Schaken op de Europese Staalmarkt (deel 25)
Schraven in De Volkskrant: ‘Fusie Tata Steel met Duitsers wordt een hels karwei’
In het schaakspel kennen we voorbereidende zetten en stille zetten. In zijn schaaklesmethode, de Stappenmethode, heeft Cor van Wijgerden een schema gemaakt van de verschillende voorbereidende zetten met veel voorbeelden. Als je een stuk wilt veroveren, schaak of schaakmat wilt geven moet je een goede kennis hebben van deze zetten.
Daarnaast bestaat er de stille zet. Moeilijk om aan te geven wat dit is. De meeste schakers weten wel wat het niet is: in elk geval geen zet waarbij een stuk wordt geslagen, ook geen zet waarmee schaak wordt gegeven en ook geen voor de hand liggende zet. Het is een onverwachte zet , simpel en geniaal tegelijk. Zoals Jan Hein Donner het ooit uitdrukte: ,,Een zet die brult van stilte”.
Welke voorbereidende en stille zetten zijn langs gekomen in deze serie?
ThyssenKrupp gaat reorganiseren
Begin juli kondigde ThyssenKrupp een reorganisatie aan bij het kantoorpersoneel in binnen- en buitenland. Door de financiële pers werd geschat dat er op kantoor rond de 18000 mensen werken. Tussen de 2000 en 2500 banen komen hier nu te vervallen. ThyssenKrupp wil hiermee rond de €400 miljoen besparen op een totaalbedrag aan administratieve kosten van zo’n €2,4 miljard. In de staaldivisie zou het om circa 600 kantoorbanen gaan en voor deze divisie is dit nog maar het begin. Daarom willen de Duitse vakbonden eerst weten hoe het er nu voorstaat met de mogelijke fusie met Tata Steel Europa en de gevolgen hiervan.
De ondernemingsraden van Tata Steel Europa en Thyssenkrupp zijn zeer kritisch over een mogelijke fusie en dit geldt ook voor de vakbonden. Een belangrijk punt is het cultuurverschil tussen de bedrijven. Veel fusies zijn in de praktijk mede op dit punt mislukt. Denk maar aan de overname van onze Koninklijke Hoogovens door British Steel dat in 1999 Corus werd.
Tata Steel Europa kondigt aanblijfbonussen aan
Daarna verschenen er berichten dat de 100 belangrijkste managers van Tata Steel Europa een aanblijfbonus krijgen. In totaal zou het gaan om een bedrag van €25 miljoen euro. Deze zogenaamde omgekeerde oprotpremie, zoals de vakbonden dit noemen, wordt aan Engelse en Nederlandse managers uitgekeerd als zij nog tenminste twee jaar willen aanblijven. Dit bericht zou volgens de buitenlandse pers afkomstig zijn van een klokkenluider bij Tata Steel Nederland.
Bij fusies is het niet ongebruikelijk dat gebruikt wordt gemaakt van zgn. retentiebonussen om waardevolle krachten te behouden voor het bedrijf gedurende de fusiebesprekingen en de realisatie daarna. In een vroeg stadium wordt zo’n bonusregeling al in het draaiboek opgenomen. Het komt dus niet zomaar uit de lucht vallen.
Het zou gaan om 60 managers in Engeland en 40 in Nederland. Met name in Engeland kwam dit hard aan omdat men recent een nieuwe pensioenregeling had goedgekeurd met pensioenverlaging voor de metaalarbeiders tot gevolg. Dit alles om werkgelegenheid bij de Britse Tata Steel bedrijven zo veel mogelijk te behouden. (In Engeland is het stil, nog geen nieuws over de definitieve oplossing van het pensioenprobleem waarop iedereen wacht.)
Men verwacht nu snel meer nieuws over een mogelijke fusie. Er zit wat aan te denken denkt men.
Jacques Schraven teruggetreden als president-commissaris bij Tata Steel Nederland
Medio juli werd bekend dat de 75-jarige Jacques Schraven als president-commissaris was teruggetreden bij Tata Steel Nederland en dat hij was opgevolgd door Peter Blauwhoff. Eerder was hij al terug getreden als bestuurder bij het Tata Steel in India zoals bericht in deel 20 van onze serie. Ook hier werd hij opgevolgd door Peter Blauwhoff.
Schraven is twaalf jaar president-commissaris geweest van Tata Steel Nederland en heeft de overname van Corus door Tata Steel in 2007 meegemaakt.
Frits van Wieringen, voorzitter van de centrale ondernemingsraad van Tata Steel hierover in een interview: ‘ Hij was eerst beducht voor de ‘echte werkgeversman’ Schraven die van VNO-NCW naar Corus kwam. Hij was later verrast door de openheid van Schraven die met zijn ‘ongekend groot netwerk’ heel veel betekende, eerst voor Corus en daarna voor Tata Steel.’
Jacques Schraven: ‘Fusie Tata Steel met Duitsers wordt een hels karwei’
In De Volkskrant van gisteren een interessant interview van Wilco Dekker met de ‘gepensioneerde’ Jacques Schraven. Hieruit de volgende opmerkelijke citaten:
Over de overname van Koninklijke Hoogovens
‘Die fusie – of eigenlijk was het een overname – was een schoolvoorbeeld van een foute zakelijke beslissing. Niemand in Nederland heeft er ook maar enig profijt van gehad’, zegt Schraven (75) thuis in zijn woning in hartje Den Haag, te midden van trofeeën uit zijn lange carrière bij onder meer Shell en werkgeversvereniging VNO-NCW. ‘Er was heel lang te weinig geïnvesteerd in British Steel. De bedrijfsprocessen waren verouderd en de infrastructuur was zwak. Ik begrijp niet dat in 1999 niemand ingreep om deze fusie tegen te houden. Maar bij mijn aantreden in 2005 vond ik het niet nodig de Britse collega’s daarover nog verwijten te maken. We moesten er het beste van zien te maken.’
Over een mogelijke fusie met ThyssenKrupp
Topman Ratan Tata zelf zou volgens berichten tegen deze fusie zijn. Daar putten de tegenstanders hoop uit.
‘Ik heb hem laatst nog gesproken en daar is mij niets van gebleken. Als hij tegen zou zijn, zou ik dat weten. Ik heb een heel goede band met hem.’
Kan zo’n fusie met ThyssenKrupp wel een succes worden? ‘Ongetwijfeld kan Tata Steel Europe gecombineerd met de beste delen van ThyssenKrupp een nóg beter staalbedrijf opleveren. Je kunt de inkoop van grondstoffen samenvoegen. We hebben ook deels dezelfde klanten, zoals Volvo en BMW, daar hoeven dan geen twee verkopers meer naar toe, maar kunnen we met één volstaan. Bij dat soort dingen zit de synergie. De ondernemingsraad sprak over vierduizend van de negenduizend banen die verloren zouden gaan in IJmuiden, ja. Maar dat getal is echt compleet uit de lucht gegrepen. Ik geloof niet dat zo’n fusie tot het sluiten van bedrijfsonderdelen in IJmuiden zal leiden. Je kunt wat bezuinigen op de administratie, ict en personeelszaken, maar daarbij gaat het echt niet om duizenden banen. Het zou dus een succes kunnen worden, maar voor een geslaagde joint venture zouden er wat mij betreft wel eerst heel goede afspraken moeten worden gemaakt.’
‘Als twee partners op de lange termijn verschillende verwachtingen hebben van een joint venture, is dat een recept voor ongelukken. In zo’n situatie, als de Duitse partner er op termijn mogelijk uit wil stappen, is het beter dat de gezamenlijke onderneming in Nederland gevestigd is. Dat lijkt me geen probleem. Nederland is een aantrekkelijk vestigingsland, ook fiscaal. Minister Henk Kamp is een paar maanden geleden ook nog speciaal naar Mumbai gevlogen om een bidbook in te dienen bij Tata. Dat doet Economische Zaken goed.’
Dit is natuurlijk niet zo maar een interview. Het past in het ‘schaakspel’. Schraven houdt van zeilen en golfen, maar het ‘ondernemingsschaakspel’ is hem niet vreemd en dit beheerst hij volledig. Dat de publicatie van dit interview samenvalt met het bekend worden van de financiële resultaten van Tata Steel Nederland is dan ook niet geheel toevallig.
Tata India
Nog enkele noemenswaardige zaken.
Top 100 van Tata bijeen
Op zaterdag 29 juli werd de Annual Group Leadership Conference gehouden om de geboortedag van JRD Tata te herdenken. Voor deze conferentie waren de managers uit de top100 van Tata uitgenodigd. Dit platform werd gebruikt om excellerende Tata bedrijven in het zonnetje te zetten en om de strategie voor de komende jaren te presenteren. Enkele quotes uit een artikel van Business Standard India:
“Chandra emphasised the need for the group to leverage ‘one Tata’ to achieve full potential for group companies,” said one of the attendees.
While outlining a vision on how companies could achieve their full potential, he emphasised on the pioneering spirit of J R D Tata and asked the companies to introspect if their financials were those of a leader, the attendee said.
Chandra asked the companies to simplify their structure, to become more agile and develop a culture of accountability. He asked them to put customers first and develop a digital strategy to ward off competition. He also spoke on leadership development through attracting and grooming quality talent.
(Chandrasekaran is de topman van Tata, voor intimi ‘Chandra’)
Nieuwe website en jaarverslag van Tata Steel
Tata Steel heeft een nieuwe website gelanceerd en heeft het integrale jaarverslag 2016-2017 gepubliceerd, een boekwerk van bijna 400 pagina’s. Uit oogpunt van public relations een knap en onderhoudend verslag met het motto: Naar een duurzame toekomst
Uit het voorwoord van de bestuursvoorzitter van Tata Steel (ook de topman van Tata):
Going forward, Tata Steel’s strategic priorities will be to focus on the Indian market, achieving operational excellence and deliver value-added and differentiated products to its customers. Additionally, Tata Steel Europe is currently pursuing the pension restructuring programme in the UK and is hopeful of concluding it soon.
Geen woord verder over Europa en de stand van zaken over de fusiebesprekingen. Sommige analisten menen dat de aandacht van de top voor de staalactiviteiten in Europa enigszins op de achtergrond raakt door de vele nieuwe uitdagingen in India.
Als voorbeeld van goede relaties met regeringen een foto in het jaarverslag met onze minister-president Mark Rutte, Theo Henrar, directeur Tata Steel Nederland en andere bestuurders.
TCFD
Koushik Chatterjee is financiële directeur van Tata Steel en bestuurder van Tata Steel Europa. Hij is lid, als enige vertegenwoordiger uit India, van de internationale Task Force on Climate related Financial Disclosure (TFCD).
In deze rol heeft hij de loftrompet gestoken over Tata Steel Nederland, een innovatief staalbedrijf. Met name heeft hij verteld over het lopende en veelbelovende HIsarna project dat, als dit proefproject slaagt, geheel past in de plannen om bij de staalfabrieken te gaan voldoen aan de klimaatafspraken die in Parijs zijn gemaakt. Daarnaast wordt nu ingezet op minder CO2-uitstoot en minder verbruik van water en energie.
Keer op keer blijkt dat Tata Steel Nederland hoog staat aangeschreven in de staalwereld.
Bestuursvergadering van Tata Steel in India
Op 7 augustus wordt in Bombay House een bestuursvergadering van Tata Steel gehouden. Naast de resultaten is er veel te bespreken want het bruist van de investeringsmogelijkheden in India. En ongetwijfeld komt de voortgang van de fusie van Tata Steel Europa met ThyssenKrupp langs en de nieuwe strategie van Tata.
Tata Steel Nederland
Mooie jaarresultaten
Gisteren werden de goede jaarresultaten van Tata Steel Nederland bekend over het (gebroken) boekjaar 2016-2017. Er was een forse stijging van het operationele resultaat waardoor de nettowinst uitkwam op € 211 miljoen, 34 % hoger dan vorig jaar. Bijna driekwart van deze winst wordt als dividend overgemaakt naar India. Het betere resultaat kwam door de stijging van de staalprijs, de verbeterde economische omstandigheden en de daling van de kosten.
Lees ook het artikel in De Financiele Telegraaf van gisteren waarin Theo Henrar, directeur van Tata Steel Nederland, de volgende vrees uitspreekt:
‘De Hoogovens in IJmuiden worden beschouwd als een strategisch industrieel complex in Nederland. Onder meer 350 hoogwaardige R&D-banen en intensieve samenwerking met regionaal onderwijs zouden verloren kunnen gaan bij een al te rücksichtslose fusie of overname.’
Ook dit voorsorteren hoort bij het ‘schaakspel’. Dit artikel werd ook overgenomen in de IJmuider Courant.
De DFT publiceerde op de site ook een video-interview met de auteur van het artikel.
Vandaag publiceerde het Financieel Dagblad een artikel: Meer winst voor Tata Steel aan vooravond mogelijke fusie
Tata Steel Chess Tournament
In de 80ste editie van het schaaktoernooi worden de steden Groningen en Hilversum aangedaan. Een prima keuze want deze steden hebben een interessante schaakhistorie. Johan Hut schreef hierover twee mooie artikelen op onze site. Samen met Wim van der Wijk een heeft hij ook een mooi boek geschreven: Mat in de Mediastad. Over 125 jaar schaken in Hilversum. Een aanrader! Ongetwijfeld zullen er meer artikelen komen in de aanloop naar de 80ste editie.
In Hilversum wordt op het Mediapark gespeeld bij Beeld en Geluid en deze plaats leent zich uitstekend om nog eens kennis te nemen van het beschikbare beeld- en geluidmateriaal over 80 jaar ‘Hoogovens Schaaktoernooi’.
Dromend over de 81ste editie in 2019 zag ik 16 toppers in Duisburg starten met het rapid- en blitztoernooi om daarna af te reizen naar Wijk aan Zee voor het hoofdtoernooi. Kasparov deed ook weer mee. Toen ik wakker werd kon ik mij de naam van dit ‘Hoogovenstoernooi’ niet meer herinneren.
