Bok en Van Foreest in Moskou
In Moskou wordt momenteel het Aeroflottoernooi gespeeld. Zoals te doen gebruikelijk is het enorm sterk bezet. Met de hoogste rating (2738) is de Chinees Yangyi Yu de sterkste speler, maar hij heeft concurrentie van maar liefst 21 spelers die een rating boven 2650 hebben. Daartoe behoren niet de enige twee landgenoten, Benjamin Bok en Jorden van Foreest. Met respectievelijk 2596 en 2584 staan zij op een bescheiden plaats in de startnotering, maar zoals we weten is papier geduldig. Bok staat na 7 ronden op “plus 1”, zoals dat zo mooi heet. Dat betekent in dit geval dat hij één partij gewonnen heeft en de rest op remise heeft gehouden. En vrijwel allemaal tegen hogere ratinghouders.
Hun scoretabellen zien er zo uit:
Van Foreest speelt een heel ander toernooi. Zijn stijl getrouw, vliegt hij er van zet één compromisloos in. Dat levert hem tot dusver een score van 50% op. En die kwam heel anders tot stand dan in het geval van Benjamin. Jorden won drie partijen, verloor er drie en twee eindigden in remise. Maar ook hij moet soms tegen hoger geplaatste spelers en dat valt dan niet mee.
Benjamin Bok en Jorden van Foreest (foto’s Frans Peeters)
Ik heb een paar aardige partijen van beide jongeheren geanalyseerd. Tevens zijn alle partijen die ze tot dusver gespeeld hebben, ingevoegd in de viewer.
Firouzja, Alireza – Bok, Benjamin
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. e3 O-O 5. Ld3 c5 6. Pf3 b6 7. O-O Lb7 8. Pa4 cxd4 9. exd4 Te8 10. a3 Lf8 11. Lg5 h6 12. Lh4 d6 13. Pc3 Pbd7 14. Tc1 Tc8 15. Pd2 Dc7 16. b4 Db8 17. Pb3 g6 18. f3 Lg7 19. Te1 La6 20. b5 Lb7 21. Pa2 a5 22. Lf2 e5 23. c5 dxc5 24. dxc5 Pxc5 25. Pxc5 bxc5 26. Da4?
Hier kwam de zwartspeler met een uitstekende zet.
26…e4!
Een knappe zet, waarmee zwart aanval tegen de witte koning krijgt. Het draait allemaal rond veld e5.
- Lxe4 Lxe4 28. fxe4 Pg4! 29. Lg3 Le5 30. Lxe5 Dxe5 31. g3
De witte koningsstelling ligt helemaal open.
31…c4!
Natuurlijk wordt de witte koning nu belaagd vanaf veld c5 of vanaf veld b2!
- Dc2 De bedoeling van … c5-c4 wordt duidelijk in de variant na 32. Txc4 Dan volgt ijzersterk 32…Db2! en kan er niets meer op c2 tussengezet worden.
32…Dd4+ 33. Kg2 Pe3+ 34. Txe3 Dxe3 35. Pc3 Kf8 36. Db2 Tcd8 37. Tc2 Td3 38. b6 Df3+ 39. Kg1 Ted8 0-1
Van Foreest, Jorden – Paravyan, David
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. Pc3 Pxc3 6. dxc3 Le7 7. Le3 O-O 8. Dd2 Pd7 9. O-O-O Pf6 10. Ld3 Te8 11. h3 d5 12. The1 c5 13. c4 d4 14. Lg5 Le6 15. Txe6 fxe6 16. De2 Ld6 17. Pd2 Dc7 18. g3 Df7 19. Pe4 Le7 20. Ld2 Pd7 21. f4 b5 22. cxb5 Pb6 23. Pg5 Lxg5 24. fxg5 e5 25. b3 c4 26. bxc4 e4 27. Lxe4 Tac8 28. Dd3 Txe4 29. Dxe4 Dxc4 30. Te1 Dxa2 31. De6+ Dxe6 32. Txe6 Tc5 33. Td6 Pd5 34. Td8+ Kf7 35. Td7+ Kg8 36. Txa7 Txb5 37. Ta4 Pc3 38. Lxc3 dxc3 39. Tc4 Txg5 40. Txc3 Kf7 41. Te3 Tc5 42. Kd2 Kf6 43. c3 h5 44. Kd3 Td5+ 45. Ke4 Ke6 46. c4 Td1 47. c5
47…g5 Op 47…Tc1 volgt 48. Kd4+ Kd7 49. Te5! waarna de zwarte pionnen op de koningsvleugel heel kwetsbaar blijken te zijn.
- Tc3
Toren achter de vrijpion!
48…Te1+ 49. Kf3 Kd7 50. c6+ Kc7
- Tc5
Zo worden de zwarte pionnen aangevallen.
51…h4!
Een slimme poging. Zwart probeert er bij wit een h-pion van te maken. Veel toreneindspelen met louter een h-pion zijn niet gewonnen.
- g4 Th1 53. Kg2 Ta1 54. Txg5
De ‘catch as can’-fase is begonnen.
54…Kxc6 55. Th5 Ta2+
- Kf3!
Heel verstandig en goed gespeeld! Wit kan ook twee pionnen voorkomen als hij via de onderste twee rijen gaat zigzaggen met de koning. Maar Van Foreest kent zijn klassieken. Sommige stellingen met g- en h-pion, maar ongelukkige opstellingen van koning en toren zijn soms niet gewonnen. Daar zijn eindspelstudies mee geconstrueerd! 56. Kf1
56…Ta3+ 57. Kf4 Txh3 58. Kg5
Zo verovert wit zwarts laatste pion en heeft hij een gunstige g-pion overgehouden. De techniek die vereist is om dit eindspel te winnen is nog altijd vrij lastig.
58…Kd6 59. Txh4
59…Te3 Het pionneneindspel na 59…Txh4 60. Kxh4 is verloren voor zwart. Bijvoorbeeld: 60…Ke7 61. Kg5 Kf7 62. Kh6 Kg8 63. Kg6 Kh8 64. Kf7 Kh7 65. g5 Kh8 66. Kf6 Kg8 67. Kg6 Kh8 68. Kf7 Kh7 69. g6+ Kh8 70. g7+ Kh7 71. g8=D+ Kh6 72. Dg6#
- Th1 Te5+
Hij probeert de tegenstander in verwarring te brengen. Op 60…Ke7 moet wit verhinderen dat de zwarte koning voor de pion kruipt. Dat doet hij het best met 61. Tf1
- Kg6 Te6+ 62. Kh5
Jorden speelt het optimaal!
62…Ke7
- Tf1!
Alles luistert heel nauw. De zwarte koning mag niet over de f-lijn komen.
63…Te2 64. g5 Tg2 65. Kh6 Ke6 66. g6 Ke7 67. Kh7 Ke6 68. g7 Th2+ 69. Kg8
We hebben nu de beroemde stelling van Lucena, beter bekend als ‘het bruggetje bouwen’ bereikt. Van Foreest wist exact wat hij deed toen hij afwikkelde naar dit eindspel van toren en pion tegen toren!
69…Ke7 70. Te1+ Kd6 Het bruggetje bouwen verloopt als volgt: 70…Kd7 71. Te4 Th1 72. Kf7 Tf1+ 73. Kg6 Tg1+ 74. Kf6 Tf1+ [ 74…Tg2 75. Te5] 75. Kg5 Tg1+ 76. Tg4 en het is gepiept!
- Te4 Kd5
Om de toren weg te drijven.
- Tf4
Opgegeven. De witte koning kan dadelijk naar de f-lijn stappen en dan valt de pion niet meer tegen te houden.
1-0
Praggnanandhaa, R. – Van Foreest, Jorden
1. Pf3 d5 2. g3 Pc6 3. d4 Lf5 4. Lg2 Pb4 5. Pa3 e6 6. O-O h6 7. c3 Pc6 8. c4 Lxa3 9. bxa3 dxc4 10. Da4 Le4 11. Dxc4 Dd5 12. Da4 Pge7 13. Lb2 b5 14. Dd1 O-O 15. e3 Pa5 16. Lc3 Pc4 17. a4 a6 18. Pe1 Tfb8 19. a3 Lxg2 20. Pxg2 Dc6 21. Lb4 Pd5 22. a5 Td8 23. Db3 e5 24. Tfd1 exd4 25. Txd4 Pxb4 26. Txd8+ Txd8 27. Dxb4 Df3 28. Db3 Pd2 29. Dc2 De2 30. Kh1 c5 31. f4 c4 32. Td1 Td3 33. Te1 Dh5 34. Ph4 Dd5+ 35. e4 Pxe4 36. Dg2 c3 37. Pf3
Zwart staat gewonnen, maar een gewonnen stelling moet atlijd maar weer gewonnen worden. Van Foreest weet daar wel raad mee!
37…Td2!
Schitterend gezien!
- Pxd2 cxd2 39. Td1
En nu zou je zeggen…
39…Pf2+!
Aha, die dus!
0-1
Jorden heeft volgens mij gewoon netjes 50% na 7 ronden, en niet min een…
Je hebt gelijk. Toen ik het artikel maakte, was zijn partij nog bezig en ik vermoedde dat die in remise zou eindigen. Maar gelukkig heeft Jorden hem nog gewonnen! De tekst is inmiddels aangepast.