Schaken geen sport, contributie omhoog
In een arrest van 26 oktober 2017 heeft het Europees Hof verklaard dat een activiteit zoals schaken, die wordt gekenmerkt door een te verwaarlozen lichamelijke component, niet onder het begrip ‘sport’ valt van de richtlijn over het gemeenschappelijke stelsel van belasting over toegevoegde waarde.
Hierover zijn schriftelijke vragen gesteld in de Tweede Kamer waarop de staatssecretaris van Financiën gisteren heeft geantwoord.
De staatssecretaris erkent dat de uitspraak tot gevolg heeft dat diensten en leveringen door schaakorganisaties niet meer onder de sportvrijstelling vallen. Daarmee zijn de prestaties van schaakorganisaties btw-belast naar het algemene tarief.
Schaakverenigingen moeten BTW gaan betalen en dat komt volgens de staatssecretaris neer op een contributieverhoging van 5 tot 10 euro per lid.
De staatssecretaris deelt de mening dat het beoefenen van de schaaksport in verenigingsverband voor alle doelgroepen toegankelijk is, vereenzaming kan tegengaan en geestelijk vermogens en leerprestaties kan verbeteren. Daarmee staat naar zijn mening echter nog niet vast dat de schaaksport kan kwalificeren als een activiteit van culturele aard waarop geen BTW van toepassing is.
De staatssecretaris heeft toegezegd samen met NOC-NSF en de KNSB na te gaan welke beleidsmaatregelen er zijn om ledenverlies zoveel mogelijk te voorkomen.
Laten we allen de staatssecretaris hier een handje bij helpen.
Wordt vervolgd.
Of de KNSB afdracht stoppen.
Goed – kickboksen e.d. worden dus wel als “sport” aangemerkt en daarom gesubsidieerd door het rijk.
Schaken echter, nee – dat is natúúrlijk geen spórt. En dat mag dan ook beslist niet worden gesubsidieerd met een BTW-vrijstelling. Stel je voor!
Laten we hier gewoon om lachen en dat tientje extra lappen.
De beste oplossing is als de BTW-maatregel van tafel kan. Experts kunnen nagaan of er mazen in de wet zijn waarvan gebruik gemaakt kan worden. Volgens het IOC is schaken een sport, maar helaas nog geen Olympische sport.
Als de BTW-maatregel overeind blijft is het leed niet te overzien. Denk aan de administratieve rompslomp. Administraties moeten worden aangepast en periodiek moet tijdig BTW-aangifte worden gedaan. Niet alleen door de verenigingen, ook door de regionale bonden en de KNSB. Ledenverlies lijkt dan ook onvermijdelijk.
De administratieve lasten voor de verenigingen nemen aanzienlijk toe en kleine verenigingen zullen hierdoor nog sneller het loodje leggen.
En wat gaat dit allemaal betekenen voor de inschrijfgelden en prijzen voor alle toernooien, kampioenschappen en andere schaakevenementen in ons land?
Misschien kunnen de schakende (ex-)parlementariërs en andere specialisten helpen naar oplossingen te zoeken.
Hopelijk komt de KNSB snel in actie om een en ander eens goed in kaart te brengen want het lijkt een serieuze zaak.
Het kwam om financiële redenen goed uit voor de schakers dat schaken gezien werd als sport. Dat lijkt me onvoldoende reden voor een bredere gemeenschap dan de schakers zelf om schaken als sport te zien. Argumenten om schaken wél als sport te zien, zijn door het Europese Hof blijkbaar onvoldoende bevonden.
Het is dezelfde discussie als bij het verdwijnen van de denk’sport’rubrieken in de Volkskrant. De rest van de wereld is er niet om de schaakgemeenschap gelukkig te maken. Persoonlijk vind ik dat er meer aandacht en meer belastingfaciliteiten zouden moeten bestaan voor mensen met een y in hun achternaam. Wij leveren immers een belangrijke bijdrage aan de gemeenschap.
Een aantal jaren geleden durfde ik in een discussie te beweren dat erkenning van schaken als sport door het IOC (en het NOC/NSF) nogal twijfelachtig was, omdat er mijns inziens toch wel verschillen waren tussen sport en spel (schaken is wat mij betreft een spel). De tegenwerping was dat mijn standpunt ertoe zou leiden dat er betaalde krachten bij de KNSB ontslagen zouden moeten worden. Dat vind ik een argumentatie van likmevestje.
Als je wilt dat schaakactiviteiten door de overheid ondersteund worden, moet je daar met redelijke argumenten voor komen. En de staatssecretaris geeft die zelf: “De staatssecretaris deelt de mening dat het beoefenen van de schaaksport in verenigingsverband voor alle doelgroepen toegankelijk is, vereenzaming kan tegengaan en geestelijk vermogens en leerprestaties kan verbeteren.” Dan lijkt het me zinvoller om als KNSB díe invalshoek te gebruiken, en niet het kunstmatige hokje van de sport. Hoewel er intussen ook wat onafhankelijke onderzoeken zijn geweest die grote vraagtekens zetten bij dat ‘verbeteren van geestelijke vermogens en leerprestaties’.
Je kunt ook wel vraagtekens plaatsen bij de ruitersport, autosport, dartsport, biljartsport etc.
Precies, schaken is juist één van de puurste sporten die er is, als je het mij vraagt, want er is nooit doping gevonden die werkt. Ja, computerassistentie, maar het gebruik daarvan kan bij toptoernooien effectief worden uitgesloten.
Bijvoorbeeld atletiek, wielrennen en schaatsen zijn niet serieus te nemen als sport, hoogstens matig vermaak. Keer op keer blijkt dat het erom gaat wie het slimst doping gebruikt. Bij schaatsen, tennis en voetbal is het een kwestie van tijd voor de grootschalige dopingschandalen bekend worden. Nu nog een nandrolonnetje hier, een foute Rus of Russin daar. Straks vallen ze allemaal door de mand. Froome en Wiggins zijn al gevallen, benieuwd wat er straks over Dumoulin naar buiten komt.
België, 2013
De Belgische Raad van State kende schaken niet langer het statuut van sport toe. Dat schreef La Dernière Heure in 2013. De Franstalige schaakfederatie van België had bij de Raad beroep ingediend om een beslissing van de regering van de Fédération Wallonie-Bruxelles te vernietigen. In 2011 weigerde die de schaakfederatie te erkennen en subsidiëren als sportbond.
De Belgische Raad van State meende dat “hersenoefeningen, zoals schaken, geen sportieve activiteit zijn, omdat daar geen enkele fysieke inspanning voor nodig is”. De nationale schaakfederatie had verschillende argumenten die moesten aantonen dat schaken toch een sport is zoals alle andere. Zo voerde ze aan dat de hersenen een orgaan zijn zoals elk ander orgaan, dat getraind kan worden als een biceps.
Daarnaast verwees de federatie naar de antidopingcontrole die de Franstalige Gemeenschap in 2010 hield tijdens een toernooi in Roux.
Schaken wordt in Frankrijk, Duitsland en Nederland als een sport beschouwd. Ook in Vlaanderen en in de Duitstalige gemeenschap heeft schaken de status van sport.
Dat voor schaken geen fysieke inspanning nodig is, is inderdaad onzin! Je wordt er behoorlijk moe van en als je fysieke conditie slecht is, schaak je vaak ook een stuk minder goed.
Training helpt inderdaad en schaken kan helpen bij het denken, een belangrijke menselijke eigenschap zou ik zeggen. Die eigenschap heb ook echt nodig om elke andere sport op een goede manier te kunnen doen.
Wat is de definitie van sport vraag ik me af en welke elementen bepalen of iets een sport is of niet. Schaken kent in ieder geval een kleinere fysieke component en een grotere mentale. Maar om dan schaken te classificeren als geen sport is voor mij te kort door de bocht.
Het is toch wel tekenend dat hoge gerechtsinstanties (waaronder de hoogste in Europa), waar toch mensen zitten die gewend zijn om goed na te denken over definities en om te luisteren naar argumenten voor of tegen, bepalen dat schaken geen sport is. Ze gaan daarbij, met zo veel mogelijk nuance, uit van wat algemeen aanvaard is. Of veel schakers zelf iets anders vinden (zoals ik al zei: misschien toch vooral om financiële redenen) is niet zo belangrijk.
Een in de verte vergelijkbaar geval: een aantal jaren terug bepaalde de Hoge Raad dat een Amsterdams bordeel tegenover de Belastingdienst niet met kans op succes kon beweren een vrijgesteld kerkgenootschap te zijn.
Overigens: darten en biljarten vallen wat mij betreft evenmin onder sport. Over paardrijden of autoracen twijfel ik. Verder: dat doping (valsspelen) in sommige sporten algemeen voorkomt, is eerder een reden om te zeggen dat het daar niet meer om sporten gaat, maar om televisievermaak.
Dan zou ik graag dat stuk lezen met daarin de afwegingen. Kan het stuk zelf niet vinden op internet.
www.navigator.nl/document/ide798bcd63ae24aef9d24e67f350ef03a/ecli-eu-c-2017-814-hvj-eu-26-10-2017-nr-c-90-16
Als die niet werkt, google op ECLI:EU:C:2017:814
Ach, maken we het probleem niet groter dan het is ?
De vrijstelling is gebaseerd op het idee dat sport, dwz fysieke inspanning, bijdraagt aan de volksgezondheid en zo de kosten van gezondheidszorg drukt. En dat wettigt de vrijstelling, want de verminderde inkomsten worden meer dan gecompenseerd door de verminderde uitgaven. En in dat denken zijn denksporten een anomalie. Zo werkt het bureaucratisch denken nu eenmaal en ik kan het weten want ik was er ook zo één.
Maar hoe financieel schadelijk is deze maatregel nu eigenlijk? Ik beperk me even tot de schaakclubs.
Wie minder dan 1345 euro per jaar zou moeten afdragen aan BTW kan een ontheffing aanvragen die vrijwel altijd verleend wordt. Alleen voor organisaties die meer inkoop-BTW kunnen terugvorderen dan dat ze moeten afdragen is zo’n ontheffing ongunstig, maar voor schaakclubs is dat nooit aan de orde. 1345 euro of meer aan Btw-afdracht betekent dat je minimaal een omzet van 6400 euro moet hebben. Een doorsnee club komt daar niet aan.
Het enige is dat je, igv een grote vereniging, er bij de contributiehoogte rekening mee houdt -geen slechte zaak lijkt me- en dat je bijzondere en mogelijk gesponsorde activiteiten in een aparte rechtsvorm onderbrengt.
Ben overigens niet echt een BTW-deskundige maar ik weet er uit ervaring wel wat van en ben benieuwd wat een echte deskundige hiervan zegt…
Ja, wat betekent het woord “sport” eigenlijk? Een makkelijke vraag, maar niet zo eenvoudige beantwoorden volgens deskundigen:
Wat is sport?
Thanks!
@wim westerveld
Ik ben ook geen BTW-expert. Bij een goede beoordeling spelen een aantal zaken. Zo is er ook de vooraftrek BTW als de vereniging zelf ook BTW betaalt. De contributie die de vereniging int bestaat uit drie delen: 1. contributie voor de vereniging, 2. contributie voor de regionale bond en 3. contributie voor de KNSB.
De contributie voor de KNSB zal zeker onder de BTW–heffing vallen, want dit wordt waarschijnlijk vanuit KNSB standpunt bekeken (want de leden zijn rechtstreeks lid van de KNSB) en niet vanuit verenigingsstandpunt. De omvang van de contributie van de regionale bond hangt af van de grootte van de bond en het tarief. Hetzelfde geldt dan voor de regionale bond als bij de KNSB. Deze twee contributies bij elkaar zijn vaak 50% of meer van het bedrag dat de vereniging int. Dan blijft over de contributie voor de vereniging zelf. Naar verwachting zal een groot deel van de schaakverenigingen dan onder de vrijstelling kunnen vallen als de totale verenigingscontributie (ex KNSB en ex Regionaal) minder dan 6400 euro bedraagt. Maar misschien zijn er vindingrijke constructies waarmee het probleem verder kan worden verkleind?
Inmiddels heeft de KNSB ook gereageerd.
www.schaken.nl/nieuws/btwvrijstelling-denksporten
Giri heeft zich in 2016 een maand lang een slag in de rondte gewerkt op Papendal. De nummer vier van de wereld werd er begeleid door zijn Oekraïense coach Vladimir Tukmakov, de Nederlandse grootmeester Erwin l’Ami en nog twee grootmeesters uit India. “Meestal train ik gewoon thuis, omdat je als schaker in feite
alleen een computer en een schaakbord nodig hebt”, vertelt Giri. “Maar een trainingsplek als Papendal is natuurlijk ideaal voor elke sporter. Omdat alles hier binnen handbereik is, kan ik me volledig focussen op het spel. En dat is wat telt.
”Het 21-jarige toptalent blikt terug op een gemiddelde werkdag op het CTO. “Ik word wakker rond een uur of negen ’s morgens. Ik begin de dag met wat oefeningen voor mijn rug en ga daarna ontbijten. Vanaf een uur of tien
beginnen we met trainen. Aan het begin van de middag maken we een wandeling van anderhalf uur, om het hoofd leeg te maken. Vervolgens ga ik weer eten, neem ik nog een kleine pauze en werk ik door tot het avondeten.
meestal nog even verder.”
Op de website van de KNSB staat het volgende vermeld:
De inzet van de denksportbonden en NOC*NSF is om voortaan de sociaal culturele BTW-vrijstelling voor denksporten te gaan gebruiken.
De vereniging waar ik lid van ben, het Leidsche Schaakgenootschap, heeft onlangs de sportprijs van de stad Leiden gewonnen voor de beste Leidse sportploeg van het jaar 2017.
Voor het komende jaar wil LSG zich nomineren voor de beste sociale-culturele instelling van Leiden.
Met de stelling dat schaken geen sport is wegens te weinig bewegingscomponent ga je in tegen de erkenning door het IOC. Het is zeker een vernauwing van definitie. Ook een vernauwing van definitie is “Een struisvogel is geen vogel wegens te weinig vliegcomponent.”
Maar los van definitiekwesties is veel belangrijker of je vindt dat de activiteit schaken dezelfde belastingvoordelen mag genieten als bewegingssporten. Daar gaat het uiteindelijk om. Ik vind dat er voldoende reden is om ze hier gelijk te behandelen.
In bijlage B bij het Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 zijn instellingen opgenomen die leveringen of diensten van culturele aard verrichten. Op deze lijst komen de denksporten niet voor. De secretaris laat nu een inventarisatie uitvoeren op basis waarvan hij al of niet zal besluiten of er redenen genoeg zijn om de denksporten ook op bijlage B te plaatsen. Deze instellingen zijn vrijgesteld van BTW.
Voorlopig houdt hij alle kaarten nog tegen de borst en voor het zomerreces zal hij de Tweede Kamer nader informeren. Hij krijgt natuurlijk ook te maken met het gevaar van precedentwerking, als hij geen goede argumenten heeft. Zolang de onderzoeken lopen blijft de huidige situatie gehandhaafd.
Fundamenteler is de definitie van sport en de vraag is of dit begrip niet aan een herformulering toe is anno 2018 bij diverse gremia. Er lijken mij ook weinig redenen meer om een aparte categorie denksport te hebben. Bij het IOC worden de denksporten officieel als sport gezien, zij het (nog) geen Olympische sport. De schaakbond is een officiële sportbond, lid van NOC&NSF en indirect lid van het IOC en ook lid van de Wereldschaakbond.
Daarnaast lijkt het een ‘ratje toe’ in Europa v.w.b. de BTW regels/tarieven en de toepassingen hiervan in de lidstaten. Wat gebeurt er bij de schaakverenigingen in de grote schaaklanden? Duitsland? Frankrijk, Spanje e.a. ?
Voor zover ik weet heffen schaakverenigingen in Duitsland geen Mehrwertsteuer mits de verenigingen geen ‘ondernemingsactiviteiten’ uitvoeren. Ik kan mij ook niet voorstellen dat de grote landen zonder slag of stoot denksportverenigingen BTW regels gaan opleggen als dit nog niet het geval is.
De KNSB zou er goed aan doen aan de Europese Schaak Unie eens te vragen of zij beschikken over een inventarisatie van de BTW- toepassing bij schaakverenigingen in de lidstaten.
Schaken op meerdere borden tegelijk is toch een goede strategie/tactiek?
Een kleine praktische tip voor Koorevaar en wimw:
Als je teksten door middel van copy & paste hierheen kopieert, gebruik dan Ctrl-Shift-V in plaats van Ctrl-v.
Dat voorkomt dat er allerlei verschillende grote en kleine fonts door elkaar heen gaan lopen. Tenzij dat de bedoeling is – dan heb ik niks gezegd.
Is iedere sport niet per definitie een denksport?
Denksport is volgens het EU-Hof geen sport meer. @Massihhutak vindt dat onterecht. Een pleidooi in @denieuwsbv: ‘Elke sport is een denksport. Alles in het leven is een denksport.’
Hieronder zijn mooie column in De Nieuws BV van vandaag!
twitter.com/twitter/statuses/979316310197743618
De genoemde grens van 1345 euro per jaar, waaronder je niet hoeft af te dragen (kleine-ondernemersregeling), geldt voor natuurlijke personen. Niet voor verenigingen, stichtingen of BV’s. Vergeet dat bedrag dus maar.
@Johan
Johan, je hebt helemaal gelijk. Verenigingen en stichtingen vallen helaas buiten deze boot!