Is een sportpsycholoog iets voor (top)schakers?
Op de website van NOS.nl is het volgende te lezen over sportpsychologen:
Kjeld Nuis wilde in het verleden niets weten van sportpsychologen. Tegenwoordig kan de wereldkampioen op de 1.000 en 1.500 meter niet meer zonder. Het helpt hem in het dagelijks leven én op de schaatsbaan.
De schaatser van Lotto-Jumbo vloog het afgelopen seizoen over de baan en “won alles wat hij wilde winnen.” De professionele gesprekken lijken dus te helpen. Vooral bij het richten van de focus. “En leren dat ik dingen moet accepteren, want dat is voor mij een dingetje”, vertelt Nuis gevat.
Stressen
Een slecht ontbijt, een ongunstige loting of een dweilpauze net op het moment dat zijn race moet beginnen; het zijn factoren waar Nuis meestal geen invloed op heeft, maar die hém wel beïnvloeden. “Ik kan dan stressen en het gevoel hebben dat het allemaal niet optimaal is”, zegt hij.
Afgelopen seizoen verliep voor Nuis nagenoeg foutloos, terwijl hij tot voor kort vaak het stempel ‘net niet’ kreeg opgedrukt. Vaak was hij de beste schaatser van allemaal, maar even zo vaak trok hij aan het kortste eind.
Nuis noemt de 1.000 meter bij de wereldkampioenschappen afstanden begin dit jaar als voorbeeld. Daar veroverde hij voor het eerst in zijn carrière goud. Juist dankzij een andere mindset.
Gevoelsmens
“Maar die race was niet perfect. De eerste passen waren niet goed. Ik ging knijpen, forceren, het was te krampachtig. Ik voelde: dit is niet hoe het moet. Dat heeft niets met fitheid te maken. Het is een mindset die je probeert te switchen en dan gaat het weer lekker. Ik ben een gevoelsmens.”
Hoe is het eigenlijk gesteld met topschakers in Nederland? Maken zij ook gebruik van sportpsychologen?
Sportpsychologie of in ieder geval coaching op het mentale vlak is mijns inziens in ieder geval een ondergewaardeerd aspect in de schaakwereld. Hoewel onze sport zich bijna uitsluitend in het hoofd afspeelt, zijn we ons desondanks nauwelijks bewust van de veelheid aan gedachten en emoties die door ons brein gaan als we aan zet zijn. En dat terwijl dit van grote invloed is op bijvoorbeeld het maken van blunders, het omgaan met tijdnood, taaiheid bij het verdedigen en het altijd problematische ‘winnen van gewonnen stellingen’. Overigens ben ik zelf momenteel beschikbaar als coach om precies deze aspecten aan te pakken (www.schaakcoaching.nl). Ik geloof dat iedere schaker (ook op topniveau) hier grote stappen in kan maken!