Verrassende winnaar bij NK t/m 10 jaar

In Waalwijk werd voorafgaand aan Paaszondag op vrijdag 30 en zaterdag 31 maart het Nederlands jeugdkampioenschap t/m 10 jaar gehouden. Vorig jaar waren het Yichen Han en Machteld van Foreest die in dit toernooi de dienst uitmaakten bij de jeugd. Het verslag van dit toernooi treft u hier.

Dit jaar lag op voorhand de strijd bij de jeugd helemaal open. Op de startlijst was te zien dat een paar cracks van toonaangevende jeugdschaakclubs zoals Magnus/Leidsche Rijn (hofleverancier van het grootste aantal spelers aan dit toernooi), de Eindhovense Schaakvereniging (ESV), maar ook Chesschool en SV Spijkenisse mogelijke kandidaten waren om zich in de titelstrijd te mengen. Op voorhand waren de talentvolle Wendy Huang (1446) uit Eindhoven, nummer twee Kobe Smeets (1311) en de pupillenkampioen van vorig jaar, Mees de Heij (1147) uit Utrecht de grote favorieten. Een andere vraag was hoe het grote talent uit Spijkenisse, Ansh Jakhari (1297) als derde geplaatst en getraind door IM Jop Delemarre zich zou weren in dit toernooi. Daarom was de tussenstand aan het eind van de eerste speeldag (met vijf ronden achter de kiezen) redelijk verrassend:

Twee koplopers die tevreden waren met een half puntje tegen elkaar en vier achtervolgers met een halfje minder. Maar waar was Mees de Heij? Die was tegen een nederlaag aangelopen tegen Quint de Jong (1024) uit Nieuw-Vennep. Daarna had hij zich wel keurig hersteld met een remise tegen Wendy Huang, tegen wie hij het vaak heel moeilijk heeft. Uiteraard hoefden we hem niet af te schrijven, want dat hij zijn tanden zou laten zien, stond vast. In de zesde ronde bevestigde Wendy echter haar status als favoriet door Quint op een nederlaag te trakteren.

Medekoploper, Tommy Grooten (1132) uit Eindhoven, slaagde er – na een wisselvallige partij – in op miraculeuze wijze om een moeilijke stelling tegen Thiemen Dekker (1053) in de tijdnoodfase naar zich toe te trekken. Ansh versloeg runner-up Arthur de Winter (1071) en kwam daarmee ook naar boven.
De ronde erna was het echter Tommy die met zwart een zeer levendige partij won van Ansh, terwijl Wendy niet verder kwam dan remise tegen een belangrijke exponent van Magnus/Leidsche Rijn, Kobe Smeets (1311). De partij tussen Ansh en Tommy in twee diagrammen:

[FEN "r2r2k1/pbq3pp/1p3p2/2p1p3/2PnP3/2Q4N/PP3PPP/R3RBK1 w - - 0 18"] Zwart heeft een sterk paard op d4, terwijl de witte loper niet al te best is.

[FEN "3r4/p5p1/Qp3p1k/2rPpB2/2P4p/5P1P/P3q1P1/2R4K b - - 14 42"] Zwart wint door gebruik te maken van een penning. Ziet u hoe hij dat het beste doet? Zwart wint met 42…Tcxd5! waarmee hij niet alleen een belangrijke pion wint, maar ook zijn torens in het spel krijgt.

Voor geïnteresseerden de analyse van de gehele partij:

Jakhari, Ansh – Grooten, Tommy
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. c3 Pf6 4. d3 Pc6 5. Lg5 Le7 6. Pbd2 Dc7 7. Le2 O-O 8. c4 b6 9. O-O Lb7 10. Te1 d5 11. Lf1 dxe4 12. Pxe4 Pxe4 13. dxe4 Tfd8 14. Dc2 Lxg5 15. Pxg5

Zwart heeft het sterke veld d4 in handen gekregen na de ruil van de zwartveldige lopers.
15…Pd4 16. Dc3 f6 17. Ph3 e5
Het paard op d4 staat heel mooi op dit sterke veld en omdat de pionnen van wit op de kleur van de eigen loper zijn vastgelegd, heeft zwart een strategisch voordeeltje.
18. Tad1 Df7 19. f3 Dg6 20. Pf2 Kf7!?
Een originele gedachte: hij wil …h7-h5-h4 gaan spelen en dan zijn toren daarachter zetten.
Misschien was meteen 20…h5 wel zo goed.
21. Kh1
Ansh anticipeert op het komende plan.
21…h5
22. Pd3
Een idee was ook om 22. Td3 om het paard via d1 en e3 om te spelen naar d5.
Misschien had wit met 22. a3 gevolgd door b2-b4 iets moeten terugdoen op de damevleugel. Zwart kan dit plan overigens doorkruisen met 22…a5
22…h4 23. Pf2 Lc8 24. h3?!
Nu zijn alle pionnen op de koningsvleugel vastgelegd op de voor wit ongunstige kleur.
24…Lb7
Een beetje planloos.
24…Dg3 25. Kg1 Le6 verdiende nu de voorkeur. Het is nog steeds de vraag hoe zwart verder moet komen. Het beste lijkt dat hij zijn paard even terugzet om een stel torens te ruilen en misschien de volgende toren op d4 plant.
25. Pg4 Lc8 26. Pe3 Le6 27. Pd5 Lxd5!?
Dat is in principe een goede ruil, want zwart houdt nu een gunstige materiaalverhouding over.
28. exd5
Ook te overwegen viel 28. cxd5 hoewel zwart ook hier alle touwtjes in handen heeft.
28…Th8 29. Ld3
Hardnekkiger was 29. Te4
29…Dg3 30. Lf1 Dg5
Zwart verbetert zijn stelling. Hij brengt de mogelijkheid …Pd4-f5-g3 in de stelling.
31. b4?
Een tactisch foutje.
31…cxb4 32. Dxb4?!
Dat kost een kwaliteit maar Tommy wist niet zeker of hij met zijn mooie paard die toren ging pakken 🙂 Nu was 32. Db2 de enige zet, waarna het nog bepaald niet makkelijk is voor zwart om zijn voordeel verder uit te bouwen.
32…Pc2 33. Dd6 Pxe1 34. De6+ Kg6
Grappig genoeg staat de zwarte koning hier best veilig.
35. Txe1 The8!
De juiste zet: de dominante witte dame moet verdreven worden en de toren doet nu niet veel meer op de h-lijn.
36. Dc6
36…Tac8
Zwart heeft een kwaliteit meer maar zijn torens doen nog niets. Daarbij moet hij soms oppassen voor de positie van zijn koning of de eventuele sterke witte d-pion. Het omzetten in winst van een dergelijk voordeel, zonder dat je teveel risico’s neemt is erg lastig. Aantrekkelijk is 36…Dd2?! maar dan volgt sterk 37. Te4! en het is nog niet eenvoudig. Objectief gezien het sterkst was nu 36…e4! want de zwarte dame kan nu heel sterk worden. Uiteraard kunnen we dit soort wendingen niet verwachten van spelertjes onder de 10 jaar. Een paar varianten ter illustratie: 37. Txe4 [Op 37. fxe4 kan zwart antwoorden met 37…Dd2 38. Ta1 Dd4 39. Te1 Kh6 en dan proberen om pion e4 terug te winnen. Ook dit is zeker niet triviaal.] 37…Txe4 38. Ld3 Dc1+ 39. Kh2 Df4+ 40. Kh1 Td8 41. Lxe4+ Kh6 en zwart staat op winst omdat hij alles onder controle heeft. Bovenal staat hij klaar voor …f6-f5 (na …g7-g6) . Een mogelijke spelvoering is dan 42. De6 g6 43. a4 De5 44. Dg4 Dg5 45. De6 f5 46. Ld3 Kg7! gevolgd door …Dg5-f6.
37. Db5
Wit moet zijn dame zo actief mogelijk houden om onrust te blijven zaaien in het zwarte kamp. 37. Dd7!? waarna zwart het best verder kan gaan met 37…Kh6
37…Ted8!
Weer heel profylactisch. Hij houdt het oprukken van pion d5 onder controle en maakt eventueel …Tc8-c5 mogelijk zodat zijn toren op e8 niet meer gaat hangen.
38. Td1 De3 39. Ld3+ Kh6 40. Lf5
Wit wil niet lijdzaam afwachten en brengt zijn loper in stelling. Gek genoeg vereenvoudigt hij zwarts taak omdat hij de verdedigende stellingen heeft verlaten.
40…Tc5
41. Da6
Dit brengt een wending in de stelling die Tommy (die graag van penningen houdt!) snel eruit weet te pikken. De enige zet was eigenlijk 41. Db3 maar dan zou het eindspel na 41…Dxb3 42. axb3 b5! kansloos zijn voor wit. Bijvoorbeeld: 43. Ta1 bxc4 44. bxc4 Txc4 45. Txa7 Tc1+ 46. Kh2 Txd5 en zwart wint.
41…De2 42. Tc1
42. Da4 ging natuurlijk ook niet vanwege (Uitschakelen verdediging: weg+hout). 42…Txc4
42…Tcxd5!
De allersterkste. Hij profiteert van de diagonale penning (e2-a6) en brengt zo zijn torens beslissend in de aanval. De penning over de c-lijn was ook al voldoende voor de winst. 42…Tdxd5
43. Db7 Td1+ 44. Txd1 Txd1+ 45. Kh2 Df2 46. Df7
Ansh gaat voor zijn eigen kansen! Hij dreigt pardoes Dg6#. Maar zwart is hem net voor:
46…Dg3# 0-1

Mede hierdoor en ook door andere uitslagen voerde Tommy de ranglijst nu aan. Hij stond maar liefst een punt voor op zijn naaste achtervolger, Wendy. Het was duidelijk dat de achtste ronde het moment van de waarheid was want deze twee hadden elkaar nog niet tegen gehad in dit toernooi. Het werd een bijzonder spannende confrontatie:

Grooten, Tommy – Huang, Wendy
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. b4
Het Evansgambiet.
4…Lxb4 5. c3 La5 6. d4 exd4 7. O-O Pge7
Dit kende Tommy niet, dus was hij aangewezen op zichzelf.
8. Pg5!?
Hij zoekt de aanval.
8…d5
8…O-O verliest direct: 9. Dh5 h6 10. Pxf7 Txf7 [10…De8 levert een mooi mat op. 11. Pxh6+ Kh7 12. Pf7+ Kg8 13. Dh8#] 11. Dxf7+ en wit staat duidelijk beter.
9. exd5 Pe5
9…Pxd5 verliest vanwege 10. Pxf7! een offer dat Tommy kent uit een andere variant.
10. Lb3

10…f6?!
Noodzakelijk is 10…O-O waarna 11. Pxh7!? heel interessant is.
11. cxd4! P5g6 12. d6!
Ook goed gezien. De zwarte koning moet in het centrum gevangen blijven. Ondertussen dreigt er Pf7.
12…fxg5 13. dxe7 Dxe7
14. Ld2!
Een sterk nieuwtje, waarmee wit Te1 in de stelling brengt. Omdat de zwarte koning niet kan rokeren, stapelen de problemen zich voor zwart op. 14. La3 is nog bekend uit een partij Kreyssig-Wagner, 2014.
14…Lxd2 15. Dxd2 Kd8 16. Te1 Df6 17. Pc3
Wit heeft bijna al zijn stukken ontwikkeld, terwijl bij zwart de stukken niet samenwerken. En dat voor slechts één pionnetje. Wendy slaagt er een tijdje in zich nog heel hardnekkig te verdedigen.
17…c6 18. Pe4
Logischer is 18. d5 om lijnen te openen. Dan is 18…c5 gedwongen, maar dan volgt sterk 19. d6! en het witte paard gaat via d5 ingrijpen.
18…Df4 19. Da5+
Natuurlijk! De dames moeten niet geruild worden als je aan het aanvallen bent.
19…b6 20. Dc3 Ld7 21. Db4?!
Hij brengt Pd6 in de stelling, maar daarmee geeft hij zwart een klein kansje om zich adequaat te verdedigen. De sterkste zet was nu 21. g3! om de dame te verdrijven en mogelijkheden te creëren om binnen te komen met de stukken.
21…Kc7
Volstrekt logisch: zwart wil graag de torens verbinden. Zwart kon met 21…Ph4! tegenspel ontwikkelen.
22. Tac1 The8!?
Even lijkt het erop dat zwart zich gered heeft.
23. d5!?
Hiermee begint wit een nieuwe aanvalsgolf.
23…c5?
Zwart kon zich verdedigen met 23…Txe4! omdat wit nu dames moet laten ruilen of een nieuw pionoffer moet brengen. 24. d6+! [Na 24. Dxe4 Dxe4 25. Txe4 c5 houdt zwart redelijke kansen op gelijkspel.] 24. d6+
Ziet volkomen normaal uit. Heel sterk is nu 24. Txc5+! bxc5 25. Da5+ Kb8
[25…Kc8 26. d6! en het is ondekbaar mat.] 26. d6 Tc8 27. Ld5 en ook nu valt het mat niet meer te voorkomen.
24…Kd8 25. Txc5 Te5
Op het oog verdedigt Wendy heel taai. 25…bxc5?? verliest vanwege 26. Da5+ Kc8 27. Dc7#
26. Txe5
Wit had nu 26. Tc7! moeten vinden om het meteen uit te maken. Er dreigt voornamelijk Txa7! En daar kan zwart weinig tegen uitrichten. 26…Tb5 [Op 26…Ke8 wint 27. Dc4] 26…Dxe5 27. Dd2
Een hele leuke wending was nu 27. Pxg5!? Dxg5 28. Dc4
27…Pf4
28. g3!
Goed gespeeld. Het paard moet verjaagd worden.
28…Pg6
28…Ph3+ 29. Kg2 g4 gaat ook mis voor zwart na 30. Ld5
29. Pxg5
Nu gaan de witte stukken ook als een mes door de boter.
29…Df6 30. Pf7+ Kc8

31. Dc2+
Niets mis mee, want wit haalt hiermee de winst binnen. De computer geeft hier het uiterst subtiele 31. Dc1+! met een geforceerd mat in 4. Hoe werkt dat: 31…Kb7 32. Ld5+ Ka6 33. Da3+ De dame kan nu via dit veld ingrijpen. 33…Kb5 34. Tb1+ en mat op de volgende zet.
31…Kb7 32. Dc7+ Ka6 33. Dxd7 Dc3 34. Da4+ Da5 35. Lc4+ b5 36. Lxb5+ Kb6
Wit wikkelt nu af naar een gewonnen eindspel.
37. Dxa5+ Kxa5 38. Le8 Pf8 39. d7 Pxd7 40. Lxd7
Met twee stukken meer komt de winst niet meer in gevaar.
40…Tf8 41. Pg5 h6 42. Te5+ Kb6 43. Pe4 Kc7 44. Te7 g5 45. Lg4+ Kb6 46. Te6+ Kb5 47. Txh6 Tg8 48. Th5 1-0

 

Daarmee had de achtjarige al een ronde voor het tijd het Kampioenschap binnen gehaald. Inmiddels waren ook Mees en Polle van Arendonk (1185), de laatste ook al lid van Magnus/Leidsche Rijn naar boven geklommen. Zij wonnen respectievelijk van Kobe Smeets Hayun Shin (845). Omdat Tommy zijn zegereeks voortzette door ook nog Mees te verslaan en Polle verloor van Arthur werd uiteindelijk laatstgenoemde lachende tweede. Arthur verdiende hiermee een EK-plaats. De eindstand aan kop werd:

 

Bij de meisjes maakte de grote favoriete voor de eindzege, Lauri Maris (1226), haar status waar. Ze stuitte niettemin op onverwachte tegenstand van Nora Yeh (829), die ondanks een nederlaag in de vierde ronde tegen Lauri, zich terug naar de top van de ranglijst wist te vechten. Lauri bleef als enige ongeslagen met 7½ uit 9 en zij stelde haar overwinning in de laatste ronde veilig met een remise. Nora kwam nog op 7 punten uit en veroverde zo de ongedeelde tweede plek op de ranglijst.

Gezegd moet worden dat Lauri zowel in de derde ronde als in de achtste fors in de problemen was. In ronde drie vocht Lauri goed terug tegen Elysia Feng tegen wie ze in een eindspel met een stuk minder zelfs nog wist te winnen. In de achtste ronde raakte ze een kwaliteit kwijt tegen Josephine Damen, maar met een gemene paardvork won ze later de zwarte dame.

De eindstand aan kop werd:

 

 

Alle partijen van dit toernooi in pgn-formaat (laden kan even duren):

Alles valt terug te vinden op de toernooisite.