Schaakrubrieken weekend 16 december 2017
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
AlphaZero pakt het schaakspel aan
Toen Garry Kasparov in 1996 van de computer Deep Blue had verloren, ging de koers van het aandeel IBM omhoog. IBM gold als de ouwe opa van de computerwereld en door Deep Blue werd de firma weer jong en fris. Nu lijkt Google aan de beurt om de vruchten te plukken van een schaakoverwinning. De eerste ronde van de London Chess Classic werd gespeeld in het Londense hoofdkwartier van Google, en dat was geen toeval. Google had een belangrijke mededeling over schaken en kunstmatige intelligentie. Tot voor kort waren Komodo, Houdini en Stockfish de sterkste schaakcomputers. Ze ontlopen elkaar weinig en de grote meerderheid van hun onderlinge partijen werd remise. Alle schaakproramma’s werden ongeveer op dezelfde manier geprogrammeerd. Ze werden volgestopt met openingsboeken en eindspelkennis en tussen opening en eindspel moesten ze het doen met de op menselijke kennis gebaseerde stellingsbeoordelingen en enorme rekenkracht. Nu is er AlphaZero. Aan het begin van de London Chess Classic werd door de firma DeepMind Google bekend gemaakt dat hun schaakprogramma AlphaZero een match tegen Stockfish had gewonnen met de spectaculaire score van 64-36. DeepMind, dat een paar jaar geleden – naar verluidt voor een half miljard dollar – door Google is gekocht, had met het programma AlphaGo al de beste go-spelers van de wereld verslagen. Nu was het schaken aan de beurt. De uitslag was spectaculair, maar vooral de manier waarop AlphaZero zo sterk was geworden. Er was volgens de ontwerpers geen menselijke kennis ingepompt, alleen de regels van het schaakspel. Vervolgens was AlphaZero door zelfstudie – het spelen van miljoenen partijen tegen zichzelf – na vier uur oefenen in de Google Cloud al sterker geworden dan Stockfish. Het klinkt als een sprookje van kunstmatige intelligentie en zelflerend vermogen, en er is al het een en ander tegen ingebracht. Waarom speelt Stockfish bijvoorbeeld in de partij hieronder zo slecht? Ik ken hem veel beter. Google heeft de condities van de match zwaar in het nadeel van Stockfish gemanipuleerd, maar het succes blijft indrukwekkend.
AlphaZero – Stockfish, Londen 2017
1. d4 e6 2. e4 d5 3. Pc3 Pf6 4. e5 Pfd7 5. f4 c5 6. Pf3 cxd4 7. Pb5 AlphaZero, zonder openingsboek, brengt een interessant nieuwtje. 7…Lb4+ 8. Ld2 Lc5 9. b4 Le7 10. Pbxd4 Pc6 11. c3 a5 12. b5 Pxd4 13. cxd4 Pb6 14. a4 Pc4 15. Ld3 Pxd2 16. Kxd2 Ld7 17. Ke3 b6 18. g4 h5 19. Dg1 hxg4 20. Dxg4 Lf8 21. h4 De7 22. Thc1 g6 23. Tc2 Kd8 24. Tac1 De8 25. Tc7 Tc8 26. Txc8+ Lxc8 27. Tc6 Lb7 28. Tc2 Wit heeft groot voordeel, maar Stockfish ruikt geen onraad. 28…Kd7 29. Pg5 Le7
Een vreselijke vertoning van de wereldkampioen
Na de London Chess Classic, het laatste elitetoernooi van het jaar, voert Magnus Carlsen nog steeds met een behoorlijke voorsprong de ratingranglijst aan. Het is een kleine troost voor de wereldkampioen, voor wie 2017 het teleurstellendste jaar uit zijn carrière was. Hij won geen enkel klassiek toernooi, zelfs niet in zijn geliefde Wijk aan Zee, waar hij Wesley So moest laten voorgaan. Carlsens successen beperkten zich tot overwinningen in rapid- en blitz-wedstrijden en een zege in het open toernooi op het eiland Man. In het snelle spel is hij nog steeds duidelijk de sterkste, in het klassieke, langzame spel is het verschil tussen hem en zijn concurrenten kleiner geworden. Wie ook volgend jaar het kandidatentoernooi wint, hij zal niet kansloos zijn in de WK-match tegen Carlsen. In Londen besloot Carlsen na een rustig begin met zes remises dat het tijd was in actie te komen. Er volgden drie spectaculaire partijen, die alle een andere uitslag hadden kunnen krijgen. Eerst versloeg hij Michael Adams na een wisselvallig gevecht, waarin hij eerst verloren stond, daarna een eenvoudige winst miste en ten slotte beloond werd door een paar fouten van zijn tegenstander.
De volgende dag speelde hij tegen Ian Nepomniachtsji zijn slechtste partij van de afgelopen jaren. Toegegeven, hij had last van een verkoudheid, maar ook van een niet fitte Carlsen verwacht je niet de grove fouten die hij zich in deze partij permitteerde.
Carlsen – Nepomniachtsji Londen 2017
1. Pf3 c5 2. c3 d5 3. d4 c×d4 4. c×d4 Pc6 5. Pc3 Pf6 6. Lf4 Ph5 7. Ld2 Pf6 8. e3 e6 9. Ld3 Ld6 10. e4 d×e4 11. P×e4 Le7 12. 0-0 0-0 13. Dc2 h6 14. Tad1 Ld7 15. a3 Tc8 16. Pc3 a6 17. Dc1 Te8 18. Tfe1 Lf8 19. Lf4 b5 20. Dd2 b4 21. a×b4 P×b4 22. Pe5 Gewone stervelingen zouden automatisch 22. Lb1 spelen om de sterke loper te behouden. 22 … P×d3 23. D×d3 a5 Beter is volgens Nepomniachtsji het pionoffer 23 … Lc6 24. D×a6 La8. 24. Df3! Lb4
Jan
In 1967 speelden we in het Nederlands jeugdkampioenschap in Breda en in 2017 speelden we simultaan op het grote marktplein op Ibiza. In de tussenliggende 50 jaren liftten we naar toernooien in Europa, namen trein of vliegtuig naar landen achter het IJzeren Gordijn, tropische oorden of Het Beloofde Land. In de periode 1975-1995 volgde ik Jan Timman, namens vele media, in zijn verwoede WK-strijd. Alle ambities zijn inmiddels bijgesteld maar de liefde voor de schaakstudie is nooit afgenomen. Dus om een lange vriendschap te vieren gaf ik als cadeau op Jans 65e verjaardag twee studietoernooien. Twee toernooien, omdat Jan zowel speler als componist is.
Zulke cadeaus moeten wel kwaliteit hebben in organisatie. Dus zocht ik weer contact met schaakstudievereniging ARVES in de persoon van Harold van der Heijden. In 2002 was Harold steun en toeverlaat bij het Stille Zet-toernooi en in 2004 verrichtte hij dezelfde werkzaamheden voor het Humor-toernooi. Verder gaf Harold waardevolle adviezen in de serie Wij Presenteren … (zes boeken in de periode 2010-2015 waarin ieder stuk in volle glorie aan bod komt zowel in geschiedenis als in aanvallende en verdedigende capaciteiten. Schrijvers: Yochanan Afek, een van de zeven levende grootmeesters in eindspelstudies, en ondergetekende).
Voor Jan Timman-65 schreven we een Open toernooi uit met een thema: de loper speelt een belangrijke rol bij mat (feitelijk voor studiecomponisten). En een toernooi zonder thema voor spelers (alleen titelhouders). Er kwamen meer dan 100 studies binnen uit alle werelddelen. Harold verzamelde en stuurde geanonimiseerd Sectie 1 naar de juryleden Timman en Böhm en Sectie 2 naar Afek en Böhm. Pas nadat de juryleden overeenstemming hadden over de definitieve volgorde werden de namen van de componisten bekend gemaakt. De prijzen werden overgemaakt op Jans 66e verjaardag 14 december jl. ARVES komt nog met een apart boekje over de beste 20 studies met commentaar van componisten en juryleden maar hier alvast een primeur: de winnaars in beide categorieën.
Østmoe is een Internationale Meester uit Noorwegen. De inleidende zetten creëren al snel een uitzonderlijke situatie. Wit kan nu nog niet promoveren maar die dreiging wordt sterker na 1.Pd7+ Pxd7 2.Pe8! Niet goed was direct 2.e7? Kxc7 3.e8D Txe8 4.Pxe8 Kc6 en zwart heeft voldoende tegenspel: 5.Tg6 Pc5 6.Pxd6 Pb3 7.Pf5+ Kc5 8.Tg1 c1D+ 9.Txc1Pxc1 10.Kxc1 b5 met remise. 2… Txe8 3.exd7 Te1!
De enige manier om een tegendreiging in het spel te brengen want 4.Txe1? Kxc7 5.Te7 Kd8 6.Th7 b5 7.Kc1 Kc7 8.Kd2 Kd8 is slechts remise omdat de toren niet actief kan worden na een poging als 9.Kc1 Kc7 10.d8D+ Kxd8 11.Tb7 Kc8 12.Txb5 Kc7 13.Tb4 d5 en zwart blijft aan d5 hangen. Daarom gooit wit het over een andere boeg. 4.c8P+ Kc7 5.Txe1 d2 Zwart en wit wisselen de pionnenformatie en aanval op de toren af! Optisch heel bijzonder, deze constructie heet ‘een Prokeš’, vernoemd naar Ladislav Prokeš, 1884-1966, een sterke Tsjechische speler en studiecomponist. Maar dit is dus een dubbele Prokeš! 6.d8D+! Kxd8 7.Te8+! Kxe8 8.Kxc2 Kd7 9.Pa7! Heel subtiel allemaal. De c4-pion is vergiftigd: 9.Pb6+ Kc6 10.Pxc4 d1D+ 11.Kxd1 Kc5 en wit kan zijn laatste pion niet behouden bijvoorbeeld 12.Pa3 b5 13.Pc2 Kc4 14.Kd2 d5 15.Pe3+ Kc5 16.Kd3 b4 of 12.Pb2 d5 13.Kc2 d4 14.c4 b5 en remise.
9… Kc7 10.Pb5+ Kc6 11.Pa3! De laatste val. Na 11.Pd4+ Kd5 12.Kxd2 Ke4 13.Pb5 d5 14.Pd6+ Ke5 15.Pxb7 d4 heeft wit niets bereikt.
11… b5 12.Kxd2 Kc5 13.Pc2 en wint omdat zwart langzaam maar zeker wordt uitgetempeerd: 13…Kd5 14.Kc1 Ke4 15.Pa3 Kd3 16.Pxb5 of 14…Kc5 15.Kb2 Kd5 16.Ka3 Kc5 17.Pe3 d5 18.Pc2 Kc6 19.Kb4 Kb6 20.Pd4 en wint. Wat een ideeënrijke winstgang!
Tijdens een bezoek aan de prachtige nieuwe burelen van het ND werd ik vermanend toegesproken door een voor mij verder onbekende dame. Ze is van mening dat ik eens wat meer aandacht moet besteden aan schakende dames. Dat gaan we in deze laatste rubriek van het jaar dus maar doen … en ik beloof beterschap voor het komende jaar. Afijn, iedere schaker of schaakster (!) heeft natuurlijk gewacht met het kopen van een agenda voor 2018 op de Schachkalender van het Verlag Arno Nickel – Edition Marco (ISBN 978-3-924833-73-2). De 35e editie van deze agenda heeft een nieuw formaat en de uitvoering is er zoals verwacht op vooruitgegaan. Ook de gebruiksvriendelijkheid is vooruitgegaan, mede door het weglaten van lange artikelen. De artikelen die er wel in staan, zijn overigens interessant genoeg. Bijvoorbeeld het verhaal over de gevangenisman John Healy. Ook Lasker zelf komt aan het woord; niet als wereldkampioen, maar als filosoof. En Arno Nickel komt zelf met Traumberuf en dat kan men toepassen op de winkel in de Sophie-Charlottenstrasse in Berlijn.
Het is trouwens triest dat veel van deze winkels in ons land verdwenen zijn; drie keer raden hoe dat komt … Ook de combinatie ‘schaken en yoga’ komt aan bod. Verder belt Nixon met Bobby Fischer, die nog steeds wordt vereerd op IJsland. Zo kan ik nog wel even doorgaan en je zou haast vergeten dat het boekje ook gewoon een handzame agenda is. Iedere week vind je in deze agenda aardige wetenswaardigheden op schaakgebied. We hopen dan ook dat de Schachkalender goed ontvangen gaat worden, zodat de liefhebber nog vele jaren van deze traditie kan profiteren. Het leuke werkje van Jürgen Nickel, Turnierleiter, mein Gegner pfeift! Ernste und heitere Schachgeschichten, wordt ergens in het komende jaar uitgebreider besproken, maar hier alvast de traditionele gegevens: ISBN 978-3-924833-74-9, 19,80 euro.
Tijdens het Europese Kampioenschap voor vrouwelijke landenteams werd een mooie partij gespeeld tussen Gunina (Rusland) en Ushenina uit Oekraïne:
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 g6 4.Lxc6 bxc de Rossolimo 5.0-0 Lg7 6.Te1 Pf6 7.e5 Pd5 8.c4 Pc7 9.d4 cxd 10.Dxd4 Pe6 11.Dh4 d6 12.exd Dxd6 13.Pc3 h5. Zo op het eerste oog gaan beide dames flink in de aanval. 14.Pe4 Dc7 15. Ld2! Lxb2 (zwart hapt toe) 16.Tad1 Lg7 17.Lb4 a5 18.La3 Ta7, vreemde zet, beter is: c5 19. Pfg5 (voor meer reuring had het loperoffer op d6 gezorgd: 19.Ld6 exd6 20.Pxd6 Kf8 21.Pg5), 19..0-0 20.Pxe6 Lxe6 21.Pg5 Tb7 22.h3 Db6 23.g4!? Gunina heeft snode plannen. Echter, gewoon Pxe6 lag meer voor de hand. 23..c5 24.gxh Lf5 25.h6 (het begint te dreigen voor zwart) 25..Lf6 26.Td5. Lxg5 moet nu, maar zwart speelt het verliezende 26..Ld4? 27.Txd4! cxd4 28.Lxe7 Te8? (Txe7 hoewel ook hopeloos) 29.h7+ Kg7 30.c5 Db4 (deze aanval op Te1 is zinloos) 31.Lf6+ Kxf6 32.Txe8 en 1-0 i.v.m. h8D mat. Zo droeg Gunina bij aan de zege van Rusland en niemand had het over doping.
Probleem 2661 is een driezet van Wurzburg.
Veel remises in Londen was gewoon toeval
Sterft schaken de remisedood? Die vraag kwam hier en daar op na de derde ronde van de London Chess Classic. In Engeland waren tien van de sterkste schakers ter wereld bijeen. In de eerste drie ronden eindigden alle vijftien partijen in remise! In de vierde, vijfde en zesde ronde eindigde er steeds één partij in een beslissing en daarna kwam het een beetje los. In de laatste drie ronden werden er nog zeven besliste partijen aan toegevoegd, dus ongeveer de helft van het aantal partijen van die ronden. Zie het maar als toeval, net zoals het toeval is dat Anish Giri al zo lang met dit imago wordt achtervolgd. De deelnemers in Londen zeiden al grappend dat ze om de ‘Anish Giri Cup’ speelden. Neerlands sterkste schaker is helemaal geen remiseschuiver, maar zijn partijen worden het toch vaak en die van anderen veel minder. Die eerste drie ronden in Londen vormen een curiosum, niet meer dan dat. De schaakwereld zou trouwens niet hoeven te rouwen als een hoog remisepercentage alleen voor de absolute top geldt. Daaronder is immers ook zoveel moois te beleven. Opmerkelijk was dat dit toernooi gewonnen werd door Fabiano Caruana, een van de kroonprinsen van Magnus Carlsen, maar samen met de Rus Ian Nepomniachtchi, bijna de laatste op rating. Caruana won de tiebreak. Nepomniachtchi versloeg Carlsen en ook Viswanathan Anand en Michael Adams, die op de laatste twee plaatsen eindigden. Dat is ook al een reden om niet zo bang te zijn voor de ‘remisedood’. De elite die elkaar door en door kent, dat is een element in dat remiseproces. Zo werd er in Londen ook over gesproken. Ze zijn bijna te sterk om van elkaar te verliezen. Maar, voeg ik daaraan toe, er komen altijd wel weer schakers bovendrijven die in de top voor verrassingen zorgen. Na vijftien remises kwam de eerste besliste partij in de vierde ronde. Fabiano Caruana versloeg Sergei Karjakin, verliezend finalist in de laatste WK-match.
Karjakin-Caruana
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pc3 Dc7 6.Le3 a6 7.Df3 Pe5 8.Dg3 b5 9.0-0-0 Pf6 10.f4 Peg4 11.Lg1 h5 12.e5 b4 13.Pa4 Pd5 14.Pb3 Lb7 15.Pac5 Lc6 De eerste nieuwe zet. Eerder werd hier Tc8 gespeeld, wat er logischer uitziet. 16.Pe4 f5 17.h3
Dankzij deze zet krijgt wit geen enkele compensatie voor de pion. 23.Dh3 Dg5+ 24.Kb1 Ld5 25.Lg1 Le7 26.g3 Pe5 27.Le2 Pf3 28.Lxf3 Nu krijgt zwart een nog mooier pionnencentrum. Maar wit moet iets bedenken, anders komt zwart gewoon met a5-a4. 28…exf3 29.Ld4 Kf7 30.Pc1 d6 31.Pd3 e5 32.Lf2 Le6 33.Pxb4 e4 34.Dh1 Tc8 35.Pxa6 Da5 Wit moest wel op de damevleugel compensatie snoepen, maar nu is hij gedwongen tot dameruil en het resterende eindspel is hopeloos voor hem 36.Dh5+ Dxh5 37.gxh5 Lg5 38.Te1 Lc4 39.Pb4 Te8 40.Te3 Wanhoop, om e3 nog even tegen te houden. De blokkade door wits loper is bij lange na niet voldoende.40…Lxe3 41.Lxe3 Te5 42.g4
Tweezet 924 van M. Barulin vertoont het thema D. Bij Thema D zijn twee velden naast de zwarte koning door wit dubbel gedekt. In tweezet 924 zijn die twee velden: d6 en e4. Veld d6 is gedekt door dame en toren, veld e4 door dame , loper en toren. Na de sleutelzet 1. Pf4! wordt veld e4 door de dame en de loper gedekt. Na 1. Pf4! dreigt wit met 2. Dd6 mat te geven. Zwart gaat dan in twee varianten een witte lijn afsluiten naar een van de twee themavelden, d6 en e4. Wit gaat daarna matzetten, maar moet bij zijn matzet constateren dat de andere lijn naar het themaveld gesloten wordt. Gelukkig opent wit met zijn matzet een andere witte lijn om dat themaveld weer te dekken. Na 1. … Dd4 sluit zwart de dekking af van de witte dame naar veld e4. De witte matzet 2. Peg6? kan niet, omdat veld e4 is vrijgekomen voor de zwarte koning. Omdat 2. Peg6 de laatste witte lijn, van loper h7 naar e4 afsluit en geen andere lijn opent naar e4, is deze matzet dus fout. Wel goed is 2. Pfg6, omdat deze ook de lijn afsluiten van de loper naar e4, maar ook een lijn opent die naar e4 kijkt, namelijk van toren h4. Na 1. … Dc5 sluit zwart de lijn naar themaveld d6. Wit kan nu weer matzetten met een paard op g6. Nu moet hij het andere paard nemen, dus 2. Peg6 mat. Met deze zet wordt de lijn naar d6 (en dus de laatste dekking van dat veld) afgesneden. Gelukkig opent dit paard de lijn van loper f8 voor d6, zodat het mat is. Het andere paard kan geen mat geven, want na 2. Pfg6? vlucht de koning naar d6. Ook andere varianten zijn mooi: 1. … Pc4 2. Pc6 mat, 1. … Tc5/c6 6 2. Pd3 mat, 1. … Dg7+ 2. Lxg7 mat en 1. … Pd5/e6/e8 2. Te6 mat.
Van dezelfde componist is de tweezet van diagram 1.
Ik zie de definitie van ‘klassiek toernooi’ anders dan Ligterink.
Voor mij is Isle of Man wel een klassiek toernooi om de simpele reden dat er met klassiek tempo wordt gespeeld. Er zit een verschil tussen een klassiek toernooi met klassiek tempo wat dus net zo goed een nieuw & recent toernooi kan zijn en een toernooi wat van oudsher al een lange traditie kent zoals Hastings of Wijk aan Zee.
Volgens mijn zienswijze heeft Carlsen dus wel een klassiek toernooi gewonnen dit jaar, ook al was het een open toernooi in Isle of Man.
Verder laat Ligterink het winnen van de Grand Chess Tour achterwege. Ook dit zou je als toernooi kunnen zien. In ieder geval is het winnen van een grand prix waar je dus gemiddeld gezien het beste hebt gescoord tussen de wereldtop een sublieme prestatie. Of je 2017 een slecht jaar kan noemen voor Carlsen is dan nog maar de vraag.
Vergeleken met het het jaar 2014 waar hij in alle tempo’s wereldkampioen was is 2017 slechter. Maar verwachten dat je elk jaar jezelf topt is onmogelijk, op een gegeven moment zit je aan je max. Niet te vergeten is er een standaarddeviatie die automatisch om die max heen zit. De ene keer wat minder, de andere keer wat meer.
Dat er genoeg schaakmedia zijn die elkaar napapegaaien over Carlsen’s 2017 deceptie, nou volgens mij valt het best mee.
Hier ben ik het erg mee eens. Over de definitie van een “klassiek” toernooi kun je twisten, maar het kan natuurlijk nooit een apert slecht jaar zijn geweest voor Carlsen: hij is nog altijd nummer één op de wereldranglijst, en wel met een rating van ruim boven 2800.
En hij is hier en daar ook niet echt handig met zijn kansen omgesprongen: in de rubriek van Ligterink kunnen we zien hoe Carlsen een gewonnen stelling tegen Nepomniachtchi om zeep helpt, maar ook eerder dit jaar (Tata Steel Chess Tournament) verzuimde hij een winst in één zet tegen Giri, waarna hij de volgende dag buigen of barsten speelde tegen Rapport (werd dus een zeperd). Twee keer een half punt erbij en hij staat naast Wesley So!
Ik weet dat “als” niet telt in de sport, maar het geeft naar mijn mening wel enigszins weer dat het met Carlsen in 2017 niet zo slecht gesteld was.
Ik denk dat Ligterink met een klassiek toernooi een round-robin toernooi bedoelt, een competitievorm waarin elke deelnemer tegen elke andere deelnemer strijdt.
Wat mij bij Carlsen opvalt is dat hij zich na een nederlaag meestal herpakt en daarnaast ook wel eens mazzelt. Maar hij is in partijen met het klassieke tempo kwetsbaarder geworden, omdat hij m.i. wat vaker voor een minder sterke zet kiest dan voorheen. Die WK-match in 2018 wordt dan ook heel interessant, denk ik zo.
De komende WK match wordt zeker interessant. Als Carlsen uitgedaagd of getergd wordt is ie op zijn best. Enkele jaren geleden moest hij dat wellicht, kunstmatig, zelf moest doen. Nu is er voldoende tegenstand van de concurrentie. Maar ik schat in dat Carlsen zijn wereldtitel behoud en de schaakwereld nog een tijdje gaat domineren.
Op de Franse website Europe Echecs was onlangs een interview met Karpov, die graag in Frankrijk speelt. Op een vraag naar de huidige wereldkampioen zegt Karpov: Carlsen heeft de titel vrij gemakkelijk gekregen. Daarna waren er enkele zaken om zich zorgen over te maken. De laatste match tegen Karjakin was een grote verrassing, hij had die kunnen verliezen. Sergeï heeft goed gespeeld, terwijl Magnus onder zijn kunnen bleef.
Ik ken nóg een wereldkampioen die zijn titel ook vrij gemakkelijk heeft gekregen destijds!
Het klinkt natuurlijk wat aanmatigend wat Karpov zegt en het is waar dat hij geen WK-match tegen Fischer speelde, omdat die daarvan afzag. Maar Karpov speelde wel de finale van de kandidatenmatches over 24 partijen tegen Korchnoi, die hij nipt met 12 1/2 tegen 11 1/2 won. Hij was zover gekomen door samen met Korchnoi het interzonale toernooi van Leningrad te winnen met 13 1/2 uit 18 partijen. Daarna waren er twee kandidatenmatches tegen Polugajevski 5 1/2 tegen 2 1/2 en tegen de voormalige wereldkampioen Spasski 7 tegen 4, totaal dus negentien partijen.
Voor de op rating geplaatste Carlsen was het alleen nodig het kandidatentoernooi in 2014 te winnen, wat 14 partijen inhield en de WK-match van dat jaar tegen Anand van 12 partijen. Je kunt dit niet helemaal met elkaar vergelijken, want Carlsen won veel toptoernooien in de voorgaande jaren, maar Karpov moest zich in de WK-cyclus m.i. wel meer bewijzen.