Heren verliezen van Turkije, dames gelijk tegen Servië

De achtste ronde in het EK-landen te Griekenland heeft helaas niet het succes opgeleverd waar we zo vurig op hoopten. De heren verloren met 2½ – ½ van Turkije, de dames speelden 2-2 gelijk tegen Servië waar een kleine zege in het verschiet lag.

 

Herenteam

Jorden van Foreest: bijna een gelijkspel uit het vuur gesleept… (foto Harry Gielen)

Het herenteam slaagde er niet in om het op papier iets zwakkere Turkije op de knieën te krijgen. Sterker nog: omdat Ivan Sokolov met wit verloor van Can en de andere drie (Giri, Bok en Van Foreest) niet in staat bleken het verzet van de tegenstanders te breken, ging de match zelfs nog jammerlijk verloren. Omdat de nul van Sokolov al vrij snel bekend was, wist Van Foreest wat hem te doen stond. Een eindspel met ongelijke lopers met voor hem twee verbonden vrijpionnen naar winst te voeren. Hij begon heel goed, maar kreeg het uiteindelijk toch niet voor elkaar om te bewijzen dat zijn pionnen gevaarlijker waren dan de twee van wit op de andere kant van het bord. Ik denk dat ik in de analyse een heel goede winstmogelijkheid voor hem gevonden heb. Zoals het ging, ging Jorden – die bekend staat om zijn vechtlust – helaas zelfs nog te ver. Want net voor de slotstelling staat hij namelijk verloren. Gelukkig zag de tegenstander dat ook niet, zodat er toch een remise uit de bus kwam rollen. Anish Giri slaagde er met wit niet in om iets concreets te bereiken tegen Solak die uitstekend verdedigde. Hetzelfde overkwam Benjamin Bok met zwart. Hij loste zijn openingsproblemen keurig op, maar meer dan remise zat er niet in.

 

De persoonlijke uitslagen:

De stand na de voorlaatste ronde:

Damesteam

Iozefina Paulet (foto Harry Gielen)

De dames kwamen uitstekend uit de startblokken. Anne Haast had met wit al snel voordeel en ook Iozefina Paulet kreeg met zwart een prettige stelling. Bij Zhaoqin Peng was een langdurig gevecht in het Frans gaande; alleen op het bord van Anna-Maja Kazarian zag het er vrij vroeg niet rooskleurig uit.

Dat bleek veel later ook. Ze verloor in het late middenspel een pion en moest – ondanks hevig verzet – uiteindelijk in een paardeindspel toegeven dat de tegenstander het ijzersterk gespeeld had. Gelukkig had Anne een heel gunstig eindspel van een goed paard tegen een slechte loper op het bord getoverd en dat speelde zij op voortreffelijke wijze naar winst. Daarmee lijkt Anne misschien nog kans te maken op een IM-norm. Bij Peng was de partij ondertussen al in remise geëindigd, dus was het de vraag of Iozefina meer zou kunnen behalen dan remise. Er was hier sprake van een middenspel met alle zware stukken en ongelijke lopers op het bord. Alleen was de loper van zwart heer en meester over de lange diagonaal, die van wit was als het ware levend begraven. Daarbij had wit een kwetsbare pion op h6 die ze met alle macht zat te dekken. Toen de zware jongens van wit allemaal wat afzijdig stonden, had de zwartspeelster op fraaie wijze de partij naar zich toe kunnen trekken. Dat was mogelijk als ze het verrassende pionoffer, dat ik in de analyse heb ontdekt, had gevonden. Misschien heeft ze het zelfs overwogen, maar dan had ze ook het vervolg moeten zien en dat was bepaald niet gemakkelijk. Toch een mooie kans op meer, maar uiteindelijk valt er te leven met dit gelijke spel tegen een zeer redelijke tegenstander.

 

De persoonlijke uitslagen:

De stand na de voorlaatste ronde:

De heren mogen morgen in de laatste ronde tegen Slovenië, de dames treffen Israël.

 

PARTIJFRAGMENTEN

De partijen van het herenteam via de viewer:

De partijen van het damesteam via de viewer:

 

Sanal, Vahap – Van Foreest, Jorden

63…Lb6
Een bekend geval van de ‘omdraairegel’. Ofwel het omdraaien van de zetten. Nauwkeuriger lijkt mij om de loper even te laten staan en zo snel mogelijk met de koning naar het centrum te gaan. De loper vervult vanaf d8 een nuttige taak. Hij houdt de pionnen van wit sowieso tegen en door de koning naar e5 te spelen kan zwart zijn pionnen op de koningsvleugel snel in beweging krijgen. In de partij komt hij daarmee te laat. 63…Kd6 64. Ld3 Dit dient ervoor om de pionnen van zwart alvast tegen te houden. [ In de partij volgde een manoeuvre met 64. Ka2 maar dan zou zwart met 64…Ke5 heel wat tijd hebben gewonnen. Bijvoorbeeld: 65. c5 g5 66. Ld1 ( 66. Kb3 g4) 66…f5 en zwart staat al op winst. 67. Kb3 g4 68. Kc4 Ke4] 64…Ke5 65. Lf1 Lb6 gevolgd door het oprukken van de pionnen op de koningsvleugel. Ik maak me sterk dat Jorden dit niet achter elkaar zou hebben gewonnen!
64. Ka2 Kd6 65. Ka3
65…Kc5?
De verkeerde kant op. De enige manier voor zwart om verder te komen is door met de koning zijn eigen vrijpionnen te ondersteunen.
66. b3 f5 67. Ka4 Kd4
Met het oog op de stand van de wedstrijd moet hij toch iets gaan ondernemen.
68. Lb1 Ke5
De enige manier om het te proberen.
69. Ld3!?
De enige manier om straks de pionnen zo lang mogelijk tegen te kunnen houden. 69. b4 is trouwens ook mogelijk en komt vermoedelijk op hetzelfde neer.
69…Ke6
Hij probeert de tegenstander in verwarring te brengen. Hij had natuurlijk gezien dat 69…g5 70. b4 axb4 71. Kxb4 volkomen gelijk is.
70. b4 axb4 71. Kxb4 Kd6
72. Lc2!
Natuurlijk blijft de loper nu even op deze diagonaal. 72. Lf1 g5 zou zwart alleen maar helpen, hoewel het nog steeds potremise blijft.
72…Le3 73. Ka5 Kc5 74. Ld3 Lg5 75. Ka6 Ld8 76. Kb7 Kd4 77. Le2 g5
Eindelijk komt er beweging op de koningsvleugel.
78. Kc6
78…Ke3?
Jorden moest winnen om een matchpunt te kunnen redden. Maar deze zou zelfs een nul moeten opleveren. 78…g4 is volkomen remise. 79. b6 Lxb6 80. Kxb6 Ke3 en nu: 81. Lxg4! forceert remise. [ Beter geen 81. Lf1?! Kf2 hoewel wit met 82. Ld3!? het vege lijf nog lijkt te kunnen redden: ( Maar niet 82. c5? wegens 82…Kxf1 83. c6 g3 84. c7 g2 85. c8=D g1=D+ en zwart heeft uitstekende winstkansen in dit dame-eindspel.) 82…g3 tot winst lijkt te kunnen komen, maar… 83. c5 g2 84. c6 g1=D 85. La6 (zie analysediagram)
en er valt niet te zien hoe zwart het witte plan met een pion naar c7 en c8 kan doorkruisen.] 81…fxg4 82. c5 g3 83. c6 g2 84. c7 g1=D 85. c8=D Ke4+ kan meteen remise gegeven worden.
79. Lf1!
Maar nu staat wit ineens op winst!
79…g4 80. c5 Kf2
80…f4 komt veel te laat. 81. b6 Lf6 82. Kb5! f3 83. c6 g3 84. c7 g2 85. Lxg2 fxg2 86. c8=D g1=D want wit wint de loper terug met 87. De6+ en heeft dan de gunstige b-pion die hem van de winst verzekert.
81. b6 Lf6
82. Kd5?
Volkomen normaal, maar hiermee laat hij zwart ontsnappen. Als hij 82. Kd6! had gespeeld, had zwart meteen op kunnen houden. Het grappige is dat je met de koning heel vaak op de kleur van de vijandelijke loper moet gaat staan om hem velden te ontnemen. 82…Kxf1 83. c6 met winst.
82…Ld8 83. Kc6 Lf6 84. Kd5 Ld8
En remise overeen gekomen.
½ – ½

Haast, Anne – Zarkovic, Mila

10. g4!?
In de stijl van Anne zelf!
10…d5
10…Pc6 is de normale zet hoewel zwart dan na 11. g5 Pd7 12. f5 meteen onder de voet dreigt te worden gelopen.
11. e5 Pfd7
Nu heeft wit een mooi paard op een sterk veld (d4). Wit staat voortreffelijk. Het paard had hoe dan ook naar e4 gemoeten. 11…Pe4
12. g5
Ik zie de noodzaak niet zo van deze zet. Misschien wilde ze breekzetten met …f6 of zelfs …g5 uit de stelling halen. Of wellicht droomde ze van een aanval over de h-lijn waarbij …h6 definitief verhinderd is. 12. Ld3 met het idee om Pce2 te spelen, vind ik er goed uitzien voor wit.
12…Pc6 13. Tf3
Inderdaad, dat was kennelijk een belangrijke gedachte.
13…Pxd4 14. Lxd4 Lc5
Wit staat nu klaar voor een gevaarlijke aanval. Maar dan zou het leuk zijn om de dames op het bord te houden.
15. Lf1 b5 16. Th3 Lxd4+ 17. Dxd4 Db6
Begrijpelijkerwijs ruilt zwart de dames, maar het eindspel is natuurlijk ook gunstig voor wit vanwege het bezit van veld d4.
18. Dxb6 Pxb6 19. Ld3 g6 20. Pe2!
Juist, het paard hoort op d4.
20…Lb7 21. Pd4 Tac8 22. Kf2 Kg7 23. Tg3 Pa4 24. Tb1 Pc5 25. Ke3 b4
Op het oog heeft wit nog niet zoveel bereikt, maar dat is uiterlijke schijn. Het bezit van veld d4, het vastleggen van een groot deel van zwarts pionnen op de voor haar verkeerde kleur, weegt zwaar.
26. h4 a5 27. h5
Een goed plan om op de koningsvleugel alles vast te gaan leggen.
27…La6
Een klein succesje voor zwart, ze kan van haar slechte loper afkomen.
28. Th3 Th8 29. Th2
Misschien was op dit moment 29. h6+ een goede zet. Wit kan daarna proberen op de damevleugel te gaan breken.
29…a4
Dit verzwakt vrijwillig de eigen pionnenformatie. Wellicht kon zwart nu met 29…h6 vissen in troebel water, hoewel wit na 30. Tbh1 hxg5 31. h6+ Kh7 32. fxg5 ook groot voordeel zou hebben verkregen.
30. a3!
Dé manier om de zwarte pionnen uit elkaar te slaan.
30…Pxd3
Dit was natuurlijk niet zwarts bedoeling want nu blijft ze met de kreupele loper zitten tegen wits geweldige paard. Het ruilen van de lopers met 30…Lxd3 lag voor de hand, maar na 31. h6+ Kf8 32. axb4! zou wit een geweldig strategisch voordeel hebben verkregen.
31. cxd3 b3
Het is zwart gelukt: alle pionnen staan op de kleur van de loper die daarmee gedegradeerd is tot een ‘dood’ stuk.
32. h6+ Kf8 33. Thh1
Het is natuurlijk essentieel dat wit een entree voor de eigen koning creëert. Dat moet via veld c3 als de torens de weg hebben vereffend.
33…Ke7 34. Tbc1 Kd7 35. Kd2 Thd8
36. Pf3!
Het begint van een uitstekend plan!
36…Ke7
Zwart kon proberen een soort van vesting op te bouwen met 36…Lb5 37. Ph2 Lc6 38. Pg4 Kc7 39. Tc5 Kb6 40. Thc1 Tc7 41. Pf6 Th8 (zie analysediagram)
waarna het natuurlijk de vraag is hoe wit verder komt. Het winnend schema lijkt mij: koning naar d4, daarna het paard omspelen naar de damevleugel, loper verdrijven, torens ruilen en binnenkomen met de eigen koning. Het paard kan na ruil van alle torens uiteraard ook weer terug naar f6 om h7 van het bord te halen.
37. Ph2
Aha het paard is op weg naar f6!
37…Tc2+
De zwartspeelster ziet de bui al hangen en probeert te vissen in troebel water.
38. Txc2 bxc2
39. Pg4!
Anne laat zich niet beïnvloeden hierdoor.
39…Tb8 40. Kxc2 Tc8+ 41. Kd2 Tb8 42. Tb1 Tb3 43. Pf2
Wit heeft een pionnetje gewonnen en je moet natuurlijk altijd op de kleintjes blijven letten.
43…d4
Zwart blijft vechten hoewel ze weet dat het tegen de bierkaai is…
44. Kc2 Lb7 45. Te1
45…La6
Dit verliest een tweede pion en dan is het definitief voorbij. Na 45…Lf3 46. Pe4 Lxe4 47. Txe4 heeft wit een gewonnen toreneindspel bereikt.
46. Te4 Tb7 47. Txd4 Lb5 48. Pe4 Lc6 49. Pf6
Het paard kan ook nog naar het geweldige veld f6.
49…Tc7 50. Tc4
Hier gaf zwart het op. Geen zet te vroeg overigens…
1-0

Injac, Teodora – Paulet, Iozefina

Zwart staat voortreffelijk. Wit hangt aan de zwakke pion op h6 en daarom staan de torens flink gedeplaceerd. Daar moet toch van te profiteren zijn, zou je zeggen. En ja hoor, er is een wonderbaarlijke en ook zeer verborgen mogelijkheid waarmee zwart zelfs meteen had kunnen winnen.
43…De5?
Helaas, met deze normale zet komt zwart er niet. Namelijk met 43…d5!! Een pionoffer om de zesde rij te ruimen voor de eigen torens. Het zwakke punt is b2 en dat wordt wit snel teveel. 44. exd5 [ Of 44. cxd5 Tb6 45. b3 ( 45. Lb3 Txb3 46. Kxb3 Tb6+ en zwart wint in de aanval.) 45…c4! 46. b4 a5 en het wordt volkomen opengebroken waarna de zwarte stukken beslissend ingrijpen.] 44…Tb6 45. b3 (zie analysediagram)
en nu lijkt het toch op slot te zitten. Maar er is weer een fantastische wending: 45…Txb3!! 46. Lxb3 [ Met de koning nemen, helpt ook niet 46. Kxb3 De3+ 47. Ka2 Dc3 48. Dc2 Da1+ 49. Kb3 Tb6+ 50. Ka4 Tb4+ 51. Ka5 Dxa3+ en mat.] 46…De1 en nu kan zwart het mat alleen dekken door de dame te geven (met Db2). 47. Dh1 Dd2+ 48. Kb1 Db2# 44. Lb3 Ka7
Hier kon dezelfde wending weer. 44…d5 45. Dc2 dxe4 46. Dxe4 Dxe4 47. fxe4 f3 maar nu wint zwart het eindspel omdat de zwarte loper een reus is ten opzichte van het monument op b3. Helaas zat het er daarna niet meer in en werd de partij remise gegeven op zet 66.
½ – ½

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

4 Reacties

  1. Avatar
    coenj 05 november 2017

    Ik dacht dat Anne al voldoende IM-normen had en alleen nog maar de rating nodog had!

  2. Avatar
    Herman Grooten 06 november 2017

    Anne heeft inderdaad al genoeg normen, maar een IM-norm extra kan nooit kwaad zou ik zeggen. Al is het alleen maar om te bevestigen dat je het niveau hebt en voor de broodnodige ratingsprong richting 2400.

    De viewers zijn inmiddels toegevoegd.

  3. Avatar
    Pieter Priems 06 november 2017

    Weer een mooie training in ongelijke loper eindspelen! Thx.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.