Wachtkamer voor twee heren
In Palma de Mallorca (Spanje) vindt het laatste Grand Prix toernooi van de Fide plaats. Hierin wordt definitief bepaald wie zich plaatst voor de prestigieuze achtkamp die volgend jaar in Berlijn zal worden gespeeld. Uit de acht deelnemers komt de toekomstige uitdager van wereldkampioen Magnus Carlsen tevoorschijn en die WK-match staat gepland voor het najaar.
Giri-Rapport (foto toernooisite)
Twee deelnemers in Palma de Mallorca hoeven zich niet meer zenuwachtig te maken voor deze kwalificatie. Dat zijn Levon Aronian en Liren Ding. Die hebben dat ticket al op zak door de finale van de wereldbeker, nog niet zo lang geleden gespeeld, te bereiken. Er zijn twee heren die hier níet meespelen, die aanspraak mogen maken op die felbegeerde plaatsbewijzen: Mamedyarov en Grischuk. Zij staan er goed voor, maar het zijn de Fransman Maxime Vachier-Lagrave (MVL) en Teimour Radjabov die er nog overheen kunnen gaan.
Onze eigen Anish Giri speelt ook mee, maar hij komt niet meer in aanmerking voor de achtkamp. Hij heeft deze cyclus zijn kansen niet gegrepen, maar hij speelt natuurlijk wel een rol in de kwalificatie van één van de vier hierboven genoemde kandidaten.
We zijn inmiddels drie ronden onderweg en de tussenstand op dit moment is:
Onze landgenoot begon goed met een knappe overwinning op de altijd even creatieve Hongaar Richard Rapport.
Giri, Anish – Rapport, Richard
1. d4 e6 2. c4 b6 3. a3 Lb7 4. Pf3 Pf6 5. Lf4 Pc6 6. Pc3 Pe7 7. h3 Pf5 8. d5 Ld6 9. Dd2 exd5 10. cxd5 O-O 11. O-O-O Te8 12. e3 Lxf4 13. exf4 Pe7 14. Lc4
14…b5!
Daarmee wordt wit hard geraakt.
15. Lb3 a5 16. Pxb5 a4
Hij kon natuurlijk ook wits belangrijke pion op d5 eraf nemen met 16…Lxd5 17. Lxd5 Pexd5 en ik denk dat zwart uitstekend staat!
17. Lc2 Pexd5
18. The1 d6 19. Pfd4 Txe1 20. Txe1 Pb6?!
Veel beter is 20…Dd7 en hij heeft alle kansen aan zijn zijde.
21. Pf5!
Vanaf dit moment begint Giri zich nadrukkelijk te mengen in de strijd.
21…Dd7 22. Pc3 Te8 23. g4 Txe1+ 24. Dxe1 g6?!
25. Pg3 Pfd5 26. f5 Pxc3 27. Dxc3 Dd8 28. Kb1 Lg2 29. f4
29…Lxh3?? faalt op 30. Pe4’29…De8 lijkt aangewezen.
30. fxg6
Zo heft wit de dubbelpion op.
30…hxg6 31. f5
en tast hij de zwarte koningsstelling verder aan.
31…d4?!
Het gekke is dat 31…Lxh3!? nu wel een zet is: wit kan niet met het paard naar e4 namelijk. Het beste lijkt dan 32. fxg6 fxg6 33. Pf5 gxf5 34. Dxh3 en door de open koningsstelling is voor zwart allemaal niet zo simpel meer.
32. Dd2
Hij pakt het wel heel voortvarend aan, maar het is te gek wat Rapport hier speelt.
32…Ld5 33. fxg6 [33. Dxd4?? La2+] 33…fxg6 34. Dh6 Dd6 is ook geen lolletje. Wit krijgt een heel goed eindspel na 35. Dxg6+ Dxg6 36. Lxg6
33. Dxg2 Dd4?
Nu blijft hij gewoon een stuk achter. 33…dxc2+ 34. Dxc2 De7
34. Ld1 Pc4 35. fxg6 fxg6
Mooi gezien van Giri. Pion b2 moet gedekt blijven en ondertussen moet hij ook tegenspel genereren. Zwart stond klaar voor zetten als …d3-d2.
36…Pd2+ 37. Ka2 Dc4+ 38. b3!
Stalen zenuwen! Dit moet hij gezien hebben toen hij tot zijn 36ste zet besloot.
38…Dc1
38…axb3+ 39. Lxb3 Pxb3 40. Dxb3 Dxb3+ 41. Kxb3 wint natuurlijk voor wit.
39. Dd5+
Hij had helemaal een rekenmachine in zijn hoofd gehad als hij 39. bxa4! had kunnen berekenen: 39…Dxd1 40. Db8+ Kf7 41. Dxc7+ Ke6 42. Dc6+ Ke7 43. Dc5+ Kf7 44. Dd5+ Ke7 45. Dxd3 Wit heeft de gevaarlijke zwarte pion gewonnen, het mat op b1 en het schaak op b3 gedekt en heeft hier tenminste twee pionnen meer.
39…Kg7 40. Dd7+ Kf8 41. Dd8+ Kg7 42. Dd7+ Kf8 43. Dxd3 Dxd1 44. bxa4
Ongeveer hetzelfde als bovengenoemde variant, maar nu zonder pion c7. Het eindspel blijft echter technisch gewonnen en dat is Giri meestal wel toevertrouwd.
44…c5 45. Pe4
Een tactische grap! Zou Giri hem gemist hebben?
46. Dxd1 Pc3+ 47. Kb3 Pxd1
48. a5!
De zwarte koning zit buiten het vierkant van de a-pion.
48…Pe3 49. a6 c4+
Rapport probeert verwarring te stichten.
50. Kc3
Koelbloediger én beter is 50. Kb2!
50…Pd5+ 51. Kxc4 Pc7 52. a7
De activiteit van het paard is nu bijna tot nul gereduceerd. Er is dus een soort veredeld pionneneindspel ontstaan dat simpel gewonnen is voor wit.
52…g5
53. Kc5 Ke7 54. Kc6 Pa8
55. Kd5!
Giri’s eindspeltechniek blijft onovertroffen!
Wie zou hier niet 55. Kb7 hebben gespeeld. Maar dat verpest de winst. Na 55…Kd7 moet wit zelfs niet ingaan op paardwinst want na 56. Kxa8?? Kc7 is het zwart die wint. Kennen we dit niet als het ‘Julesmotief’ (zie mijn artikel over dit thema).
55…Kf6 56. Kd6 Kf7 57. Ke5 Kg6 58. Ke6 Pb6
59. a4 Pa8 60. a5 Kg7
Hij moet wel met de koning spelen.
Als hij nu verder gaat met 60…Pc7+ het enige veld dat het paard nog heeft, grijpt de witte koning snel in. 61. Kd7 Pa8 62. Kc6 want nu is de zwarte koning te laat: 62…Kf6 63. Kb7 Ke6 64. Kxa8 en de witte koning kan niet opgesloten worden in de hoek.
61. Kf5 Kh6 62. Kf6
Na 62. Kf6 Pc7 63. Ke7 is de witte koning weer supersnel op de damevleugel verschenen. De zwarte koning komt weer minimaal een tempo te kort. 63…Pa8 64. Kd6
1-0
Daarna kwam een partij die door twee heren vanuit hun luie stoel ongetwijfeld met grote belangstelling zal zijn gevolgd. Giri met wit tegen MVL. En de witspeler trakteerde het publiek op een aardig surprise. Hij opende met 1.e4 en kwam al snel met een kwaliteitsoffer…
Giri, Anish – Vachier-Lagrave, Maxime
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 h6 8. Lh4 Db6 9. a3 Le7 10. Lf2 Dc7 11. Df3 Pbd7 12. O-O-O b5 13. g4 Lb7
Bekend uit een partij Caruana-MVL, april van dit jaar. Wit bereikte echter weinig in de opening, kwam toch in een iets beter eindspel terecht, maar de partij eindigde in remise. Vermoedelijk had Giri een versterking voor handen. 14. Lg2 wordt hier vaker gespeeld. Onder andere in Nakamura-MVL, 2016, een partij die door wit gewonnen werd. Waarschijnlijk hebben analyses uitgewezen dat het allemaal wel oké was voor zwart, vandaar dat Giri iets anders probeert.
14…Pc5
Maar MVL ook! Dit moet dan de versterking zijn op bovengenoemde partij.
15. Ld3 h5 16. g5 Pg4
Een nieuwtje. 17. f5 was nog de partij Konguvel-Niekras, 2017.
17…g6 18. Txg4
Die Giri! Hij schuwt zo links en rechts een goed geplaatst offertje niet.
18…hxg4 19. Dxg4
19…Tc8 verdient misschien de voorkeur.
20. Pf3 Tc8 21. fxe5 dxe5 22. Kb1 Td8
23. Pd5!? Lxd5 24. exd5 Pxd3 25. Txd3 O-O?!
26. h5?!
Dat is jammer en zal met afgrijzen zijn begroet door de heren in de wachtkamer (Mamedyarov en Grischuk).
Heel sterk lijkt mij 26. Lg3! waarna zwart een probleem heeft. Want als hij pion e5 wil behouden met 26…Ld6 volgt er simpel 27. Pd2! (zie analysediagram)
26…Dc4!
De zwartspeler grijpt zijn kans om te egaliseren.
27. Dh3 Dc8 28. Dxc8 Txc8
29. d6 wordt sterk beantwoord met 29…e4 30. dxe7 Tfe8 31. Td7 exf3 en de kansen zijn in evenwicht.
29…Lxg5 30. d6 Lf4 31. d7
En hier werd tot remise besloten. Het wordt een eindspel met ongelijke lopers.
31. d7 Lxe5 32. dxc8=D Txc8 33. hxg6 fxg6 en dit is totaal gelijk.
1/2-1/2
Ook de derde ronde zal men met meer dan normale interesse gevolgd hebben: Radjabov-Giri. Maar helaas werd dat een tandeloze remise.
Radjabov, Teimour – Giri, Anish
1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 Pf6 4. e3 e6 5. Pf3 Pbd7 6. Dc2 Ld6 7. Le2 O-O 8. b3 b6 9. O-O Lb7 10. Lb2 De7 11. Tad1 Tad8 12. Tfe1 Tfe8 13. e4 Pxe4 14. Pxe4 dxe4 15. Dxe4 Lb4 16. Tf1 Ld6 17. Pe5 f5 18. Df3 Pxe5 19. dxe5 Lc5 20. Lc3 a5 21. Df4 1/2-1/2
Giri toonde verfrissend aanvalsspel tegen Vachier-Lagrave, maar ojee waarom niet 26. Lg3, wat zo voor de hand ligt, zelfs voor een eenvoudige clubschaker die niet afgaat op een engine. Inderdaad heel erg jammer van die goede voorbereiding. Voor het overige zou het mooi zijn als Vachier-Lagrave zich als enige West-Europeaan plaatst voor het Kandidatentoernooi. Op een Franse website hebben ze uitgerekend dat dat o.a. kan als hij het Grand Prix toernooi alleen wint of samen met één of twee anderen, terwijl Radjabov achterblijft. Maar toch had ik liever Giri op een schitterende manier tegen deze specialist van het Siciliaans zien winnen.