Schaakrubrieken weekend 16 juni 2018
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Verrukt applaus
Een team met Giri, Van Wely, Smeets, L’Ami en Predrag Nikolic – ik noem de voornaam van Nikolic om hem te onderscheiden van de 121 andere spelers op de wereldranglijst die ook Nikolic heten – zou alle Nederlandse clubwedstrijden winnen. Alleen speelden ze niet samen voor een Nederlandse club, maar in de Bundesliga voor Solingen. Solingen was gelijk bovenaan gekomen met Baden-Baden, en op 24 mei werd in die stad de beslissingswedstrijd gespeeld. Baden-Baden heeft een superteam en kwam op met Caruana, Vachier-Lagrave, Anand, Svidler en nog vier anderen die ook hun mannetje staan. Aan het laatste bord speelde Roestam Kasimdzjanov, die in 2004 wereldkampioen van de FIDE werd.
Doordat ik als zinloze dagbesteding al die Nikolicen had geteld, was ik in de stemming om uit te rekenen welk land een sterker achttal dan dit team op de been zou kunnen brengen. Als je naar de ratings kijkt is het alleen Rusland, met minimaal verschil. De nummers 2, 3 en 4 – China, de Verenigde Staten en Oekraïne – zijn zwakker dan Baden-Baden. Je vraagt je af waar de sponsors van die club het voor doen. Solingen kon het niet bolwerken en verloor met 4½ – 3½, ook al won Giri van Caruana en maakte Van Wely makkelijk remise tegen Anand. Sinds Loek van Wely twee jaar geleden vader van een zoon werd, heeft hij vaak gezegd dat hij het als schaker wat rustiger aan zou doen, maar dat lijkt mee te vallen. Dit jaar speelde hij, afgezien van wat kleinere evenementen, in het Grenke Open in Karlsruhe en in de Nederlandse, Belgische, Franse en Duitse clubcompetitie.
Een paar weken voor de finale in Baden-Baden speelden de zestien teams van de hoogste Bundesliga gezamenlijk hun laatste ronde in Berlijn. De partij van Van Wely was de mooiste van de dag en in de commentaarzaal ging nog tijdens die partij verschillende keren een verrukt applaus op.
Loek van Wely – Falko Bindrich Bundesliga Berlijn 2018
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6 4. cxd5 Pxd5 5. e4 Pxc3 6. bxc3 c5 7. Tb1 Le7 8. Pf3 0-0 9. h4 Dit was in het kandidatentoernooi in Berlijn een nieuwtje waarmee Karjakin van Kramnik won. 9…cxd4 10. cxd4 Pc6 11. Lc4 Te langzaam. Karjakin deed 11.h5, waarna Kramnik de pionwinst 11…Da5+ 12. Ld2 Dxa2 terecht
niet aandurfde. 11…e5 12. d5 Pa5 13. Le2 Ld6 14. h5 b6 15. Ph4 Le7 16. g3 Pb7 17. Lb2 Pc5 18. h6 Hij verscherpt de strijd nog meer. 18…g5 19. Pf3 Pxe4 20. Pxe5 Lb4+ 21. Kf1 Pd2+ 22. Kg1 Lb7 23. Pg4 f5 Achteraf zagen ze dat zwart met 23…f6 in het voordeel was gekomen. 24. Pe3 Te8 Beide partijen spelen op koningsaanval, maar wie komt het eerst? Na 24…f4 25. gxf4 gxf4 26. Th2 f3 27. Kh1 met de dreiging 28. Dg1+ zou het wit zijn. 25. Th5 Txe3 26. fxe3 Dxd5 27. Txg5+ Kf8 Het lijkt of wit is uitgepraat. 28. Txf5+ Dxf5 29. Lg7+ Ke7 30. Txb4 Dh3
Partij in de viewer:
Afschrikwekkende strijd om ratingpunten tijdens de Mayors Cup in Mumbai
Nederlanders lijken steeds vaker af te haken in de mondiale top van het schaken. Een uitzondering is misschien de 28-jarige Roeland Pruijssers, die het onlangs zeer goed deed in de Mayors Cup in Mumbai. Anish Giri zei onlangs dat hij zich zorgen maakte over de ontwikkeling van het schaken in Nederland, nu getalenteerde jonge spelers steeds vaker de voorkeur geven aan een maatschappelijke carrière boven een leven als beroepsgrootmeester. Voorbeelden zijn er genoeg. Daniël Stellwagen is lang geleden gestopt. Robin van Kampen en tweevoudig nationaal kampioen Jan Smeets spelen alleen nog in de clubcompetitie. Wie zal hen ongelijk geven in een tijd waarin de internationale concurrentie veel groter is dan veertig jaar geleden? Om als schaker een behoorlijk inkomen te vergaren is tegenwoordig net als in andere individuele sporten een vaste positie in de tophonderd van de wereldranglijst vereist. Het is een afschrikwekkend zware voorwaarde. Velen hebben na hun studie of tijdens onvrijwillige werkloosheid het leven als beroepsspeler getest. Op jacht naar ratingpunten trok Benjamin Bok het afgelopen jaar van hot naar her, maar het is onzeker of hij daarmee doorgaat. Jorden van Foreest hoopt binnenkort een nieuwe sprong voorwaarts te maken. Als die uitblijft, is ook zijn toekomst in het schaken ongewis. Soms levert een testperiode in het professionele circuit opvallende resultaten op. Roeland Pruijssers (28), grootmeester sinds 2012, speelde de laatste tijd min of meer onafgebroken en zag zijn speelsterkte groeien. Na overwinningen in Hoogeveen en Bregenz behaalde hij onlangs een formidabel succes door de gedeelde hoofdprijs te winnen in het sterk bezette toernooi om de Mayors Cup in Mumbai. Na een nederlaag in de eerste ronde haalde hij acht punten uit de volgende negen partijen. Dankzij een zege op een sterke Oekraïense concurrent klom hij naar de eerste plaats.
Kravtsiv – Pruijssers Mumbai 2018
1. Pf3 Pf6 2. g3 e6 3. Lg2 d5 4. 0-0 Le7 5. d3 0-0 6. Pbd2 c5 7. e4 Pc6 8. Te1 Dc7 9. De2 a5 10. e5 Pd7 11. h4 Sterker is 11. Pf1, waarna 11 … f6 12 exf6 Pxf6 13. Lf4 minder aantrekkelijk is. 11 … f6 12. exf6 Pxf6 13. Pf1 Ld6 14. Lg5 Ld7 15. c3 Tae8 16. P3h2 Lc8 17. Pd2 Df7 18. Lxf6 Dxf6 19. f4 Ld7 20. Pg4 Df5 21. Tf1 Kh8 22. Kh2 Dh5 Ook 22 … e5 is speelbaar. Na 23. fxe5 De6 24. Txf8+ Lxf8 25. Lh3 h5! 26. Pf2 Dxe5 heeft zwart licht voordeel. 23. Lf3 Df5 24. Pe3 Df6 25. Tae1 e5! Een goed moment voor deze zet die al een tijdje in de lucht hing.
Partij in de viewer:
Caruana imponeert
Fabiano Caruana heeft uiteindelijk alleen het Altibox-toernooi gewonnen en hij onderstreept daarmee zijn recht om wereldkampioen Magnus Carlsen in november uit te dagen. Het was dringen aan de kop in de slotronde en het scheelde een haar of vijf van de negen spelers waren gedeeld op de eerste plaats terecht gekomen. Carlsen mopperde na afloop van zijn partij tegen Vachier Lagrave, dat die met wit regelrecht op remise had gespeeld. Die klacht hoor je vaker maar maakt geen indruk. Vachier Lagrave had nog geen partij gewonnen en kon zijn optreden inderdaad nog enige glans geven met een mooie overwinning maar kennelijk ontbrak hem de energie. Zijn keus wordt door iedereen betreurd maar is wel zijn goed recht. Ook de partij Aronian – Nakamura eindigde in een bloedeloze remise. We gaan Nakamura goed in de gaten houden want het lijkt alsof hij de laatste tijd met zijn hoofd ergens anders is. Sinds kort heeft hij een nieuwe hobby opgepikt, de bewegingen van het snelle geld op de beurs, en daar moet je bovenop zitten en dan stoort een partij van vijf uur waarbij je geen toegang mag hebben met internet. Good old Viswanathan Anand schaarde zich met een beetje geluk bij de koplopers.
S. Karjakin – V. Anand, na 25…De3-e2 De stelling is in dynamisch evenwicht. Ter illustratie de volgende aardige variant: 26.c5 Dxg2 27.Td6 De2 28.Pxh7 Txh7 29.Txg6+ Kh8 30.Tg8+ Txg8 31.Df6+ en eeuwig schaak. Beide partijen hebben hun kansen en moeten opletten. Karjakin overspeelt zijn hand: 26.h4? Pe5! Omdat zwart op slag wint na bijvoorbeeld 27.T5d2 Dxd1+ 28.Txd1 Pg4 en de dame is gevangen. Dus moet wit zijn eigen aanval afbreken en dat kan de stelling niet verdragen. 27.Pf3 De4+ 28.Ka2 Dxc4+ 29.Ka1 Pg4 30.Dc1 Dxc1 31.Txc1 Kg7 32.h5 Pf6 en wit gaf op.
Dus bleef er voor de eindoverwinning nog één partij over tussen de andere koplopers F. Caruana – W. So: 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.d3 Lc5 5.0-0 Pd4 6.Pxd4 Lxd4 7.La4 c6 8.c3 Lb6 9.Pa3 d6 10.Lc2 Le6 11.De2 h6 12.Kh1 g5!? Verhindert de opstoot f2-f4 en geeft aan dat zwart wil aanvallen op de koningsvleugel en dus lang gaat rokeren. 13.Pc4 Lc7 14.Pe3 d5 15.Te1 De7 16.a4 0-0-0 17.Tb1 d4 18.Pf1 Lb6?! De eerste zet die opvalt. Beide partijen moeten daar spelen waar hun kracht ligt, dus meer in aanmerking kwam Tdg8 gevolgd door g4 en h5 en h4. Het lijkt dan alsof zwart eerder komt dan wit. De tekstzet is eerder in het voordeel van wit. 19.Ld2 Lg4 20.f3 Le6 21.Pg3 Thg8 22.b4 Door het tijdrovende spel van zwart in deze fase is wit ingelopen en heeft nu het initiatief. 22…g4 23.a5 dxc3 24.Lxc3 Ld4 Dat was dus de bedoeling. 25.Lxd4 Txd4 26.b5 c5 27.Lb3 h5 28.Pf5 Lxf5 29.exf5 Te8 30.Tc1 gxf3!? Dat is de tweede zet die opvalt. Normaal is 30…Kb8 waarna zwart met vertrouwen kan verder gaan. 31.Dxf3 Ted8 32.Lc4 e4 33.dxe4 De5 De tijdnood begon een rol te spelen. So was kennelijk bang voor 33…Txe4 34.Le6+.
34.Lxf7 Td3 35.Df2 T8d4 36.Ld5 Kd7 37.b6 axb6 38.axb6 Pg4 39.Df1 Kd8 40.h3? Txh3! 41.gxh3
Slotstand
1.Caruana 5 2.Carlsen, Nakamura, Anand 4,5 5.So, Aronian 4
7.Mamedyarov 3,5 8. Vachier Lagrave, Karjakin 3
Partijen in de viewer:
De meest curieuze persoon op het schaakbord is de pion. Een boer, genderneutraal, die niet op zijn schreden mag terugkeren, maar wel en passant mag slaan, iets wat beginnende schakers nog weleens vergeten. En soms geschiedt het wonder: het boertje verandert in een statige koningin, hetgeen trouwens wel meer mensen van gewone afkomst gelukt is. Sinds Philidor hem in de achttiende eeuw de ziel van de schaakpartij noemde, zijn er heel wat boeken over hem verschenen, zoals ook nu van Jörg Hickl, The Power of Pawns (New In Chess, € 18,95, ISBN 978-90-5691-635-2). Het belang van de kennis van de bekende pionnenformaties wordt door de auteur zeer deskundig aangetoond voor de zogenoemde postbeginners. Wat is een sterke, wat een zwakke pion, wat zijn de strategische consequenties van een typerende formatie, wat zijn de voor- en nadelen van de geïsoleerde pion? Kortom, een voortreffelijk leerboek. Dat geldt ook voor een ander boek van New In Chess, geschreven door Nikolay Kalinichenko: Winning in the Chess Opening, 700 Ways to ambush your opponent. Wat betekent dat je hem/haar in een hinderlaag moet lokken. Een heel ander soort boek dus, waar de lezer van kan genieten. Het gaat om 700 briljante en vaak komische miniaturen, partijtjes die al voor de 25e zet zijn beslist. Er zijn zelfs schakers die alleen maar bekend zijn door zo’n miniatuur. Namen noemen we niet. Anderzijds wil de auteur laten zien hoe belangrijk het is om de stukken te ontwikkelen en (zie eerste boek) voorzichtig te zijn met het laten oprukken van de voetknechten. De winnaars zowel als de slachtoffers in dit boek variëren van toevallige voorbijgangers tot wereldkampioenen. En toch: het is niet alleen slapstick, het zijn ook 700 wijze lessen (ISBN 978-90-5691-762-3, € 24,95). Een partij die wellicht in de volgende druk kan worden meegenomen, is die tussen Vladislav Sipetin (2249 Rusland) en Zino Veleshnja (2082 Albanië). 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 Pf6 4.e5 Pd7 5.f4 c5 6.c3 Pc6 7.Pf3 Le7 8.g3 0-0 9.Kf2?! voor zwart waarschijnlijk eerst een donderslag bij heldere hemel maar daarna denkt hij kennelijk, gezien zijn zetten op de damevleugel, dat het allemaal onzin is. 9.. f6 10.Kg2 Tb8 11.Ld3 c4 12.Lc2 b5 13.h4 b4 nog steeds heeft zwart niets door, zoals vaak in de 700 partijen en gaat ‘IJzeren Heinig’ door met wat hij geleerd heeft: als wit op de koningsvleugel aanvalt, een ‘tegenaanval’ op de damevleugel. Maar: 14.Lxh7† Kxh7 neemt het offer aan 15.Pg5 fxg5 ook deze, dodelijk 16.hxg5 Kg8 17.Th8† Kxh8 18.Dh5† Kg8 19.g6 en zwart geeft op. Dan nog zo maar eentje van de 700:
Dulovic-Gold 1.d4 Pf6 2.c4 e5 Fajarowicz! 3.dxe Pe4 4.Dd3 Pc5 5.Dd1 Pc6 6.f4 d6 7.exd Lxd6 8. Pf3 Df6 9.e3 Lf5 10. a3 0-0-0 11.Pbd2 The8 12. g3 Txe3† 13. Kf2 Tde8 14. Ta2 Pd3† 15.Kg2 Lh3† 16.Kg1 Lxf1 17. Dxf1 18.h3 Te2 19. Pg5 De3† We hebben maar geen vraagtekens of varianten bij deze partij gevoegd, de les is natuurlijk dat wit niet op de hoogte was van de Boedapester/Faja en dat moet toch echt als je 1.d4 speelt, in ieder geval de eerste zetten.
Probleem 2685 is een driezet van Lipton:
Partij in de viewer:
Caruana wint hoofdprijs na foutje van So
Niet iedere toernooiorganisatie is even creatief bij het uitnodigingsbeleid. In Stavanger (Noorwegen) bedacht men dit jaar dat het wel leuk zou zijn om gewoon de sterkste tien schakers ter wereld uit te nodigen. Dat is het ook wel, maar de top tien speelt nogal veel in elitetoernooien en het zou fijn zijn ze wat vaker te zien spelen tegen de pakweg twintig schakers eronder. Anish Giri staat momenteel zevende op de wereldranglijst, maar op het moment van uitnodigen stond hij net buiten de top tien. Aandacht ging vooral uit naar de confrontatie tussen Magnus Carlsen en Fabiano Caruana, die in het najaar een match om het wereldkampioenschap zullen spelen. Die confrontatie eindigde in een gelijkspel. Carlsen won de onderlinge partij, Caruana won het toernooi. De tienkamp werd een negenkamp doordat Liren Ding na drie ronden uitviel vanwege een fietsongeluk. De strijd kreeg een prachtige finale met de partij tussen Caruana en Wesley So. Bij een remise zou het toernooi vijf gedeelde winnaars opleveren, wat nooit zo leuk is. De winnaar van de partij zou het toernooi ongedeeld winnen. Zoals gezegd werd dat Caruana, maar daar zag het lange tijd niet naar uit. Het was een boeiende partij, waarin So het initiatief had, maar zijn aanval niet zag doorslaan. Wel kon hij remise bereiken, maar dat zag hij niet. Met een veldje verschil, hij speelde Td3 in plaats van Td2, liep hij de hoofdprijs van 75.000 euro mis.
Caruana-So
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.d3 Lc5 5.0-0 Pd4 6.Pxd4 Lxd4 7.La4 c6 8.c3 Lb6 9.Pa3 d6 10.Lc2 Le6 11.De2 h6 12.Kh1 g5
Zwart wil niet dat wit f4 speelt. Consequentie is dat hij lang zal moeten rokeren, maar dat is niet erg. 13.Pc4 Lc7 14.Pe3 d5 15.Te1 De7 16.a4 0-0-0 17.Tb1 d4 18.Pf1 Lb6 19.Ld2 Lg4 20.f3 Le6 21.Pg3 Thg8 22.b4 g4 23.a5 dxc3 24.Lxc3 Ld4 25.Lxd4 Txd4 26.b5 c5 27.Lb3 h5 Dimitri Reinderman op Schaaksite: “Het zal er de komende zetten vooral om gaan wie hier met weinig tijd het hoofd koel houdt. De winnaar krijgt 75.000 euro.” 28.Pf5 Lxf5 29.exf5 Te8 30.Tbc1 gxf3 31.Dxf3 Ted8 32.Lc4 e4 33.dxe4 De5 34.Lxf7 Td3 Zwart heeft al zijn stukken actief opgesteld en mag nu bewijzen dat dat twee pionnen waard is. 35.Df2 T8d4 36.Ld5 Kd7 37.b6 axb6 38.axb6 Pg4 39.Dg1 Kd8 40.h3 Txh3+ Van iets dergelijks moet zwart het wel hebben. 41.gxh3
44…h4
Partij in de viewer:
Allereerst moet ik iets rechtzetten. In de schaakrubriek van vorige week was door mij een fout diagram geplaatst van de stelling Bouwmeester- Botwinnik. De oplossing 27. …Tb1!! 28. Dxb1 Pxe3+ 29. Kg1 Dxf3 en ondekbaar mat, is vanuit het nieuwe diagram beter te volgen.
26. Txb5 Lxe3 27. Td8!! (Deze hele fraaie zet leidt geforceerd tot winst.) 27. …Dxb5 (Het beste. Na 27. …Txd8 beslist 28. Td5!! Verder lost 27. …Lxf2+ 28. Kxf2 axb5 29. Db6! Da7+ 30. Kf1 niets op.) 28. Dd6! Lxf2 [De beste verdediging. Na 28. …Te8 29. De7! Lxf2+ (29…Db1+ 30. Kg2 De4+ 31. f3) 30. Kg2! Dc6+ 31. Kh3 is het uit.] 29. Kxf2! [Vooral niet 29. Kg2? Dd5+. Ook 29. Kf1 Db1+ 30. Kg2? is geen oplossing, wegens 30. …Dg1+ 31. Kf3 (31. Kh3 Df1+ 32. Kh4 g5+!) 31. …Dh1+ 32. Kxf2 Dxh2+ 33. Kf3 Dh1+ en de koning kan niet via de diagonaal c1-h6 ontsnappen wegens . …Dh6+ en …g6.] 29. …Df5+ [Weer de beste verdediging. Op 29. …Te8 volgt 30.a4! (30. De7? Db6+!) 30. …Df5+ (30. ..Dxa4 31. De7!) 31. Kg2 De4+ 32. Kh3 Df5+ 33. g4 Df1+ 34. Kg3 Dg1+ 35. Kf3 Df1+ 36. Ke3 Dh3+ 37. Kd2 Dh6+ 38. Kd1 en wint.] 30. Kg1! Db1+ 31. Kg2 De4+ 32. Kh3 Df5+ 33. g4 Df1+ 34. Kg3 Dg1+ 35. Kf3 Df1+ 36. Ke3 Dh3+ 37. Kd4! (Vermijdt 37. Kd2? Dh6+ en 38. …g6!) 37. …e5+ (Beter dan 37. …Dxg4+ 38. Kc3 Dh3+ 39. Kb2.) 38. Kd5! Dg2+ 39. Kc5 Dg1+ 40. Kc6 Dc1+ 41. Kb7 Db2+ (Ook 41. …Db1+ 42. Ka7 Dg1+ 43. Kxa6 helpt niet meer.) 42. Ka8!
Het spel is uit. Conclusie: “Het had zo mooi kunnen zijn!”.
Partijen in de viewer:
