Fabiano Caruana is de uitdager!

Vandaag is er een einde gekomen aan een fantastisch Kandidatentoernooi. Na wederom twee ronden met vechtschaak van de bovenste plank, waarin ook weer van alles gebeurde, was het uiteindelijk de Amerikaan Fabiano Caruana die volkomen verdiend het toernooi op zijn naam schreef. Hoewel hij in de twaalfde ronde nog hard onderuit was gegaan en het daardoor heel spannend was geworden, wist hij zich in de twee laatste ronden fantastisch te herpakken. Hij versloeg eerst Levon Aronian en in de laatste ronde schoof hij ook nog een gunstig eindspelletje naar winst tegen Alexander Grischuk, terwijl hij eigenlijk genoeg had aan remise. Daarmee is hij voor velen de ‘gedroomde’ kandidaat voor de WK-match geworden, die later dit jaar zal plaatsvinden.

We halen even de tussenstand aan kop in herinnering bij het ingaan van de voorlaatste ronde:

1-3. Caruana, Mamedyarov, Karjakin +2
4-5. Grischuk en Ding +1

Met nog twee ronden te gaan in principe dus nog vijf kanshebbers voor een eventuele eindzege. Dat kon dus alle kanten op.

 

DERTIENDE RONDE

De confrontatie Caruana-Aronian trok natuurlijk de aandacht. Maar ook Mamedyarov-Grischuk, Ding-Kramnik en So-Karjakin waren bepaald niet onbelangrijk.
Laatstgenoemde partij werd een teleurstellende korte remise. So haalde zo snel mogelijk alle muziek uit de stelling en daar kon Karjakin ook weinig aan veranderen. Maar de andere partijen werden een waar spektakel.
Kramnik, die nog graag een paar partijen wilde winnen, ging er met zwart flink voor zitten en hij leek inderdaad voordeel te behalen met een Drierijensysteem. Op een gegeven moment won hij zomaar twee stukken voor een toren, maar Ding vocht fel terug en zijn moedige spel werd beloond met een welverdiend halfje. Daar schoot hij natuurlijk niet zoveel mee op, maar helemaal kansloos was hij nog steeds niet.
De partij Mamedyarov-Grischuk was oorspronkelijk een wat kabbelend geheel en remise leek onvermijdelijk. Totdat de Rus ineens dacht met een combinatie de partij naar zijn hand te kunnen zetten. Dat moet je niet doen tegen een rekenaar als Mamedyarov. Want die vond ogenblikkelijk de weerlegging van het offer. Het werd nog curieus zelfs, want in de slotstelling staan er drie dames op het bord en dat hadden er zelfs vier kunnen zijn.

Mamedyarov, S. – Grischuk, A.
1. d4 Pf6 2. Pf3 g6 3. g3 Lg7 4. Lg2 O-O 5. O-O d5 6. c4 dxc4 7. Pa3 c3 8. bxc3 c5 9. Te1 Pc6 10. Lb2 Pd5 11. Dc2 cxd4 12. Pxd4 Pf6 13. Pxc6 bxc6 14. c4 Lf5 15. Dc1 Dc7 16. Pc2 Tab8 17. Lc3 Lxc2 18. Dxc2 Pe8 19. h4 c5 20. Ted1 Lxc3 21. Dxc3 Pf6 22. Lf3 h5 23. Tab1 Txb1 24. Txb1 Tb8 25. Tb5 Pe8 26. De3 Txb5 27. cxb5 Pd6 28. a4 c4 29. Kg2 c3 30. Lc6 Da5 31. Dc5 a6 32. e4 axb5 33. axb5 Kh7 34. e5

Deze stelling is ontstaan na een zeer correcte partij van beide spelers. Wit heeft een mooie b-pion, zwart een ogenschijnlijk nog mooiere c-pion. De loper is doorgaans in een open stelling met pionnen op twee vleugels sterker dan het paard, maar in dit geval lijkt remise het meest waarschijnlijke resultaat. Grischuk, die ook nog een theoretische kans heeft om de uitdager van Carlsen te worden, ziet ineens een aantrekkelijke ‘remisecombinatie’.
34…Pxb5??
Het blijkt niet te werken, maar de weerlegging ligt bepaald niet voor de hand. Daar moet je toch wel bijna Mamedyarov voor heten om die boven tafel te krijgen. Na 34…Pf5 zou de partij waarschijnlijk in remise zijn geëindigd.
35. e6!
Die heeft hij zeker niet gezien. 35. Lxb5 c2 36. Dxc2 Dxb5 is direct remise. Wit kon ook flink blunderen met 35. Dxb5?? want na 35…Dxb5 36. Lxb5 c2 loopt de pion door.
35…Da3
Of had hij hier zijn zinnen op gezet? 35…fxe6 faalt nu op 36. Dxe7+ Kh6 37. Df8+ Kh7 38. Df7+ Kh8 [38…Kh6 39. Le4] 39. Df6+ Kh7 40. Le4 en zwart loopt mat.
36. Dxb5 c2
Want de zwarte pion gaat nu ongehinderd naar dame. Wat heeft de Azeri hier gezien?
37. exf7 Kg7
Hij probeert die doorgebroken rakker op f7 onder controle te krijgen. Dat blijkt een illusie te zijn.
Na 37…c1=D (zie analysediagram)
zou er een curieuze stelling met 4 dames zijn ontstaan. Dat zie je niet vaak! 38. f8=D.

Wit staat op winst want de zwarte dames hebben niets in te brengen tegen dit geweld. Wit staat ook domweg een loper voor.
38. Le4
Hij heeft iets gezien. 38. De5+ Kxf7 39. Ld5+ Ke8 40. Le6 ook hebben gewonnen.
38…c1=D 39. De8!

De zwarte dames zijn opnieuw machteloos tegen de witte dreigingen.
1-0

In de tussentijd was de partij tussen Caruana en Aronian al tot een climax gekomen. Wit speelde een ondoorgrondelijk soort schaak. Als een sluipmoordenaar liet de Amerikaan veel van zijn stukken op de eerste rij staan en dat werkte bij de Armeniër heel provocatief. Hij kon het niet laten en offerde een stuk. Daar kreeg hij een paar pionnen voor terug en toen Caruana op een moment niet de juiste voortzetting vond, had hij zowaar nog genoeg ook. Maar dat Aronian zijn toernooi niet had, bleek ook nu weer. Hij blunderde verschrikkelijk, maar gezegd moet worden dat de juiste zet erg verborgen was. Caruana reageerde heel alert en met een paar ijzersterke zetten, voerde hij Aronian naar de slachtbank. Hij eindigde met een prachtige slotzet.

Caruana, F. – Aronian, L.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6
Aronian kiest voor de ‘echte’ Spaanse stellingen. Geen Berlijnse muur dus met 3…Pf6
4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 O-O

8. d3
Caruana heeft geen zin in een typisch Spaans loopgravengevecht. Het is bekend dat Aronian een groot kenner is van het Marshallgambiet dat ontstaat na 8. c3 d5 9. exd5 Pxd5 10. Pxe5 Pxe5 11. Txe5 c6 12. d4 Ld6 13. Te1 Dh4 14. g3 enzovoort. De laatste jaren wordt hier ook 8. h3 gespeeld om dan toch met c2-c3 en d2-d4 te kunnen gaan werken. Het Marshallgambiet schijnt na deze zet minder goed te zijn.
8…d6 9. Ld2
Toen ik deze zet op het bord zag verschijnen, dacht ik eerst dat dit een ‘mouseslip’ was. Maar ze spelen helemaal niet met een computermuis! Wat zou Caruana hiermee willen bereiken? Het gevolg van deze partij is helemaal vreemd. 9. c3 is natuurlijk de normale zet. De loper op b3 kan dan terug naar c2 gespeeld worden als zwart hem aanvalt met …Pa5.
9…Lg4
Zwart heeft de weelde dat hij van alles en nog wat kan doen. Maar juist dat kan ook lastig zijn.
10. c3
10…d5
Nu pakt Aronian maar de ruimte die hem geboden wordt. Als ik niet beter zou weten, zou je denken dat zwart heel comfortabel staat. De meeste engines geven een minuscuul plusje voor wit…
11. h3 Lh5 12. De2 Tb8
Ik verwachtte hier 12…Te8
13. Lg5
De tweede zet met de dameloper. We hebben altijd geleerd dat je zo efficiënt mogelijk moet ontwikkelen.
13…dxe4
Hij besluit de spanning op te heffen in het centrum, maar dat is natuurlijk een concessie. Misschien moest hij onderhand ook wel want wit staat natuurlijk ooit klaar om met exd5 en dan wellicht g2-g4 en Pf3xe5 een pion te winnen.
14. dxe4 h6 15. Lc1
De derde zet met dezelfde loper en die staat inmiddels weer op zijn uitgangsveld! Wat bezielt Caruana? Speelt hij een soort galactisch schaak dat niemand begrijpt? Dan moet Carlsen gaan oppassen! Na 15. Lh4 staat de loper inderdaad niet supergoed op dit veld.
15…Lg6 16. Pbd2 Ph5 17. Pf1 Lc5
Niet goed is 17…Pf4?! want dan speelt wit nog een zet met de loper: 18. Lxf4 exf4 en komt dan in het voordeel met bijvoorbeeld 19. Tad1 De8 20. P1h2 waarna zijn stukken allemaal op mooie velden komen te staan.
18. g3
Zo wordt …Pf4 radicaal verhinderd.
18…Kh7 19. Kg2 De7 20. Lc2 Tfd8 21. b4 Lb6 22. a4
Het gekke van deze stelling is dat wit zijn stukken bijna niet ontwikkelt. Maar hij is toch in het voordeel. Hoe kan dat dan? De belangrijkste reden is dat zwart geen aanknopingspunten heeft. De velden op de eerste, tweede en derde rij zijn goed gedekt, dus daar kan hij niet binnenkomen. Ondertussen heeft wit wel steunpunten (velden d5 en f5) waar hij in de toekomst op kan spelen. Dit alles doet me denken aan een uitspraak van een bekende trainer die ooit zei: een stuk is ontwikkeld als hij op een veld staat, waar hij moet staan. Dus als het beste veld voor de loper op c1 is, waarom zou je hem dan ontwikkelen? Misschien heeft Caruana ook zo gedacht…
22…Pf6 23. Ph4
Zwart keert met zijn paard onverrichterzake terug, maar nu gaat wit min of meer hetzelfde doen met zijn koningspaard. Dat streeft naar veld f5 maar wat wellicht nog belangrijker is: hij kan zwarts loper op g6 afruilen en daarmee ook een substantieel voordeel behalen.
23…De6 24. Ld3
Hier was misschien 24. Pxg6 fxg6 25. Pd2 een goede mogelijkheid. Wit brengt (ooit) Lc2-b3 in de stelling. Daarbij moet hij wel oppassen dat zwart daarbij geen … Txd2 in de stelling vlecht.
24…Lh5
Aronian houdt niet van stilzitten. Zeker niet in dit toernooi… Misschien had zwart hier 24…Dd6 25. Lc2 Pe7 moeten proberen maar ik kan me ook voorstellen dat hij geen zin had in deze stelling, waarin wit nog steeds van alles kan doen en hij niet veel.
25. g4
25…Lxg4?!
Ja, daar kon je gif op innemen. Zijn toernooi had hij toch al verpest, dus waarom zou hij de tegenstander, waar hij zo’n smadelijke partij van verloren had, niet in een regelrechte koningsaanval naar de keel vliegen. Wordt het echt een koningsaanval? Hij kon ook offeren met 25…Pxg4 maar na 26. hxg4 Lxg4 27. f3 Lh3+ 28. Kg3! heeft zwart ook niets. [Vooral niet 28. Kh2? vanwege 28…Txd3! 29. Dxd3 Lf2 en zwart krijgt nog gelijk ook.] 26. hxg4 Pxg4 27. Pf5
Caruana blijft ‘cool’. Hij heeft gezien wat zwarts belangrijkste aanvalsidee was. Een afschuwelijke blunder zou nu 27. f3?? zijn. Zwart gaat als een mes door de boter met 27…Pf2 want zowel de loper op d3 als veld h3 worden tegelijk aangevallen.
27…Pxf2
Na 27…Dg6 moet wit zich ook nauwkeurig verdedigen. Maar de aanval loopt dood na 28. P1g3 Lxf2 29. Th1 en zwart heeft niets.
28. Lc2 g6
29. P1e3?!
Wit moet natuurlijk niet op het ongelukkige idee komen om een pion te kapen: 29. Pxh6?? Dh3+ 30. Kg1 Dh1# zou dan een koude douche zijn geweest! 29. a5 La7 30. Le3 kwam ook in aanmerking. Zwart krijgt dan misschien wel genoeg met [30. P5e3 Ph3] 30…Pxe4!? 31. Lxa7 gxf5 32. Lxb8 Dg6+ en wit moet enorm op zijn tellen passen. Hij had vermoedelijk het andere paard moeten nemen, hoewel Aronian ook dan de partij kan voortzetten met 29. P5e3 Ph3.
29…gxf5
Aronian heeft zijn stuk weer terug en de g-lijn is open gekomen, dus hij zal dik tevreden zijn geweest.
30. exf5 Df6 31. Dxf2 e4?
Een volstrekt logische zet: hij ruimt veld e5 in voor het paard, zet Lc2 even op non-actief en zo hoopt dat hij voldoende aanvalskracht heeft hierna. Maar nu blijkt het spel voor de mens toch echt te ingewikkeld. Mijn engine komt met het verbluffende 31…Pxb4! omdat zwart na 32. cxb4 Td4 (zie analysediagram)
ineens al zijn zware stukken in de aanval kunnen betrekken. Dat hij twee stukken achter staat, deert kennelijk niet. De computer beoordeelt deze stelling als volkomen gelijk. Zo slaat Caruana twee vliegen in één klap. Enerzijds brengt hij zijn toren in stelling tegen de zwarte koning, die ook bepaald niet veilig staat, anderzijds kan hij met de koning nu goed wegkruipen via f1.
32. Th1 Td6 33. Lxe4
Het gekke is dat zwart totaal geen aanval op touw kan zetten. Sterker nog: het is de witspeler die als een mes door de boter dreigt te gaan.
33…Tg8+ 34. Kf1 Pe5
Dit had hij voor ogen: een paard op e5. Maar het doelwit, de witte koning is al gevlogen!
35. Df4 c6
Er valt niet zinnigs te bedenken. Caruana maakt de partij in stijl uit. Na 35…Tg5 kan wit de buit binnenhalen met 36. Pd5! Hij moet dan wel nauwkeurig rekenen want hij moet 36…Txd5 37. Lxd5 Txf5 zien, maar er zijn nu twee winstvarianten waarvan 38. Le4 [de andere is 38. Txh6+] de meest overtuigende is.
36. axb5 Tg5
Het mooie is dat na de geforceerde variant 36…axb5 37. Txh6+ Dxh6 38. f6+ Tg6 39. Dxh6+ Kxh6 de loper op c1 (u weet wel!) het laatste woord heeft: 40. Pc4+ met schaak! En dat betekent dat er twee torens van zwart sneuvelen. Bijvoorbeeld: 40…Kh5 41. Lxg6+ Kxg6 42. Pxd6
37. bxa6
Hij kon ook iets anders doen, maar dit is wel zo gemakkelijk.
37…Dd8 38. f6+
Ja die andere loper wil ook wel een woordje meespreken.
38…Pg6
39. Txh6+!
Schitterend! Na het fraaie 39. Txh6+! gaf Aronian zich gewonnen. Want na 39…Kxh6 40. Pg4+ Kh7 41. Dxg5 staat wit huizenhoog op winst. Het schaak der wrake met 41…Td1+ werkt dan ook niet meer na 42. Ke2
1-0

 

De uitslagen van de 13de ronde:

 

 

VEERTIENDE RONDE

Door deze uitslagen konden we bij het ingaan van de laatste ronde de volgende tussenstand noteren:

1. Caruana +3
2. Mamedyarov, Karjakin +2
3. Ding +1

 

De spelers zullen ongetwijfeld flink hebben zitten rekenen op alle scenario’s. En daarom moeten we natuurlijk even het reglement erbij halen, dat Han Schut voor ons zo mooi in een commentaar had gezet:

Bij gelijk eindigen wordt de winnaar als volgt bepaald (tiebreak-reglement):
1. De onderlinge resultaten van de spelers die gelijk zijn geëindigd; en indien gelijk, dan
2. De speler met de meeste winstpartijen; en, indien gelijk, dan
3. Sonneborn – Berger System; en, indien gelijk, dan
4. Rapid Tiebreak Partijen (25 minuten plus 10 seconden per zet).

Ik zal u de meeste berekeningen maar besparen, maar de spelers zullen ook met argusogen naar elkaars partijen hebben gekeken. Ondanks de tussenschotten, heb ik inmiddels wel begrepen dat ze bij elkaar mochten kijken.

Voor de laatste ronde stonden de volgende partijen op het programma:

Aronian – So
Kramnik – Mamedyarov
Karjakin – Ding
Grischuk – Caruana

 

De eerste partij was voor de eindstand niet van belang, hij werd ook snel remise gegeven. De andere partijen werden ware gevechten.
Zo leek Kramnik in het middenspel, ondanks pionverlies, goede kansen te krijgen. Dat had zijn tegenstander ook door, zodat die zijn heil zocht in een combinatie waarbij hij een kwaliteit tegen twee pionnen offerde. Het overgebleven eindspel kon zwart onmogelijk verliezen, maar tegen een eindspelspecialist als Kramnik kon Mamedyarov ook onmogelijk op winst spelen. Remise dus.

Kramnik, V. – Mamedyarov, S.
1. d4 Pf6 2. Pf3 e6 3. c4 d5 4. g3 Le7 5. Lg2 O-O 6. O-O dxc4 7. Pe5 Dd6 8. Pa3 Td8 9. Paxc4 Da6 10. Dc2 Txd4 11. Lg5 Pbd7 12. Tfd1 Txd1+ 13. Txd1 Pxe5 14. Pxe5 Da5 15. Lf4 Pd5 16. Le4 g6 17. Lh6 Dc5 18. Dd2 Db4 19. Dc2 Dc5 20. Dd3 Dd6 21. Pc4 Dc5 22. Df3 c6 23. Ld3 Pf6 24. e4 e5 25. Le3 Db4 26. Pxe5 Dxb2 27. Lf4 Le6 28. Tb1 Dxa2 29. Txb7 Lc5 30. Kg2 Te8
Wit staat een pion achter, maar zijn stukken staan actief. Toch moet hij ook oppassen. Onder omstandigheden dreigt er …Pg4, want f2 is zwak.
31. h3?!

Mamedyarov heeft er genoeg van om naar de pijpen van zijn tegenstander te dansen. Hij verandert de stelling heel drastisch. Hier was 31. Lg5! een goede poging voor wit. 31…Ph5 32. Pxc6 Pg7 33. Lh6 en wit heeft de stelling in zijn greep gekregen.
31…Lxf2 32. Dxf2 Lxh3+ 33. Kg1 Dxf2+ 34. Kxf2 Txe5 35. Lxe5 Pg4+ 36. Kg1 Pxe5 37. Le2 Kg7 38. Txa7
Zwart heeft twee pionnen voor de kwaliteit en een heel solide stelling. Dit gaat hij nooit verliezen. En winnen ook niet meer. De spelers kloven het nog wel af tot op het bot.
38…Kf6 39. Ta5 Ld7 40. Kf2 Ke6 41. Ke3 Kd6 42. Ta1 h5 43. Td1+ Ke7 44. Kd4 f6 45. Kc5 Lh3 46. Ta1 Lg2 47. Ta4 Ke6 48. Td4 Pf3 49. Td8 Pg5 50. Lc4+ Ke7 51. Tg8 Pxe4+ 52. Kxc6 Pd6+ 53. Kc5 Pxc4 54. Kxc4 Kf7 1/2-1/2

In de partij Karjakin-Ding, had zwart een slechte loper tegen een sterk wit paard, maar dat had de witspeler toch wat erg optimistisch getaxeerd. De zware stukken van zwart stonden veel beter en dat gaf bijna de doorslag. De Chinees kwam twee pionnen voor, maar in het resterende eindspel bleek de loper toch wel heel slecht en ook te gesloten om serieuze winstkansen te creëren. Na verloop van tijd werd duidelijk dat ook deze twee geen potten konden breken: ook remise.

Karjakin, Sergey – Ding Liren
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. d3 b5 7. Lb3 d6 8. a3 O-O 9. Pc3 Lg4 10. Le3 Pd4 11. Lxd4 exd4 12. Pd5 c5 13. a4 Le6 14. Pxf6+ Lxf6 15. Lxe6 fxe6 16. De2 Dd7 17. b3 e5 18. Ta2 b4 19. Pd2 Tae8 20. Taa1 Ld8 21. g3 g5 22. Pc4 Te6 23. a5?! Tef6 24. f3 h5 25. Pb6 Df7 26. Kg2 h4 27. Pd5

Oppervlakkig gezien staat wit wel leuk. Hij heeft een prachtig paard op een sterk centrumveld. Zwart heeft een afschuwelijk slechte loper, want op één pion na, staan ze allemaal op de kleur van de loper. Toch moet het oordeel zijn dat zwart duidelijk beter staat. Het paard doet niets op d5, de loper ook niet veel op d8, maar de zware stukken van zwart staan heel doeltreffend opgesteld. Karjakin heeft – in zijn pogingen om hoe dan ook tot winst te kunnen komen – zichzelf in de vingers gesneden. Om te beginnen heeft hij een pion op de kleur van de loper gezet (a5) die daarna ten dode is opgeschreven. Daarnaast heeft hij aanzienlijk minder ruimte en dat had hem zomaar de kop kunnen kosten. Er zit een aardig grapje in de stelling en dat haalt Ding natuurlijk boven water.
27…h3+! 28. Kg1
Wit mocht niet nemen op straffe van onmiddellijk verlies: 28. Kxh3 g4+! 29. Kxg4 [29. Kg2 gxf3+ verliest een toren.] 29…De6+ 30. Kh5 Th6#
28…Txf3
Zwart heeft een pion buit gemaakt. Hij kan alleen niet voorkomen dat de zware stukken van het bord gaan.
29. g4!
Karjakin moet de stelling nu zo gesloten mogelijk houden. én de pionnen op zwart vastleggen. 29. Txf3 Dxf3 30. Dxf3 Txf3 31. Tf1 Txf1+ 32. Kxf1 g4 zou zwart wellicht nog kansje geven voor de toekomst. Er zit een grap met …Ld8-h4xg3 in.
29…Kg7 30. Txf3 Dxf3 31. Dxf3 Txf3 32. Tf1 Txf1+ 33. Kxf1
33…Lxa5
Twee pionnen meer voor zwart, maar helaas blijkt de loper toch te slecht om daadwerkelijk winstkansen te krijgen.
34. Pe7
Hij verplaatst het paard naar andere velden. Als zwart doelloos gaat rondspelen, kan hij zowaar pion h3 buitmaken en wie weet zit er dan nog wat in het vat. Beide spelers hadden nog steeds een (theoretische) kans om de uitdager te worden.
34…Kf6 35. Pf5 Ke6 36. Pg3 Ld8 37. Ph1 a5 38. Ke2 d5 39. Pf2! Kd6 40. exd5 Kxd5 41. Pe4
Dit paard gaat daar niet meer weg!
41…Kc6 42. Kd2 Le7 43. Kc1 Kb5 44. Kb2 a4 45. Ka2 a3
En beide spelers zagen het onvermijdelijke in van deze stelling en staakten hun winstpogingen.
½ – ½

Dat betekende dat Caruana zomaar genoeg aan remise zou kunnen hebben tegen Grischuk. De Rus had mede door zijn gebruikelijke tijdnood de draad in de partij verloren en zag zich geconfronteerd met een troosteloos eindspel. Maar ook de Amerikaan liet eventjes, net voor de 40ste zet, een gedeelte van zijn voordeel glippen. Toen de tijdcontrole gehaald was, kreeg Grischuk het weer aardig gestut en kon Caruana zijn wonden likken. Omdat er nog partijen aan de gang waren en je natuurlijk nooit weet of er ineens iemand blundert, ging hij gewoon door. En voetje bij voetje verbeterde hij zijn stelling. Grischuk kon eigenlijk niets actiefs ondernemen. Het werd duidelijk dat het voordeel steeds groeide en op een gegeven moment was het helemaal gewonnen voor zwart. En toen het voordeel echt beslissend was, waren ondertussen ook de andere partijen in remise geëindigd. De Amerikaan had toen remise kunnen geven, maar waarom zou hij? Hij kon eigenlijk niets fout doen en hij schoof het eindspel dan ook keurig uit. Zijn eindscore mag er wezen. Hij is de verdiende winnaar van dit fantastische toernooi dat veel spanning en sensatie te weeg bracht.

Grischuk, A. – Caruana, F.
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. d4 Pxe4 4. dxe5 d5 5. Pbd2 Pxd2 6. Lxd2 Le7 7. Ld3 c5 8. c3 Pc6 9. O-O Lg4 10. Te1 Dd7 11. h3 Lh5 12. Lf4 De6 13. a3 O-O 14. b4 h6 15. Lg3 b6

In deze redelijk dynamische stelling sloeg eventjes de vlam in de pan.
16. Pd4!? Lxd1 17. Pxe6 fxe6 18. Taxd1
Wit heeft het loperpaar in handen gekregen en daarmee hoopt hij later zaken te kunnen doen. Maar misschien heeft hij de stelling verkeerd getaxeerd. Na zwarts volgende zet is het eerder zwart die de betere papieren krijgt.
18…c4! 19. Lc2 b5 20. a4 a6
Caruana heeft alle pionnen op wit gezet en daarmee zijn eigen loper goed gemaakt en wat belangrijker is: de witveldige loper van wit danig ingeperkt. Het paard is wat beter dan de zwartveldige loper van wit, dus kunnen we stellen dat in deze redelijk gesloten stelling, zwart er niet slecht aan toe is. Dat is precies wat Caruana ook graag had: een speelstelling waar hij vrij weinig risico loopt, maar waarin hij – als het nodig mocht zijn – op winst zou kunnen spelen.
21. f3 Lg5 22. Lf2 Lf4
Langzaam maar zeker begint zwart een tastbaar voordeeltje te krijgen.
23. Lc5 Tfd8 24. Ld6
Maar Grischuk weet zich heel geschikt te verdedigen. Hij gebruikte echter, zoals altijd zeeën van tijd.
24…Lg3 25. Te2 g5 26. Kf1 Kf7 27. Lc7 Te8 28. Ld6 Tac8
Dit is een wat rare beslissing: hij laat de a-lijn in de steek. 28…Tec8 lijkt mij wat logischer.
29. Ta1 Ted8 30. Lb1 Td7 31. Ta3
Grischuk ziet toch niet helemaal aankomen wat Caruana van plan is. Het was hoog tijd om iets met de a-lijn te gaan doen. 31. axb5 axb5 32. Ta6 en hoewel het niet makkelijk is voor wit, lijkt de schade hier nog te overzien.
31…d4!
Daarom had hij de toren naar c8 gespeeld: hij zet zijn kaarten op een vrije c-pion.
32. axb5 axb5 33. cxd4 Pxd4 34. Tea2 Pc6 35. Le4 Lxe5
De eerste oogst is binnen. Hij moest natuurlijk ook
36. Lxc6
berekenen. Na
36…Txd6 37. Lxb5
heeft wit zijn pion terug. Maar deze stelling is heel gunstig voor zwart ondanks de ongelijke lopers. De zwarte torens dringen gevaarlijk naar binnen en in combinatie met de vreselijk sterke vrije c-pion lijkt zwarts lot bezegeld. Toch is het nog erg lastig…
37…Td1+ 38. Ke2 Tg1 39. Ke3
39. Kf2? verliest 39…Ld4+
39…Tb1?
Vlak voor de tijdcontrole mist hij een directe winst. En nu moet hij opnieuw beginnen. Nu had hij gewoon zijn troefkaart onmiddellijk moet uitspelen. Want na 39…c3 40. Ld3 Td8 41. Ta8 Ld4+ 42. Ke4 Td6 is het toch echt gedaan met de witspeler.
40. Ta7+ Kf6 41. Ld7 Lf4+
Hier was 41…Td8 42. T2a6 op het oog heel lastig. Er blijkt dat zwart na 42…Lb8! 43. Tb7 Lf4+ 44. Ke2 Tb2+ 45. Kf1 Txd7! 46. Txd7 c3 zou zwart de buit al hebben kunnen binnenhalen.
42. Ke2 Td8 43. Tc2 Txb4 44. Lc6
Grischuk was al weer opnieuw in de denktank gegaan en Caruana heeft zich herpakt.
44…c3!
Knap gevonden. Hij doet zijn grootste troef in de aanbieding.
45. Td7
45. Txc3? Td2+ 46. Ke1 Tb1+ gaat natuurlijk mat!
45…Tc8 46. Le4 h5 47. Kd3 Tb2 48. Ke2 h4
Voetje bij voetje verbetert zwart zijn stelling.
49. Td1 Ke5 50. Ta1 Td8 51. Td1 Tdb8 52. Ta1 Ld2 53. Ta6 Td8 54. Tc6 Tb1 55. Kf2 Ta1 56. Tc4 Td4 57. Tc8 Tb4 58. Ke2 Kf4
Zwart heeft grote progressie geboekt. Het is een typisch gevalletje van wat Euwe in één van zijn eindspelboeken “de dubbele kans” noemt. Zwart heeft de tegenstander met handen en voeten gebonden aan zijn vrijpion. Ondertussen heeft hij een route voor zijn koning naar g3 (doelwit g2) geplaveid. Grischuk speelt plichtmatig verder, maar hij zal ook wel geweten dat hij het tij niet meer kan keren. Caruana, die genoeg had aan remise, geeft geen cadeautjes weg. Hij speelt dit eindspel soeverijn naar winst en behaalt zo misschien wel de mooiste zege in zijn carrière.
59. Kf2 Tbb1 60. Tf8+ Ke5 61. Ld3 Tb2 62. Ke2 Te1+ 63. Kf2 Tc1 64. Txb2 cxb2 65. Tb8 Lc3 66. Le4 Ld4+ 67. Ke2 Kf4 68. Tb4 e5 69. Tb7 Kg3
Nu g2 sneuvelt en ook een andere pion eraan gaat, is het gebeurd. Grischuk gaf zijn tegenstander hier een hand. 69…Kg3 70. Lf5 Kxg2 71. Tb5 Lc3 is dan de allersterkste. Want na …Te1+ moet de koning in de diagonaal van de loper gaan staan, waarna …b1D volgt.
0-1

De uitslagen van de 14de ronde:

 

 

De eindstand na 14 ronden luidt: