Schaken op de Europese Staalmarkt (18)

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8, deel 9, deel 10, deel 11, deel 12, deel 13,deel 14 ,deel 15  deel 16 en deel 17.

Het zag er zo overzichtelijk uit aan het begin van dit jaar. Er gingen geruchten over een mogelijke fusie tussen ThyssenKrupp en Tata Steel Europe. De media vroegen zich toen openlijk af onder welke naam het schaaktoernooi in 2017 zou worden gehouden. Het zou een kwestie van maanden zijn voor er duidelijkheid zou komen. Het pakte anders uit.

Rollercoaster

Men kwam in een rollercoaster terecht waarbij het nieuws over Tata en Tata Steel steeds grotere proporties aannam. Tata Steel UK ging geheel in de verkoop omdat het jaarlijks te grote verliezen leed. Enkele onderdelen konden worden verkocht maar voor het grote probleem, de staalfabrieken in Wales, was er geen koper en ook (nog) geen oplossing om de verliezen substantieel terug te brengen ondanks doorgevoerde reorganisaties. Een showstopper bleek het grote tekort in het Engelse staalpensioenfonds dat door Tata Steel UK in de loop der jaren moet worden aangezuiverd. De problemen bij de staalbedrijven in Europa namen fors toe door het dumpen van goedkoop Chinees Staal op de Europese markt en het ontbreken van Europese beschermingsmaatregelen. De media berichtten over mogelijke malversaties met certificering bij Tata Steel. Een andere spelbreker werd de Brexit waardoor de voortgang werd vertraagd. De nieuwe Engelse regering trok zich terug uit het staalpensioendossier en stopte de verkenning naar wijzigingen in de pensioenwetgeving. Zij vond dat Tata Steel UK, de vakbonden en het bestuur van het Engelse staalpensioenfonds zelf een oplossing moesten zoeken voor de pensioenproblematiek. Ook in Nederland lieten de vakbonden zich niet onbetuigd en de FME-voorzitter en minister Kamp kwamen in actie. En dan ontvouwt zich een koningsdrama in de top van Tata. De hoogste baas van de Tata Groep, Cyrus Mistry, wordt op 24 oktober afgezet door zijn voorganger Ratan Tata en de Tata Trusts. Vervolgens wordt Mistry afgezet als bestuursvoorzitter van diverse Tata divisies waaronder Tata Steel. En tot slot zijn er negen bijzondere aandeelhoudersvergaderingen gehouden om Cyrus Mistry uit al zijn directiefuncties bij de Tata divisies te ontheffen. In zijn val wordt Nusli Wadia, onafhankelijk bestuurder bij Tata Steel, Tata Chemicals en Tata Motors meegesleurd en wordt ook ontslagen. De macht in het Tata bolwerk blijft bij de 79-jarige Ratan Tata en zijn Trusts. Inmiddels zijn er over en weer diverse rechtszaken gestart en lopen er onderzoeken van de Indiase beurswaakhond. Omdat er bij het afzetten van Mistry gelekt is over een briefwisseling tussen Cyrus Mistry , de bestuursleden van de Tata Groep en de Tata Trustees ontstond een mediaoorlog van ongekende omvang. Dit was het begin van veel vuile was buitenhangen, ook van Tata Steel. Beschuldigingen vlogen heen en weer.

Tata Steel

Cyrus Mistry

Cyrus Mistry wilde begin dit jaar van het verlieslatende Tata Steel Europa af. Met name waren de problemen groot in Engeland, zo groot dat dit ook Tata Steel financieel steeds sterker raakte. Een van de oplossingen van Mistry was een mogelijke fusie met ThyssenKrupp. Maar toen bleek dat de staalfabrieken in Wales niet verkocht konden worden mede door grote financiële verplichtingen aan het Engelse staalpensioenfonds maakte ThyssenKrupp pas op de plaats. Zij wilden pas verder praten als de Engelse pensioenproblematiek door Tata Steel was opgelost. Desnoods alleen een fusie met Tata Steel Nederland. Recent meldde Mistry  dat het oplossen van de Engelse pensioenproblematiek Tata Steel nog 500 miljoen pond zou kunnen kosten.

Alhoewel volgens ingewijden het licht op groen stond voor Mistry had hij onvoldoende ingeschat dat dit voor Ratan Tata, zijn voorganger, een grote nederlaag zou betekenen. Immers de aankoop van Corus (British Steel / Hoogovens) was de belangrijkste beslissing geweest van Ratan Tata met een prijskaartje van tussen de 12 en 13 miljard dollar. Dat daarna wereldwijd een financiële crisis uitbrak kon niemand voorzien. Dit had grote gevolgen voor de staalbedrijven.

Nusli Wadia

Nusli Wadia is 37 jaar onafhankelijk bestuurder geweest van Tata Steel. Hij kende het bedrijf door en door. Hij is telg van een Indiase ondernemersfamilie en staat in hoog aanzien in de Indiase zakenwereld. Hij was naast Ratan Tata een van de kroonprinsen van J.R.D. Tata (1904 – 1993) die 53 jaar lang  het Tata-rijk heeft geregeerd. JRD was een zeer gerespecteerd man. Ook was Nusli het petekind van JRD.  Nusli en Ratan waren boezemvrienden en Nusli had aan JRD geadviseerd Ratan te vragen voor zijn opvolging. Nusli heeft Ratan steeds gesteund. Samen hebben ze diverse robbertjes uitgevochten met directeuren van divisies die afgezet of ontslagen moesten worden. Een ervan was de toenmalige machtige baas van Tata Steel en dit ging er toen ook niet zachtzinnig aan toe.

Nusli Wadia deelde de analyse van Mistry over Tata Steel Europe. Hij had bij de aankoop van Corus zo al zijn bedenkingen en kritische kanttekeningen maar bij de finale besluitvorming in 2007 besloot hij uiteindelijk toch Ratan te steunen en werd de aankoop van Corus voor dit recordbedrag unaniem goedgekeurd.

Maar ook Nusli moest met lede ogen toezien dat het mis ging in Engeland mede door de financiële en andere crises. Er moest steeds meer geld bij en het leverde niets op. Daarnaast verzwakte het de ontwikkeling van Tata Steel in India. Nusli vond dat er na het aftreden van Ratan in 2012 geen geld meer naar Europa moest gaan. Waarom moesten zij de staalindustrie in Engeland redden? Hij was van mening dat Tata Steel in India nog fors kon groeien met mooie rendementen. Tata Steel moest weer opnieuw de nr. 1 in India worden en dat is helaas vandaag nog niet het geval. Het is ironisch om te zien dat de grondlegger van Tata, de Indiase nationalist  en visionair Jamshetji Tata, de eerste staalfabriek in India in 1907  begon om het tegen het machtige British Steel op te nemen. En nu moet Tata British Steel redden? Ook de visie van de huidige minister-president van India, Narendra Modi,  is: ‘Make in India’.

Lord Bhattacharya

Nusli weet als geen ander hoe de hazen lopen. Hij vermoedde al snel dat er dubbelspel gespeeld werd. Achter de schermen werd er aan andere scenario’s gewerkt. Ratan Tata en zijn trustees werden via eigen kanalen van informatie voorzien over de gang van zaken bij Tata Steel. Een belangrijke rol hier speelde Lord Kumar Bhattacharya, lid van het Britse Hogerhuis. Kumar is bevriend met Ratan en hij was lid van de selectiecommissie voor de opvolging van Ratan Tata vier jaar geleden en is nu wederom lid van de selectiecommissie die opzoek is naar een nieuwe opvolger en plaatsvervanger van Cyrus Mistry. Kumar was ook een van de belangrijkste adviseurs van Ratan bij de aankoop van Corus. In de House of the Lords zei hij begin juli in zijn speech dat hij zijn vriend Ratan Tata , toen ook bestuursvoorzitter van Tata Steel,  beïnvloed en geadviseerd had Corus over te nemen. Lord Bhattacharya zei: ‘Ik weet dit omdat ik mijn vriend nog een bedrijf liet kopen.’  Hij bekritiseerde ook het management van Tata Steel (Europe) omdat er onvoldoende werd geïnvesteerd in de Europese staalbedrijven en dat de kwaliteit van het management te wensen overliet. De basisproblemen hadden volgens hem allang opgelost kunnen worden.

In september herhaalde hij zijn kritiek en vertelde dat hij samen met zijn vriend Ratan Tata werkte aan een strategie om in Engeland te blijven en niet zoals eerder besloten de Engelse staalactiviteiten te verkopen.

Op de avond voorafgaand aan het afzetten van Mistry als bestuursvoorzitter van Tata Steel kwam The Guardian al met nieuws naar buiten. Een Tata Steel official zou hebben gezegd, uren voordat het nieuws over het afzetten van Mistry naar buiten kwam, dat Tata op zijn minst tien jaar staal maken in Engeland zou willen toezeggen. Lord Bhattacharya  zou gezegd hebben in bijzijn van minister Greg Clark: ’We (Tata Steel) hadden enkele problemen de afgelopen maanden maar we lossen deze nu op en werken met velen samen om zeker te kunnen stellen dat Tata hier in Engeland de komende tien jaar staal kan produceren.

Nusli wijst er op dat Lord  klaarblijkelijk voorkennis bezat en dit in strijd is met de beursregels omdat het om koersgevoelige informatie gaat. De beurswaakhond moet dit uitzoeken.

En zo kwamen er meer publicaties.

Nusli vond het vreemd dat Lord Bhattacharya  al deze uitspraken publiekelijk kon doen terwijl hij geen enkele bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt. Hij heeft klaarblijkelijk grote invloed op zijn vriend Ratan.

Nusli vond ook dat Tata Steel overladen is met teveel schulden. Aan de andere kant bezitten ze aandelen in andere Tata divisies die weinig of niets opbrengen. De aandeelhouders van Tata Steel moeten maar beslissen of dit een gezonde economische situatie is. Het enige doel van deze constructies is de macht bij de Tata Trusts te versterken.

ThyssenKrupp

De bestuursvoorzitter van ThyssenKrupp meldde na het afzetten van Mistry bij Tata Steel dat het nieuwe management hem had verzekerd dat de fusiegesprekken gewoon zouden doorgaan. Maar of het ook tot een resultaat zal leiden is de vraag. Voorwaarde blijft dat de pensioenproblemen eerst moeten worden opgelost.

Mistry meldde onlangs dat Ratan Tata door wilde met de Europese staalactiviteiten ongeacht de financiële resultaten en daardoor de gesprekken met ThyssenKrupp dwarsboomde. Dit gold ook voor de gesprekken over de pensioenproblematiek.

Inmiddels had Tata Motors  bekend gemaakt dat ze de productie bij Jaquar Land Rover aanzienlijk wilde opvoeren in Engeland. Meer banen in Engeland en meer werk voor Tata Steel UK.

Misschien sprak Hans Fischer, directeur van Tata Steel Europe , in september de profetische woorden : ‘Misschien gebeurt er helemaal niets’.

Recent werd bekend dat de bedrijfssystemen van ThyssenKrupp gehackt zijn en dat geheime en gevoelige bedrijfsinformatie is ontvreemd. Volgens Duitse bronnen waren er sporen die leidden naar Zuid-Oost Azië. ThyssenKrupp heeft dit in het belang van het onderzoek lange tijd verzwegen.

Tata Steel UK

Tata Steel UK is met de vakbonden nieuwe pensioenafspraken overeengekomen waarover de staalmedewerkers in januari 2017 moeten beslissen. De pensioenregeling zal worden gewijzigd van een defined benefit systeem in een defined contribution systeem. In het eerste geval wordt een pensioen toegezegd, in het tweede geval wordt slechts een pensioenpremie toegezegd. De risico’s komen nagenoeg geheel voor rekening van de medewerkers (beleggingsrisico, renterisico, langleven risico, kostenrisico etc.). Dit nieuwe systeem heeft alleen toekomstige werking. Tata Steel betaalt jaarlijks  10% van het pensioensalaris voor de defined contribution regeling en daarmee is de kous af.  Voor de problematiek van de reeds opgebouwde pensioenrechten en de financiering hiervan (tekort in het staalpensioenfonds) is nog geen oplossing gevonden.

Tata Steel heeft toegezegd in tien jaar in totaal een miljard pond te willen investeren in de Engelse staalfabrieken.

Tata Steel Nederland

Chinees staal

In de Europese Commissie is een voorstel over hogere importheffingen goedgekeurd om het dumpen van Chinees Staal verder tegen te gaan. Het voorstel wordt nu aan het Europees Parlement ter goedkeuring voorgelegd. Gemeld werd dat de Chinese exporten afnamen en dat China staalfabrieken wilde sluiten. De staalprijzen stegen weer. Het rendement op aandelen van Arcelor Mittal, de marktleider in Europa, was in 2016 op de Nederlandse beurs het hoogst met 130 %! Ook de koers van Tata Steel op de Indiase Beurs is in 2016 flink gestegen.

Vroeg sneeuw in Wijk aan Zee

Bewoners uit Wijk aan Zee hadden medio december last van etaaldeeltjes. Regelmatig daalde er een laag van de kleine korrels neer in hun tuin of op hun auto. De mensen dachten dat de nabijgelegen hoogovens van Tata Steel verantwoordelijk waren voor de uitstoot van de deeltjes. Tata Steel had aangeboden om de auto’s  te laten wassen en het opruimen van de deeltjes te ondersteunen. Zomaar het metaal wegwassen was geen optie: dan krijg je krassen op de lak van de auto.

Schaaktoernooi en jubileum in 2018

In  januari gaat de 79^ste editie van het Tata Steel Chess Tournament van start. Maar ik kijk al vooruit naar de jubileumeditie van 2018. Ratan Tata hoopt eind december 2017 zijn tachtigste verjaardag te bereiken.

In 2018 beleven we de tachtigste editie van het schaaktoernooi en hopelijk krijgt dit een feestelijk tintje en hopelijk komt dit van twee kanten. Het Hoogovenstoernooi heeft ons in de afgelopen tachtig jaar veel gebracht en misschien moeten alle belanghebbenden ook iets terugdoen.

In 2018 is het ook honderd jaar geleden dat de Koninklijke Hoogovens NV werd opgericht.

In 1868 richtte de 29-jarige Jamshetji Tata zijn handelsonderneming op. In 2018 bestaat Tata 150 jaar.

Het zou mooi zijn als de jubileumcommissie van Tata Steel Chess na wil denken over een mooi toekomstgericht thema dat met schaken kan worden verbonden en een jonge generatie kan stimuleren en motiveren.

Tata Steel Zoo

In augustus 1907 realiseerde  Dorabji, zoon van Jamshetji Tata, de droom van zijn vader en startte  de eerste staalfabriek in Jamshedpur genaamd Tata Iron and Steel Company. In 1939 was deze uitgegroeid tot  de grootste staalfabriek van het Britse Koninkrijk.

In 2016 bestond de Tata Steel Zoo in Jamshedpur 25 jaar.

Tata Steel Limited as its corporate responsibility towards preservation of environment, forests and wildlife in the steel city of Jamshedpur and to provide awareness to the citizens here on both endemic and exotic faunal diversity established the Tata Steel Zoological Society in 1991.

The principal aim of the society is to manage, run, and maintain the Zoological Park called Tata Steel Zoological Park, which would be a place for awareness & education of the inhabitants of Jamshedpur and surrounding areas; research; conservation and captive breeding of birds, animals, reptiles, aquatic creatures etc. In order to run and maintain such creatures it will be necessary to have a Veterinary Hospital to look after them and it will also be necessary to have staff to administer and maintain the Zoological Park.  The Tata Steel Zoological Park would also provide a natural environment for birds, animals and other creatures where they can live in simulated natural conditions and without any fear of loss of their lives.