in St. Louis twee keer een cadeautje
Veselin Topalov is de laatste jaren een toonbeeld van wisselvalligheid. In de VS gaat het hem voor de wind. Net toen we er rekening mee gingen houden dat Magnus Carlsen en Sergey Karjakin zouden worden veroordeeld tot een verblijf van drie weken in Siberië, kwam het bericht dat hun WK-tweekamp toch in New York zal plaatsvinden. Agon, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de organisatie van de WK-cyclus, maakte maandag bekend dat de twaalf matchpartijen van 11 tot 30 november zullen worden gespeeld in het Fulton Market gebouw in Manhattan. Hoewel nog geen namen zijn genoemd, staan tot tevredenheid van de wereldkampioen ditmaal commerciële sponsors garant voor de organisatiekosten en het prijzenfonds. Carlsen is het hartgrondig eens met Gari Kasparov, die van mening is dat het topschaak niet gebaat is bij geld van overheden of oligarchen. De sport kan alleen floreren als het de interesse van het bedrijfsleven wekt. Om zich in alle rust te kunnen voorbereiden op de tweekamp heeft Carlsen dit jaar afgezien van deelname aan het toernooi om de Sinquefield Cup, dat eind vorige week in St. Louis begon. Na vijf van de negen ronden moet worden vastgesteld dat hij ernstig wordt gemist. Na een veelbelovend begin met vijf winstpartijen in de eerste twee ronden sloeg het remisevirus toe met als gevolg veertien puntendelingen en slechts één winstpartij van matig niveau. Aan kop gaat Veselin Topalov, die als enige twee partijen wist te winnen. De Bulgaar is de laatste jaren een toonbeeld van wisselvalligheid. In het kandidatentoernooi lukte niets en eindigde hij met tweeënhalf punt achterstand op de laatste plaats. Sindsdien is alles weer in orde. Hij behaalde een plusscore in het Norway Chess toernooi in Stavanger en trekt de opgaande lijn trekt door in St. Louis. Met dank aan twee tegenstanders die tegen hem ernstige fouten maakten.
Topalov – Svidler St. Louis 2016
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. 0-0 Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 0-0 8. a4 b4 9. d3 d6 10. a5 Le6 11. Lxe6 fxe6 12. Pbd2 d5 13. c3 Ld6 14. d4 Vanaf dit moment begon Svidler lang na te denken. ‘Ik gaf mezelf een handicap van een uur bedenktijd’, zei hij na de partij.
14 … bxc3 15. bxc3 exd4 16. cxd4 dxe4 17. Pxe4 Lb4 18. Ld2 Pxe4 19. Txe4 Dd5 20. Lxb4 Dxe4 21. Lxf8 Txf8 22. Tc1 h6 23. Dd2 Tb8 24. De3 Dd5 Voorlopig houdt zwart goed stand. In het eindspel na 24 … Dxe3 25. fxe3 Pxa5 26. Txc7 staat wit beter.
25. h3 Tb4? Maar nu maakt hij een ernstige fout. Na 25 … Tb5 26. Dc3 Pxa5 27. Dxc7 Pb3 is wits voordeel onbetekenend.
26 … Pxd4 27. Dxb4 Pe2+ 28. Kh1 Zwart gaf op omdat 28 … Pxc1 wordt beantwoord met 29. Db8+ Kh7 30. Db1+ Pd3 31. Pe1 met stukwinst. In de vijfde ronde gaf Topalov de Chinees Liren Ding tweemaal de kans met remise te ontsnappen:
58. Pf8+ Kg8 59. Pg6+ Kh7? Na 59 … Kf7 doet wit er verstandig aan remise te maken met 60. Ph8+ Ke6 61. Te8+ Kd6 62. Tcd8+ Kc7 63. Tc8+. Na 60. Pf4 Lxg2+! 61. Pxg2 Tb1+ 62. Kh2 Tbb2 moet wit zelfs oppassen.
60. Pf8+ Kg8 61. Pe6+ Kh7? 62. Th8+! Kg6 63. Pf4+ Kg5 Taaier is 63 … Kf7.
64. Thf8 Tbb2 65. Tc7 g6 66. g3! Zwart geeft op.
NK Open
Op de een of andere manier krijgt de organisatie van het NK-Open, dat voor de 48e keer in Dieren werd gehouden, het iedere keer weer voor elkaar om de juiste mix te vinden tussen vakantiegevoel en interessant schaak. Om ook de diverse randactiviteiten mogelijk te maken werd dit jaar de overeenkomst met sponsor Condigne uitgebreid en zelfs bestendigd tot en met het vijftigste toernooi in 2018! Het aantal deelnemers van 488 was een voorlopig record, net zoals de deelname van tien grootmeesters. Zoals bijna altijd bij Open toernooien werd alles beslist in de laatste ronden. We plukken twee blommige momenten uit de rijk gevulde mand.
D. Reinderman – N. Zwirs
1.c4 e5 2.Pc3 Pf6 3.Pf3 Pc6 4.g3 g6 5.d4 exd4 6.Pxd4 Lg7 7.Lg2 0-0 8.0-0 Te8 9.Pc2 d6 10.b3 Lf5 11.Lb2 Pe4 12.Lxe4 Lxe4 13.Pe3 Pe7 14.Dd2 Lc6 15.Tac1 Dd7 16.Pcd5 Lxb2 17.Dxb2 Lxd5 18.cxd5 c6 19.dxc6 bxc6 20.Tfd1 d5 21.Td4 h5 22.g4!? h4 23.Tf4 d4 24.Txd4 Pd5
25.h3?? De6? 26.Pxd5 cxd5 27.e3 Df6 28.Kg2 Tac8 29.Txc8 Txc8 30.Dd2 Tc5 31.Txd5 Dc6 32.e4 en wit won.
Beide spelers schrokken zichtbaar toen ze de plotselinge mogelijkheid 25…Txe3! 26.fxe3 Dd6 voorgeschoteld kregen, zwart staat dan beter! Het zijn juist die emotionele reacties die het analyseren boven de ijzeren wetten van de logica verheffen en de spelers die dat durven, en niet eerst in een hoekje een paar uur afkicken, verdienen respect.
C. Sandipan – R. Pruijssers
Roeland Pruijssers stond na zes ronden verdiend bovenaan maar verloor toen twee schlemielige partijen. Tegen Igor Khenkin, die in het klassement ‘klagen in ‘t algemeen’ niet meer in te halen was, ging hij door zijn vlag in kansrijke stelling en tegen de latere toernooiwinnaar liet hij een gezonde stelling lopen.
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.0-0 Lc5 5.Lxc6 dxc6 6.d3 Pd7 7.Pbd2 0-0 8.a3 a5 9.Pc4 Te8 10.Ld2 a4 11.Lb4 La7 12.Lc3 f6 13.Ph4 Pf8 14.Kh1 Pg6 15.Dh5 Pf4 16.Df3 Le6 17.Pe3 Dd7 18.Pf5 Kh8 19.h4 g6?
Eindstand aan kop:
1.Sandipan 7,5 2.l’Ami, Khenkin 7 4.Horvath, Ikonnikov, Pruijssers, Debashis, Hausrath, Hendriks 10. o.a. Reinderman, Beerdsen, Maris, De Jongh, Zwirs, Geurink, Kollen 5,5
Erwin l’ Ami speelde een gedegen toernooi, hij heeft het probleem dat hij als secondant van Anish Giri, zijn openingskennis niet optimaal kan benutten. Thomas Beerdsen (17 jaar) miste net een Meester-norm, maar dat duurt niet lang meer. Onze jonge talenten Liam Vrolijk (14) en Lucas van Foreest (15) lieten fraaie dingen zien. Nederland heeft momenteel veel goede jeugdspelers. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst.
Over het dagelijkse leven van topsporters wordt men in de media uitvoerig geïnformeerd, tot in de intiemste details. Bij schakers is dit zelden het geval, behalve bij uitgebreide biografieën. Dankzij Chess Evolution (www.chess-evolution.com) kunnen we nu wat meer aan de weet komen. Allereerst is daar de reeks Chess Carreers, waarin de hoofdpersoon niet alleen getoond wordt via mooie partijen maar ook wordt geïnterviewd. Auteur Tibor Karolyi levert twee nieuwe af: Nona Gaprindashvili (€ 19,19, ISBN 978-83-944290-7-2) en Eugenio Torre (€ 19.99, ISBN 978-83-944290-6-5). Interessante verhalen over deze twee belangrijke personen, zeker de dameswereldkampioene, de Georgische schaakster Gaprindashvili, die zich best kon meten met de andere sekse. Nog intiemer worden we met Dan Gormally in zijn autobiografie A year inside the chess World. Insanity, passion and addiction (€ 24.95, ISBN 978 83-934656-9-9), waarin hij verslag doet van een reis door Europa, omdat hij de schaakwereld in het Verenigd Koninkrijk een beetje zat was. We maken kennis met de mens achter de schaker, om een cliché te gebruiken. Er staan ook bespiegelingen in over het schaken zelf. Hebben de computers schaken vernietigd ? Of: Het gevaar dat de schaaksport ‘business’ is geworden.
Het leven van een rondtrekkende schaakprof net onder de echte top is een eenzaam bestaan, maar kan ook leuke ontmoetingen opleveren, bijvoorbeeld in Amsterdam, bij het altijd gezellige schaaktoernooi in café Batavia. Daar speelde hij de volgende leuke partij:
Gormally – Ootes:
1.e4 d6 2.d4 g6 3.Pc3 Lg7 4.Le3 a6 5.h4 Pf6 6.Le2 kan altijd maar normaal is f3 6..h5 7.Ph3 b5 8. a3 Lxh3 onlogisch, na b5 is Lb7 beter.
9.Txh3 Pbd7 10.f4 e5?! dapper gespeeld maar het is natuurlijk altijd gevaarlijk de stelling te openen tegenover een loperpaar. 11.dxe dxe 12.f5
De7 (12..Pb6 13.fxg fxg 14.Tg3) 13. Pd5 Dd6 14. fxg fxg 15. c4 Pxd5 (15..Pxe4 16.Dc2 Pdf6 17.0-0-0 voordeel voor wit) 16. cxd c5 17. dxc Dxc6 18. Db3 eerst kwam Dd5 in beeld maar dit is sterker om de aanval door te zetten. 18..Tf8 (18..Dxd5 19. De6+ Kd8 20. Td1) 19. Tc1 Df6 (er is niet veel meer, na Dd6 komt Lg5 gevolgd door Td3) 20. Dd5 Pb6 21. Db7 Lh6 22. Tc6 en 1-0. Nog boeiender is de partij tegen Goudriaan (maar dan moet men het boek zelf maar kopen). Gormally verbaasde zich in Amsterdam trouwens ook over de dierentuin Artis en de excentrieke obers. Wie om de een of andere reden niet geïnteresseerd is in het persoonlijke leven van wie dan ook behalve van zichzelf, kan natuurlijk in de boeken over Torre en Gaprindashvili genieten van een aantal fraaie en karakteristieke partijen met deskundig commentaar, gecontroleerd met de nieuwste computers, want dat is standaard bij moderne schaakboeken. We verwachten nog veel moois van Chess Evolution in dit genre.
Probleem 2593 is een driezet van Leontjeva.
Sleutelzet van 2591:1.g3!
Erwin l’Ami is klaar voor het NK
Erwin l’Ami heeft zich warm gespeeld voor het Nederlands kampioenschap, dat op 22 augustus in Amsterdam begint. Dat moest ook wel, het Tata-toernooi in januari was zijn laatste toernooi. Daarna speelde hij alleen een paar competitiepotjes en twee maanden geleden werd hij vluggertjeskampioen van Nederland op internet. Verder is L’Ami secondant van Anish Giri en houdt hij zich bezig met het ontwikkelen van trainingsmateriaal. Maar op de huidige Nederlandse ranglijst is hij wel de nummer vijf en het is dus fijn als hij actief blijft spelen.
In het open kampioenschap van Nederland in Dieren, dat in de afgelopen weken werd gespeeld, eindigde L’Ami op de gedeelde tweede plaats. Zijn score van vijf overwinningen en vier remises was niet super, maar wel goed. Hij zal niet blij zijn geworden van zijn remise tegen Thomas Beerdsen, maar voor hem geruststellend waren zijn overwinningen op de Nederlandse toppers Roeland Pruijssers en Dimitri Reinderman. De laatste is bij het NK een van zijn tegenstanders. L’Ami versloeg Reinderman in de laatste ronde, een mooie finale in de strijd om de plek voor de beste Nederlander. Die positie leverde hem alvast een startbewijs op voor het NK van 2017. Maar goed, eerst maar eens dat van deze maand. L’Ami nam deel aan twaalf van de dertien laatste NK’s, met als hoogtepunt een tweede plaats achter Giri in 2012. Ook zaten er (te veel) slechte resultaten tussen. Met slechts acht deelnemers is het NK onvoorspelbaar, maar als topfavoriet Loek van Wely een slechte dag heeft, moet Erwin l’Ami maar eens kampioen worden. Het open kampioenschap in Dieren werd gewonnen door Chanda Sandipan, de nummer twaalf van het ijzersterke schaakland India. In de zevende ronde versloeg hij de op een na beste Nederlander van dit toernooi.
Sandipan-Pruijssers
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.0-0 Lc5 5.Lxc6 dxc6 6.d3 Pd7 7.Pbd2 0-0 8.a3 a5 9.Pc4 Te8 10.Ld2 a4 11.Lb4 La7 12.Lc3 f6 13.Ph4 Wit heeft de betere pionnenstructuur en zwart het loperpaar, maar geen van beiden kunnen daar nog iets mee. Wat wit met deze aanvalszet wil, is niet duidelijk, maar hij staat in elk geval actiever. 13…Pf8 14.Kh1 Pg6 15.Dh5 Pf4 16.Df3 Le6 17.Pe3 Dd7 18.Phf5 Kh8 19.h4 g6
Voor beginners A7091
Voor gevorderden B7091
Miniaturen, ofwel korte schaakpartijen, zijn vaak leerzaam voor mensen die meer van een opening of openingssysteem willen weten. Schakers spelen vaak een vaste opening en het is daarom van wezenlijk belang om veel te weten van deze opening en de eventuele valstrikken. Het konings-Indisch is een opening die heel vaak in de praktijk voorkomt. Op de zet van wit 1. …d4 bedient de zwartspeler meestal het konings-Indisch. In 1965, in Natanya, speelde grootmeester Gligoric met zwart de volgende miniatuur. De konings-Indische partij werd gewonnen in achttien zetten.
Porath – Gligoric
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 Lg7 4. e4 d6 5. Pf3 0-0 6. Le2 e5 7. 0-0 (De bekende pointe van zwarts 6e zet is, dat 7. dxe5 dxe5 8. Dxd8 Txd8 9. Pxe5 geen pion wint wegens 9. …Pxe4!) 7. …exd4 (Ongebruikelijk, maar daarom niet slecht. De normale zetten zijn 7. …Pc6 en 7. …Pbd7.) 8. Pxd4 Te8 9. f3 c6 10. Lf4?
