Halve finales monden uit in twee tiebreaks

De tweede matchpartijen in de halve finales van de World Cup in Tiblisi zijn allebei in remise geëindigd. De verschillen in speelkracht tussen de vier halve finalisten zijn niet zo groot, dus dit lag in de lijn van de verwachting. De belangen zijn ook enorm. Want de winnaars van deze halve finales, komen niet alleen in de finale van de wereldbeker, maar ze zijn ook allebei automatisch geplaatst voor de pretentieuze achtkamp, die volgend jaar maart in Berlijn wordt gehouden. In die dubbelronde groep wordt bepaald wie de uitdager wordt van wereldkampioen Magnus Carlsen, dus er staat heel wat op het spel.

 

Net als gisteren was het weer de partij tussen Liren Ding (ditmaal met wit) en Wesley So die het meest interessant was.
De andere partij, tussen Maxim Vachier-Lagrave (MVL) en Levon Aronian, werd een niemendalletje toen Aronian met zwart heel snel alle muziek uit de stelling wist te halen. Deze partij bleek bijna in zijn geheel al eerder op het bord verschenen te zijn tussen twee onbekende grootheden. Daar won de witspeler een volkomen gelijke stand, maar MVL zag er geen heil in om door te spelen omdat er eigenlijk weinig spel in zat.

Dan was de partij tussen Ding en So veel meer het aanschouwen waard. De Chinees ging vanuit het Catalaans over naar een soort Reti-achtige opzet en met zijn nieuwe zet 10. Pf3-e1 slaagde hij er zowaar in om de zwartspeler onder druk te krijgen. Er resteerde een eindspel met een symmetrische pionnenstructuur waarin beide spelers twee torens en een paard hadden. Maar die van de witspeler stonden veel actiever! Zwart kon weinig anders doen dan afwachten hoe de tegenstander zijn stelling ging versterken. En in die fase liet Ding een paar kansjes liggen op meer dan het halfje wat er uiteindelijk op het bord verscheen. So gaf tijdig een pion om los te komen en dat bleek een goede keuze te zijn. Binnen de kortste keren slaagde hij erin om alle pionnen af te ruilen, waarna er twee kale koningen overbleven.

ANALYSE

Ding, Liren – So, Wesley
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. g3
Het Catalaans, een klassieke opening, die ook door So graag wordt gespeeld.
3…d5 4. Lg2 Le7 5. Pf3 O-O

6. b3
Een zeldzaam systeempje dat de stelling in de banen van de Reti-opening lijkt te leiden. 6. O-O dxc4 is hier de hoofdvariant.
6…b6 7. O-O Lb7
Met een zetverwisseling zijn we toch weer in een redelijk bekende stelling beland.
8. Pc3 In een partij Nakamura-Aronian, 2012 volgde 8. cxd5
8…Pbd7 9. Lb2 c5
10. Pe1
Een nieuw idee. Ding wil graag gebruikmaken van de kracht van de loper op g2. 10. cxd5 Pxd5 11. Pxd5 Lxd5 12. Tc1 Tc8 is o.a. ook ooit op het bord verschenen tussen Carlsen en Aronian, in 2007.
10…cxd4
Hij heft de spanning in het centrum op nu het paard niet kan terugnemen. Daar valt iets voor te zeggen maar het is toch de vraag of hij niet hierdoor wellicht kleine probleempjes tegemoet treedt. 10…Tc8 lijkt normaal.
11. Dxd4 Lc5 12. Df4 Lb4
So gaat zelfs zijn loperpaar cadeau doen. 12…Te8 13. Td1
13. Pd3 Lxc3 14. Lxc3 Dc8
Dat is maar tijdelijk, want zo dekt hij de loper op b7 en staat hij klaar om de penning over de lange diagonaal op te heffen. De ruil van de witveldige lopers is uiteraard in zwarts belang.
15. Tfc1 dxc4
16. Lxf6
Nu wit toch niets meer heeft aan het loperpaar geeft hij dat graag op voor een licht initiatief over de c-lijn.
16…Pxf6 17. Txc4 Db8 18. Dxb8 Tfxb8
19. Pe5 Sterk in aanmerking komt 19. Tac1 Na 19…Lxg2 20. Kxg2 waarna zwart toch een behoorlijk onaangenaam eindspel moet zien te verdedigen.
19…Lxg2 20. Kxg2 Pe8
Zo hoopt hij in elk geval het invalsveld op c7 gedekt te houden, maar er wachten hem nieuwe problemen!
21. Pc6!
Dat is dit paard! Dat ontneemt de zwartspeler een paar cruciale velden en zorgt ervoor dat So heel omzichtig moet manoeuvreren om niet verder in het nadeel te geraken.
21…Tb7 22. Td1
Wit heeft nu de c- en de d-lijn min of meer in handen. Voor wat het waard is overigens, want voorlopig kan hij niet binnenkomen in de vijandelijke regionen.
22…Kf8 23. e4
Dreigt e4-e5 waarna zwart verder ingesnoerd zou worden. Maar So weet wat hem te doen staat.
23…Pf6!
De juiste zet. Want nu is e4-e5 uit den boze omdat zwart dan een prachtig steunveld op d5 krijgt.
24. f4 b5 25. Tcd4 g6
26. Pe5
Een wat merkwaardige beslissing, maar Ding zal zo zijn redenen hiervoor hebben. Waarom trekt hij dat mooie paard op c6 vrijwillig terug? Misschien was hij bang dat het aangevallen zou worden en vrijwillig in een penning gaan staan met Tc1 is dan ook niet zo aantrekkelijk. Ik denk dat een speler als Ulf Andersson deze stelling met (satanisch) genoegen zou hebben gespeeld. Een prettige zet is 26. Kf3 zodat hij langzaam kan proberen om zijn ruimtevoordeel om te zetten in iets concretere objecten. Een plan lijkt mij om met g3-g4-g5 het paard op f6 aan de tand te gaan voelen, want als het weer terug moet naar e8, volgt e4-e5 en zwart wordt flink ingesnoerd.
26…h6
Het blijft overigens erg lastig voor zwart. Een zet als 26…Tc7 kan opnieuw beantwoord worden met 27. g4
27. Tc1
Nu heeft hij weer de beschikking over de c- en de d-lijn.
27…Ke8 28. Kf3 Pd7
Zwart wil uiteraard van dat irritante witte paard af. Maar wit werkt niet mee.
29. Pd3!
Hij houdt het paard op het bord en het staat hier op een mooi veld. Nu zou 29. Pc6 minder goed zijn omdat hij hiermee zijn paard vrijwillig in de penning laat zetten. 29…Tc8
29…a5
Zwart probeert van de nood een deugd te maken. Hij rukt op met zijn damevleugelpionnen om ruimte voor zijn stukken te creëren.
30. Tc6 Ke7
Het is allemaal geen lolletje meer voor zwart. Hij moet gelaten afwachten hoe wit zijn stelling denkt te gaan verbeteren. Niet aantrekkelijk is 30…a4 31. b4 Taa7 want hier kan wit doen wat hij wil.
31. a3?!
Een beetje aarzelend. Kansrijk lijkt 31. f5!
gxf5 32. exf5 en zo kan pion e6 erg zwak worden. Of zwart moet kiezen voor het lelijke 32…exf5 Wit heeft het nu voor het uitzoeken om groot voordeel te verwerven. Een voorbeeld: 33. Td5 [ 33. Txh6?!
Tc8! en zwart wordt ook actief.] 33…Tg8 om …Tg6 te kunnen spelen. 34. Txh6 Tc8 35. Txf5 is dan een veel slechtere versie.
31…Taa7 32. Ke3 Pb8 33. Tc8 Pd7 34. Tc6 Pb8 35. Tc8 Pd7 36. Pc5
Uiteraard speelt de Chinees op winst.
36…Pb6?!
De problemen stapelen zich op bij zwart. 36…Pxc5 37. Txc5 b4 38. a4 Tc7 39. Tdc4 Td7 is nog altijd heel kansrijk voor wit maar het is de vraag of hij daadwerkelijk verder kan komen.
37. Tc6?!
Maar de witspeler profiteert niet van de geboden kans. Met 37. Th8! had zwart toch wel een heel lastig eindspel moeten verdedigen. Bijvoorbeeld: 37…Tc7 38. Tdd8 Txc5 39. e5 Dreigt mat in één! 39…f5 40. Tb8 Nu is Th7# de nieuwe dreiging. 40…Tc8 De enige zet om het mat te pareren. [ 40…Kd7? is kansloos na 41. Th7+ Kc6 42. Txa7] 41. Tbxc8 Pxc8 42. Txc8 en wit komt sowieso een pion voor.
37…Tc7!
Hier zal de Amerikaan enigszins opgelucht adem hebben gehaald.
38. Txb6 Txc5
De zwarte toren is nu ook actief geworden en dat brengt de redding voor hem.
39. e5 g5 40. Td3 gxf4+ 41. gxf4 Tc2 42. h3 Ta2 43. b4 axb4 44. axb4 Th2 45. Ke4 Tc7 46. Txb5
Zwart is tijdelijk een pionnetje achter gekomen, maar in elk geval zijn de beide torens geactiveerd.
46…Tc4+ 47. Td4 Tc7 De ruil van een stel torens is voorlopig niet gunstig voor zwart. Want na 47…Txd4+ 48. Kxd4 Txh3 49. Tb7+ Ke8 50. b5 is de witte b-pion te sterk.
48. Tc5
Na 48. f5 exf5+ 49. Kxf5 Txh3 is het verliesgevaar ook geweken voor zwart.
48…Txc5!
Maar nu wel!
49. bxc5
Deze pion gaat er meteen af.
49…Tc2 50. f5 exf5+ 50…Txc5 51. f6+ Ke8 is nog een beetje oppassen voor zwart, maar winst zit er niet meer in voor wit.
51. Kxf5 Txc5 52. Td6
Wit wint toch nog een pion, maar het is te mager.
52…Tc1 53. Txh6 Tf1+ 54. Ke4
54…f6!
Dé manier om de remise veilig te stellen.
55. exf6+ Txf6 56. Txf6 Kxf6 57. h4 Kg6 58. h5+ Kxh5
Toch wel een ontsnapping voor So, die zich de morele winnaar van deze partij kan noemen.
1/2-1/2

Vachier-Lagrave, Maxime – Aronian, Levon
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6
Eindelijk het ‘gewone’ Spaans!
5. O-O Le7

6. d3
Helaas… Vachier-Lagrave kiest voor een wat ‘slappe’ aanpak. Met 6. Te1 wordt zwart uitgenodigd tot de vroegere hoofdvarianten van het Spaans. Maar dat zal – Aronian kennende – wel eens het Marshallgambiet hebben kunnen worden. Dat ontstaat na 6…b5 7. Lb3 O-O 8. c3 d5 9. exd5 Pxd5 10. Pxe5 Pxe5 11. Txe5 c6 en tot op de dag van vandaag weet niemand hoe je hierin voordeel met wit kunt halen. Zwart heeft voldoende compensatie voor de geofferde pion dankzij de aanval die hij bliksemsnel krijgt op wits verlaten koningsvleugel.
6…b5 7. Lb3 d6 8. a3 O-O 9. Pc3
Dit is de speelwijze die tegenwoordig vaker wordt gekozen.
9…Lg4 10. Le3 Pd4
Zo slaagt zwart erin om enkele belangrijke stukken van wit te ruilen, waarna er niet veel meer te zien valt.
11. Lxd4 exd4 12. Pd5
12…Pxd5 De laatste tijd werd vooral 12…Pd7 gespeeld en dat bleek toch wel wat problemen voor zwart op te leveren. Bijvoorbeeld in een redelijk recente partij (juli van dit jaar) Naiditsch-Ponomariov slaagde wit erin om te winnen.
13. Lxd5 Tc8
Ik kan me voorstellen dat MVL dit graag op het bord wil hebben, want de resultaten met deze stelling zijn overweldigend voor wit.
14. h3 14. Lc6 kwam voor in Kashlinskaya-Guseva, 2014 en werd door wit gewonnen.
14…Ld7
Ooit eerder gespeeld en wel in de partij Garcia Pantoja-Olivares Canelles, 2010.
15. Pxd4
Aronian draait de zetten om, maar het maakt geen verschil.
15…c6 Daar volgde 15…Lf6 16. c3 Lxd4 17. cxd4 Df6 18. Dc2 c6 19. Lb3 Dxd4 20. Dc3 Dxc3 21. bxc3 en wit had niets maar won wel!
16. Lb3 Lf6 17. c3 Lxd4 18. cxd4 Df6 19. Dd2
En meteen remise gegeven want hier valt inderdaad voor beide spelers niets te halen.
½ – ½

(foto’s van Anastasia Karlovic op de toernooiwebsite)