Schaken een jurysport?
In het nieuwe Schaakmagazine dat deze week op de deurmat viel schrijft Paul van der Sterren zijn column over Schaken een jurysport? Hij oppert winst, verlies en remise af te schaffen en de evaluatie en totaalwaardering van de partij over te laten aan de computer. ‘Wat zou je je nog druk maken over wie er toevallig gewonnen heeft als je ook aan de jury kunt vragen wie het best heeft gespeeld’, zo schrijft hij.
(Ik ben benieuwd wat Gert Ligterink en Hans Ree van Paul’s idee vinden?)
Ik vroeg me af wat er met Paul was gebeurd. Mijn gedachten gingen terug naar 2000 toen het NK Schaken in Rotterdam werd gehouden, in het gezellige Bibliotheektheater, Vanuit de luie stoel kon je de schakers op het podium zien en op grote schermen in het theater hun partijen.
Iedereen is gek geworden
Gert Ligterink (de Volkskrant) schreef o.m.:
‘’Iedereen is gek geworden. De KNSB zal donderdag officieel bekendmaken dat een computer meedoet aan het aanstaande toernooi om het Nederlands Kampioenschap. Onder het motto ‘vorig jaar een vrouw, ditmaal een computer en volgend jaar bedenken we weer iets anders’ hoopt het bondsbestuur de publiciteit rond het NK tot ongekende hoogte te laten stijgen. Informaticahoogleraar Jaap van den Herik zal op een persbijeenkomst uitleggen waarom Fritz 6 een interessante en waardevolle vervanger is van Jan Timman.’’
Van der Sterren boycot computer op NK schaken
Robert Misset (NRC) schreef o.m.:
‘Tien deelnemers gingen akkoord met de deelname van Fritz 6 in de wetenschap dat het prijzengeld met 70.000 gulden wordt verhoogd tot 165.000 gulden. Alleen Paul van der Sterren weigert te schaken tegen ‘Het Beest’. ‘De schaakbond heeft zijn ziel aan de duivel verkocht.’
‘Van der Sterren begint het kampioenschap met een reglementaire nederlaag tegen Fritz 6. De Amsterdamse grootmeester zal ook niet meedelen in het extra prijzengeld van 70.000 gulden. Van der Sterren vindt de deelname van de computer in strijd met de ethiek van het schaken. Het schaken is voor mij een krachtmeting tussen twee mensen, tussen twee hersenstellen. Met zijn verbeeldingskracht en zijn creativiteit bepaalt de mens de kwaliteit van de partij.’
Eerste titel voor Loek van Wely ‘een mijlpaal’
Hans Riesmann (Rotterdams Dagblad) schreef o.m.:
Van Wely: ‘Ik vind dat de aanwezigheid van Fritz juist meer cachet geeft aan mijn titel. Ik kan nu zeggen dat ik zowel de mens als de machine heb verslagen. Mijn enige zorg is geweest dat Fritz kampioen zou worden, maar dat heeft er geen moment ingezeten. Ik ben van zijn spel niet onder de indruk, daarvoor speelde hij te wisselvallig. Gebleken is dat je voor de computer echt niet bang hoeft te zijn. Wat mij betreft mag-ie elk jaar meedoen. Als-ie tenminste elke keer iets meer geld meebrengt.’
In 2000 deed de computer voor de eerste en de laatste keer mee aan een officieel kampioenschap. Ook bij EK’s en WK’s zou een computer niet worden toegelaten. Voor Loek was het zijn eerste NK-titel, er zouden er nog zeven volgen. Loek werd dit jaar voor de achtste keer Nederlands Kampioen!
Terug naar de column van Paul van der Sterren.
Hij citeerde uit het vorige nummer van Schaakmagazine dat Jaap van den Herik verwacht dat de beste computers in 2035 het schaakspel zullen hebben opgelost.
Tot zover v.d. Sterren
Pas als de computer het schaakspel heeft opgelost moet m.i. worden overwogen de computer in te zetten als jury, maar misschien is het beter als we dit toch niet doen omdat we zijn waardering nooit geheel zullen snappen.
Waarschijnlijk kan het schaakspel veel sneller worden opgelost als de grote jongens zoals Deep Mind (Google) hun knowhow, tijd en geld zouden willen investeren in het oplossen van het schaakspel. Maar zij hebben andere prioriteiten. Deze week werd bekend dat Deep Mind het Go-spel had opgelost met het nieuwe programma AlphaGo Zero. Dit programma versloeg de vorige versie van AlphaGo, die een van de sterkste Go spelers in een match had verslagen, met 100-0. Nu aan de slag met het oplossen van problemen in de gezondheidszorg.
Lees ook: Mysterieuze spelers ‘Magister’ en ‘Master’ zijn ontmaskerd
Het was weer een heel leuk en goed artikel van Paul van der Sterren. Ik denk dat je het daarbij moet laten ;-).
Ik vind het altijd zo apart te zien dat de computer aangeeft dat wit gewonnen staat met alleen Koning en Paard (of Loper) tegen alleen Koning. Er ontbreekt toch nog iets aan zijn inzicht.
Dan heb jij nog een computer uit begin jaren 80, Wim!
De suggestie van jurysport bedoelt Paul natuurlijk niet serieus. Dat gaat lijnrecht in tegen zijn opvattingen. Terecht dat je dat NK met Fritz erbij haalt, ik herinner me dat nog heel goed. Paul werd uitgenodigd voor de talkshow Barend & Van Dorp, maar zei: als ik dat doe, heeft de eigenaar van Fritz zijn zin: extra publiciteit. Daar werk ik niet aan mee.
Ik bekritiseerde Manuel Bosboom omdat hij wel deelde in het extra geld, maar zijn partij na vijf zetten opgaf. Die kritiek was niet terecht. Als Manuel ook nee had gezegd, was de deelname van Fritz niet doorgegaan. Dan had hij zijn collega’s ook hun aandeel in die 70.000 euro ontnomen.
@ Johan
Wat een vondst van Paul die column! Ik neem hem niet serieus en speel zijn spel mee. Voor geïnteresseerden verwijs ik naar Paul’s prachtige boek Zwart op Wit. Lezen vanaf pagina 473!
Ik veroorloof me twee stukjes te citeren uit zijn boek m.b.t. het meespelen van de computer:
(1) Overigens krijgt de affaire nog wel een staartje. Geconfronteerd met de regionale vertegenwoordigers die vrijwel unaniem de messen geslepen hebben maakt het KNSB-bestuur op de eerstvolgende bondsraadvergadering bekend dat dit eens maar nooit weer was. Bovendien krijgt Sytze Faber opdracht om mij op de een of andere manier te compenseren. Weer een telefoongesprek, waarin hij een plan oppert om mij in een apart evenement voor veel geld tegen een computer te laten spelen, maar ik heb inmiddels mijn buik vol van de zaak en antwoord dat hij me er niet meer mee moet lastigvallen maar als hij denkt iets goed te moeten maken mijn bankrekening altijd voor hem open staat. En daar tref ik inderdaad enkele weken later een leuk bedragje aan.
(2) Het laatste woord over dit controversiële kampioenschap is aan kapitein Wal Rus, die al in 1942 glashelder het verschil aangaf tussen schaken tegen een computer en schaken tegen een mens (in Marten Toonder: Tom Poes en het land van de blikken mannen): ‘Ik houd niet van die blikken slungels’, bromde de oude zeerob. ‘Geef mij maar een paar flinke kerels om mee te vechten, dan sta ik mijn mannetje, maar overgehaalde loopmachines hebben geen gevoel. Daar is geen vechten tegen.’
Prachtig toch!
Ik zie de computer bij het LIVE volgen van de partijen dan 3.00 geven aan wit, omdat die een paard of loper meer heeft. Maar goed Paul heeft altijd de Sterren van de hemel gespeeld en nooit een computer nodig gehad. Dus was het allemaal niet serieus bedoeld.