Nederlandse landenteams beginnen met overwinning

Op Kreta is vandaag het Europees Kampioenschap voor landenteams begonnen. Zowel bij de heren als bij de dames hebben onze delegaties voor een overwinning gezorgd. De heren wonnen met 3-1 van Montenegro de dames met 2½ – 1½ van FYROM (Former Yugoslavian Republic of Macedonia).

 

De persoonlijke uitslagen:

 

Hoewel het eindresultaat aardig is, ging het allemaal bepaald niet vanzelf. Giri slaagde er niet in om met zwart de verdediging Djukic (2519) te slopen en moest al snel berusten in een remise. En ook aan het tweede bord moest L’Ami ook een halfje toestaan aan Blagojevich (2488) dus dat zat allemaal niet mee. Maar Sokolov weerlegde een ogenschijnlijk kansrijk stukoffer van tegenstander Draskovic waardoor er in elk geval een 1-0 voorsprong op het scorebord kwam. En daar leek nog meer aan toegevoegd te kunnen worden vanwege het mooie voordeel dat Jorden van Foreest had opgebouwd tegen Kalezich. Ineens haperde de machine en plotseling kwam onze man in een dame-eindspel met een pluspion terecht dat echter niet te winnen was. Maar Jorden liet opnieuw zien dat hij uit het goede hout is gesneden. Hij ging door op het tandvlees en wist kennelijk zoveel complicaties te scheppen dat de tegenstander, ongetwijfeld overmand door vermoeidheid en tijdgebrek, het niet meer zag. Na 139 zetten (!) kwam toch de 3-1 score tot stand!

 

Ivan Sokolov (links) en Anne Haast (rechts) zorgden voor een vlotte overwinning (foto’s Harry Gielen)

Bij de dames leek er aanvankelijk geen vuiltje aan de lucht. Anne Haast ging als een mes door de boter in een Drakenvariant van Nikolovska. En ook debutante Paulet stond heel goed. Wel waren er grote zorgen over de stelling van Lanchava, terwijl het er bij ook Peng ook niet naar uitzag dat zij winstkansen had. En dit werd allebei bewaarheid: Lanchava verloor materiaal en kon de partij niet meer redden en Peng kon geen ijzer met handen breken, zodat zij in remise moest berusten. Maar gelukkig deed Paulet wat zij moest doen. Zij won een pion, hield alle tegenkansen onder controle en sloeg toe in een tegenaanval. Daardoor bleven de matchpunten in elk geval in Nederlandse handen.

PARTIJEN

Draskovic, Luka – Sokolov, Ivan
1. c4 e5 2. Pc3 Lb4
Een populair systeem tegenwoordig.
3. Pd5 Lc5

4. b4
4. Pf3 is een ander systeem.
4…Lf8!?
“Er is niets mis met de beginstelling”, zei Steinitz ooit. Ik denk dat hij gelijk heeft 🙂
5. a3 c6 6. Pc3 d5 7. e3 Pf6 8. Lb2 d4 9. Pa4
Het is allemaal ooit eerder op het bord gekomen: Zhak-Lupynin, 2008.
9…c5!? 10. Pxc5 Lxc5 11. bxc5 Pc6
We hebben een soort Benonistructuur gekregen die niet heel ongunstig voor zwart is.
12. Pf3 O-O
13. Pxe5?!
Een moedig en interessant offer, maar waarschijnlijk incorrect.
13…Pxe5
14. Lxd4
Foutief is 14. exd4? wegens het schitterende 14…Pf3+!! 15. gxf3 [ 15. Dxf3 Te8+ 16. Kd1 Lg4] 15…Te8+ 16. Le2 Ph5 en tegen …Pf4 valt niets te bedenken.
14…Te8 15. Le2
Wit heeft gedacht dat hij met het loperpaar en een mooi pionnencentrum wel behoorlijke compensatie zou krijgen. Maar Sokolov heeft verder gekeken… 15. d3?? zou een enorme blunder zijn vanwege 15…Dxd4! 16. exd4 Pf3#
15…Pd3+!
Mooi verzonnen: het verhindert de rokade en dan duurt het lang voordat wit zijn stukken fatsoenlijk in het spel krijgt.
16. Kf1 Pe5
Het heeft twee zetten gekost, maar de koning staat heel slecht op f1. Th1 doet nu een hele tijd niet meer mee.
17. Lxe5
Een concessie, hij doet afstand van zijn loperpaar. Een idee was wellicht om het centrum te gaan benutten met 17. Lb2 Ld7 18. d4 Pg6 maar ik twijfel er niet aan dat zwart hier voordeel uit gehaald zou hebben.
17…Txe5 18. d4 Te8 19. Lf3 Pe4
Zwart moet iets terug doen tegen dat massieve pionnencentrum. Het is heel belangrijk dat hij grip daarop krijgt, vandaar dat deze paardzet van groot belang is.
20. Lxe4 20. Dc2 is niks vanwege 20…Lf5 Ik heb een tijdje zitten kijken naar 20. h4 om iets met de toren te gaan doen. Maar het komt totaal niet uit de verf. Zwart speelt bijvoorbeeld 20…b6 en staat al bijna op winst.
20…Txe4 21. Dd3 Te7 22. f3
Zo hoopt hij toch iets te kunnen bewerkstelligen met zijn pionnencentrum. En tegelijkertijd ruimt hij f2 in voor zijn koning zodat hij zijn torens kan verbinden. Maar Sokolov begrijpt heel goed dat die koning helemaal niet veilig staat. Dus begint hij de zaak open te gooien om de koning langs twee kanten te kunnen bestoken.
22…b6! 23. cxb6 axb6 24. Kf2 Dd6 25. g3
om h2 gedekt te houden, maar daarmee komt de koning helemaal nooit meer in veiligheid.
25…Tea7
Zo wint zwart al een pion terug.
26. Thc1 Txa3 27. Txa3 Txa3 28. Dd2
28…Dh6!
Daar heb je het gedonder in de glazen…
29. h4 De6!
Allemaal krachtzetten.
30. g4 h5
Opgegeven. Een zeer overtuigende overwinning van Ivan!
0-1

Van Foreest, Jorden – Kalezic, Blazo
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 Pf6 4. e5 Pfd7 5. c3 c5 6. Ld3 Pc6 7. Pe2 cxd4 8. cxd4 f6 9. exf6

9…Dxf6
9…Pxf6 wordt hier meer gespeeld.
10. Pf3 Ld6 11. Lg5 Df7 12. O-O O-O
13. Lh4!
Dreigt Lxh7+ en Pg5+. Maar belangrijker is dat wit heel graag de zwartveldige lopers tegen elkaar wil ruilen.
13…Dh5 14. Lg3 Lxg3 15. Pxg3 Dh6 16. Te1 Pf6
17. Lb5!
De juiste strategie.
17…Ld7
Wit geeft zijn mooie loper tegen een paard.
18. Lxc6 bxc6
En daarmee heeft hij de zwarte velden definitief verzwakt. Nu nog een paar paarden ruilen en het permanente voordeel van een goed paard tegen een slechte loper lonkt.
19. Tc1 Tab8
20. Tc2
Het lijkt mij logischer om 20. b3 te spelen. Daarmee ontlast je de toren van de dekking van b2 en kun je die elders op het bord (veld c5!) inzetten.
20…Tb6 21. Pe5 Tfb8 22. b3
Nu heeft hij de mooie opstelling alsnog ingenomen.
22…Le8 23. Tc5 Df4 24. Pe2 Df5
25. Tc3
Een ‘standaardzet’ in zo’n type stelling is 25. f3!? Het ontneemt veld e4 aan het zwarte paard en perkt de activiteit van zwarts loper verder in.
25…Pe4 26. Tf3 Dg5 27. Pf4
Maar ik begrijp ook dat Jorden voor deze stelling ging. Zijn paarden staan erg mooi en hij zet flink druk. Niettemin weet zwart toch een klein succesje te boeken met zijn volgende zet.
27…c5
Zo komt zwart van een belangrijke zwakte af en kan hij ook op de c-lijn spelen.
28. dxc5 Pxc5 29. Dd4
Nimzowitsch gaf een dergelijk voorbeeld in zijn boek Mein System waarin wit de blokkadevelden d4 en e5 met stukken in handen kreeg. Ik weet niet of Jorden het boek ooit heeft open gedaan, maar hij heeft wel goed aangevoeld dat hij met deze blokkade op de zwarte velden de stelling flink in zijn greep heeft gekregen.
29…De7 30. Ped3
Zo wil hij de ruil van een stel paarden afdwingen waarna hij inderdaad het goede paard tegen de slechte loper zou overhouden. Maar de zwartspeler werkt vooralsnog niet mee.
30…Pe4 31. Tfe3 Lf7 32. f3 Pf6
33. Dc5
Heeft hij van te voren gedacht dat nu 33. Pxd5 makkelijk zou winnen? Dan blijkt dat het na 33…Pxd5 34. Dxd5 Da3! toch niet zo heel eenvoudig zou zijn.
33…De8 34. Pe5
Dan maar weer de suprematie over de zwarte velden.
34…Pd7
Nu moet hij alsnog de paarden ruilen, dus wit heeft toch zijn zin gekregen!
35. Dc3
Waarom geen 35. Pxd7 Dxd7 36. Tc1 Misschien wilde hij graag zo snel mogelijk een paard op e5 krijgen.
35…Pxe5 36. Txe5 Dd7 37. Dd4 h6 38. De3
38…d4
Zwart vecht terug. Maar ook na 38…Ta6 39. De2 Tbb6 zou wit opnieuw moeten gaan bouwen.
39. De4 Tc8 40. Td1 Td6 41. Pd3
De zwarte vrijpion staat nu ‘achter slot en grendel’ (Nimzowitsch) en veld e5 lonkt straks voor het paard.
41…Tc3 42. Tc5 Txc5 43. Pxc5 Db5 44. Pd3
44…Dg5?!
Dit lijkt mij een slag in de lucht. De vraag is hoeveel wit nog in het voordeel is na een zet als 44…Da5.
45. Pe5 Td5 46. f4 De7 47. Txd4!
Van Foreest ziet geen spoken: hij pakt gewoon een pion.
47…Dc5 48. Pf3 Txd4 49. Dxd4 Dc2 50. Dd2 Db1+ 51. Kf2 Lg6 52. Pd4 Lf5 53. h3 Kh7?

53…Kf7 was nodig.
54. Kg3
Een zet die je in dit stadium misschien niet graag doet is 54. g4! maar hier was hij heel sterk. 54…Ld3 [ 54…Le4 55. Pxe6] 55. Pxe6 Df1+ 56. Kg3 Dg1+ 57. Kh4 en gek genoeg valt er voor zwart niets te behalen en staat wit domweg twee pionnen voor.
54…De4 55. Pf3 a6 56. Dd4 De2 57. Df2 Dd3 58. Kh2 Le4 59. Pd4 Lf5

60. b4
Hij gaat zijn meerderheid op de damevleugel proberen te benutten. En opnieuw kan wit een pion winnen met 60. g4!? Le4 61. Pxe6 Hier is het wel wat gevaarlijker want na 61…Dd1 moet wit enorm op zijn tellen passen. Toch zie ik geen concrete problemen en dan had wit zich er op in kunnen laten.
60…Dc4 61. Pxf5 exf5 62. Dd2
Een dame-eindspel met een pion meer. Maar hoe win je dat?
62…Kh8 63. a3
63. a4 kon ook.
63…Db3 64. Dd8+ Kh7 65. Da5 Dd3 66. a4 De4 67. De5
Gedwongen maar daarmee is hij zijn meerderheid op de damevleugel kwijt.
67…Dxb4 68. Dxf5+ Kh8 69. a5 Dc4 70. De5 Kh7 71. h4 Dd3 72. h5 Dc4 73. Df5+ Kh8 74. Kh3 Dc3+ 75. Kg4 Dd2 76. Kh3 Dc3+ 77. Kh2 Dc4 78. De5
Wits strategie moet zijn om de dame zo centraal mogelijk neer te zetten, al zijn pionnen gedekt te zetten en dan met de koning een complete mars over het hele bord te laten maken.
78…Kh7 79. Kh3 Dd3+ 80. Kh4 Df1 81. De4+ Kh8 82. Kg3 Db5 83. De5 Dd3+ 84. Kh4 Df1 85. De8+ Kh7 86. De4+ Kh8 87. g3 Db5 88. De5 Df1 89. Dd5 De2 90. f5 De7+ 91. Kh3 De2 92. Kh4 De7+ 93. Kh3 De2 94. g4 Kh7
95. f6!?
Hij lijkt niet verder te kunnen komen, dus hij moet wat proberen.
95…Df1+ 96. Kg3 gxf6?!
Gelukkig voor Jorden doet de tegenstander het fout. Hij had natuurlijk met de dame moet nemen. Was hij bang dat het pionneneindspel verloren was? 96…Dxf6 97. Df5+ Dxf5 98. gxf5 Kg8 99. Kf4 Kf7 100. Ke5 Ke7 is echter helemaal niets voor wit…
97. Df7+ Kh8 98. De8+ Kg7 99. Dg6+ Kf8 100. Dxh6+ Kf7 101. De3
Een mooi veld voor de dame! Met deze opstelling heeft wit even geen schaakjes te duchten. En inmiddels heeft hij een nieuwe vrijpion.
101…Kg7 102. Kh2 Kf7 103. Da7+ Kg8 104. Dd4 Kf7 105. Dd7+ Kg8 106. Kg3 De1+ 107. Kf3 Df1+ 108. Ke4
Daar gaat ie dan! De koningsmars wordt in werking gesteld. Dat pion a5 niet gedekt staat, deert hem niet omdat hij aan de andere kant genoeg kansen heeft.
108…De2+ 109. Kd5
109…De5+?
109…Dd1+ 110. Kc6 [ Vooral niet 110. Ke6?? wegens 110…Dxg4+ en zwart wint!] 110…Da4+ 111. Kd6 Db4+ zou in remise zijn geëindigd. Wit kan niet goed zijn stelling verbeteren.
110. Kc4!
Juist!
110…Kh8!
Goed verdedigd. 110…Dxa5 verliest onmiddellijk: 111. De8+ Kg7 112. Dg6+ Kh8 113. Dxf6+ en de rest is niet moeilijk.
111. h6!?
Hij gebruikt zijn vrijpion als afleider. Het gaat om de randpion op a5!
111…Df4+ 112. Kc5 Dxh6 113. Df5
Hij beoogt natuurlijk … f6-f5 uit de stelling te halen. Hier was 113. De6! de aangewezen zet.
113…De3+
Kan ook, maar het is wel wat ingewikkelder. Met 113…Df8+! had zwart zich succesvol kunnen verdedigen. 114. Kb6 Dd6+ 115. Kb7 Kg7 en ik zie niet hoe wit dit kan winnen.
114. Kc6 Kg7 115. Kb7 De2 116. Dd7+ Kg6 117. Kb6 Dc4 118. Df5+ Kg7 119. Dd7+ Kg6 120. Ka7 Kh6 121. Dd6 Kg5
122. De7
Hij heeft terecht geconstateerd dat 122. Dxa6 niets is vanwege 122…Dc7+ 123. Ka8 Dd8+ enzovoort.
122…Dxg4
Hij wil klaarheid brengen in dit eindspel, maar nu wordt het scherp. Niets doen met had misschien een halfje opgeleverd. 122…Kg6.
123. Kxa6 Dc4+ 124. Kb6 Db3+ 125. Ka7
Nu heeft hij geen schaakjes meer. De witte dame staat heel goed!
125…Dd5 126. a6 Dd4+ 127. Kb7 Dd5+ 128. Kb6 Db3+ 129. Ka7 Dc3 130. Dg7+ Kh5 131. Dd7 Kg5
132. Ka8
Jorden speelt het heel slim. De stelling is nog steeds remise (ook zonder zwarte pion) maar de tegenstander moet nu enorm op zijn tellen passen.
132…f5 133. a7
133…f4??
En daar is dan eindelijk de beslissende fout. Afsnijden van de koning was de enige manier om de veilige remisehaven te kunnen bereiken. 133…Db3
134. Kb7!
134. Kb8!! was nog slimmer. 134…Db4+ 135. Kc7 Dc5+ 136. Kb7 Db4+ 137. Ka6 Da3+ 138. Kb6 De3+ 139. Kb7 Db3+ 140. Kc7 Dc3+ 141. Dc6 Da5+ 142. Kb7 Db4+ 143. Ka6 Da3+ 144. Kb6 (zie analysediagram)
en wit is uit de schaakjes gelopen. Hier zien we dat de zwarte koning bloot is komen te staan aan een schaakje over de vijfde rij.
134…Db4+ 135. Kc8 Dc4+ 136. Kd8 Dg8+ 137. Kc7 Dc4+ 138. Dc6 Df7+ 139. Kb6
En nu zag hij het ook. Wit ruilt dames af of haalt een nieuwe dame bij.
1-0

Haast, Anne – Nikolovska, Dragana
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 g6
De Draak.
6. Le3 Lg7 7. f3 O-O 8. Dd2 Pc6 9. O-O-O Ld7 Een belangrijk systeem voor zwart – nu wit geen Lc4 heeft gespeeld – is met 9…d5 10. exd5 Pxd5 11. Pxc6 bxc6 12. Ld4 e5 13. Lc5 en dan is 13…Le6 een bekend kwaliteitsoffer.
10. g4 Pe5
Hier wordt 10…Tc8 meer gespeeld, met als mogelijk vervolg: 11. h4 Pe5 12. h5 Da5 13. Kb1
11. h4 Da5 Ook nu komt 11…Tc8 12. h5 Da5 in aanmerking voor zwart.
12. Pb3 Ook 12. Kb1 Tfc8 wordt regelmatig op het bord gebracht wordt.
12…Dd8 13. Le2 h5
Dit is een bekend type idee voor zwart. Hij haalt h4-h5 uit de stelling.
14. gxh5 Pxh5 15. Tdg1
Wit bouwt eenvoudig verder aan de aanvalsmogelijkheden op de koningsvleugel en verhindert en passant de uitval met …Pg4. Een idee was ook 15. f4 hoewel ik begrijp dat Anne hier geen 15…Pg4 wilde toelaten. Maar misschien mocht zij de belangrijkste aanvalsloper op e3 inleveren met 16. f5!?
Pxe3 17. Dxe3 waarna het er toch heel precair uitziet voor zwart. Misschien was 15. Lh6 nog sterker. Niet alleen wordt de ‘drakenloper’ onschadelijk gemaakt, maar tegelijkertijd wordt daarmee ook de koningsstelling van zwart veel zwakker.
15…Tc8 16. Lh6
Nu komt zij alsnog met deze ruil. De vraag is natuurlijk wel of op dit moment 16. f4 niet nog meer in aanmerking kwam. Na 16…Pc4 17. Lxc4 Txc4 18. f5 zie ik ook dat zich donkere wolken boven het hoofd van de zwarte koning samenpakken.
16…Pc4?!
Dit kost materiaal maar dat was niet zo simpel te zien. Wellicht had zwart hier 16…b5 kunnen proberen, maar ik denk dat wit na 17. Lxg7 Kxg7 18. f4 veel sneller is met haar kansen op de koningsvleugel.
17. Lxc4 Txc4 18. Lxg7 Kxg7 Terugnemen met het paard is uit den boze vanwege 18…Pxg7 19. h5! en het stort ineen bij zwart.
19. Dd5
Een ordinaire dubbele aanval met de dame. Behalve de toren op c4 hangt het paard op h5.
19…Txc3
lijkt nog iets maar Anne reageert heel beheerst:
20. Dd4+! e5 21. Dxc3
Geen verzwakking bij de koning en nu een volle kwaliteit meer. Maar het afronden is nog niet zo gemakkelijk omdat zwart een mooi veld op f4 voor het paard heeft.
21…Pf4 22. Dd2 Lb5 23. Kb1 Th8
Nu hangt pion h4 terwijl ook het paard op b3 niets doet. Daar heeft Anne een lumineuze oplossing voor bedacht.
24. Pd4!
Mooi gezien. Pion h4 staat nu tactisch gedekt, de loper op b5 hangt en er dreigt Pf5+.
24…exd4 24…Ld7 25. Pf5+ Lxf5 26. exf5 wint voor wit.
25. Dxf4 d3
Zwart zoekt wanhopig naar tegenspel maar wit is veel sneller.
26. h5! Db6
Een gemeen zetje: Zwart dreigt ineens …Txh5 omdat Txh5 faalt op …Dxg1+. Na 26…dxc2+ 27. Kxc2 Da5 28. hxg6 ligt de tent helemaal open bij zwart. 28…Lc6
27. h6+
27…Kg8 28. cxd3 Lxd3+ 29. Ka1 Lc4
Opnieuw heel vals gespeeld.
30. Tc1!
Ze blijft opletten. Wat ligt er meer voor de hand dan 30. Df6?? Dan volgt er 30…Txh6!
31. Txh6 Dxg1#
30…Da6
31. b3!
Heel dwingend.
31…Le6 Niet 31…Lxb3 vanwege 32. Tc8+ Kh7 33. Txh8+ Kxh8 34. Df6+ Kh7 35. Dg7#
32. Df6
Nu wel! Ze gaf het op vanwege 32. Df6 Th7 33. Dd8#
1-0