Benjamin Bok klopt Nakamura!
In het Isle of Man blijven sommige Nederlanders de wereld verbazen. Zo slingerde de internationale site www.chess.com na afloop van de vijfde ronde een artikel de schaakwereld in met de volgende titel: Orange crush: Nakamura, Leko Defeated By Two Young Dutchmen. Daar kun je mee thuiskomen!
Nakamura heeft net opgegeven tegen Benjamin Bok (foto Harry Gielen)
Het is inderdaad verbazingwekkend dat Benjamin Bok met zwart van niemand minder dan Hikaru Nakamura won en Jorden van Foreest voormalig wereldkampioenskandidaat Peter Leko helemaal zoek speelde. Een ronde later hield Bok een ander lid van het succesvolle Amerikaanse team, Wesley So, op remise. Dat betekent dat hij morgen in de zevende ronde mag aantreden tegen de nog altijd geniale Let Alexei Shirov.
In de partij Nakamura-Bok overmeesterde de zwartspeler zijn grote tegenstander op fraaie wijze. Hij offerde op veld g4 een stuk, een thema dat allang daarvoor in de lucht hing. Het offer bleek zo sterk dat de Amerikaan er geen adequaat antwoord op bleek te hebben. In tijdnood tastte hij mis en toen ging Bok als een mes door de boter.
Jorden van Foreest heeft Peter Leko flink aan het denken gezet (foto Harry Gielen)
Bij Jorden van Foreest-Leko leek het ook al een beetje op één-richtingsverkeer. De zwarte koningsstelling had zwart in een vroeg stadium verzwakt en met enkele aardige tactische finesses wist Jorden daar aardig gebruik van te maken. Hij kreeg daarbij wel wat hulp van zijn tegenstander, maar gezegd moet worden dat Van Foreest de druk goed op de ketel hield. Hij maakte een tweetal pionnen buit en dat bleek genoeg zijn om zijn illustere tegenstander onderuit te halen. Blijkbaar is zo’n Open toernooi een gevaarlijke aangelegenheid voor de gevestigde orde…
In het toernooi leidt de Oekraïner Pavel Eljanov met 5½ uit 6 op de voet gevolgd door de Amerikaan Fabiano Caruano, de Israëliër Maxim Rodshtein en de Indiër Santosh Gurathi Vidit die alle drie een halfje minder hebben. Bok staat op 4½, Jorden van Foreest op 4 (omdat hij tegen Rodshtein tegen zijn eerste nul aanliep) en Erwin l’Ami op 3½.
Verder hebben Bart von Meijenfeldt 3, Marcel Peek 2½ en Lucas van Foreest 2 punten.
De persoonlijke resultaten van ‘onze beste man’ tot dusver, Benjamin Bok zien er zo uit:
Ik heb de memorabele overwinningen van onze ‘Oranje Boys’ geanalyseerd.
Nakamura, Hikaru – Bok, Benjamin
1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. f3 e6 4. e4 c5 5. d5 d6 6. Pe2 Lg7 7. Pec3 a6 8. a4 Ph5 9. Le3 exd5 10. cxd5 f5 11. exf5 gxf5 12. Dd2
In de commentaarsessie kwam naar voren dat Benjamin dit een sterke zet vond van zijn tegenstander.
12…O-O 13. Le2 Pd7 14. O-O
Gezien het vervolg lijkt 14. f4 beter, maar ook dat brengt wit niet in het voordeel. Sterker nog na 14…Pdf6 is het eerder zwart die beter staat omdat de witte velden verzwakt zijn.
14…f4
Een prettige zet om te spelen aangezien zwart hiermee veld e5 voor zijn paard stabiliseert.
- Lf2 Dg5 16. g4
Vermoedelijk veel te riskant omdat wit zijn koningsstelling enorm verzwakt. Bok vond na afloop 16. Pe4 Dg6 17. Lh4 de normale voortzetting, maar het is duidelijk dat zwart hier ook niets te klagen heeft.
16…Pe5 17. Kh1 Pf6 18. Tg1 Dg6
Anticipeert op h2-h4.
- Lh4 Benjamin liet zien wat hij van plan was na de logische ontwikkelingszet 19. Pa3 Hij was dan van plan om een stuk te offeren met 19…Lxg4! Zoals hij het na afloop uitdrukte: “veel stukken willen zichzelf opofferen op dit veld, gedurende de hele partij!” 20. fxg4 [ Op 20. Dd1 is 20…b5 de aangewezen zet, met een “ongelooflijke puinhoop” (Bok).] 20…Pe4 21. De1 Pxc3 22. bxc3 De4+ 23. Tg2 f3 met winst voor zwart.
19…h5 20. g5
20…Pfg4!
Een ander stuk wordt op veld g4 geofferd!
- Pe4 Het paard is taboe vanwege 21. fxg4 Lxg4 en zwart dreigt van alles. Bijvoorbeeld: 22. Lxg4 hxg4 23. Dg2 Dh5 24. Le1 g3 en het zwarte initiatief is beslissend.
21…Lf5 22. Pf6+
“Een enorme blunder”, zei Bok. Hier had 22. Pbc3 moeten gebeuren, maar Nakamura zei na afloop dat hij vond dat zwart al voortreffelijk stond.
22…Txf6 23. gxf6 Lxf6 24. Pc3
Er is geen verdediging meer voor wit.
24…Lxh4 25. Taf1 Lg5 26. h4 Lh6 27. fxg4 hxg4 28. Txf4 Dh5 29. Tg2 Dxh4+ 30. Kg1 Pg6 31. Txf5 Lxd2 32. Txg4 Lxc3 33. bxc3 De1+ 34. Lf1 Kg7 35. Tfg5 Db1
En Nakamura gaf het op. Een historische overwinning voor een van de Nederlandse ‘youngers’ op een wereldtopper!
0-1
Van Foreest, Jorden – Leko, Peter
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. O-O Pf6 5. d3 d6 6. c3 a6 7. a4 O-O 8. Lg5 h6 9. Lh4 g5 10. Lg3 La7 11. Pbd2 Kg7 12. Te1 Ph7 13. d4
13…g4
Aannemen van de pion stuit op bezwaren: 13…exd4 14. Pxd4 Pxd4 15. cxd4 Lxd4 16. Pf3 Lxb2 17. Tb1 Lc3 18. Te3 La5 19. e5! en zwart is in de problemen.
- Ph4 exd4 15. cxd4 Lxd4 16. Pf1 Lf6 17. Pf5+ Lxf5 18. exf5 h5 19. Lf4 Lg5
Een tactisch grapje dat zwart ongetwijfeld gezien moet hebben, maar wat hem wel in de problemen brengt.
- Pg3! Kh6
De koning komt nog gevaarlijker te staan op dit veld. 20…Lxf4 21. Pxh5+ Kh8 22. Pxf4 is voordelig voor wit omdat de zwarte koning onveilig staat. 20…Kh8 21. Pxh5 is ook bepaald geen weelde, maar toch relatief beter.
- Lc1
Goed gevonden van Jorden, want zo behoud hij in elk geval uitstekende kansen. Jorden had zelfs met het heel bijzondere 21. Pxh5! nog groter voordeel kunnen behalen. De pointe is dat na 21…Kxh5 (zie analysediagram)
heel verrassend 22. Ta3! volgt met de dreiging Th3+. Na 22…Lxf4 23. Th3+ Kg5 24. Txh7 heeft wit welis waar een stuk minder maar de zwarte koning is een doelwit geworden. Een voorbeeld: 24…Pe5 25. h4+ Kf6 [ 25…gxh3?? 26. Txe5! dxe5 27. Dh5+ Kf6 28. Txf7+ Txf7 29. Dg6+ Ke7 30. De6+ Kf8 31. Dxf7#] 26. Dd4 De8 27. Kh1! en wit wint.
21…Lxc1 22. Txc1 Pe5 23. La2 Pf6 24. Dd2+ Kh7 25. Dg5 Tg8 26. Dh4
26…Pfd7?
Hier gaat Leko stevig de fout in. Noodzakelijk was 26…Tg7! dat na 27. Pxh5 Pxh5 28. Dxh5+ Kg8 tot een wat onduidelijke stelling had geleid.
- Dxh5+ Kg7 28. f6+!?
Interessant gespeeld. Hij maakt veld f5 vrij voor het paard. Direct winnend was 28. Pe4!
28…Dxf6 29. Txc7 Kf8 30. Txb7 Dg6 31. Df5 Dxf5 32. Pxf5
De witte stukken domineren het strijdtoneel. Bij zwart is er een volledige wanorde ontstaan tussen zijn strijdkrachten.
32…Tg6 33. b4 Tf6 34. Pe3 Tc8 35. Lb1 Tf4 36. Lf5 Tb8 37. Ta7 Pf6 38. Txa6 Tbxb4 39. Txd6 Pe8 40. Td5 f6 41. Lc2
Zo blijft wit twee pionnen voor en is de partij beslist. Jorden maakt het verder knap af.
41…Tb2 42. Ta1 Pc4 43. Tb5 Txb5 44. axb5 Pxe3 45. fxe3 Tc4 46. Lg6 Pd6 47. Tb1 g3 48. hxg3 Tc7 49. Ld3 Pc8 50. Kf2 Pb6 51. Ta1 Td7 52. Ta6 Td6 53. Le4 Ke7 54. Kf3
Hier gaf Leko er de brui aan. Het is inderdaad helemaal uit.
1-0
Nog een paar jaar en Nederland kan meedoen om de hoogste plaatsen bij de Olympiade (hoop ik)!