Jan Timman 65. Aflevering 2: Jan en Judit
Komende woensdag, 14 december, wordt Jan Timman 65 jaar. Als hommage pakken wij deze week lukraak een aantal leuke foto’s en verhalen uit de grote grabbelton die er in ruim vijftig jaar is gevormd over de grand-old man van het Nederlandse schaak. Vandaag de goede verhouding waarin hij staat tot Judit Polgar.
Van de schaakfoto’s die ik zelf heb gemaakt, is deze mijn favoriet. Dat zal niemand verbazen. Ik maakte hem in 1999 in Hoogeveen. In de beginjaren van dat toernooi werden voor de kroonvierkamp steevast de hoogst gerate Nederlander en de sterkste vrouw ter wereld uitgenodigd. De sterkste vrouw was natuurlijk altijd Judit Polgar. De sterkste Nederlanders waren om de beurt Jan Timman en Loek van Wely. In de Canon van het Nederlandse schaak kunt u meer lezen over het toernooi in Hoogeveen.
Die editie van 1999 was de enige die door Timman werd gewonnen. Dat was wel samen met Polgar en dat was niet nodig. In de laatste ronde hoefde hij ‘alleen maar’ remise te spelen tegen de wereldjeugdkampioen Darmen Sadvakasov. Niet dat dat per definitie makkelijk was, maar Timman kon dat wel voor elkaar krijgen. Hij was echter te ambitieus, verloor de partij en moest Polgar naast zich dulden. Omdat hij haar met 1,5-0,5 had verslagen (en overigens Anatoli Karpov met dezelfde cijfers), mocht hij uit handen van de burgemeester toch het glazen schaakspel in ontvangst nemen.
Judit Polgar, die bij de prijsuitreiking toch als mede-winnares werd gehuldigd, zei bij de prijsuitreiking: “Ik heb het toernooi niet gewonnen, Jan heeft het toernooi verloren.” En daar hadden ze op het erepodium zichtbaar lol om.
Een jaar later won Timman weer met 1,5-0,5 van Polgar en met zijn score van 3 uit 6 werd hij tweede. Alexander Khalifman was met 5,5 uit 6 namelijk oppermachtig. Alleen Timman nam Khalifman een remise af. Bij de opening van die editie was weer zichtbaar dat de twee zeer goed met elkaar overweg kunnen.
Toen Timman nog niet met een computer werkte, vertelde hij eens dat hij dingen uitdacht en dan naar Boedapest ging om het door Polgar op de computer te laten controleren. Dat was een illustratie bij hun goede verhouding, uiteraard had Timman in Nederland meer dan genoeg relaties om hetzelfde te doen.
De mooiste anekdote over die verhouding komt van de bruiloft van Judit Polgar, in Boedapest. Jan Timman was daarbij aanwezig. Hij zei haar dat hij een trouwfoto moest meenemen voor de redactie van het tijdschrift New in Chess. Geen sprake van, zei Judit. Maar als ik terugkom zonder trouwfoto, dan vermoorden ze me, zei Jan. Waarop Judit antwoordde: “Oké, deal. Jij bent op mijn bruiloft, ik kom op jouw begrafenis.”