De Stukkenjagers kopje onder tegen Zukertort Amstelveen
In ronde vier van de KNSB competitie stond Zukertort uit Amstelveen op het programma. Vorig seizoen gingen we op bezoek bij het tweede team, dit seizoen speelden we thuis tegen het vlaggenschip. Na een moeizame seizoenstart proefde Zukertort in ronde 3 voor het eerst het zoet van de overwinning. Daarentegen was Stukkenjagers uit de startblokken geschoten door de eerste drie wedstrijden te winnen. Aan vertrouwen geen gebrek, maar helaas moest Stefan Beukema verstek laten gaan. Gelukkig was onze voorzitter, Reinier Jaquet, bereid zijn plek in te nemen.
De wedstrijd begon goed voor de thuisploeg. Jasper Beukema mocht het, evenals vorige ronde, opnemen tegen IJzermans. Dit keer was het niet Cees, maar Gijs IJzermans. Die kans was niet zo groot, mede omdat Gijs normaal gesproken in het tweede team meespeelt. Zukertort 2 ondervond overigens geen last van het verlies van zijn sterkhouder: Stukkenjagers 2 werd met 3,5 – 4,5 verslagen! Maar dit terzijde. Onderstaand diagram komt uit de partij G. IJzermans – J. Beukema.
Wit kan niet tevreden zijn over het verloop van de (Catalaanse) opening. Hij heeft de geofferde pion op c4 teruggewonnen, maar de witte velden zijn erg zwak zonder witveldige loper. Zwart kan hier bijvoorbeeld gebruik van maken met 24…Lxc3 25.bxc3 Tc4 gevolgd door …Pd5 en …Tec8. Vroeg of laat gaat de pion op a4 verloren. Ook sterk is het gespeelde 24…Tc4. De druk op d4 wordt opgevoerd. Wit gaat de fout in met 25.Pe2?. Na 25…e5! 26.Txc4 exf4 (tussenzet!) werden de handen geschud. Lang kon er niet van deze voorsprong genoten worden.
Anne Haast heeft na een aantal benauwde momenten het witte openingsvoordeel van Sybolt Strating geneutraliseerd (zie de bovenstaande stelling). Met 29.e6 stelt Sybolt de zwartspeelster voor nieuwe problemen. Correct is 29…fxe6 30.fxe6 g6 of 30.f6 exd5 31.f7+ Kh8 32.fxe8D Txe8 33.Tf1 Ta8! en volgens de computer heeft wit in beide varianten niet meer dan remise, al moet zwart in de praktijk nauwkeurig spelen om dit resultaat te bereiken. De partij ging verder met 29…Dxd5? en na 30.Dxf7+ (Helaas gemist door Anne) Kh8 31.Lxg7+ Lxg7 32.Txd5 konden de stukken in het doosje.
Op bord tien nam Reinier Jaquet het met wit op tegen Bram ter Schegget. Reinier schrijft in zijn mail na de wedstrijd dat zowel hij als zijn tegenstander het erover eens waren dat wit de eerste twintig zetten wat beter stond. Daar sluit Stockfish zich bij aan. Reinier heeft de opening uitstekend gespeeld en een aantal momenten gaat de beoordeling richting +1.00. Zwart weet het nadeel echter binnen de perken te houden en zoekt actief tegenspel op de f-lijn. In de diagramstelling heeft zwart het initiatief inmiddels overgenomen.
Wit moet nauwkeurig verdedigen om in de partij te blijven, bijvoorbeeld met 34.Td2 om zwart te dwingen lopers te ruilen. In de partij kwam 34.Tc7 op het bord, in de hoop dat zwart toe zou slaan met 34…Pxe4. Dit lijkt sterk, maar na 35.Dxe4 Lxf2 36.Pxf2 Txf2 37.Kg1 en vervolgens Dc4 heeft wit genoeg compensatie voor de pion om de stelling in evenwicht te houden. Bram speelde het beter met 34…Da4 35.Lxd4 Dxd1 en haalde kort na de tijdcontrole het punt binnen.
Mees van Osch volgde in zijn partij met Sander Los het goede voorbeeld van Reinier. Ook hij had na een zet of twintig een uitstekende stelling op het bord getoverd met de witte stukken. Maar in dit geval leverde dat evenmin het voor Stukkenjagers gewenste resultaat op.
In deze stelling had Mees het idee erg goed te staan. Zowel de pion op b3 als op c5 kunnen geslagen worden. Het probleem is echter dat zwart in beide gevallen voldoende tegenspel krijgt met …Dg4. Hoe dan wel verder? Met het profylactische 24.g3!, aldus Mees in zijn analyse. 24…Dg4 is niet meer gevaarlijk omdat 25.Kg2 al het tegenspel verhindert. Daarna kunnen de zwarte pionnen één voor één opgepeuzeld worden. Na 24.Dxb3? Dg4 25.g3 Lh6 krijgt zwart de mogelijkheid zijn (slechte) loper te ruilen, omdat na 26.Pf3 pion e4 hangt. Wit ging verder met 26.Df3 en het eindspel werd remise.
Ook de witpartij van Nick Bijlsma tegen Colin Stolwijk verliep in eerste instantie naar wens.
Zwart heeft in de opening met …b7-b5 een pion geofferd. Dat was niet per se nodig en met nauwkeurig spel kan wit aan de pion blijven hangen. Nick speelt de juiste zet 18.Pe4, maar na 18…dxe4 gaat hij de fout in met 19.Dxe4?. Colin grijpt dit buitenkansje met beide handen aan: 19…f5 20.Dd3 Dg5 21.g3 Lxg3 22.Kh1 Ld6! 23.Tg1 Dh5 De witte stelling is niet meer te redden. Beter was 19.De2 Dg5 20.Dg4 Dxb5 21.Dxh4 met een plusje voor wit, aldus Nick. Wit blijft een pion voor, al moet er hard gewerkt worden om het volle punt binnen te halen. Elk verliesgevaar is wel geweken.
Deze vijf partijen resulteerden in een comfortabele 1,5 – 3,5 voorsprong voor Zukertort. Lars Vereggen zette de eerste stap richting een mogelijke remontada in zijn partij tegen Christopher Brookes. Een zeer gecompliceerd middenspel leidt tot onderstaand eindspel, waarin wit een stuk meer heeft in ruil voor een handjevol pionnen.
Christopher probeert met 42…Te7? een mogelijk aftrekschaak met Ke3 uit de stelling te halen. Helaas voor hem volgt 43.Tg1+ Kf6 44.Tf8+ waarna de toren alsnog de e-lijn moet verlaten. Lars maakt het gedecideerd af. 44…Tf7 45.Ke3+ Ke7 46.Tb8! Ta3 47.Kd2 Lb1 48.Te1+ De toren op f7 gaat verloren. 48…Kd7 49.Tb7+ Kd8 50.Txf7 Txc3 51.Tg1 Lars laat zijn tegenstander sportief een dame halen: 51…Tc2+ 52.Kd1 a1D en Christopher laat zijn tegenstander sportief mat zetten, 53.Tg8#.
Wordt het dan toch nog spannend? Herman Grooten speelde eveneens een zeer gecompliceerde partij, ditmaal tegen Stan van Gisbergen. Dat was geen onbekende voor onze meester. In de tijd dat Herman de Hoofdklasse (tegenwoordig Meesterklase) onveilig maakte met de Eindhovense Schaakvereniging, verdedigde Stan de kleuren van SMB uit Nijmegen. “Op het bord kwam een klassiek Dame-Indisch gevecht op het scherp van de snede, waarin ik met zwart ijzer met handen probeerde te breken”, aldus Herman.
In bovenstaande stelling had zwart de gelijkmaker op zijn schoen. Correct is 36…Df5! om pion f2 onder druk te zetten. Na 37.Tf1 of 37.Pe4 volgt eenvoudig 37…fxe5, waarna alle dynamiek uit de witte stelling is verdwenen en de materiële voorsprong van zwart beslissend is. In plaats daarvan blunderde Herman met 36…Pf5? waarna Stan het onberispelijk afmaakt: 37.Dd8+ Kf7 38.exf6! Pxe3 39.Txe3 Tb1+ 40.Kg2! Dc6+ 41.Kh3 en de witte aanval is te sterk. In plaats van 3,5 – 3,5 dus een 2,5 – 4,5 voorsprong voor de bezoekers uit Amstelveen.
Gezien de resterende drie borden kon een overwinning niet uitblijven voor Zukertort. Mart Nabuurs had een zware middag tegen een sterk spelende Jelmer Sminia. Tegen de gebundelde kracht van de witte dame en loper had de kale koning van Mart uiteindelijk geen verweer. Daarmee was het pleit beslecht. Hoewel er nog twee partijen bezig waren, kon de overwinning Zukertort niet meer ontgaan.
Desondanks waren de toeschouwers massaal de zaal binnengestroomd om het einde van de partij tussen Tijmen Kampman (met zwart) en Tjark Vos te aanschouwen.
Het zag er lange tijd naar uit dat Tijmen een overtuigende overwinning zou boeken, maar Tjark heeft zich kranig verweerd door de stelling gecompliceerd te houden. Een aantal zetten geleden heeft hij zelfs een winst gemist. In de diagramstelling is het weer spannend. Zwart heeft twee sterke vrijpionnen, maar er hangen ook de nodige stukken. Tijmen dacht met een toren- en loperoffer de partij te beslissen: 50…Pac5!? 51.Lxc6 Pxe5 52.fxe5 b3 53.d7 Pxd7 54.Lxd7 Kf7 Deze stelling had Tijmen voor ogen. De witte loper en toren kunnen de zwarte vrijpionnen niet stoppen. Tot Tijmens afgrijzen haalt de witte pion echter ook de overkant! 55.Tf1 b2 56.Lxe6+! Kxe6 57.f7 b1D 58.f8D Zwart wist met schaakjes de pion op e5 op te halen en te promoveren met zijn a-pion, maar dat was enkel genoeg voor remise omdat wit zijn toren voor de dame kon geven.
Als laatste was de partij tussen Mark Haast en Fitzgerald Krudde bezig. Laatstgenoemde wist het witte openingsspel snel te neutraliseren. Er ontstond een middenspel met ongelijke lopers en ieder een dame en toren. De loper van Fitzgerald was echter een stuk actiever dus het initiatief lag bij hem. Lange tijd verdedigde Mark nauwkeurig, maar vlak voor de veertigste zet ging er toch een pion verloren. Dat had fatale gevolgen kunnen hebben, ware het niet dat enkele zetten later de dames van het bord verdwenen. Daarmee verdween eveneens het verliesgevaar.
Derhalve een pijnlijke 3,5 – 6,5 nederlaag voor Stukkenjagers. Zukertort heeft uitstekend gebruik gemaakt van de geboden kansen en een verdiende overwinning geboekt. Dat betekent dat de Tilburgse titelaspiraties voorlopig de ijskast in kunnen. Eerst maar eens het geschonden blazoen zien op te poetsen in de volgende uitwedstrijd tegen UVS uit Nijmegen!
Nog even alle bovengenoemde fragmenten via de viewer:
