Jorden van Foreest treedt in voetsporen betovergrootvader
Schaken in het Amsterdamse Tropenmuseum en in het Tropentheater (1)
Afgelopen dinsdag bezocht ik het schaken in het Tropenmuseum in Amsterdam. In een drieluik vertel ik over mijn ervaringen. Het eerste deel gaat over het NK en over een algemene impressie van deze dag, deel twee gaat over de lezing van Remke Kruk over Arabische cultuur en schaken, deel 3 gaat over de lezing Verwen je brein van Erik Scherder, Joep Beving en Hans Böhm.
In 2014 kwam het NK naar Amsterdam en werd in dat jaar en het jaar erna georganiseerd in het Manor Hotel. Voor 2016 heeft Paul Rump, de organisator van de Amsterdamse NK’s, een fraaie historische locatie gevonden voor het NK en voor de vele culturele nevenactiviteiten die er worden georganiseerd. Een sterke formule! Was het vorige jaren al geweldig, dit jaar wilde men er nog eens dunnetjes overheen gaan.
Schaken in het Tropentheater
Dit jaar is het NK Algemeen en het NK Dames in het Tropentheater gespeeld, acht heren bij het NK Algemeen en acht dames bij het NK Dames. Omdat Anish Giri dit jaar niet meedeed ging mijn interesse vooral uit naar Jorden van Foreest omdat ik hem al enige tijd met veel interesse volg en hem had beloofd dat ik een keer zou komen kijken. Hij had al eens gezegd dat zolang Anish Giri aan het NK meedoet zijn kansen voor het kampioenschap klein zouden zijn. Onverwacht mocht hij nu invallen omdat Sergey Tiviakov afzegde voor het NK, Sergey is ook zijn coach. En Anish Giri had ook afgezegd, hij bereidt zich voor op de komende schaakolympiade. Zelf blijft Jorden bescheiden en hij vond niet dat hij er dit jaar al aan toe was, misschien volgend jaar. Maar zoals zo vaak liep het allemaal anders.
Ik bofte wel want nadat Jorden in de eerste ronde Erwin L’Ami over de knie legde deed hij het in de tweede ronde nog eens dunnetjes over met Erik van den Doel. Erik werd vakkundig gevloerd in het eindspel. Sommigen zeggen met een beetje geluk, maar in de sport geldt nu eenmaal dat je geluk afdwingt. Ik ben benieuwd wat de schaakjournalisten schrijven.
De topper deze ronde was Loek van Wely tegen Dimitri Reindermann. Loek was vol zelfvertrouwen en dat bleek ook wel uit het resultaat, in tijdnood werd de partij uitgevluggerd met fatale gevolgen voor Dimitri. Leuk was dat Loek tijdens de partij gewoon in de theaterzaal ging zitten en toeschouwer was bij zijn eigen partij! Ook Erik van den Doel liep regelmatig rond achter in de theaterzaal terwijl Jorden zich concentreerde op de partij. Maar sommige schakers hebben nu eenmaal geen bord nodig. Het commentaar en de analyses werden verzorgd door Tom Bottema en Robert Ris.
Na afloop werd Dimitri geïnterviewd door de lokale tv. Ondanks dat het thuiswedstrijden voor hem waren, was hij nog niet in goede doen.
Jorden en Anne kampioen!
Jorden, jongste Nederlands kampioen ooit!
Inmiddels weten we dat de pas 17-jarige debutant ongedeeld eerste is geworden en daarmee de jongste (hier geboren) Nederlands Kampioen! Vijf gewonnen partijen, een remise en een verliespartij is een uitstekende prestatie. Hiermee is waarschijnlijk ook het wisselen van de wacht aangekondigd. Verwacht mag worden dat hij samen met Anish Giri het Nederlandse schaakpeloton gaat aanvoeren de komende jaren, want de Groninger is het grootste schaaktalent na Anish Giri.
In Groningen is men trots op de nieuwe kampioen. In 1979 werd Gert Ligterink kampioen en nu 37 jaar later is er een opvolger.
Ik ben benieuwd of Jorden in 2017 al voor de Tata Masters wordt uitgenodigd om ervaring op te doen of dat hij nog een jaartje bij de Challengers meedoet. Dit schooljaar doet hij examen en hierna wil hij een stap maken naar de wereldtop!
Driemaal scheepsrecht voor Anne
Anne Haast werd na een sensationeel gevecht voor de derde keer Nederlands kampioen bij de dames. Ook een geweldige prestatie natuurlijk.
Anne en Jorden proficiat!
Voor de vakkundige verslagen en analyses van de partijen van de heren en de dames verwijs ik naar de bijdragen van Herman Grooten op deze site. Voor de mooie fotoseries van Harry Gielen verwijs ik naar de site van NK Schaken 2016, op deze site staan ook verslagen.
Het geslacht Van Foreest
In april was Jorden te gast in Rotterdam in het kader van evenementen voor Schaken tegen Kanker. In een uitgebreide serie artikelen heb ik toen aandacht besteed aan het oudadellijke geslacht Van Foreest. Ik keek naar drie kernvaardigheden : Besturen, genezen en schaken. Wat schaken betreft treedt Jorden nu al in de voetsporen van zijn betovergrootvader en diens broer. Beide broers waren meermalen Nederlands kampioen en ook voorzitter van de landelijke schaakbond. Ook Jorden schuwde risico’s nemen niet.
Door het stijgen van Jorden op de schaakladder zal de aandacht voor de (schaak)geschiedenis van de Van Foreesten toenemen. En er komen nog meer schaaktalenten aan uit hetzelfde gezin.
In het artikel Verwen je brein komt Dirk van Foreest langs, de broer van betovergrootvader Arnold.
Fraaie theaterzaal
De theaterzaal deed me denken aan de NK’s die in Rotterdam werden gehouden in de theaterzaal van de Rotterdamse Bibliotheek (1998, 1999 en 2000). Een opvallend verschil met toen is het geringe aantal toeschouwers. Naast internet zijn misschien het weer en de vakanties er de oorzaak van. Hier ligt nog een uitdaging voor de schaakbond iets te verzinnen waardoor de theaterzaal wel rijkelijk wordt gevuld. Misschien is er iets te doen met moderne technologie?
Oploswedstrijd
Yochanan Afek verzorgde voor de tweede keer een oploswedstrijd waaraan negen schakers deelnamen die in anderhalf uur twaalf problemen moesten oplossen. Johan de Boer en Dolf Wissmann eindigden gelijk bovenaan en zijn hiermee beide kampioen NK Miniaturen. Een miniatuur is een schaakprobleem met maximaal zeven schaakstukken. Vorig jaar werd Dolf Wissmann al kampioen in een veld met veertien deelnemers. Dolf is officieel grootmeester schaakproblemen oplossen. Kijk eens op de site van de bond van probleemvrienden.
Hieronder een van de breinbrekers:
8/8/8/8/K1kp4/2p2B2/6Q1/5N2 w – – 0 1
Wit begint en geeft mat in twee (Miklos Lokker, 1966)
Voor alle opgaven, een verslag en foto’s, klik hier.
Feest voor de schoolkinderen
Op dinsdag was er een groot festival voor honderd schoolkinderen. Klasse dat er in Amsterdam tijdens het NK ook een feestje wordt georganiseerd voor schoolkinderen. Ze konden er leren schaken en tegen elkaar schaken. Ze konden aan simultaans meedoen en kijken naar de mooie schaakfilm Lang Leve de Koningin! Een klassieker in schaakland.
Met het originele schaakspel uit de film speelde Hans Böhm een partijtje tegen het pas negen jaar geworden schaaktalentje Machteld van Foreest. Inderdaad het zusje van …. De uitslag was remise!
Links een plaatje uit de film met de achtjarige Sara en haar vriendje waarvan ze schaken heeft geleerd en het fantasieschaakspel dat zij van haar zakgeld had gekocht.
Hans Böhm speelde in de film Lang Leve de Koningin de rol van verslaggever en de rol van de schoolmeester werd gespeeld door Rudolf Lucieer. Rudolf was deze dag ook aanwezig en reikte samen met Hans prijzen uit na de simultaans. Voorafgaand aan de vertoning van de film Lang Leve de Koningin vertelde Rudolf (de schoolmeester) iets over de opnamen van de film. Hij had een goede band met Tiba en hij vertelde dat ze samen vaak een partijtje schaak speelden en dat Tiba best goed kon schaken. Tiba Tossijn speelde de rol van de achtjarige Sara in de film.
Het is mogelijk op school de film Lang Leve de Koningin te vertonen op het digitale schoolbord in de klas. Een bijzonderheid was dat de regie van de film in handen was van Esmé Lammers, een kleindochter van oud-wereldkampioen Max Euwe. De film is te vinden bij de NPO, klik hier.
Cultuur
Geweldig dat ieder jaar werk van Frans Fritschy tentoongesteld wordt. Op de NK-site is een korte introductie te vinden. Na het verschijnen van een artikel in het Engels op ChessVibes van de hand van zijn zoon Frits is er op schoolschaaksite.nl een uitgebreid drieluik gepubliceerd over het leven en werk van Frans Fritschy (beeldhouwer, schaker en schaakbestuurder), met medewerking van Frits Fritschy. Met veel foto’s. Klik hier.
Deel uit De schaaksimultaan, een waarlijk meesterwerk van Fritschy!
Ik vind het geweldige schaakbeeldhouwwerken die een mooie plek in een museum verdienen. Frans Fritschy’s wens was dan ook dat zijn werk voor een breder publiek toegankelijk zou worden. Ik hoop van ganser harte dat zijn wens nog eens in vervulling mag gaan.
Twee lezingen
Nu was het tijd voor lezingen. De eerste over Arabische cultuur en schaken en de tweede over Verwen je brein. Deze worden uitgebreid apart gepubliceerd.
Kijk op de site van NK Schaken 2016 voor verslagen van de vele nevenactiviteiten w.o. lezingen van Hans Ree, Tim Krabbé, e.a.
Wordt vervolgd.
