“Jan”, de column van SV Promotie door Manuel Nepveu
En dan is er opeens een onverwacht berichtje in de inbox van je elektronische mail. Jan, oud-lid van de schaakclub, is plotseling overleden. Niet erg oud geworden. Wat heet, overleden ver voor zijn pensioendatum. Ik moet onmiddellijk denken aan al diegenen van de schaakclub die, eveneens (ver) voor hun pensioen, het tijdelijke voor het eeuwige hebben ingewisseld. Frank, Henk, Leen, Hans, Jan, nog een Henk. En nu dus Jan nummer twee.
Tegen deze Jan heb ik zeven keer gespeeld. Twee partijen zijn me echt bijgebleven: een Fransman waarin ik in het late middenspel van het bord gezet werd en een Orthodox Damegambiet, merk Tartakower, die ik fraai won. “Dit is de laatste keer dat ik de Tartakower heb gespeeld” zei Jan na afloop van de partij heel gedecideerd. Ik twijfel er niet aan dat hij woord gehouden heeft, want hij had zo zijn principes. Een van die principes zorgde er ook voor dat hij uiteindelijk de schaakclub verliet, een scheiding in onmin. Jammer, heel jammer.
Ik zat regelmatig bij hem in de auto van en naar de KNSB-wedstrijden. Gesprekken op reis naar de slagvelden gingen (en gaan) beslist niet alleen over schaken. Een zo’n gesprek met Jan herinner ik me levendig. Beiden hadden we een gymnasiale achtergrond. Hoe mag Joost weten, maar het gesprek kwam op de leraren klassieke talen die zo opvallend vaak zoveel erudieter waren (zijn?) dan het zooitje boeren dat er verder nog voor de klas stond (staat?) – ik overdrijf met die laatste kwalificatie, maar niet schandelijk. Ik vertelde hem over een oud-lerares Grieks van mij, mevrouw Mooij, die na haar pensionering de “Persoonlijke Notities” van de keizer-filosoof Marcus Aurelius had vertaald en uitgegeven. Het veroorzaakte een uitbarsting van enthousiasme waar ik bij de anders zo flegmatieke Jan nu niet direct op had gerekend. Alsof ik onverhoeds een snaar had geraakt die hevig mee ging trillen. Geestelijke resonantie.
Jan, het is mooi dat ik je heb gekend!
Mooie column! Vind ik wel vaker van je columns.